This is a machine translation made by Google Translate and has not been checked. There may be errors in the text.

   On the right, there are more links to translations made by Google Translate.

   In addition, you can read other articles in your own language when you go to my English website (Jari's writings), select an article there and transfer its web address to Google Translate (https://translate.google.com/?sl=en&tl=fi&op=websites).

Dinozawrlar haçan ýaşapdyrlar?

Dinozawrlaryň näme üçin ýakyn geçmişde, adamlar bilen bir wagtyň özünde ýaşandygyny öwreniň. Millionlarça ýyllap subutnamalary göz öňünde tutmak aňsat

Dinozawrlaryň 65 million ýyl mundan ozal ýok bolýança 100 million ýyldan gowrak höküm sürendigi baradaky umumy düşünje. Bu mesele ewolýusiýa edebiýaty we programmalar arkaly yzygiderli nygtalýar, şonuň üçin millionlarça ýyl ozal ýer ýüzünde ýaşaýan dinozawrlar baradaky pikir köpleriň aňynda ornaşdy. Bu ullakan bolmagy ähtimal hasaplanmaýar (Ölçegi degişlidir. Häzirki wagtda gök kitler iň uly dinozawrlardan iki esse agyr)haýwanlar iň ýakyn geçmişde we adamlar bilen bir wagtyň özünde ýaşapdyrlar. Ewolýusiýa teoriýasyna görä, dinozawrlaryň assura we Kretos döwründe, Kambrian döwrüniň haýwanlary has ir ýaşapdyr we süýdemdirijiler Earther ýüzünde iň soňky döwürde ýüze çykypdyr. Bu toparlaryň dürli döwürlerde bu planetada ýüze çykýan ewolýusiýa düşünjesi, adamlaryň aňynda şeýle bir güýçli welin, bu düşünjä garşy köp fakt tapmak mümkin bolsa-da, onuň ylymdygyny görkezýär we hakykatdygyna ynanýarlar.

    Geljekde bu temany has jikme-jik öwreneris. Köp subutnamalar dinozawrlaryň ýer ýüzünde peýda bolanyndan kän wagt geçmeýändigini görkezýär. Bu subutnamalara indiki serederis.

Göz öňünde tutulýan dinozawr galyndylary . Dinozawrlaryň ýer ýüzünde ýaşandyklarynyň subutnamasy olaryň galyndylarydyr. Olara esaslanyp, dinozawrlaryň ululygyny we daşky görnüşini we olaryň hakyky haýwanlardygyny takmynan bilmek bolýar. Taryhydygyna şübhelenmäge hiç hili esas ýok.

    Dinozawrlaryň tanyşmagy başga mesele. XIX asyrda düzülen geologiki wagt çyzgysyna görä, dinozawrlar 65 million ýyl ozal ýok bolupdyrlar, hakyky galyndylara esaslanyp beýle netije çykaryp bolmaz. Galyndylaryň ýaşy we haçan ýok bolandygy barada ýazgylar ýok. Muňa derek, galyndylaryň gowy ýagdaýy munuň millionlarça ýyl däl-de, müňlerçe meseledigini görkezýär. Aşakdaky sebäplere bagly:

Süňkler mydama ýaglanmaýar . Dinozawrlardan, şeýle hem benzinlenmedik süňklerden tapylan galyndylar tapyldy. Köp adamda ähli dinozawr galyndylarynyň ýaglydygy we şonuň üçin gadymydygy barada pikir bar. Mundan başga-da, benzin almak millionlarça ýyl gerek diýip pikir edýärler.

    Şeýle-de bolsa, benzin almak çalt proses bolup biler. Laboratoriýa şertlerinde birnäçe günüň içinde benzinli agaç öndürmek mümkin boldy. Amatly minerallara baý çeşmelerde amatly şertlerde süňkler hem birnäçe hepdäniň içinde çişip biler. Bu amallar millionlarça ýyl talap etmeýär.

    Şonuň üçin tassyklanmadyk dinozawr süňkleri tapyldy. Käbir dinozawr galyndylarynda asyl süňkleriniň köpüsi galyp biler we çüýrän ys bolup biler. Ewolýusiýa teoriýasyna ynanýan paleontolog, bir uly dinozawr galyndylaryny tapýan ýer barada "Hell Creekdäki ähli süňkleriň porsydygyny" aýtdy. On millionlarça ýyldan soň süňkler nädip porsy bolup biler?

   Ylym neşiri C. Barretonyň we onuň iş toparynyň ýaş dinozawrlaryň süňklerini nädip öwrenendiklerini aýdýar (Ylym, 262: 2020-2023) . 72-84 million ýyllyk süňkleriň kalsiniň fosforyň düzümine häzirki süňkler bilen deň gatnaşygy bardy. Asyl neşir süňkleriň inçe saklanan mikroskopiki jikme-jikliklerini açýar.

    Kanadanyň Alberta we Alýaska ýaly demirgazyk sebitlerinde diňe ownuk benzinli süňkler tapyldy. Paleontologiýa Journalurnaly (1987, 61 tom, No 1, 198-200 sah.) Şeýle açyşlaryň birini habar berýär:

Has täsirli mysal, Alýaskanyň demirgazyk kenarynda tapyldy, bu ýerde müňlerçe süňk düýbünden gözegçiliksiz diýen ýaly. Süňkler köne sygyr süňkleri ýaly görünýär we duýulýar. Tapyjylar, açyşlaryny ýigrimi ýyllap habar bermediler, sebäbi dinozawr süňkleri däl-de, bison diýip çaklaýarlar.

Gowy sorag, süňkler onlarça million ýyllap nädip saklanyp bilnerdi? Dinozawrlar döwründe howa yssydy, şonuň üçin mikrob işjeňligi süňkleri ýok ederdi. Süňkleriň gözegçiliksiz, gowy goralmagy we täze süňklere meňzeş bolmagy uzak wagtlap däl-de, gysga wagt görkezýär.

Softumşak dokumalar . Bellenilişi ýaly, galyndylaryň ýaşlarynda bellikleri ýok. Galyndylar hökmünde tapylan organizmleriň Earther ýüzünde haýsy döwürde diridigini hiç kim anyk aýdyp bilmez. Bu galyndylardan gönüden-göni çykarylyp bilinmez.

    Dinozawr galyndylary barada aýdylanda bolsa, birnäçe galyndylaryň gowy saklanandygy ajaýyp syn. Mysal üçin, Yle uutiset 2007-nji ýylyň 5-nji dekabrynda: "ABŞ-da dinozawr myşsalary we deri tapyldy" -diýdi. Bu habar diňe bir habar däl, şuňa meňzeş habarlar we synlar köp. Bir gözleg hasabatyna görä, ýumşak dokumalar urura döwründen (takmynan 145,5 - 199,6 million ewolýusiýa ýyllary) (1) takmynan her dinozawr süňkünden izolirlenýär. Gowy goralýan dinozawr galyndylary, 65 million ýyl mundan ozal bolsa, hakykatdanam ajaýyp tapyndy.

    Gowy mysal, Günorta Italiýadaky Pietraroia hek daşyndan tapylan doly diýen ýaly dinozawr galyndylary bolup, ewolýusiýa teoriýasyna görä 110 million ýyl ozal hasaplanylýan, ýöne bagyr, içege, myşsa we kıkyrtyk dokumalary henizem galypdyr. Mundan başga-da, açyşda myşsa dokumalarynyň henizem syn edilip bilinýän saklanan içegesi boldy. Gözlegçileriň pikiriçe, içege edil edil edil kesilen ýalydy! ( TREE, 1998-nji ýylyň awgusty, 13-nji tom, No. 8, 303-304-nji sahypa)

    Başga bir mysal, Braziliýanyň Araripe şäherinde görlüp-eşidilmedik derejede gowy goralýan pterozawrlaryň galyndylary (olar uly uçýan haizizyklardy). London uniwersitetiniň paleontology Stafford House bu galyndylar barada tapdy (2/1994 açyş):

Şol jandar alty aý öň ölen bolsa, jaýlanyp, gazylan bolsa, edil şuňa meňzeýärdi. Her tarapdan gaty kämildir.

Şeýlelik bilen, gowy saklanan ýumşak dokuma tapyndylary dinozawrlardan ýasaldy. Tapyndylar, birnäçe müň ýyl mundan ozal ölendir öýdülýän mamontlardan ýasalan zatlara gaty meňzeýär.

