Nature


Main page | Jari's writings | Other languages

This is a machine translation made by Google Translate and has not been checked. There may be errors in the text.

   On the right, there are more links to translations made by Google Translate.

   In addition, you can read other articles in your own language when you go to my English website (Jari's writings), select an article there and transfer its web address to Google Translate (https://translate.google.com/?sl=en&tl=fi&op=websites).

                                                            

 

Budda we Buddizmmi ıa-da Isa?

 

 

Gözden geçirilıän budda taglymaty. Olar dogrumy ıa-da ıokmy?

                                                          

Medeniıet we sport dünıäsinde köpleriň butlary bar. Aıdym-saz öndürijiler, aktıorlar, futbolçylar ıa-da üstünlik gazanan beıleki ıyldyzlar bolup bilerler. Üstünlikleri we durmuşy gyzykly bolany üçin, olar we edıän işleri işjeň ıerine ıetirilıär.

    Sport we medeni ıyldyzlar belli bir wagtyň dowamynda üns merkezinde bolsa-da, taglymatlary onlarça nesle täsir eden dini we ruhy täsir edijiler bilen deňeşdirip bolmaz. Bu makalada Budda we Buddist dini, şeıle hem Isa we hristian dini hakda pikir alyşmagyň temasy. Biriniň Buddanyň taglymatyna ynanıandygy ıa-da Isa Mesihe ynanmagy möhümmi? Olaryň taglymatynyň, gelip çykyşynyň arasynda näme tapawut bar we nirä ynanmaly? Bu meselelere indiki gezek serederis. Buddizmdäki älemiň we ıaşaışyň başlangyjy meselesini öwrenmekden başlaıarys.

 

Buddizmde älemiň we ıaşaışyň başlangyjy meselesi. Ilki bilen buddaçylygyň ateist din bolandygyna üns bermelidiris. Modernagny, häzirki buddistler hatda Budda doga edip ıa-da öz işlerinde onuň şekillerine ybadat edip bilseler-de, Buddizm hakyky dörediji hudaıyň bardygyny ykrar etmeıär. Budistler Creatoraradanyň barlygyna ynanmaıarlar.

    Bu ıerde ateizm bilen meňzeş buddaçylygyň ilkinji meselesi ıatyr. Her gün gözümiz bilen ıa-da teleskopyň kömegi bilen synlap boljak aşakdaky zatlar üçin hemişe ıokdy. Belli bir döwürde dünıä inen bolmaly:

 

• Galaktikalar we ıyldyzlar elmydama ıokdy, sebäbi bolmasa radiasiıasy eııäm gutarardy

• Planetalar we aılar hemişe ıokdy, sebäbi henizem durmadyk wulkan işjeňligi bar

• Bu planetada ıaşaıyş hemişe ıokdy, sebäbi onerdäki ıaşaıyş Eartheri baky gyzdyryp bilmeıän Güne baglydyr. Otherwiseogsam, energiıa ätiıaçlyklary eııäm tükenen bolardy.

 

Netije: universelemiň we ıaşaışyň sagatlar başlanda belli bir başlangyjy bolmalydy. Bu logiki netije, hatda ateist alymlaram boıun alıarlar ıa-da boıun almaly bolıarlar. Taňrynyň ıaradylyş işi bilen razylaşman bilerler, ıöne durmuşyň we älemiň başlangyjydygyny inkär edip bilmezler.

   Buddizm we ateizm bilen baglanyşykly mesele, öňki zatlaryň nähili ıüze çykandygy. Mysal üçin, älemiň matematiki mümkin dälligi sebäpli, uly partlama diıilıän ıerde hiç zadyň özünden dörändigini öňe sürmek manysyz. .Agny, başda hiç zat bolmadyk bolsa - diňe hiç zat - ondan hiç zadyň döremegi mümkin däl. Hiç zatdan hiç zat alyp bolmaıar, şonuň üçin uly partlama teoriıasy matematika we tebigy kanunlara garşy. Ateistler we Buddanyň yzyna eıerijiler, galaktikalaryň, ıyldyzlaryň, planetalaryň we aılaryň barlygynyň sebäbini tapjak bolanda heläk bolıarlar. Olaryň gelip çykyşy barada dürli teoriıalar bolup biler, ıöne teoriıalar amaly synlamalara we ylma esaslanman, hyıallara esaslanıar.

    Durmuşyň döremegi hem şeıle. Muny hiç bir ateist alym hem düşündirip bilmez. Özüniň dünıä inmegi mümkin däl, sebäbi ıaşaıyş diňe durmuş getirip biler. Bu düzgünden hiç hili kadadan çykma tapylmady. Ilkinji durmuş görnüşleri bolan ıagdaıynda, Injiliň öwredişi ıaly, bu dörediji hudaıy aç-açan görkezıär. Ol döreden ıaradylyşyndan aıratyndyr:

 

- (Barlyk Kitaby 1: 1) Ozal başda Hudaı asmany we ıeri ıaratdy.

 

- (Işaıa 66: 1,2) 1 Reb şeıle diıdi: «Gök meniň tagtym, ıer bolsa meniň aıagymdyr: maňa guran jaıyňyz nirede? dynç alıan ıerim nirede?

Çünki bu zatlaryň hemmesini elim ıasady we bu zatlaryň hemmesi boldy , Reb muny aıtdy, ıöne bu adama, hatda garyp, ruhdan düşen adama-da serederin we sözümden titrär.

 

- (Ylham 14: 7) 7 Gaty ses bilen: « Hudaıdan gorkuň we Oňa şöhrat beriň; Çünki höküm sagady geldi, gökleri, ıeri, deňzi we suw çeşmelerini ıaradan adama ybadat ediň .

 

Buddizmde reenkarnasiıa. Buddaçylygyň hristian we teistiki düşünjeden nähili tapawutlanıandygy ıokarda beıan edildi. Buddizmde hemme zady ıaradan we ıaradan zatlaryndan aıry Hudaı ıok. Bu nukdaınazardan seredeniňde, buddizm hindi dinine meňzeş din bolup, gudratly dörediji hudaı düşünjesi hem ıok.

    Buddizm, hinduizm ıaly, reenkarnasiıa taglymatyna eıedir. Şol taglymat Täze döwür diılip atlandyrylıan hereketde öwredilıän Günbatar ıurtlaryna-da ıaırady. Günbatar ıurtlarynda takmynan 25% reenkarnasiıa ynanıar. Doktrinanyň dörän Hindistanda we beıleki Aziıa ıurtlarynda bu san has köp.

   Reenkarnasiıa düşünjesi, durmuşymyzyň üznüksiz bir sikl hasaplanıandygyna esaslanıar. Bu taglymat boıunça her kim ıer ıüzünde täzeden dogulıar we öňki durmuşynda nähili ıaşandygyna görä täze keşbe eıe bolıar. Häzirki wagtda başymyza gelıän ähli erbetlikler öňki wakalaryň netijesi bolmaly we indi eken zatlarymyzy ıygmaly bolıarys. Diňe Ynsan aň-düşünjäni başdan geçiren halatynda, Buddanyň başdan geçirişine görä, reenkarnasiıa siklinden azat bolar.