    Gowy sorag, ikisi hem deň derejede gowy saklansa, dinozawr galyndylaryny mamont galyndylaryndan näçe esse köne kesgitläp bolar? Munuň üçin tebigatda ençeme gezek syn edilip bilinjek zatlara garşy gelýändigi ýüze çykarylan geologiki wagt diagrammasyndan başga hiç hili esas ýok. Bu wagt diagrammasyndan ýüz öwürmegiň wagty gelerdi. Dinozawrlaryň we mamontlaryň bir wagtyň özünde ýer ýüzünde ýaşan bolmagy gaty ähtimal.

Dinozawrlaryň galyndylarynda albumin, kollagen we osteokalsin ýaly beloklar tapyldy. Şeýle hem gaty gowşak beloklar elastin we laminin tapyldy [Şweýtser, M. we başga-da 6, Kampanian hadrosaur B. kanadensisiniň biomolekulýar häsiýetnamasy we belok yzygiderliligi, Ylym 324 (5927): 626-631, 2009]. Bu açyşlary kynlaşdyrýan zat, bu maddalaryň häzirki döwrüň haýwan galyndylarynda-da hemişe tapylmazlygydyr. Mysal üçin, 13,000 ýyl töweregi diýlip çaklanylýan mamont süňkleriniň birinde kollagenleriň hemmesi eýýäm ýitip gitdi (Ylym, 1978, 200, 1275). Şeýle-de bolsa, kollagen dinozawr galyndylaryndan izolirlendi. ^{Professional biohimik magazineurnalynyň pikiriçe, iň oňat temperaturada nol dereje Selsiýada (2)} üç million ýyllap hem kollagen saklanyp bilinmez . Şeýle tapyndylaryň birnäçe gezek ýüze çykmagy dinozawr galyndylarynyň birnäçe müň ýyllyk köne bolandygyny görkezýär. Geologiki wagt diagrammasy esasynda ýaş kesgitlemesi häzirki açyşlara gabat gelmeýär.

Beýleki tarapdan, biomolekulalaryň 100,000 ýyldan gowrak saklanyp bilinmejekdigi mälimdir (Bada, J we başg. 1999. Galyndy ýazgylarynda esasy biomolekulalary gorap saklamak: häzirki bilimler we geljekdäki kynçylyklar. Korol jemgyýetiniň filosofiki amallary B: Biologiýa ylymlary. 354, [1379]). Bu, empirik ylymyň gözleg netijesidir. Haýwan dokumalarynyň biomolekulasy bolan kollagen, ýagny adaty gurluş belogy, köplenç galyndylardan izolirlenip bilner. Süňklerde çalt döwülýän belok hakda belli, gaty galyndylardan başga ýagdaýlarda 30,000 ýyldan soň diňe galyndylaryny görüp bolýar. Hell Creek sebitinde wagtal-wagtal ýagyş ýagjakdygy şübhesiz. Şonuň üçin topraga gömülen "68 million" süňkde kollagen tapylmaly däldir. (3)

Albin, kollagen we osteokalsin, şeýle hem DNK ýaly dinozawr süňklerinden izolirlenen beloklar baradaky gözegçilikler dogry bolsa we gözlegçileriň seresaplylygyna şübhelenmäge hiç hili esasymyz ýok bolsa, bu gözlegleriň esasynda süňkler täzeden ýazylmalydyr. 40,000-50,000 ýyldan köp bolmaly däldir, sebäbi tebigatda göz öňünde tutulan maddalaryň iň ýokary saklanyş wagtyndan ýokary bolup bilmez. (4)

Gan öýjükleri . Bir täsin zat, dinozawrlaryň galyndylarynda gan öýjükleriniň tapylmagydyr. Ucadro gan öýjükleri tapyldy we gemoglobiniň hem olarda galýandygy anyklandy. Gan öýjükleriniň iň möhüm açyşlaryndan biri 1990-njy ýyllarda Meri Şweýtser tarapyndan amala aşyryldy. Şondan bäri şuňa meňzeş açyşlar edildi. Gowy sorag, gan öýjüklerini onlarça million ýyllap nädip saklap bolar ýa-da geologiki taýdan düýbünden döränmi? Bu görnüşdäki köp sanly açyş, geologiki wagt diagrammasyny we millionlarça ýyllygy sorag astyna alýar. Galyndylaryň gowy ýagdaýyna esaslanyp, millionlarça ýyllap ynanmaga hiç hili esas ýok.

Meri Şweýtser bäş ýaşyndaka, dinozawr gözlegçisi boljakdygyny mälim etdi. Arzuwy hasyl boldy we 38 ýaşynda 1998-nji ýylda Montana şäherinde tapylan Tyrannosaurus Rex-iň diýen ýaly birkemsiz goralýan süňküni öwrenip bildi (Amerikan lukmançylyk birleşiginiň Journalurnaly, 1993-nji ýylyň 17-nji noýabry, 270-nji tom, 19 19) , 2376–2377 s.). Süňküň ýaşy "80 million ýyl" diýlip çaklanylýar. Süňkleriň 90% -e golaýy tapyldy we olar henizem üýtgemedi. Şweýtser dokuma gözleginde ýöriteleşýär we özüni molekulýar paleontolog diýip atlandyrýar. Tapyndylaryň budlaryny we süňklerini saýlady we süňk ýiligini barlamak kararyna geldi. Şweýtser süňk ýiliginiň galyndylarynyň ýokdugyny we ynanyp bolmajak derejede gowy saklanandygyny gördi. Süňk düýbünden organiki we gaty gowy saklanypdyr. Şweýtser ony mikroskop bilen öwrendi we bilesigeliji gurluşlara göz aýlady. Olar kiçijik we tegelek bolup, gan damaryndaky gyzyl gan öýjükleri ýaly ýadrosy bardy. Emma gan öýjükleri dinozawr süňklerinden ençeme ýyl ozal ýitip giden bolmalydy.Şweýtser: "Döwrebap süňk bölejigine seredişim ýaly, derimde goz degdi" -diýdi. "Elbetde, görýänlerime ynanyp bilmedim we laboratoriýa tehnikine:" Bu süňkler 65 million ýyl, gan öýjükleri nädip uzak ýaşap biler? "- diýdim (Ylym, 1993-nji ýylyň iýuly, 261-nji tom , 160–163 sahypa). Bu tapyndy bilen ähmiýetli zat, süňkleriň hemmesiniň doly galyndylary däldi. Süňkleriň hünärmeni Geýl Kallis, patologyň tötänleýin gören ylmy ýygnagynda süňk nusgalaryny görkezdi. Patolog: "Bu süňkde gan öýjükleriniň bardygyny bilýärdiňizmi?"  Bu ajaýyp trillere sebäp boldy. Meri Şweýtser nusgany dinozawrlaryň meşhur gözlegçisi Jek Horner görkezdi,"Onda gan öýjükleri bar öýdýärsiňizmi?" Şweýtser oňa: ", ok, beýle däl" diýip jogap berdi.   Horner jogap berdi (ARTER, 1997, Iýun: 55–57, Şweýtser we başg., Hakyky urura seýilgähi) Jek Horner süňkleriň gaty galyňdygyny çaklaýar. suw we kislorod olara täsir edip bilmedi. (5)

Radiokarbon . Organiki maddalaryň ýaşyny ölçemek üçin ulanylýan iň möhüm usul, radiokarbon usulydyr. Bu usulda, radiokarbonyň (C-14) resmi ýarym ömri 5730 ýyl, şonuň üçin takmynan 100,000 ýyldan soň hiç zat galmaly däldir.

    Şeýle-de bolsa, “ýüzlerçe million ýyllyk” ýataklarda, nebit guýularynda, Kambriýa organizmlerinde, kömür ýataklarynda, hatda göwherlerde radiokarbonyň birnäçe gezek tapylandygy hakykat. Radiokarbonyň resmi ýarym ömri bary-ýogy birnäçe müňýyllyk bolanda, nusgalar millionlarça ýyl ozal bolsa, bu mümkin bolmaz. Onlyeke-täk ähtimallyk, organizmleriň ölýän wagty häzirki döwre has ýakyn, ýagny millionlarça ýyl däl-de, müňlerçe adamdy.

    Dinozawrlarda-da şol bir mesele. Umuman alanyňda, dinozawrlar hatda radiokarbon bilen hem bellenmedi, sebäbi dinozawr galyndylary radiokarbon bilen tanyşmak üçin gaty köne hasaplandy. Şeýle-de bolsa, birnäçe ölçeg geçirildi we geň galdyryjy zat, radiokarbonyň henizem galmagydyr. Bu, öňki synlamalar ýaly, bu jandarlaryň ýok bolanyndan millionlarça ýyl bolup bilmejekdigini görkezýär.

    Aşakdaky sitata mesele barada has giňişleýin maglumat berýär. Nemes gözlegçiler topary birnäçe dürli ýerde tapylan dinozawryň radiokarbon galyndylary barada hasabat berdi:

Örän köne diýlip hasaplanylýan galyndylar, adatça uglerod-14 senesi däl, sebäbi radiokarbon galmaly däldir. Radioaktiw uglerodyň ýarym ömri şeýle gysga welin, 100,000 ýyldan hem az wagtyň içinde çüýräpdir.

   2012-nji ýylyň awgust aýynda nemes gözlegçileriniň bir topary geofizikleriň ýygnagynda köp gazylyp alnan dinozawr süňkleriniň nusgalarynda geçirilen uglerod-14 ölçegleriniň netijelerini habar berdiler. Netijelere görä, süňk nusgalary 22,000-39,000 ýyl! Iň bärkisi, ýazylanda prezentasiýa YouTube-da elýeterlidir. (6)

   Netije nähili alyndy? Ölçegleri kabul edip bilmedik başlyklaryň ikisi, çykyşyň tezisini konferensiýa web sahypasyndan alymlara aýtmazdan pozdy. Netijeler http://newgeology.us/presentation48.html. Bu, tebigy paradigmanyň nähili täsir edýändigini görkezýär. Tebigatyň agdyklyk edýän ylmy jemgyýetinde çap edilen çapraz gelýän netijeleri almak mümkin däl diýen ýaly. Kişmişiň uçmagy has ähtimal. (7)

DNK . Dinozawryň galyndylarynyň millionlarça ýyl mundan ozal bolup bilmejekdiginiň bir alamaty, olarda DNK tapylmagydyr. DNK, mysal üçin Tyrannosaurus Rex süňk materialy (Helsingin Sanomat 26.9.1994) we Hytaýda dinozawr ýumurtgalary (Helsingin Sanomat 17.3.1995) izolirlendi. DNK açyşlaryny ewolýusiýa teoriýasy üçin kynlaşdyrýan zat, öwrenilen köne adam mumiýalaryndan ýa-da mamontlardanam, bu material zaýalanandygy sebäpli DNK nusgalaryny elmydama alyp bolmaýar. Svante Pääbo Uppsaladaky Berlin muzeýinde 23 adam mumiýasynyň dokuma nusgalaryny öwrenende gowy mysal bolup biler. DNK-ny diňe bir mumiýadan bölüp bildi, bu maddanyň uzak dowam edip bilmejekdigini görkezdi (Tebigat 314: 644-645). DNK-nyň dinozawrlarda henizem barlygy, galyndylaryň millionlarça ýyl ozal bolup bilmejekdigini görkezýär.

    Has kynlaşdyrýan zat, 10,000 ýyldan soň asla DNK galmazlygydyr (Tebigat, 1991-nji ýylyň 1-nji awgusty, tom 352). Şonuň ýaly-da, 2012-nji ýyldaky ýakynda geçirilen gözlegde DNK-nyň ýarym ömrüniň bary-ýogy 521 ýyl bolandygy hasaplandy. Bu, onlarça million ýyllyk galyndylar baradaky pikiriň ret edilip bilinjekdigini görkezýär. Baglanyşykly habarlarda (yle.fi> Uutiset> Tiede, 13.10.2012) :

DNK-ny goramagyň iň soňky çägi tapyldy - dinozawrlary klonlaşdyrmak baradaky arzuwlar gutardy

Dinozawrlar 65 million ýyl ozal ýok bolupdy. Recentaňy-ýakynda geçirilen bir gözlegiň netijesine görä, DNK ideal şertlerde-de uzak ýaşamaýar…

Fermentler we mikroorganizmler haýwan ölenden soň öýjükleriň DNK-syny dargap başlaýar. Muňa garamazdan, munuň esasy sebäbi suwdan emele gelen reaksiýa hasaplanýar. Everywhereerüsti suwlar diýen ýaly hemme ýerde diýen ýaly, DNK teoriýa boýunça durnukly derejede çüýremeli. Muny kesgitlemek üçin, bu seneden öň DNK-da galan köp mukdarda galyndy tapyp bilmedik.

Daniýaly we Awstraliýaly alymlar indi syry çözdüler, sebäbi laboratoriýada ullakan Moa guşunyň 158 şinbonyny aldylar we süňklerde henizem genetiki material galypdy. Süňkler 600 - 8000 ýyl we takmynan bir meýdandan gelip çykýar, şonuň üçin durnukly şertlerde garradylar.

Hatda amber DNK-a goşmaça wagt berip bilmeýär

Nusgalaryň ýaşyny we DNK-nyň çüýremek derejesini deňeşdirip, alymlar 521 ýyl ýarym ömri hasaplamagy başardylar. Bu, 521 ýyldan soň DNK-daky nukleotid bogunlarynyň ýarysynyň aýrylandygyny aňladýar. Anotherene 521 ýyldan soň bu galan bogunlaryň ýarysynda we ş.m.

Gözlegçiler, süňk ideal temperaturada dynç alsa-da, ähli bogunlaryň 68 million ýyldan soň gijikdirilmejekdigini bellediler. Bir ýarym million ýyldan soň hem DNK okalmaýar: maglumat gaty az, sebäbi ähli möhüm bölekler ýok.

Dinozawrlarda DNK bar bolsa we bu maddanyň ýarym ömri diňe ýüzlerçe ýylda ölçenilse, bu barada netije çykarmaly. DNK ölçegleri ygtybarly däl, ýa-da onlarça million ýyl ozal ýaşan dinozawrlar baradaky pikirler dogry däl. Elbetde, soňky wariant dogry, sebäbi beýleki ölçegler millionlarça ýyl däl-de, gysga döwürlere degişlidir. Bu ölçeglere esaslanýan ylym, eger ol düýbünden ret edilse, özümizi azaşarys. 

DINOSAURLARY OF ÇYKYLMASY . Dinozawrlaryň ýok edilmegi barada aýdylanda, köplenç millionlarça ýyl mundan ozal, bogaz döwrüniň ahyrynda bolup geçýär öýdülýär. Ammonitleriň, belemnitleriň we beýleki ösümlik we haýwan görnüşleriniň hem köpçülikleýin ýok edilmegine gatnaşandygy çak edilýär. Destructionok etmek, bogaz döwrüniň haýwanlarynyň köp bölegini ýok eden bolmaly. Destructionok edilmeginiň esasy sebäbi, adatça ullakan tozan buludyny göterjek meteorit hasaplanýar. Tozan buludy, ösümlikler ölen we ösümlikleri iýýän haýwanlar hem açlyk çeken gün şöhlesini uzak wagtlap gurşap alardy.

    Şeýle-de bolsa, meteorit teoriýasy we howanyň haýal üýtgemegi baradaky teoriýalarda bir mesele bar: olar gaty gaýalaryň we daglaryň içindäki galyndylaryň tapylmagyny düşündirmeýärler. Dinozawr galyndylary dünýäniň dürli künjeklerinden gaty gaýalaryň içinde tapylýar, bu ajaýyp. Bu ajaýyp, sebäbi hiç bir uly haýwan - belki 20 metr uzynlygy - gaty gaýanyň içine girip bilmez. Wagt hem möhüm däl, sebäbi haýwanyň ýere gömülmegine we gazylyp alynmagyna millionlarça ýyl garaşsaňyz, şondan öň dogry çüýrärdi ýa-da beýleki haýwanlar ony iýmezdi. Aslynda, dinozawr we beýleki galyndylara duşanymyzda, olary çalt palçyk astynda gömmeli bolýarlar. Galyndylary başga bir görnüşde dogup bolmaz:

Depozitleriň emele gelmegi şeýle haýal depginde amala aşyrylmaly bolsa, hiç bir galyndy saklanyp bilmejekdigi äşgärdir, sebäbi suw kislotalary çüýremezden ýa-da ýok edilmezden ozal çökündilerde jaýlanmazdy. bölek-bölek bolup, ýalpak deňizleriň düýbüne degdi. Diňe duýdansyz jaýlanan ýerinde heläkçilikde çökündiler bilen örtülip bilner. ( Çökündiler we ýaşaýyş sebäpleri boýunça geohronologiýa ýa-da Eartheriň ýaşy , Milli gözleg geňeşiniň 80-nji býulleteni, Waşington şäheri, 1931, sah. 14)

Netijede, bütin dünýäde tapylan bu dinozawrlar palçyk bilen çalt jaýlanan bolmaly. Ilki bilen ýumşak palçyk olaryň töweregine geldi we sement ýaly gaty gatylaşdy. Diňe şeýle usul bilen dinozawrlaryň, mamontlaryň we beýleki haýwan galyndylarynyň gelip çykyşyny düşündirip bolar. Suwda, elbetde bolup biler.