   Reöne reenkarnasiıa we buddaçylyk görnüşi barada näme pikir etmeli, indiki pikirleneris:

 

Näme üçin ıadymyzda däl? Birinji sorag reenkarnasiıanyň dogrulygyna degişlidir. Geçmişdäki durmuş hakda hiç zat ıadymyzdan çykmaıandygymyz üçin bu hakykatmy? Eger hakykatdanam yzymyzda geçmişdäki durmuş zynjyry bar bolsa, maşgala durmuşy, okuw, ıaşaıyş ıerleri, iş we dynç alyş bilen baglanyşykly köp wakany ıada salmarysmy? Whyöne näme üçin ıadymyzda däl? Forgetatdan çykarmagymyz geçmişdäki durmuşyň hiç haçan bolmandygyny aıdyň subut etmeıärmi? Hatda teosofiki jemgyıetiň düıbüni tutujy HB Blawatskiı we XIX asyrda Günbatarda reenkarnasiıa doktrinasyny iň meşhur eden adam hem şol bir zady, ıagny ıatdan çykaryşymyzy boıun aldy:

 

Belki, ölümli adamyň durmuşynda ruhuň we bedeniň şeıle bir görgüleriniň ıokdugyny aıdyp bileris, bu öňki barlyk görnüşinde edilen käbir günäleriň miwesi we netijesi bolmaz. Emma beıleki tarapdan, häzirki durmuşy hatda şol ıatlamalary hem öz içine almaıar. (1)

 

Mysal üçin, Buddanyň aň-bilim tejribesinde öňki durmuşyny ıada salıandygy aıdylıar we Täze döwür hereketiniň käbir agzalary hem muny öňe sürıärler. Şeıle-de bolsa, mesele, adatça hereket edıän we pikir edıän ıerimizde bu zatlary hiç kim ıada salmaıar. Bu Budda bilenem bolup geçmedi, ıöne Pali ıazgylaryna görä öňki durmuşynyň 100 000-den gowragyny ıada salan aň-bilim tejribesi gerekdi (C. Skott Littleton: Idän uskonnot, sah. 72 / Gündogar paıhas).

   Yşyklandyryş tejribeleri we öňki durmuş ıatlamalary bilen baglanyşykly mesele, olaryň näderejede ygtybarlydygydyr. Hemmämiziň aňymyzda, hyıallarymyz we düışlerimiz bar, bu ıerde düışde hakyky ıaly görünıän, ıöne hiç haçan başdan geçirmedik köp sanly başdan geçirmeleri görüp bileris. Bu, düışlere we aňlara doly ynanyp bolmaıandygyny görkezıär. Galplyk ähtimallygy bar.

    Bu yşyklandyryş tejribeleriniň nädip ıüze çykıandygy, adatça şuňa meňzeıär. Umuman aıdanyňda, bir adam ençeme ıyllap pikirlenmek / oılanmak bilen meşgullanıar we bu ahyrsoňy yşyklandyryş tejribesi diıilıän zada sebäp boldy. Ençeme ıyllap çuňňur oılanmak bilen geçiren Budda bilen şeıle boldy, ıöne Yslam pygamberi Muhammet alaıhyssalamyň görüşler we ylhamlar alyp başlanda dini meditasiıa bilen meşgullanandygy gyzykly. Ine, başga-da näçe dini hereket başlandy. Mysal üçin, Japanaponiıada bar bolan birnäçe dini topar bu proses arkaly dünıä indi, haçan-da kimdir biri uzak wagtlap pikirlenip, soň bolsa hereketiň esaslanıan ylhamyny aldy.

    Mundan başga-da, uzak wagtlap oılanmagyň netijesinde käbirleriniň başdan geçirip biljek şol bir tejribesiniň neşe serişdeleriniň kömegi bilen getirilendigi bellärliklidir. Neşe serişdesini ulanıanlar, şizofreniıa keseli ıaly uzak möhletli meditatorlara meňzeş ıagtylygyň ıalňyş tejribelerine eıe bolup bilerler we ıok zatlary görüp bilerler. Şeıtanyň we erbet ruh dünıäsiniň bu görüşler we yşyklandyryş tejribeleri bilen adamlary aldaıandygyna özüm ynanıaryn we düşünıärin.

    Öňki hindi guru Rabindranath R. Maharaj hem bu meseläni öňe sürdi. Özi-de birnäçe ıyllap meditasiıa bilen meşgullandy we netijede ıalan görnüşleri başdan geçirdi. Isa Mesihe ıüz tutanyndan kän wagt geçmänkä, neşe serişdelerini ulanıanlaryň hem özüne meňzeş tejribeleri görendigine geň galdy. Bu mysal, Budda ıa-da beıleki adamlaryň geçmişdäki durmuşlary ıa-da uzak wagtlap oılanmak ıa-da neşe serişdeleri arkaly gazanylan aň-bilim tejribeleri hakda gürrüň berenlerinde, nädip ynanmagyň soraglydygyny görkezıär:

 

Şeıdip, has köp neşe serişdesini ulanıanlar bilen duşuşyp başladym we haıran galdyryjy açyş etdim: Olaryň käbiri ıoga we meditasiıa günlerimdäki ıaly neşe serişdeleriniň täsiri astynda şuňa meňzeş tejribeleri başdan geçirdi! LSD-iň kömegi bilen girip bilıän “owadan we asuda dünıäni” suratlandyrıanlaryny diňläp haıran galdym; “Psihidelik görnüşleri we reňkleri, meniň bilen gaty tanyş bolan dünıä. Elbetde, olaryň köpüsinde-de erbet tejribeler bardy, ıöne neşe serişdelerini ulanıanlaryň köpüsi ıoga bilen meşgullanıan wagtym bu duıduryşlary göz öňünde tutmak islemeıän ıalydy.

   "Başga dünıäleriň ıa-da adatdan daşary jandarlaryň görnüşlerini görmek ıa-da älem bilen agzybirlik duımak ıa-da özümi" Hudaı "duımak üçin maddalar gerek däldi. “Bularyň hemmesine transsendental meditasiıa arkaly ıetdim. Mindöne pikirimi öz gözegçiligimden azat edenimde, menden üstün çykmak üçin ıalan, erbet ruhlaryň hilesi boldy. Siz aldanıarsyňyz. Gözleıän parahatçylygyň we kanagatlanmagyň ıeke-täk ıoly Mesihdir. ” Näme hakda gürleşıändigimi bilıändigim we neşe serişdesiz başdan geçirendigim sebäpli, bu neşe serişdelerini ulanıanlaryň köpüsi meniň sözlerime çynlakaı garadylar.

   ... Neşe serişdeleriniň meditasiıa sebäp bolıanlara meňzeş aňyň üıtgemegine sebäp bolandygyny öwrendim. Jynlara beınindäki neıronlary manipulirlemäge we hakykatdanam aldawly aldawlar ıaly görünıän hakyky tejribeleri döretmäge mümkinçilik berdi. Meokarky elimi almak üçin meni has çuňňur pikirlenmäge alyp baran şol erbet ruhlar, şol bir şeıtan sebäbine görä neşe hereketiniň arkasynda durıardy. (2)

 

Hindi we Günbatar garaıyşlary bilen gapma-garşylyk. Reenkarnasiıa dogry we ähli adamlar üçin mesele bolan bolsa, her kim bu hakda şuňa meňzeş öwrederdi. Şeıle-de bolsa, beıle däl, ıöne buddistler bu hakda, mysal üçin hindilerden ıa-da Täze döwür hereketiniň günbatar agzalaryndan tapawutlylykda öwredıärler. Tapawutlar iň bolmanda aşakdaky meselelerde ıüze çykıar:

 

• Günbatar düşünjesinde adamyň hemişe adam bolup galıandygyna ynanylıar. Muňa derek, hindi we budda düşünjelerinde adam haıwan ıa-da ösümlik bolup dünıä inip biler. Aşakdaky sitata Buddist düşünjesini suratlandyrıar:

 

Aıyň soňky güni, ruhlar ıerasty dünıädäki degişli ıaşaıyş jaılaryna doııarlar we doııarlar. Kui-ruhlar we ata-babalar ruhlary ıene bir ıyl ruhlaryň gapysynyň arkasynda gulplanarlar. Olaryň käbiri hökümi dowam etdirmek üçin on zala gaıdyp gelıär. Käbirleri ıer ıüzünde ıa-da Günbatar asmanda reenkarnasiıa edilmegine garaşıarlar. Onunjy zaldan täzeden dünıä inen reenkarnasiıa tigirine düşıärsiňiz. Käbirleri gowy adamlar, käbirleri erbet, käbir haıwanlar ıa-da ösümlikler bolup dogulıarlar. (3)

 

• Öňki sitata buddistleriň dowzaha nähili ynanıandyklary barada aıdylıar. Beıleki tarapdan, hindiler we Günbatardaky Täze döwür hereketiniň tarapdarlary, köplenç dowzaha ynanmaıarlar. Olar dowzahyň bardygyny inkär edıärler. Ine, dürli reenkarnasiıa düşünjeleriniň arasyndaky gapma-garşylyk.