    Bu hakda dogry düşünje berýän düşündirişe seredýäris. Gaty gaýalaryň içinde dinozawrlaryň tapylandygyny görkezýär, olaryň ýumşak palçyk bilen örtülen bolmalydygyny görkezýär. Palçyk soňra olaryň töwereginde gatylaşdy. Diňe Silden, ýöne tebigatyň adaty siklinde däl, şuňa meňzeş bir zadyň bolmagyna garaşyp bilerdik (makalada suw kenarlarynyň dinozawr süňklerini nädip ýygnap biljekdigi hem aýdylýar). Soňra has düşnükli etmek üçin tekste goýmalar goşuldy:

Günorta Dakotanyň çöllerine gitdi, ol ýerde açyk reňkli gyzyl, sary we mämişi gaýa diwarlary we gaýalary bar. Birnäçe günüň içinde gaýa diwaryndan süňkleri tapdy we çaklamak üçin tapylan görnüşi diýip çaklady. Süňkleriň töweregine gaýa gazanda , süňkleriň haýwanyň gurluşyna laýykdygyny gördi. Dinozawr süňkleri ýaly köplenç üýşmediler. Şeýle üýşmeleriň köpüsi güýçli suw tüweleýi ýaly boldy.

   Indi bu süňkler gaty gaty gök çäge daşyndady . Gum daşyny grader bilen aýryp, partlama bilen aýyrmalydy. Goňur we gapdalyndaky süňkler süňkleri çykarmak üçin ýedi ýarym metr çuňlukda çukur ýasadylar. Bir uly süňküň aýrylmagy iki tomus aldy. Süňkleri daşdan aýyrmadylar. Alymlar daş materialyny kesip, skelet gurup bilýän demir ýollary bilen muzeýe äkitdiler. Bu zalym keýik indi muzeýiň sergi zalynda dur. (72 sah., Dinozawrlar / Rut Wheeler we Harold G. Coffin)  

Suw joşmasynyň başga subutnamalary . Şeýlelik bilen, dinozawrlaryň galyndylary gaty daşlaryň içinde tapylýar, olary aýyrmak kyn. Bu ýagdaýa nädip girendikleriniň ýeke-täk mümkinçiligi, töwereginde ýumşak palçyk çalt emele gelip, soň gaýa öwrüldi. Suw ýaly hadysada bu bolup geçen bolmagy mümkin. Şeýle-de bolsa, suw joşmasyndan soň hem adamzat taryhynda şuňa meňzeş iri haýwanlar hakda ýatlanylýar, şonuň üçin hemmesi ölmedi.

    Silden başga subutnamalar hakda näme aýdyp bilersiňiz? Bu ýerde olaryň diňe birnäçesini belläp geçýäris. Geologiki wagt diagrammasyndaky zatlar millionlarça ýyl, ýa-da köp betbagtçylyk bilen düşündirilýär, bularyň hemmesi bir we şol bir betbagtçylyk sebäpli bolup biler: Suw. Dinozawrlaryň ýok edilmegini, toprakda syn edilýän beýleki aýratynlyklary düşündirip biler.

    Suw joşmasynyň güýçli subutnamasy, aşakdaky sitatalardan görnüşi ýaly, deňiz çökündileriniň bütin dünýäde ýaýramagydyr. Teswirleriň ilkinjisi, 200 ýyldan gowrak ozal geologiýanyň atasy Jeýms Hattonyň kitabyndan:

Eartheriň ähli gatlaklarynyň (...) deňiz düýbünde, gabyk gabyklarynda we merjen maddalarynda, toprakda we palçykda toplanan gum we çäge bilen emele gelendigi barada netije çykarmalydyrys. (J. Hatton, Eartheriň nazaryýeti l, 26. 1785)

JS Şelton: Yklymlarda deňiz çökündi gaýalary, beýleki çökündi gaýalaryň birleşmeginden has köp ýaýran we giň ýaýrandyr. Bu, geologiki geçmişiň üýtgeýän geografiýasyna düşünmek üçin adamyň dowam etdirýän tagallalary bilen baglanyşykly hemme zady öz içine alýan düşündiriş talap edýän ýönekeý faktlaryň biridir. (8)

Suw joşmasynyň ýene bir alamaty, suw bilen bölünip bilinýän dünýädäki kömür ýataklarydyr. Mundan başga-da, deňiz galyndylarynyň we balyklaryň bolmagy, ýataklaryň belli bir batgalykda haýal siňmeginiň netijesi bolup bilmejekdigini görkezýär. Munuň ýerine has gowy düşündiriş, suwuň ösümlikleri kömüriň emele gelen ýerlerine daşamagydyr. Suw ösümlikleri we agaçlary ýok etdi, uly depelere ýygnady we gury ýer ösümlikleriniň arasynda deňiz haýwanlaryny getirdi. Bu diňe Injilde agzalan Suw ýaly uly betbagtçylykda mümkindir.

Tokaýlar haýsydyr bir sebäbe görä palçykda gömülende kömür ýataklary döredildi. Häzirki maşyn medeniýetimiz bölekleýin bu gatlaklara esaslanýar. (Mattila Rauno, Teuvo Nyberg & Olavi Vestelin, Koulun biologiýasy 9, sah. 91)

Mineral kömür tikişleriniň aşagynda we ýokarsynda, aýdylyşy ýaly, palçykdan ýasalan daş gatlaklar bar we olaryň gurluşyndan olaryň suwdan bölünendigini görýäris. (9)

Subutnamalar, uly tokaýlar ýok edilende, gatlakda we soňra çalt gömülende mineral kömüriň çalt döredilendigini görkezýär. Wiktoriýa (Awstraliýa) Yallourn şäherinde ullakan lignit gatlaklary bar, olarda köp sanly sosna agaçlary bar - häzirki wagtda batgalyk ýerlerde ösmeýän agaçlar.

   Arassa poleniň 50% -ini öz içine alýan we ägirt uly meýdana ýaýradylan, galyň gatlaklar lignit gatlaklarynyň suw arkaly emele gelendigini aýdyň subut edýär. (10)

Mekdeplerde uglerodyň torfdan kem-kemden döredilýändigi öwredilýär, ýöne munuň bolup geçýändigini hiç ýerde görüp bolmaz. Kömür ýataklarynyň gerimini, dürli ösümlik görnüşlerini we dik köp gatly magistrallary göz öňünde tutsak, kömür ýataklary gaty uly suw joşmasy wagtynda ösümlikleriň köp sanly ösümlikleri netijesinde emele gelen ýaly. Deňiz jandarlary tarapyndan oýulan koridorlar bu karbonlaşdyrylan ösümlik galyndylarynda-da bar. Kömür ýataklarynda deňiz haýwanlarynyň galyndylary hem tapyldy ("Lankaşir kömür topunda deňiz haýwanlarynyň galyndylary barada bellik", Geologiýa Magazineurnaly, 118: 307,1981) ... Deňiz haýwanlarynyň gabygynyň ep-esli bölegi we Spirorbisiň galyndylary deňizde ýaşan kömür ýataklarynda hem tapylyp bilner.(Weir, J., "Uglerod çäreleriniň gabyklarynyň soňky gözlegleri", Ylmyň ösüşi, 38: 445, 1950). (11)

Prof. Bahasy 50-100 mineral kömür gatlaklarynyň biri-biriniň üstünde we olaryň arasynda çuň deňizdäki galyndylar ýaly gatlaklaryň bardygyny görkezýär. Ol bu subutnamany şeýle güýçli we ynandyryjy hasaplaýar welin, bu hakykatlary Laýeliň birmeňzeş teoriýasy esasynda düşündirmäge synanyşmady. (12)

Suw joşmasynyň üçünji alamaty, Gimalaý daglary, Alp daglary we Andlar ýaly beýik daglarda deňiz galyndylarynyň bolmagydyr. Alymlaryň we geologlaryň öz kitaplaryndan käbir mysallar:

“Beagle Darwin” syýahat edýärkä, And daglarynyň belentliginden gazylyp alnan deňiz gabyklaryny tapdy. Häzirki wagtda dagyň bir wagtlar suwuň astyndadygyny görkezýär. (Jerri A. Koýn: Miksi totta boýunça ewolýusiýa [Näme üçin ewolýusiýa dogry], 127 sah.)