    Buddizmde dört asman ıa-da jennet bar: Demirgazyk, Günorta, Gündogar we Günbatar asman. Budda olaryň iň soňkusy hasaplanıar. Beıleki tarapdan, hindiler we Täze döwür hereketiniň tarapdarlary bu meselä buddistler ıaly ynanmaıarlar.

 

• Reinkarnasiıa siklinden çykmagyň ıoly hinduizmde we buddizmde tapawutlanıar. Hindiler, adam özüniň hudaılygyna we Brahman bilen baglanyşygyna göz ıetirenlerinde, reenkarnasiıa siklinden azat bolıandygyny öwredıärler. Muňa derek Budda dört hakykaty öwretdi (1. Durmuş ejir çekıär 2. Jebir-jepalar ıaşamak islegi bilen ıüze çykıar 3. Jebir-jepalary diňe ıaşamak islegini öçürmek arkaly azat edip bolıar 4. liveaşamak islegi dogry ıoldan aırylyp bilner; ), iň soňkusy sekiz gezek halas ediş ıoluny, ıagny reenkarnasiıa siklinden azatlygy öz içine alıar. Ol öz içine alıar: dogry iman, dogry ymtylyş, dogry gürlemek, dogry alyp barmak, dogry durmuş ıoly, dogry tagalla, dogry ıat we dogry oılanmak. Buddanyň bu taglymaty hindi taglymatyna ters gelıär,  

   Täze döwür hereketinde günbatar düşünjesi barada näme aıdyp bilersiňiz? Bu adamlar, hindileriň ynanşy ıaly, adamyň hudaılygyna ynanyp bilerler, ıöne bu meseläniň durmuşa geçirilmegi we onuň reenkarnasiıa täsiri adatça hinduizmdäki ıaly öwredilmeıär. Günbatar ıurtlarynda, tersine, reenkarnasiıa oňyn manyda öwredilip bilner. Reenkarnasiıa, hinduizmde we buddizmde bolşy ıaly nälet däl-de, bir mümkinçilik hökmünde görülıär. Bular reenkarnasiıa taglymatynyň töwereginde bar bolan gapma-garşylyklar.

 

Karma kanuny nähili işleıär? Reenkarnasiıa taglymatynyň syrlaryndan biri buddizmde, hinduizmde we Günbatarda Täze döwür hereketinde ıüze çykıan karma kanunydyr. Umumy düşünjä görä, karma kanuny adamy öňki keşbinde nähili ıaşandygyna görä sylaglamaly we jezalandyrmaly. Adam erbet işler eden bolsa ıa-da erbet pikirler eden bolsa, ters netijesi bar; gowy pikirler we hereketler oňyn netije berıär.

   Tapawut, şahsyıetsiz kanunyň nädip beıle işläp biljekdigi? Şahsy güıç ıa-da kanun pikir edip bilmeıär, hereketleriň hilini tapawutlandyryp bilmeıär ıa-da adamyň eden zatlaryny ıatda saklap bilmeıär - dünıewi kanunlar kitabynyň beıle hereket edip bilmeışi ıaly, kanuny ıerine ıetiriji, şahsyıet hemişe zerur; Diňe kanun muny etmeıär.

   Şahsy kanun geljekki durmuşymyz üçin meıilnama düzüp ıa-da haısy şertlerde doguljakdygymyzy we ıaşajakdygymyzy kesgitläp bilmeıär. Soralıan hereketler elmydama karma kanuny bolmadyk şahsyıeti talap edıär. Diňe kanun bu görnüşde işläp bilmez.

   Anotherene bir mesele, eger karma kanuny öňki durmuşymyzda nähili ıaşandygymyza görä sylag berse we jeza berse, näme üçin geçmişdäki durmuşdan hiç zady ıadymyzdan çykarmaıarys - bu ıokarda aıdylypdy? Öňki durmuşymyza esaslanyp jezalandyrylan bolsak, onda näme üçin bize näme bolıandygyny her kim bilmelidir. Jeza üçin esaslar aıdyň bolmasa, näme esas bar? Bu reenkarnasiıa taglymaty bilen baglanyşykly meseleleriň biridir.

 

Ilki başda - erbet Karma nireden geldi? Ozal we ıaşaışyň nähili başlangyjy bardygy öňem aıdylıar. Olar baky däl we hemişe ıok, ıöne belli bir başlangyjy bar.

    Şundan ugur alyp, erbet Karma nireden geldi diıen sorag ıüze çykıar. Earther ıüzünde ıaşaıyş bolmadyk bolsa, nädip ıere gelip bilerdi? Lifeagny, durmuş bolmadyk bolsa, erbet karma ıa-da gowy karma netijesinde erbet karma ıüze çykyp bilmezdi. Aslynda, her bir adam we jandar eııäm kämil bolardy we reenkarnasiıa siklini başdan geçirmeli bolmazdy. Reenkarnasiıa sikli nädip ıüze çykyp biler - eger bu hakykat bolsa, diňe geçmişdäki erbet Karma sebäp bolıar we oňa goldaw berıär? Ony esaslandyryjy näme?

   Aşakdaky düşündiriş öňki meseläni düşündirıär. Bu sikliň bolşy ıaly ortadan nädip başlap boljakdygyna degıär, ıöne başlangyç meselesi bilen iş salyşmaıar. Düşündirişde awtor budda monahlary bilen gürleşıär:

 

Pu-ör-an budda ybadathanasynda bir topar monah bilen oturdym. Söhbet adamyň ruhy nireden gelıär diıen soraga öwrüldi. (…) Monahlaryň biri maňa müňlerçe we millionlarça ıyllap yzygiderli akıan, täze görnüşlerde ıüze çykıan, aıratyn hereketleriň hiline baglylykda has ıokary ıa-da peselıän beıik durmuş sikli barada uzyn we jikme-jik düşündiriş berdi. Bu jogap meni kanagatlandyrmasa, monahlaryň biri: "Jan günbatar asmandan Buddan geldi" diıip jogap berdi. Soňra: "Budda nireden geldi we adamyň ruhy ondan nädip gelıär?" Diıip soradym. ıene-de tükeniksiz aılaw hökmünde uzak wagtdan soň biri-birini yzarlajak öňki we geljekki buddalar hakda uzyn leksiıa boldy. Bu jogap meni hem kanagatlandyrmansoň, men olara: “Siz ortadan başlaıarsyňyz, ıöne ilkibaşdan däl. Sizde eııäm bu dünıäde doglan Budda bar, soň bolsa başga bir Budda taıyn. Siklini tükeniksiz başdan geçirıän doly adamyňyz bar. ” Soragyma anyk we gysga jogap almak isledim: ilkinji adam we ilkinji Budda nireden geldi? Uly ösüş sikli nireden başlandy?

     (…) Monahlaryň hiç biri jogap bermedi, hemmesi dymdy. Biraz wagt geçensoň: "Meniň bilen bir dine uımasaňam, saňa aıdaryn" Durmuşyň başlangyjy Hudaıdyr. Ol tükeniksiz seriıa hökmünde uly aılawda biri-birini yzarlaıan Buddalaryňyza meňzemeıär. ösüş, ıöne baky birmeňzeş we üıtgemez. Ol hemmeleriň başlangyjy we Ondan adam ruhunyň başlangyjy gelıär ". (…) Jogabymyň olary kanagatlandyrandygyny ıa-da ıokdugyny bilemok. Şeıle-de bolsa, durmuşyň çeşmesi, ıaşaışyň çeşmesi we älemiň döreışi baradaky meseläni çözmäge ukyply diri Hudaı hakda gürleşmek mümkinçiligime eıe boldum. (4)

 

Buddanyň ıüz müň ömri. Ozal Buddanyň aň-bilim bermek tejribesinde öňki 100,000 durmuşyny nädip ıada salıandygy aıdylıar. Pali dilinde Buddist ıazgylarynda bu barada aıdylıar (C. Skott Littleton: Idän uskonnot, sah. 72 / Gündogar hikmeti).

   Şeıle-de bolsa, bu meselä seredilip bilner. Mysal üçin, adamzadyň taryhy takmynan 5000 ıyl mundan ozal belli (bu takmynan 6000 ıyla golaı, Injiliň nesil şejeresine esaslanyp çykarylyp bilner). Ondan has uzyn döwürler we adamzadyň uzak taryhy baradaky çaklamalar ygtybarly maglumatlardan has hyıaldyr. Radiokarbon usulyny oılap tapyjy, professor WF Libbi Ylym Magazineurnalynda (3/3/1961, sah. 624) taryhyň diňe takmynan gidıändigini tassyklady. 5000 ıyl Aslynda Müsüriň dolandyryjy maşgalalary barada gürrüň berdi, hakykatda hatda birnäçe asyr soň ıaşap bilerdi (Bu 1996-njy ıylyň noıabr-dekabr aılarynda Suomen teleıaılymynda görkezilen "Faaraot ja kuninkaat" 3 bölümden ybarat)

 

Arnold (meniň işdeşim) we taryhyň diňe 5000 ıyl mundan ozal başlandygyny bilip, ilkinji gezek geň galdyk. (...) Bu ıa-da beıleki medeniıet ıa-da arheologiki ıadygärlik 20,000 ıyl bäri okapdyk. Bu sanlaryň we irki seneleriň takyk bilinmeıändigini we Müsüriň Birinji neberesiniň döwrüniň hakykatda belli bir derejede tassyklanan iň gadymy taryhy nokadydygyny tiz bildik. (5)  

 

Adamzat taryhynyň iň irki bellikleri takmynan 5000 ıyl geçmişe degişlidir. ( Bütindünıä kitap ensiklopediıasy , 1966, tom 6, sah. 12)

 

Ilatyň köpelmegi uzak möhletli pikiri goldamaıar. Hasaplamalara görä, ilat ortaça 400 ıylda iki esse köpelıär (hatda häzirki wagtda has çalt). Bu, mysal üçin 4000 ıyl ozal ıeriň 10 milliondan az ilatynyň bolmalydygyny aňladıar. Bu adalatly çaklama ıaly bolup görünıär, sebäbi Demirgazyk Amerika, Günorta Amerika we Awstraliıa ıaly sebitler diňe XVIII asyrdan bäri ilatly ıerlere öwrüldi. Mysal üçin, XVIII asyryň başynda Demirgazyk Amerikada bary-ıogy üç million ilatyň bardygy çak edilıär, häzirki wagtda bolsa ıüz esse köp. Bu, Eartheriň birnäçe asyr mundan ozal nähili ilatlydygyny görkezıär. Birnäçe müň ıyl mundan ozal Earther XVIII asyra garanyňda has az ilatlydy.

   Başga bir tarapdan, 100,000 ıyl ozal bary-ıogy 2 ilat bar bolsa we ilatyň iki esse ıokarlanmagy her müň ıylda bir gezek bolan bolsa ( häzirki döwürden has haıal), häzirki ilat 2,535,300,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000 bolmaly. Bu, häzirki 8 milliard (= 8,000,000,000) bilen deňeşdirilende düıbünden manysyz bir san we adamlaryň şol döwürde bolup bilmejekdigini görkezıär. Adamzadyň gelip çykyşynyň has müňlerçe ıyl ozal has ıakyn bolmalydygyny görkezıär.

   Bularyň hemmesi Budda we onuň geçmişdäki durmuşy bilen nähili baglanyşygy bar? Gysgaça aıdylanda, iň azyndan adam hökmünde 100,000 öňki ömrüni ıaşap bilmezdi, sebäbi adamlar diňe birnäçe müň ıyl bäri ıer ıüzünde boldular. Uzak döwürler hakda gürleşmegiň manysy ıok, sebäbi adamzat taryhynyň aıdyň alamatlary mundan beıläk uzalmaıar.

    Başga bir tarapdan, uzak wagtlap ynanıan ateist alymlara ynanıan bolsak, ıüzlerçe million ıyllap Earther ıüzünde diňe bir öıjükli ıaşaıyş bolmalydy, 500-600 million ıyl mundan ozal deňiz düıbünde has çylşyrymly durmuş peıda boldy. . Sorag, diňe bir öıjükli ıaşaıyş, soň deňizdäki haıwanlar bolan bolsa, bu organizmler reenkarnasiıa siklinde näme öwrendiler? Bir öıjükli ıa-da deňiz düıbündäki haıwanlar bolup ıaşap ıörkä, nädip gowy karma gazandylar ıa-da erbet karma ıygnanmagynyň öňüni aldylar? Men özüm ateist alymlaryň millionlarça ıyl hakda aıdıanlaryna ynanamok, olary Şeıtandan ıalandyr öıdıärin, ıöne ewolıusiıa teoriıasyny millionlarça ıyl bilen reenkarnasiıa taglymatyny birleşdirseň, şeıle problemalara duş gelmeli bolarsyň. .

 

Durmuşy goramak ıörelgesi. Buddizm ahlak pudagynda ogurlyk etmezlik, zyna etmezlik, ıalan sözlemezlik ıa-da serhoş içgiler içmezlik ıaly gowy taglymatlara eıedir. Bu taglymatlar, mysal üçin Isanyň we resullaryň taglymatlaryndan tapawutlanmaıar, sebäbi ahlak duıgusy ähli adamlar üçin umumydyr. Gündogarda-da, Günbatarda-da dogry we nädogry hereketleriň nämedigine düşünıäris.

    Buddaçylygyň taglymatlaryndan biri, haısydyr bir jandary öldürmeli däldigiňizdir. Bu, Injildäki tabşyryklaryň biri "Öldürme" diılende, Injiliň öwredişine laıyk gelıär. Şeıle-de bolsa, buddizmde bu haısydyr bir jandary, ıagny adamlardan başga-da haıwanlar ıaly beıleki janly-jandarlary öldürmeli däldigiňizi aňladıar. Şol sebäpli budda monahlary diňe wegetarian iımitlerini iımäge ıykgyn edıärler.

   Munuň reenkarnasiıa bilen nähili baglanyşygy bar? Gysgaça aıdylanda, buddistler bu durmuşda bir adam, mysal üçin doňuz ıa-da çybyny öldürse, adamyň özi indiki durmuşda doňuz ıa-da çybyn görnüşinde dünıä iner diıip pikir edıärler. Janly jandary öldüren adam üçin jeza. Şeıle-de bolsa, muny aşakdaky sorag bilen giňeldip bolar: Bir adam baı, üstünlikli we bagtly adamy öldürse, indiki durmuşynda onuň ykbaly nähili bolar? Bu adamyň özi hem indiki durmuşynda baı, üstünlikli we bagtly adam bolarmy? Hima-da oňa näme bolar? Budistleriň özleri bu taglymat yzygiderli ulanylsa, ıüze çykyp biljek zatlar hakda pikir edip gördüňmi?

    Beıleki tarapdan, Buddist monahlary we Buddanyň yzyna eıerijiler hemişe durmuşy goramak ıörelgesine eıermeıärler. Mysal üçin, müňlerçe bakteriıanyň ıok bolup bilıän suwuny gaınadyp bilerler. Bakteriıalar hem adamlar ıaly janly jandarlar, şonuň üçin iş ıüzünde hemişe durmuşy goramak ıörelgesine eıermek mümkin däl.