Dag gerişlerindäki gaýalaryň asyl tebigatyna ýakyndan syn etmegiň sebäbi bar. Iň gowusy, Alp daglarynda, demirgazykdaky hek daglarynda, Helwetian zonasy diýlip atlandyrylýar. Hk daşy esasy gaýa materialydyr. Bu ýerdäki gaýalara dik eňňitlerde ýa-da dagyň depesine seredenimizde - eger şol ýere çykmaga güýjümiz ýeten bolsa, onda galyndy haýwanlaryň galyndylaryny, haýwan galyndylaryny taparys. Olara köplenç erbet zeper ýetýär, ýöne tanalýan bölekleri tapmak bolýar. Şol galyndylaryň hemmesi hek gabyklary ýa-da deňiz jandarlarynyň süňkleri. Olaryň arasynda spiral sapakly ammiaklar we esasanam goşa gabykly gysgyçlar bar. (…) Okyjy şu wagt dag gerişleriniň deňziň düýbünde gatlaklara bölünip bilinýän köp sanly çökündi saklaýandygyny aňladýar. (236,237 sah. "Muuttuwa maa", Pentti Eskola)

Kýuşudaky Japaneseapon uniwersitetinden Harutaka Sakai Gimalaý daglarynda bu deňiz galyndylaryny köp ýyllap gözledi. Ol we topary, Mezozoý döwründen bäri tutuş akwariumy sanap geçdiler. Döwülen deňiz liliýalary, häzirki deňiz balyklary we ýyldyz balyklary bilen garyndaşlary, deňiz derejesinden üç kilometr belentlikde gaýa diwarlarda duş gelýär. Ammonitler, belemnitler, merjenler we plankton daglaryň gaýalarynda galyndylar hökmünde tapylýar (…)

   Iki kilometr belentlikde geologlar deňziň özünden galan yz tapdylar. Tolkuna meňzeş gaýa üstü, pes suw tolkunlaryndan gumda galan görnüşlere gabat gelýär. Hatda Ewerestiň depesinden sansyz deňiz haýwanlarynyň galyndylaryndan suwuň aşagynda dörän hek daşynyň sary zolaklary hem tapylýar. ("Maapallo ihmeiden planeetta", 55 sah.)

Suw joşmasynyň dördünji görkezijisi, käbir çaklamalara görä, olaryň 500-e golaýy bolan suw joşmasydyr. Bu hekaýalaryň ähliumumy tebigatyny bu waka üçin iň gowy subutnama hasaplamak bolar:

Gresiýanyň, Hytaýyň, Perunyň we Demirgazyk Amerikanyň ýerli halklaryny öz içine alýan 500-e golaý medeniýet, rowaýatlaryň we mifleriň taýpanyň taryhyny üýtgeden uly suw joşmasynyň täsirli hekaýasyny beýan edýän dünýäde tanalýar. Köp hekaýalarda, Nuhuňky ýaly, suw joşmasyndan diňe birnäçe adam halas boldy. Halklaryň köpüsi suw joşmasyny bir sebäbe görä adamzat zerarly halyslar sebäp boldy diýip hasaplaýardylar. Belki-de, Nuh döwründäki ýaly we Demirgazyk Amerikanyň ýerli Amerikaly Hopi taýpasynyň rowaýatynda bolşy ýaly, korrumpirlenen bolsa gerek, ýa-da Gilgamyş eposynda bolşy ýaly gaty köp we gaty sesli adamlar bar bolsa gerek. (13)

Bütin dünýäde suw joşmasy hakyky bolmadyk bolsa, käbir ýurtlar gorkunç wulkanyň atylmagynyň, uly gar tupanlarynyň, gurakçylygyň (...) erbet ata-babalaryny ýok edendigini düşündirerdiler. Suw kyssasynyň ähliumumylygy, onuň dogrulygynyň iň gowy subutnamalarynyň biridir. Bu ertekileriň haýsydyr birini aýry-aýry rowaýatlar hökmünde ret edip bileris we diňe hyýal diýip pikir edip bileris, ýöne dünýä nukdaýnazaryndan bilelikde jedelsiz diýen ýaly. () Er)

Dinozawrlar we süýdemdirijiler . Biologiýa kitaplaryny we ewolýusiýa edebiýatyny okanymyzda, durmuşyň ýönekeý başlangyç öýjükden häzirki görnüşlere nähili ösendigi baradaky pikire birnäçe gezek duş gelýäris. Ewolýusiýa balyklaryň gurbaga, gurbaga süýrenijilere, süýdemdirijilerde dinozawrlara öwrülmelidigini öz içine alýardy. Şeýle-de bolsa, möhüm syn, at, sygyr we goýun süňklerine meňzeş süňkleriň arasynda dinozawr süňkleriniň tapylandygydyr (Anderson, A. , Täze Alym, 104, 9.), şonuň üçin dinozawrlar we süýdemdirijiler bir wagtyň özünde ýaşan bolmaly.

    Aşakdaky sitata hem şuňa degişlidir. Karl Werneriň Darwiniň teoriýasyny iş ýüzünde synap görmek kararyna gelendigi aýdylýar. 14 ýyl gözleg geçirdi we müňlerçe surata düşdi. Geçirilen gözlegler süýdemdirijileriň we guşlaryň bol we dinozawrlar bilen bir wagtyň özünde ýaşandygyny görkezdi:

Janly galyndylar barada öňünden hiç hili maglumat bolmazdan, Amerikaly lukman lukman Karl Werner Darwiniň teoriýasyny amaly synagdan geçirmek kararyna geldi ... Dinozawr döwrüniň galyndylary barada 14 ýyllap giňişleýin gözleg geçirdi.we olar bilen bilelikde bolup biläýjek görnüşler ... Werner professional paleontologiýa edebiýaty bilen tanyşdy we dünýäniň 60 tebigy taryhy muzeýine baryp gördi we şol ýerde 60 000 surat aldy. Diňe dinozawr galyndylarynyň tapylyp bilinjek gatlaklaryndan gazylan galyndylara (250-65 million ýyl ozal Trias -, urura we Kretos döwürleri) ünsi jemledi. Soňra muzeýlerde tapylan we edebiýatda gören müňlerçe köne galyndylary häzirki görnüşler bilen deňeşdirdi we paleontologiýa pudagyndaky köp hünärmen we beýleki hünärmenler bilen söhbetdeşlik geçirdi. Netijede, muzeýlerde we paleontologiýa esaslanýan edebiýatda häzirki görnüşleriň her bir toparynyň galyndylary görkezildi ...

   Süýdemdirijileriň dinozawrlaryň “ilkinji döwründe” kem-kemden ösüp başlandyklary, ilkinji süýdemdirijileriň “dinozawrlardan gorkup gizlenýän we diňe gije hereket edýän kiçijik paýhasly jandarlardygy” aýdylýar. Werner professional edebiýatda dinozawr gatlaklaryndan gazylan garaguşlar, opossumlar, gyrgyçlar, primatlar we platypuslar baradaky habarlary tapdy. Şeýle hem, 2004-nji ýylda neşir edilen bir esere salgylandy, oňa görä Trias, urura we Kretos gatlaklarynda 432 süýdemdiriji jandaryň tapylandygy we ýüzden gowragynyň doly süňkleri…

   Werneriň wideo söhbetdeşliginde ahuta ştatynyň taryhdan öňki muzeýiniň dolandyryjysy doktor Donald Burge şeýle düşündirýär: “Dinozawr gazuw-agtaryş işlerimiziň hemmesinde diýen ýaly süýdemdirijileriň galyndylaryny tapýarys. Süýdemdiriji galyndylary öz içine alýan on tonna bentonit toýun bar we beýleki gözlegçilere bermekçi. Olary möhüm hasaplamaýandygymyz üçin däl-de, ömrüň gysga bolmagy we süýdemdirijilerde ýöriteleşmändigim üçin: süýrenijilerde we dinozawrlarda ýöriteleşdim ”. Paleontolog Zhe-Si Luo (Karnegi Tebigat taryhy muzeýi, Pittsburgh) Werneriň 2004-nji ýylyň maý aýynda wideo söhbetdeşliginde: “Dinozawr döwri” adalgasy ýalňyş. Süýdemdirijiler dinozawrlar bilen bilelikde ýaşap, diri galan möhüm topary emele getirýär ”. (Bu teswirler kitapdan: Werner C. Livingaşaýyş galyndylary, sah. 172 –173). (14)

Gazylyp alynýan tapyndylara esaslanyp, dinozawr döwri adalgasy ýalňyşdyr. Adaty häzirki süýdemdirijiler dinozawrlar bilen bir wagtda ýaşady, ýagny süýdemdirijileriň azyndan 432 görnüşi.