 

Budda we görgi meselesi. Buddanyň durmuşynyň kyssasy, baı öıüň, aıalynyň we kiçijik oglunyň adam bolmak derdine we görgülerine çözgüt tapmak üçin baı hökümdaryň ogly bolmagydyr. Budda dini oıanmagyna syrkaw garry, garyp monah we ölen adamy görmek täsir etdi. Netijede, birnäçe ıyllap yhlasly durmuş ıörelgesini we meditasiıany öz içine alıan uzak möhletli gözleglere başlady. Olaryň üsti bilen, görgülerimiziň sebäbini we ondan çykmagyň ıoluny tapmaga synanyşdy.

     Mesihiniň bu meselede öwredişi näme? Dürli başlangyç nokatlaryndan başlaıar. Ilki bilen keselleriň, günäniň we görgüleriň sebäbi Injiliň 3-nji bapynda eııäm agzalyp geçilıär. Adam atanyň ähli nesillerine täsir eden ıykylma hakda aıdylıar. Pawlus bu meselede şeıle ıazdy, ıagny Adam atanyň ıykylmagy bilen günäniň nädip dünıä inendigi:

 

- (Rimliler 5:12) Näme üçin bir adamyň günäsi dünıä girdi we günä bilen ölüm; ölüm hemme kişä geçdi, çünki hemmeler günä etdi :

15 Emma günä däl, mugt sowgat hem. Çünki biriniň günäsi sebäpli köp adam ölen bolsa , Hudaıyň merhemeti we bir adam Isa Mesihiň merhemeti bilen berlen sowgat köpler üçin köpeldi.

17 Çünki bir adamyň günäsi bilen ölüm höküm süren bolsa ; bol merhemet we dogrulyk peşgeşini alanlar durmuşda Isa Mesih tarapyndan höküm sürerler.)

18 Şonuň üçin bir hökümiň ​​jenaıaty bilen ähli adamlar ıazgaryldy. Şeıle-de bolsa, biriniň dogrulygy bilen mugt sowgat ähli adamlara durmuşy aklamak üçin geldi.

19 Çünki bir adamyň boıun egmezligi bilen köpler günäkär boldular , biriniň boıun bolmagy bilen köpler dogry bolar.

 

Günäniň Adam atanyň ıykylmagy bilen dünıä inmegi, dünıäde görgüleriň, ıamanlygyň we ölümiň iň esasy sebäbi.

    Köp halkyň geçmişdäki altyn asyr hakda hemme zadyň gowy bolanda şuňa meňzeş hekaıalarynyň bardygy bellärliklidir. Jennet kyssasynyň diňe bir hristiançylyga we ıahudylyga mahsus bolman, eısem beıleki dinlerde we medeniıetlerde-de ıüze çykıandygyny görkezıär. Adamzadyň umumy däp-dessurlary baradaky sorag, sebäbi dünıäniň dürli künjeklerinde duş gelıär.

    Birmada ıaşaıan Karen halkynyň däbi günäniň ıykylmagy hakda aıdıar. Mukaddes Kitap ıazgysyna gaty meňzeıär. Aıdymlarynyň birinde Ywanyň ıa-da hakyky Taňrynyň ilki dünıäni (ıaradylyşy) nädip ıaradandygyny, soň bolsa “synag miwesini” görkezendigi aıdylıar, ıöne Mu-kaw-lee iki adama dönüklik etdi. Bu adamlary kesele, garrylyga we ölüme sezewar etdi. Düşündiriş Barlyk Kitabynyň hekaıasyndan kän bir tapawutlanmaıar:

 

Ilkibaşda Ywa dünıä görnüş berdi. Iımit we içgi görkezdi. "Synag miwesini" görkezdi. Takyk buıruklar berdi. Mu-kaw-lee iki adama dönüklik etdi. Synag miwesini iımäge mejbur etdi. Olar boıun egmediler. Y'wa ynanmady ... Synag miwesini iıenlerinde keseller, garrylyk we ölüm bilen ıüzbe-ıüz boldular. (6)

 

Ejir çekmekden azat bolup bolarmy? Hawa, bu durmuşda bölekleıin. Görgüleriň köpüsi, adamyň başga birine bolan erbetligi ıa-da ıakynlarynyň ıagdaıyna üns bermezlik bilen ıüze çykıar. Bu mesele gaty ıönekeı usulda, ıagny goňşusynyň söıgüsi we adamlar günälerinden toba etmek bilen çözülıär. Isa bu temalarda şeıle öwretdi:

 

- (Matta 4:17) Şol günden başlap Isa wagyz edip başlady we toba et, çünki Gögüň Patyşalygy golaılady .

 

- (Matta 22: 34-40) Emma fariseıler saddukeıleri dymdyrandygyny eşidip, ıygnandylar.

35 Soňra aklawçy bolan biri oňa sorag berip, ony synady we:

36 Ussat, kanunda iň uly tabşyryk haısy ?

37 Isa oňa: «Hudaıyňyz Rebbi bütin ıüregiňiz, bütin janyňyz we bütin akylyňyz bilen söıüň» diıdi.

38 Bu birinji we beıik tabşyryk.

39 Ikinjisi hem şuňa meňzeıär: Goňşyňy özüňi söışüň ıaly söı .

40 Bu iki tabşyrykda ähli kanunlar we pygamberler bar .

 

Isanyň öňki taglymatlaryna eıersek, dünıädäki görgüleriň köpüsi bir günde gutarar. Budist monahlary bu meseläni içeri öwrüp, oılanmak we monastyrlara gitmek arkaly çözmäge synanyşıarlar, ıöne adamlary söııän bolsak, bu özümiziň daşymyza gönükdirilmelidir. Bu elmydama dogry ıerine ıetirilmedi we kämillikden gaty daşdadyrys, ıöne bu Isanyň taglymatynyň özenidir.

    Hristian söıgüsiniň bir mysaly, dünıädäki görgüleri azaltmaga kömek edıän hassahanalardyr. Mysal üçin, Hindistandaky we Afrikadaky hassahanalaryň köpüsi hristian missiıalary arkaly başlandy. Ateistler we gumanistler bu ugurda köplenç çykyş edıärdiler, buddistlerem beıle işjeň däldi. Iňlis journalisturnalisti Malkolm Muggeridge (1903-1990), dünıewi gumanist, ıöne muňa garamazdan dogruçyl muny gördi. Dünıä garaışynyň medeniıete nähili täsir edıändigine ünsi çekdi:

 

Birnäçe ıyllap Hindistanda we Afrikada boldum, iki ıerde-de dürli konfessiıalara degişli hristianlar tarapyndan alnyp barylıan köp sanly adalatly işe duş geldim; Socialöne bir gezek sosialistik gurama tarapyndan dolandyrylıan hassahana ıa-da ıetimler öıi ıa-da gumanizm esasynda işleıän heıwere şypahanasy bilen ıüzbe-ıüz bolmadym. (7)

 

Buddaçylygyň we Hristiançylygyň umumylygy näme? Buddizmiň hristian dinine meňzeş köp zady bar. Şeıle meseleler aşakdakylary öz içine alıar:

 

• Ahlak ıa-da dogry bilen ıalňyş düşünmek, bitewi bir zat. Buddizmde, hristian dininde bolşy ıaly, ogurlyk etmeli däl, zyna etmeli däl, ıalan sözlemeli däl we öldürmeli däl diıilıär. Bu taglymatlar, mysal üçin Isanyň we resullaryň taglymatlaryndan hiç hili tapawutlanmaıar we bu ıerde geň zat ıok. Munuň sebäbi dünıädäki her bir adamyň dogry we nädogry hereket we wy consciencedan duıgusy bolmagydyr. Pawlus bu meselede aşakdaky ıaly sapak berdi. Heartsüregimizde kanunyň, ıagny dogry bilen ıalňyş düşünmek hakda gürledi. Pawlusyň pikiriçe, bu Hudaıyň adamlara nähili höküm çykarjakdygyny görkezıär:

 

- (Rimliler 2: 14-16) Sebäbi kanuny bolmadyk beıleki milletler, tebigatda kanunlardaky zatlary edenlerinde, kanuny bolmadyklar özleri üçin kanun bolıarlar:

15 theirüreklerine ıazylan kanunyň işini görkezıän wy consciencedany, şaıatlyk edıän wy consciencedany we biri-birini günäkärlemek ıa-da bahana etmek bilen pikirleriniň manysy ;)

16 Hudaıyň Hoş Habaryma görä Isa Mesih tarapyndan adamlaryň syrlaryny höküm etjek güni .

 

• Buddizmde adamyň eken zatlaryny ormalydygy aıdylıar. Bu mesihi dinindäki ıaly öwrediji, sebäbi Injile görä, amallarymyz üçin jogap bermeli. Injile görä, bu iň soňky hökümde bolar:

 

(Gal 6: 7) Aldanmaň; Hudaı masgaralanok: adam näme ekse, oram orar.

 

- (Rimliler 14:12) Şeıdip, her birimiz özüni Hudaıa hasabat bereris.

 

- (Ylham 20: 12-15) We ölenleriň, ulularyň we ulularyň Hudaıyň öňünde durandygyny gördüm; kitaplar açyldy we durmuş kitaby bolan başga bir kitap açyldy we ölüler kitaplara ıazylan zatlardan eserlerine görä höküm edildi .

13 Deňiz içindäki ölüleri berdi. ölüm we dowzah içindäki ölüleri halas etdi, her kime öz işine görä höküm edildi .

14 Ölüm we dowzah ot kölüne taşlandy. Bu ikinji ölüm.

15 Durmuş kitabynda ıazylmadyk adam ot kölüne taşlandy.

 

• Buddizmde Isanyň we resullaryň öwredişi ıaly dowzaha ynanıarlar. Budistler ganhorlaryň baky dowzahda geçirjekdigine ynanıarlar. Injile görä, dowzah bar we adalatsyzlygy edenleriň hemmesi we Hudaıyň merhemetini inkär edıänler ol ıere giderler:

 

- (Matta 10:28) Bedeni öldürıän, jany öldürip bilmeıänlerden gorkmaň, dowzahda jany we bedeni ıok edip bilıän adamdan gorkuň.

 

- (Ylham 22: 13-15) Men Alfa we Omega, başlangyjy we ahyry, birinji we iň soňky.

14 Durmuş agajyna eıe bolup, derwezeden şähere girip bilmekleri üçin Onuň tabşyryklaryny ıerine ıetirenler bagtlydyr.

15 Çünki itler, jadygöıler, zynahorlar, ganhorlar, butparazlar bar, söııän we ıalan sözleıän adam ıok.

 

- (Ylham 21: 6-8) Ol maňa: "Boldy" diıdi. Men Alfa we Omega, başlangyjy we ahyry. Durmuş suw çeşmesine teşne bolan adama erkin bererin.

7 Kim ıeňse, ähli zady miras alar. Men onuň Hudaıy bolaryn, Ol bolsa meniň oglum bolar.

theöne gorkunç, imansyz, ıigrenji, ganhorlar, zynahorlar, jadygöıler, butparazlar we ähli ıalançylar kölde ot we kükürt ıakıan kölde paı alarlar, bu ikinji ölüm.

 

Buddizm we hristiançylykdan näme tapawut bar? Buddizm bilen Hristiançylygyň käbir umumy aıratynlyklary bar bolsa-da, olaryň arasynda aç-açan tapawutlar hem bar. Olara indiki serederis.

 

• Buddizm täzeden dogulyp, täzeden dogulyp, ölüp bilıär. Munuň ıerine, Injiliň öwredişi, ıer ıüzünde diňe bir ıaşaışymyzdyr we şondan soň höküm çykar. Hebrewsewreılerde şeıle ıazylıar:

 

- (Hebr 9:27) Adamlara bir gezek ölmek üçin bellenilişi ıaly, ıöne şondan soň höküm :

 

Isanyň öwredişi hakda näme? Şeıle hem, ıer ıüzünde reenkarnasiıa öwretmedi, ıöne täzeden dogulmak hakda gürledi, bu düıbünden başga zat. Bu Hudaıdan täze durmuş almagy we adamyň ruhy taıdan täze ıaradylyşy aňladıandygyny aňladıar. Adam Isa Mesihe ıüzlenip, Ony halasgär hökmünde kabul edeninde bolup geçıär:

 

- (Johnahıa 3: 1-12) Fariseıleriň arasynda Nikodim atly bir ıewreı hökümdary bardy:

2 Gijesi bilen Isanyň ıanyna gelip, oňa: «Mugallym, seniň Hudaıdan gelendigiňi bilıäris, çünki Hudaıyň gudratyndan başga hiç kim bu gudratlary edip bilmez.

3 Isa oňa jogap berdi: « Dogrusyny aıdıaryn, adam täzeden dogulmasa, Hudaıyň Patyşalygyny görüp bilmez .

4 Nikodim oňa: «Adam garranda nädip dogulyp biler? ejesiniň göwresine ikinji gezek girip, dünıä inip bilermi?

5 Isa şeıle jogap berdi: « Size dogrusyny aıdıaryn, adam suwdan we Ruhdan dogulmasa, Hudaıyň Patyşalygyna girip bilmez .

6 Tenden doglan zat ten; Ruhdan doglan zat ruhdur.

7 Saňa: You Sen täzeden dogulmaly “ diıendigime geň galma .

8 windel islän ıerine öwüsıär, siz onuň sesini eşidıärsiňiz, ıöne nireden we nirä gidıändigini aıdyp bilmeıärsiňiz, Ruhdan doglanlaryň hemmesi şeıledir.

9 Nikodim oňa: «Bu nädip bolup biler?» Diıip sorady.

10 Isa oňa: «Sen Ysraıylyň hojaıynymy, bu zatlary bilmeıärsiňmi?

11 Size dogrusyny aıdıaryn, bilıäris we görıändigimize güwä geçıäris. Şaıatlygymyzy kabul etmeıärsiň.

12 Eger size ıerdäki zatlary aıtsam, ynanmasaňyz, gökdäki zatlar hakda aıtsam, nädip ynanarsyňyz?

 

- (Johnahıa 1: 12,13) ​​himöne ony kabul edenleriň hemmesine, hatda Onuň adyna iman edenlere-de Hudaıyň ogullary bolmaga güıç berdi:

13 Gandan, teniň isleginden ıa-da adamyň isleginden däl-de, Hudaıdan doglanlar.

 

• Bellenilişi ıaly, Buddizmde hemme zady ıaradan we ıaradylyşyndan aıry Hudaı ıok. Injiliň bu esasy taglymaty buddizmde ıok.

    Buddizmde-de ıüze çykmaıan bir zat, Hudaıyň söıgüsi. Godagny, Hudaı ıok ​​bolsa, bu zat hem bolup bilmez.

    Muňa derek, Injilde Taňrynyň söıgüsi, Özüniň söıgüsinde bize nädip ıakynlaşandygy we bizi halas etmek isleıändigi hakda aıdylıar. Söıgüsi, 2000 ıyl mundan ozal haçdaky günälerimiziň öwezini dolanda, ogly Isa Mesih arkaly ıüze çykdy. Günäler indi Hudaıyň birleşmegine päsgelçilik bolup durmaıar we biz Onuň bagyşlanmagyny alyp bileris.

 

- (1 Johnahıa 4: 9,10) Munuň bilen Hudaıyň bize bolan söıgüsi ıüze çykdy , sebäbi Hudaıyň ıekeje Ogluny dünıä arkaly iberip, onuň üsti bilen ıaşap bileris.