    Dinozawrlardan emele geldi öýdülýän guşlar hakda näme aýdyp bilersiňiz? Şeýle hem dinozawrlar bilen bir gatlakda tapyldy. Bular edil häzirki görnüşler bilen birmeňzeşdir: towşan, pingwin, bürgüt baýgusy, sandpiper, albatros, flamingo, loon, ördek, sogan, awoket ... Doktor Werner "" Muzeýlerde häzirki zaman guş galyndylaryny görkezmeýär "-diýdi. ýa-da dinozawr gurşawyny şekillendirýän suratlara çekmäň. Bu nädogry. Esasan, muzeý sergisinde T.Reks ýa-da Triceratops şekillendirilende, ördekler, gyrgyçlar, flamingoslar ýa-da dinozawrlar bilen bir gatlakda tapylan bu häzirki zaman guşlaryň käbiri şekillendirilmelidir. Emma beýle bolmaýar. Tebigat taryhy muzeýinde dinozawrly ördek görmedim, şeýlemi? Bir baýguş? Bir towuk? ”

Dinozawrlar we adamlar . Ewolýusiýa teoriýasynda adamyň dinozawrlardan has ir ýaşap bilmegi mümkin däl hasaplanýar. Beýleki süýdemdirijileriň dinozawrlar bilen bir wagtyň özünde peýda bolandygy mälim bolsa-da, beýleki açyşlar adamlaryň dinozawrlaryň (kömür ýataklaryndaky zatlar we adam galyndylary we ş.m.) öňünde ýüze çykmalydygyny görkezýän hem bolsa, kabul edilmeýär.

    Şeýle-de bolsa, dinozawrlaryň we adamlaryň bir wagtyň özünde ýaşandyklary barada aýdyň subutnamalar bar. Mysal üçin aagondarhanyň beýany şuňa meňzeýär. Geçmişde adamlar aagdarhalar hakda gürleşýärdiler, ýöne ady diňe XIX asyrda Riçard Owen tarapyndan oýlanyp tapylan dinozawrlar hakda däl.

Hekaýa s. Dinozawrlaryň soňky döwürde ýaşandygyny subut edýän subutnamalaryň biri, uly aagdarhalaryň we uçýan keýikleriň köp hekaýalary we beýanydyr. Bu düşündirişler näçe köne bolsa, şonça-da dogry. Köne ýat maglumatlaryna esaslanyp bilinjek bu düşündirişleri, dürli halklaryň arasynda tapyp bolar, mysal üçin iňlis, irlandiýa, daniýa, norweg, nemes, grek, rim, müsür we wawilon edebiýatynda agzalýar. Aşakdaky sitatalarda aagondarha şekilleriniň ýaýramagy barada aýdylýar.

Rowaýatlardaky aagdarhalar, geň zat, edil geçmişde ýaşan hakyky haýwanlar ýaly. Olar adam peýda bolmagyndan has öň höküm süren iri süýrenijilere (dinozawrlara) meňzeýär. Aagdarhalar köplenç erbet we weýran ediji hasaplanýar. Her millet öz mifologiýasynda olara ýüzlenipdir. ( Bütindünýä kitap ensiklopediýasy, 1973-nji ýylyň 5-nji tomy, 265-nji sahypa)

Recordedazga alnan taryhyň başyndan bäri hemme ýerde aagdarhalar peýda boldy: siwilizasiýanyň ösüşi baradaky iň irki Assiriýa we Wawilon ýazgylarynda, Köne amenthtiň ýewreý taryhynda, Hytaýyň we Japanaponiýanyň köne tekstlerinde, Gresiýanyň, Rimiň mifologiýasynda irki hristianlar, gadymy Amerikanyň metaforalarynda, Afrika we Hindistan miflerinde. Rowaýata öwrülen taryhynda aagdarhalary öz içine almaýan jemgyýeti tapmak kyn ... Aristotel, Plini we nusgawy döwrüň beýleki ýazyjylary aagondarha hekaýalarynyň hyýal däl-de, hakykata esaslanýandygyny öňe sürýärler. (15)

Finlýandiýaly geolog Pentti Eskola onlarça ýyl ozal Muuttuva maa atly kitabynda aagdarhalaryň şekilleriniň dinozawrlara meňzeýändigini aýdypdy:

Haýwanlara meňzeş haýwanlaryň dürli görnüşleri bize gaty gülkünç bolup görünýär, sebäbi olaryň köpüsi uzak we köplenç karikatura meňzeş görnüşde - häzirki şertlerde ýaşaýan häzirki süýdemdirijilere meňzeýär. Şeýle-de bolsa, dinozawrlaryň köpüsi häzirki zaman durmuş görnüşlerinden gaty üýtgeşikdi, iň ýakyn analoglary rowaýatlardaky aagdarhalaryň şekillerinde tapyp bolýar. Geň ýeri, rowaýatlaryň awtorlary tebigy ýagdaýda nebit önümlerini öwrenmediler ýa-da bilmeýärdiler. (16)

Dinozawrlaryň hakykatdanam aagdarha bolup bilendiginiň gowy mysaly, Hytaýyň Aý senenamasy we asyrlarboýy belli bolan goroskopdyr. Şonuň üçin hytaý zodiak 12 ýyllyk aýlawda gaýtalanýan 12 haýwan alamatlaryna esaslananda, 12 haýwan gatnaşýar. Olaryň 11-si hatda häzirki döwürde-de tanyş: syçan, öküz, gaplaň, towşan, ýylan, at, goýun, maýmyn, horaz, it we doňuz.Munuň ýerine 12-nji haýwan häzirki wagtda ýok aagondarhadyr. Gowy sorag, eger 11 haýwan hakyky haýwan bolan bolsa, näme üçin aagondarha kadadan çykma we mifiki jandar bolup biler? Bir wagtlar adamlar bilen bir döwürde ýaşapdy, ýöne sansyz beýleki haýwanlar ýaly ýok boldy diýip çaklamak has dogry dälmi? Dinozawr adalgasynyň diňe XIX asyrda Riçard Owen tarapyndan oýlanyp tapylandygyny ýene bir gezek ýatda saklamak gowy zat. Ondan öň aagondarha ady asyrlar boýy ulanylypdyr:

Mundan başga-da, aşakdaky synlamalary agzap bolar:

• Marko Polo hudaý hasaplanýan Hindistanda gören ullakan haýwanlary hakda gürrüň berdi. Bu haýwanlar näme? Eger pil bolan bolsalar, hökman muny bilerdi.

    Gyzykly tarapy, Kamboja jeňňelindäki 800 ýyllyk ybadathanada stegosaura meňzeýän oýma tapyldy. Bu dinozawryň bir görnüşidir. (Ta Prohm ybadathanasyndan. Maýer, C. Angkoryň fantastiki jandarlary, www.unexplainedearth.com/angkor.php, 2006-njy ýylyň 9-njy fewraly.)

• Hytaýda aagdarhalar hakda düşündirişler we hekaýalar gaty ýygydyr; müňlerçe adam bilinýär. Aagdarhalaryň nädip ýumurtga goýýandyklaryny, käbirleriniň ganatlarynyň bardygyny we tereziniň nädip örtülendigini aýdýarlar. Hytaýyň bir hekaýasynda Yuu atly bir adam batga suw akdyrýarka aagdarhalara duş gelendigi aýdylýar. Bu uly global suw joşmasyndan soň boldy.

    Hytaýda dinozawr süňkleri adaty dermanlar we ýanmak üçin poultices hökmünde asyrlar boýy ulanylýar. Dinozawrlaryň hytaý ady (uzyn) diňe "aagondarha süňkleri" diýmegi aňladýar (Don Lessem, Dinozawrlar 128-129 sah. Touchstone 1992.). Hytaýlylaryň hem aagdarhalary öý haýwanlary we imperiýa paradlarynda ulanandyklary aýdylýar (Molen G, Forntidens widunder, Gelip çykyş 4, 1990, 23-26 sah.)