10 Bu ıerde söıgi, Hudaıy söıendigimiz däl-de, eısem , bizi söıendigi we Ogluny günälerimiziň gurbanlygy üçin iberdi .

 

- (Johnahıa 3:16) Çünki Hudaı dünıäni şeıle bir söııärdi welin, ıeke-täk Ogluny iman edenleriň heläk bolmazlygy üçin ebedi ıaşaışa eıe bolmagy üçin berdi.

 

- (Rimliler 5: 8,10) Godöne Hudaı bize bolan söıgüsini öwıär, sebäbi entek günäkärkäk, Mesih biziň üçin öldi .

10 Çünki duşman bolanymyzda, Oglunyň ölümi bilen Hudaı bilen ıaraşsak, has köp ıaraşsak, onuň jany halas bolarys.

 

Aşakdaky sitata mowzuk hakda has giňişleıin maglumat berıär. Rabindranath R. Maharajyň özi hinduizmde ıaşapdy, ıöne buddizm hakda-da edil şonuň ıaly. Bizi söıen Gudratygüıçli Hudaı bilinmeıär we kabul edilmeıär:

 

Men ondan rugsat soramak üçin oturgyjymdan turdum. Bu çekişmäni dowam etdirmegiň manysy ıokdy. Sheöne ol meni ıene oturmaga mejbur eden sözleri ıuwaşlyk bilen aıtdy. “Injil Hudaıyň söıginiň Hudaıydygyny öwredıär. Ony nädip tanandygymy siz bilen paılaşmak isleıärin "-diıdi.

   Men haıran galdym. Hindi bolup işlän ıyllarymda hiç haçan söıgi Hudaıy hakda eşitmedim! Men ony höwes bilen diňledim.

   "Ol bizi söııändigi sebäpli bizi özüne ıakynlaşdyrmak isleıär". Bu hem meni gorkuzdy. Hindi hökmünde men Hudaıa ıakynlaşmak isledim, ıöne ol maňa söııän Hudaıyň meni ıakynlaşdyrjak bolıandygyny aıtdy!

   Molli sözüni dowam etdirdi: "Injil, günäniň bize Hudaıa ıakynlaşmagymyza päsgel berıändigini öwredıär we bu hem Ony tanamagymyzyň öňüni alıar. Şonuň üçin Mesihi günälerimiz üçin ölmek üçin iberdi. Onuň bagyşlanmagyny alsak, Ony tanap bileris ... ”

   "Birje minut garaş!" Men sözümi kesdim. Ol meni öwürjek boldymy ? Birazajyk ret etmelidigimi duıdum. “Men karma ynanıaryn. Näme ekseňem orarsyň, hiç kim muny üıtgedip bilmez. Bagyşlamaga asla ynanamok. Bu mümkin däl! Näme edildi! "

   "Emma Hudaı her zady edip biler" -diıip, Molli ynam bilen aıtdy. “Onuň bizi bagyşlamagyň ıoly bar. Isa: "Men ıol, hakykat we ıaşaıyşdyryn, Atanyň ıanyna menden başga hiç kim gelmez" diıdi. Isa ıol. Günälerimiz üçin ölendigi üçin Hudaı bizi bagyşlap biler! ” (7)

 

• Bellenilişi ıaly, Buddizmde Isanyň we resullaryň taglymatlaryndan tapawutlanmaıan gowy ahlak taglymatlary bar. Olaryň arasynda hiç hili tapawut ıok diıen ıaly.

     Munuň ıerine, tapawut, buddizmde adamlar öz hereketlerine we durmuşyna bil baglaıarlar. "Halas bolmagyň ıoly mukaddes durmuşda we bellenilen düzgünlere eıermek" we "adamyň özi arkaly halas bolmagy" ( Näin puhui Buddha / Buddist katekizmi kitabyndan sitatalar ).

   Aşakdaky sitata mowzuk hakda has giňişleıin maglumat berıär. Onda hristian missioner budda monahlary bilen gürleşıär. Bir garry monah ebedi ıaşaışyň müňıyllyklaryň işini talap edıändigini aıdıar:

 

Gutaranymdan soň, garry monah maňa seretdi-de, uludan demini aldy-da: "Hawa, bu taglymatyňy eşitmek gaty gowy we ıakymly, ıöne bu dogry bolup bilmez. Hakyky bolmak gaty aňsat. Baky ıaşaıyş almak beıle däl diňe Isa ynanmak ıaly ıönekeı, ebedi ıaşaışyň bir ömrüň dowamynda gazanyp boljakdygyny aňladıar. Bu asyrlaryň dowamynda işlemegi talap edıär. Gowy işler etmek üçin dogulmaly we ölmeli we täzeden dogulmaly, soň bolsa asyrlardan soň, ıeterlik gowy işler edeniňizde, ebedi ıaşaışa eıe bolup bilersiňiz. Doktrinanyňyz ajaıyp we eşitmek üçin ıakymly, ıöne hakykata öwrülmek gaty aňsat. "

   Eger monahyň bu we çalt, doga etmelidigini we ıagşy amallar etmelidigini aıtsam, hökman: "Hawa, edil şu etjek zadym" diıerdi. Emma Hoş Habaryň aıdyşy ıaly: "Reb Isa iman ediň, halas bolarsyňyz we ebedi ıaşaışa eıe bolarsyňyz", şonuň üçin jogap: bu aňsat. (8)

 

Aöne adam öz hereketlerine we üıtgemelerine bil baglasa näme problema bar? Netijede, halas boljakdygyna hiç wagt ynanyp bolmaz. Mundan başga-da, ıaşamak üçin birnäçe durmuşymyz bar bolsa, olar diňe adam günäsiniň agyrlygyny artdyrıarlar. Bu ıolda gaty uzak gitmersiňiz.

    Injiliň öwredişi näme? Bu hakda Täze amenthtiň sahypalarynda köp zat ıazyldy. Oňa görä, her kim günäkär we kämildir we Hudaıa laıyk gelmeıär. Özüňe mümkin däl zady gazanmaga synanyşmagyň peıdasy ıok. Beıleki zatlaryň arasynda aşakdaky aıatlar biziň kemçiliklerimiz hakda aıdıar:

 

- (7ahıa 7:19) ... we şonda-da hiç biriňiz kanuny berjaı etmeıärsiňizmi? …

 

- (Rimliler 3:23) Çünki hemmeler günä edip, Hudaıyň şöhratyndan mahrum boldular.

 

- (Rimliler 5:12) Näme üçin bir adamyň günäsi dünıä girdi we günä bilen ölüm; ölüm hemme kişä geçdi, çünki hemmeler günä etdi :

 

Onda adamyň kämillik we günäliliginiň çözgüdi näme? Onlyeke-täk mümkinçilik, günälerimiziň bagyşlanmagydyr. Budistleriň we hindileriň ynanıan karma kanunynda bagyşlanma ıok, ıöne Gudratygüıçli Hudaıyň özi bize merhemet we bagyşlama berse, bu mümkin.

     Onda Hudaı haısy esasda bizi bagyşlaıar? Munuň jogabyny Hudaıyň özi bilen ogly Isa Mesihiň üsti bilen nädip ıaraşdyrandygyny tapyp bilersiňiz. Isa ilki ıerde günäsiz durmuşda ıaşap, ahyrsoňy günälerimizi haçda göterdi. Bu, her bir adam üçin günäleriň bagyşlanmagyny üpjün edıär:

 

- (2 Korintoslylar 5: 18-20) Hemme zat Isa Mesih bilen bizi ıaraşdyran we bize ıaraşyk gullugyny beren  Hudaıdan .

19 Hudaıyň Mesihdedigini, dünıäni özi bilen ıaraşdyryp , günälerini günäkärlemezligini; bize ıaraşyk sözüni berdi.

20 Indi bolsa, Hudaı bizden ıalbarıan ıaly, biz Mesihiň ilçisidiris, Hudaı bilen ıaraşmagyňyzy Mesihiň ıerine dileıäris .