• Müsürliler Apofis aagondarhanyny Re korol duşmany hökmünde suratlandyrdylar. Şonuň ýaly-da, aagdarhalaryň beýany Wawilon edebiýatynda ýaýrady. Meşhur Gilgamyşyň kedr tokaýynda süýrenijilere meňzeş ullakan jandary aagondarhany öldürendigi aýdylýar. (Ensiklopediýa Britannika, 1962, 10 tom, 359 sah.)

• Gresiýanyň “Apollony” Delfin çüwdüriminde Python aagondarhanyny öldürendigi aýdylýar. Gadymy grek we rim aagondarhalaryny öldürenleriň arasynda iň görnüklisi Perseus atly adamdy.

• Beöň 500-600-nji ýyllar aralygynda şahyrana görnüşde ýazylan kyssa. uçýan we suw haýwanlaryndan Daniýanyň bogazlaryny arassalamak wezipesi bolan Beowulf atly batyr adamyň hekaýasyny aýdýar. Onuň gahrymançylykly hereketi Grendel haýwanyny öldürmekdi. Bu haýwanyň uly arka aýaklary we öň aýaklary bar, gylyç urmagyna çydap bilýärdi we adamdan birneme uludygy aýdylýar. Dikligine gaty çalt hereket etdi.

• Rim ýazyjysy Lukanus aagdarhalar hakda-da gürledi. Sözüni Efiopiýanyň aagondarhasyna gönükdirdi: “Eý, altyn ýalpyldawuk aagondarha, howany ýokary galdyrýarsyň we uly öküzleri öldürýärsiň.

• Grek Gerodotosynyň (takmynan 484–425-nji ýyllar) Arabystanda uçýan ýylanlaryň beýany saklanyp galypdyr. Käbir pterozawrlary ýerlikli suratlandyrýar. (Rein, E., Gerodotlaryň III-VI kitaby , 58-nji sahypa we VII-IX kitap , 239-njy sahypa, WSOY, 1910)

• Miladydan öňki birinji asyrda Plininiň ajdarhanyň “pil bilen hemişe söweşýändigini we özi şeýle bir uludygy sebäpli, pili bukup, pile bilen örtüpdir”.

• Köne ensiklopediýa taryhy Animalium 1500-nji ýyllarda henizem "aagdarhalaryň" bardygyny, ýöne ululygynyň azalandygyny we seýrek bolýandygyny ýatladýar.

• 1405-nji ýyldaky iňlis ýyl ýazgysynda aagondarha degişlidir: "Sudberiniň golaýyndaky Bures şäheriniň golaýynda soňky döwürde oba ýerlerine uly zyýan ýetiren aagondarha göründi. kellesiniň ýokarsy, dişleri pyçak ýaly, guýrugy bolsa gaty uzyn. Süriniň çopanyny soýandan soň, agzynda köp goýun iýdi. " (Kuper B.

• XVI asyrda italýan alymy Ulysses Aldrowanus neşirleriniň birinde kiçijik aagondarhany takyk suratlandyrdy. Edward Topsell 1608-nji ýylda ýazypdy: “Aagdarhalaryň köp görnüşi bar. Dürli görnüşler bölekleýin ýurtlaryna, bölekleýin ululyklaryna, bölekleýin tapawutlandyryş belgilerine esaslanýar. "

• Aagondarhanyň nyşany köp harby güýçleriň arasynda giňden ýaýrapdyr. Mysal üçin Gündogar Rim imperatorlary we Iňlis şalary (Uther Pendragon, 1191-nji söweşde Artur kakasy Riçard I we 1245-nji ýylda Uelslere garşy söweş wagtynda Genrih III) we Hytaýda aagondarha milli nyşan bolupdyr. patyşa maşgalasynyň gerbi.

• Dinozawrlar we aagdarhalar köp halklaryň halk döredijiliginiň bir bölegidir. Hytaýdan başga-da, Günorta Amerika ýurtlarynyň arasynda bu adaty zat.

• Biziň eramyzyň 676-njy ýylda doglan grek buthanasynyň atalarynyň iň soňkusy Johannesohannes Damaskene aagdarhalary suratlandyrýar (Keramatly Jon Damaskeniň eserleri, Martis neşirýaty, Moskwa, 1997):

Rim imperiýasynyň we respublikasynyň taryhyny ýazan Roman Dio Kassiýus (beöň 155–236-njy ýyllar) Rim konsuly Regulusyň Karfagendäki söweşlerini suratlandyrýar. Söweşde aagondarha öldürildi. Derisi deriden we Senata iberildi. Senatyň buýrugy bilen deri ölçeldi we uzynlygy 120 fut (takmynan 37 metr). Derini Rim daglaryndaky ybadathanada beöň 133-nji ýyla çenli saklapdyrlar, keltler Rimi basyp alanda ýitirim bolupdyr. (Plinius, Tebigat taryhy . 8-nji kitap, 14-nji bap. Pliniusyň özi, kubogy Rimde görendigini aýdýar). (17)

• Çyzgylar. Çyzgylar, suratlar we aagdarhalaryň heýkelleri hem bütin dünýäde anatomiki jikme-jikliklere meňzeş diýen ýaly saklanyp galypdyr. Olar hakda hekaýalaryň adaty bolşy ýaly, ähli medeniýetlerde we dinlerde diýen ýaly duş gelýär. Aagdarhalaryň suratlary, mysal üçin harby galkanlarda (Sutton Ho) we ybadathana diwar bezeglerinde (mysal üçin SS Mary we Hardulph, Angliýa) ýazga alyndy. Gadymy Wawilonyň Iştar derwezesinde öküzlerden we arslanlardan başga-da aagdarhalar şekillendirilipdir. Irki Mesopotamiýa silindrli möhürler, boýnuna çenli guýruklary bilen biri-birine boýnuny çekýän aagdarhalary görkezýär (Moortgat, A., Gadymy Mesopotamiýanyň sungaty, Phaidon Press, London 1969, sah. 1,9,10 we A. Plate) . Has köp aagondarha-dinozawr temaly suratlary görmek bolýar, mysal üçin www.helsinki.fi/~pjojala/Dinosauruslegendat.htm.

    Gyzykly tarapy, gowaklaryň we kanýonlaryň diwarlarynda-da bu haýwanlaryň suratlary bar. Bu açyşlar iň bolmanda Arizonada we öňki Rodeziýa sebitinde geçirildi (Wysong. RL, Dörediş-ewolýusiýa jedeli, sah. 378,380). Mysal üçin, Arizonada 1924-nji ýylda beýik dag diwary gözden geçirilende dürli haýwanlaryň suratlarynyň daşlara, mysal üçin piller we dag sugunlary, şeýle hem dinozawryň aýdyň şekili (Thoralf Gulbrandsen: Puuttuva) tapyldy. rengas, 1957, 91 sah.). ^{Maýa hindilerinde Arheopteriks, ýagny haizizyk guşy (18)} ýaly guş bilen relýef heýkeli saklandy . Ewolýusiýa pikirine görä, ol dinozawrlar bilen bir döwürde ýaşamalydy.

    Ganatlarynyň uzynlygy ýigrimi metre ýetip bilýän we onlarça million ýyl ozal ölendigine ynanýan uçýan keýikler hem subut edildi. Aşakdaky düşündiriş olara we küýzegärde Pterosaur ýaly uçýan haýwanyň şekillendirilişine degişlidir:

Uçýan haizizyklaryň iň ulusy, ganatynyň uzynlygy 17 metrden gowrak bolan pterozawrdy. (…) BBC ýabany tebigat Magazineurnalynda (3/1995, 13 tom) Riçard Grinwell şu gün pterozawryň barlygy barada çaklamalar etdi. Peruwdan ýasalan küýzegärleri tapan gözlegçi A. Hyatt Verriliň sözlerine salgylanýar. Palçykdan ýasalan gap-gaçlarda pterodaktile meňzeýän pterozawr şekillendirilýär.

   Verrill suratkeşleriň galyndylary nusga hökmünde ulanandygyny çaklaýar we ýazýar:

Asyrlar boýy pterodaktil galyndylarynyň takyk beýany we hatda çyzgylary bir nesilden-nesle geçip gelýär, sebäbi Kokl halkynyň ata-babalary pterozawrlaryň gowy saklanan galyndylary bolan ýurtda ýaşaýardy.