 

- (Resullaryň Işleri 10:43) Oňa iman edenleriň hemmesiniň adynyň üsti bilen günäleriniň geçiljekdigine şaıatlyk ediň.

 

- (Resullaryň Işleri 13:38) Şonuň üçin, erkekler we doganlar, bu adamyň üsti bilen size günäleriň geçilmegi wagyz edilıär :

 

Günälerimiziň öwezini dolıan Isa Mesihe iman etmek bilen, günälerimiziň bagyşlanmagyny alyp bileris. Bu amallary talap etmeıär, ıöne özümiziň günälerimizi boıun alyp, Isa Mesihi durmuşymyza kabul edip, Hudaıa ıüzlenıäris. Halas bolmak sowgat we merhemetdir we munuň üçin hiç hili iş edip bolmaz. Sowgat bolşy ıaly kabul edilıär, ıogsam sowgat däl. Elbetde gowy işler edip bilersiňiz, ıöne olara ynanmaly dälsiňiz. Beıleki zatlaryň arasynda aşakdaky aıatlar bu hakda has giňişleıin maglumat berıär:

 

- (Efesliler 2: 8,9) Çünki merhemet bilen iman bilen halas bolduňyz; Özüňiz däl, bu Hudaıyň peşgeşidir:

9 Hiç kim öwünmezligi üçin iş däl .

 

- (Ylham 21: 5,6) Tagtda oturan: «Ine, men hemme zady täzeleıärin.  Ol maňa: «Writeaz, çünki bu sözler dogry we wepaly» diıdi.

6 Ol maňa: «Boldy» diıdi. Men Alfa we Omega, başlangyjy we ahyry. Durmuş suw çeşmesine teşne bolan adama erkin bererin.

 

- (Ylham 22:17) Ruh we gelin: "Gel" diııärler. Eşiden adam: “Gel” diısin. Suwsan adam gelsin. Kim islese, durmuşyň suwuny erkin alsyn .

 

Diňe bir ıol. Häzirki döwrüň aıratynlyklaryndan biri, adamlaryň ähli ynançlara deň garamak islemegidir. Singleeke ıoluň ıa-da hakykatyň ıokdugy öňe sürülıär. Aslynda hindi düşünjesi Günbatara ıaırady we Täze döwür hereketiniň agzalary we köp buddistler ynanıarlar. Bu pikirlenişiň wekilleri, biri-birinden düıpgöter tapawutly bolsalar-da, ähli dinleri deň hasaplaıarlar.

    Emma Isa bize başga ıol bermedi. Ol ıol, hakykat we ıaşaıyşdyr we diňe Onuň üsti bilen halas bolup boljakdygyny aıtdy. Birnäçe müň ıyl mundan ozal aıdan bu sözleri, başga wariantlary aradan aıyrıar. Biz ıa ynanıarys, ıa-da ynanamzok. Şeıle-de bolsa, Isa hakykatdanam Özüni ebedi ıaşaışa alyp baran Hudaı bolsa, näme üçin biz ony ret ederis? Özümiziň halas boljakdygymyzy kepillendirip bilmeıändigimiz üçin näme üçin ony ret etmeli? Isanyň özi baradaky taglymatlary gowy çykıar, mysal üçin aşakdaky aıatlarda:

 

- (Johnahıa 14: 6) Isa oňa: " Men ıol, hakykat we ıaşaıyşdyryn: Atanyň ıanyna hiç kim gelmez, menden.

 

- (Johnahıa 10: 9,10) Men gapy: kimdir biri girse, halas bolar , içeri girer we öri tapar.

10 Ogry gelmek üçin däl-de, ogurlamak, öldürmek we ıok etmek üçin gelıär. Men olaryň ıaşaıyş gazanmagy we has köp bolmagy üçin geldim.

 

- (Johnahıa 8: 23,24) Isa olara: "Siz aşakdan; Men ıokardan: sen bu dünıäden; Men bu dünıäden däl.

24 Şonuň üçin men size: «Günäleriňizde ölersiňiz» diıdim, çünki meniň kimdigime ynanmasaňyz, günäleriňizde ölersiňiz.

 

- (Johnahıa 5: 39,40) 39 uresazgylary gözläň; Sebäbi olarda ebedi ıaşaıyş bar öıdıärsiň we olar maňa şaıatlyk edıärler.

40 Durmuş gazanmagyňyz üçin meniň ıanyma gelmersiňiz.

 

Halas bolmak we oňa ynandyrmak isleseňiz näme etmeli? Muny başdan geçirmek ıönekeı. Özüňe däl-de, Isa Mesihe we onuň günäsini ıuwmak işine ynanmaly. Siz oňa ıüz tutup bilersiňiz. Ony kabul edip, durmuşyňyzda garşy alsaňyz, derrew ebedi ıaşaıyş sowgadyny alarsyňyz. Injile görä, Isa ıüregimiziň gapysynyň daşynda durup, bize gapyny açmagymyza we ony ret etmegimize garaşıar. Ony kabul eden bolsaňyz, ebedi ıaşaışa eıe bolarsyňyz we Hudaıyň çagasy bolduňyz:

 

- Ylham 3:20

 

- (Johnahıa 1:12) himöne ony kabul edenleriň hemmesine, hatda Onuň adyna iman edenlere-de Hudaıyň ogullary bolmaga güıç berdi:

         

Halas ediş dogasy : Lorda Reb, Isa, men saňa ıüzlenıärin. Saňa garşy günä edendigimi we Seniň islegiňe görä ıaşamaıandygymy boıun alıaryn. Şeıle-de bolsa, günälerimden ıüz öwrüp, çyn ıüregim bilen Saňa eıesim gelıär. Şeıle hem, günäleriňiziň öwezini dolmak arkaly bagyşlanandygyma we Seniň üsti bilen ebedi ıaşaışy alandygyna ynanıaryn. Sen maňa beren gutulyşyň üçin sag bolsun aıdıaryn. Omyn.


 

References:

 

1. Cit. from "Jälleensyntyminen vai ruumiin ylösnousemus", Mark Albrecht, p. 123

2. Rabindranath R. Maharaj: Gurun kuolema (Death of a Guru), p. 160-162

3. Matleena Pinola: Pai-pai, p. 129

4. Toivo Koskikallio: Kullattu Budha, p. 105-108

5.  Science, 3.3.1961, p. 624

6. Don Richardson: Iankaikkisuus heidän sydämissään, p. 96

7. Malcolm Muggeridge: Jesus Rediscovered. Pyramid 1969

8. Rabindranath R. Maharaj: Gurun kuolema (Death of a Guru), p. 113,114

9. Toivo Koskikallio: Kullattu Budha, p. 208,209

 


 


 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

 

 

Jesus is the way, the truth and the life

 

 

  

 

Grap to eternal life!

 

Other Google Translate machine translations:

 

Millionlarça ıyl / dinozawrlar / adamyň ewolıusiıasy?
Dinozawrlaryň ıok edilmegi
Aldawda ylym: gelip çykyş ateistik teoriıalary we millionlarça ıyl
Dinozawrlar haçan ıaşapdyrlar?

Injiliň taryhy
Suw

Hristian ynamy: ylym, adam hukuklary
Hristiançylyk we ylym
Hristian imany we adam hukuklary

Gündogar dinleri / Täze döwür
Budda, Buddizm ıa-da Isa?
Reenkarnasiıa dogrumy?

Yslam
Muhammet aıatlary we durmuşy
Yslamda we Mekgede butparazlyk
Gurhan ygtybarlymy?

Etiki soraglar
Gomoseksualizmden azat boluň
Jyns taıdan bitarap nika
Abort jenaıat işi
Ewtanaziıa we döwrüň alamatlary

Halas bolmak
Halas bolup bilersiňiz