Mundan başga-da, Demirgazyk Amerikaly hindiler ýyldyrym çakmagy bilen tanyşdy, ady hem awtoulag üçin karz aldy. (19)

Injilde Eýýup kitabynda agzalan Begemotlar we Lewiathan dinozawrlara degişlidir öýdýän. Behemot hakda guýrugynyň kedr agajyna, budlarynyň gysgyçlarynyň berk örülendigini we süňkleriniň demir taýaklara meňzeýändigi aýdylýar. Bu düşündirişler, uzynlygy 20 metrden gowrak ösüp bilýän sauropodlar ýaly belli dinozawrlara laýyk gelýär. Edil şonuň ýaly-da, Behemotyň gamyşyň gizlin ýerindäki ýeri we galamlar dinozawrlara laýyk gelýär, sebäbi olaryň köpüsi kenar ýakasynda ýaşaýardy.

    Begemotyň hereket edýän kedr ýaly guýrugy barada aýdylanda bolsa, häzirki wagtda hiç bir uly haýwanyň beýle guýrugynyň ýokdugy belli däl. Ösümlikli dinozawryň guýrugynyň uzynlygy 10-15 metr bolup, agramy 1-2 tonna bolup bilerdi we şuňa meňzeş haýwanlar häzirki döwürde belli däl. Käbir Injil terjimeleri Begemoty gippopotam (we Lewiathan bolsa krokodil) hökmünde terjime edýär, ýöne kedr ýaly guýrugyň beýany hiç bir aýlawda gabat gelmeýär.

    Bu mesele barada bir gyzykly teswir, marksizm ateist bolan abraýly giçki galyndy alymy Stiwen Jeý Goulddan tapyp bilersiňiz. Eýýup kitabynda Begemot hakda aýdylanda, bu beýanyna laýyk gelýän ýeke-täk haýwanyň dinozawrdygyny aýtdy (Pandans Tumme, sah. 221, Ordfrontsförlag, 1987). Ewolýusiýaçy hökmünde, Eýýup kitabynyň awtory tapylan galyndylardan bilim almalydygyna ynanýardy. Şeýle-de bolsa, Injildäki iň gadymy kitaplaryň biri diri haýwany aç-açan görkezýär (Eýup 40:15: Ine, indi siziň bilen ýasaýan behemot…).  

- (Iş 40: 15-23) Ine, men siziň bilen ýasaýan behemot; öküz ýaly ot iýýär.

16 Serediň, güýji bilinde, güýji garnynyň göwresinde.

17 Ol guýrugyny kedr ýaly süýşürýär : budlarynyň gysgyçlary berk örülendir .

18 Süňkleri bürünç bölekleri ýalydyr . süňkleri demir çeňňek ýalydyr.

19 Ol Hudaýyň ýollarynyň başydyr: ony ýaradan gylyjy özüne ýakynlaşdyryp biler.

20 Elbetde, dag haýwanlary oýnaýan daglar oňa iýmit getirýär.

21 Ol kölegeli agaçlaryň aşagynda, gamyşyň we çukurlaryň aşagynda ýatýar .

22 Kölegeli agaçlar ony kölegesi bilen örtýär; çeşmesiniň islegleri ony gurşap alýar.

23 Ine, bir derýa içýär , howlukmaýar: Iordaniýany agzyna çekip biljekdigine ynanýar.

Lewiathan, Iş kitabynda agzalan başga bir gyzykly jandar. Bu jandaryň haýwanlaryň şasydygy aýdylýar we agzyndan alawyň nädip çykýandygy beýan edilýär. (Bombany tomzak diýlip atlandyrylýar, gyzgyn - 100 gradus Selsiý - göni hüjümçiniň gazy, haýwanat dünýäsinde-de bellidir). Agzlaryndan ot urup bilýän aagdarhalar hakda köp hekaýanyň şundan gelip çykan bolmagy ähtimal.

   Injiliň käbir terjimelerinde Lewiathanany krokodil diýip terjime edipdirler, ýöne gözüňiziň alnynda çökmegine sebäp bolýan krokodili kim görüpdir we demiri saman, bürünç çüýrük agaç ýaly kim hasaplap biler we ähli ajaýyp haýwanlaryň şasy kim? Inhtimal, ol ýok bolan, ýöne Eýýup döwründe belli bolan ýok bolup giden haýwan. Iş kitabynda şeýle diýilýär:

- (Iş 41: 1,2,9,13-34) Lewiathanany çeňňek bilen çyzyp bilersiňizmi ? ýa-da onuň dilini goýýan şnur bilen?

2 Burnuna çeňňek goýup bilersiňizmi? ýa-da eňegini tiken bilen göterdimi?

9 Ine, umydy puja çykýar, hatda gözüniň alnynda-da ýykylmazmy ?

13 Egin-eşiginiň ýüzüni kim tapyp biler? ýa-da goşa ýeňi bilen kim onuň ýanyna gelip biler?

14 faceüzüniň gapysyny kim açyp biler? Dişleri töwereginde aýylganç .

15 Terezisi, buýsançdyr, ýakyn möhür ýaly ýapylýar .

16 Biri beýlekisine şeýle bir ýakyn welin, olaryň arasynda howa gelip bilmez.

17 Biri-birine goşulýarlar, biri-birine ýapyşýarlar, aýrylyp bilmeýärler.

18 Onuň gözleri bilen ýagtylyk saçýar we gözleri daňyň gabaklaryna meňzeýär.

19 Agzyndan çyralar ýakylýar, ot uçgunlary çykýar .

20 Burunlaryndan bir gazanyň ýa-da gazanyň tüssesi çykýar.

21 Demi kömür ýakýar, agzyndan alaw çykýar .

22 Boýnunda güýç galýar, gaýgy onuň öňünde şatlyga öwrülýär.

23 Bedeniniň bölekleri birleşýär: özlerinde berk; gymyldap bolmaz.

24 Hisüregi daş ýaly berk; hawa, aşaky degirmen daşynyň bölegi ýaly gaty.

25 Ol ýerinden turanda, güýçliler gorkýarlar, döwükler sebäpli özlerini arassalaýarlar.

26 Oňa degen gylyjy tutup bilmez: naýza, taýak ýa-da gyrgyç.

27 Demir saman ýaly, bürünç çüýrük agaç ýalydyr.

28 Ok ony gaçmaga mejbur edip bilmez: daşlar onuň bilen samana öwrülýär.

29 Darts saman hasaplanýar: naýzanyň titremegine gülýär.

30 Onuň aşagynda ýiti daşlar bar: ol palçykda ýiti zatlary ýaýradýar.

31 Çuňlugy küýze ýaly gaýnadýar, deňzi melhem küýzesi ýaly edýär.

32 Onuň yzyndan şöhle saçmak üçin bir ýol açýar; çuňlugyny bulaşdyrmak diýip pikir ederdi.

33 earther ýüzünde gorkusyz ýaradylanlar ýok.

34 Ol ähli belent zatlary görýär, ähli buýsançly çagalaryň üstünden patyşa .

Injilde aagdarhalaryň beýany hakda näme aýdyp bilersiňiz? Injil häzirki wagtda tebigatda duş gelýän haýwanlar bolan kepderileri, agyr möjekleri, mekir ýylanlary, goýunlary we geçileri şekillendirýän metaforalardan doly. Köne we Täze amhtlerde we köne edebiýatlarda birnäçe gezek agzalýan aagondarha näme üçin kadadan çykma bolup biler? Gelip çykyş (1:21) Taňrynyň uly deňiz haýwanlaryny, deňiz haýwanlaryny (täzeden seredilen görnüşi) nädip ýaradandygyny aýdanda (Gelip çykyş 1:21 ) we Hudaý uly kitleri we suwlaryň köpelmegi bilen hereket edýän ähli janly-jandarlary ýaratdy. görnüşi we her ganatly guş: we munuň gowydygyny Hudaý gördi.) asyl dilde Injiliň başga bir ýerinde aagondarha bilen deňeşdirilýän “tanin” sözi ulanylýar. Mysal üçin, aşakdaky aýatlar aagdarhalara degişlidir:

- (Iş 30:29) Men aagdarhalara dogan , baýguşlara ýoldaş.

- (Zebur 44:19) Bizi aagdarhalaryň ýerine döwüp , ölüm kölegesi bilen örtdüň.

- Işaýa 35: 7) Guradylan ýer howuza, suwsuz toprak suw çeşmelerine öwrüler: ajdarhalaryň ýaşaýan ýerinde gamyş we gyrymsy ot bolar.

- (Işaýa 43:20) Meýdanyň haýwany meni, aagdarhalary we baýguşlary hormatlar, sebäbi çölde suw, çölde derýalar berýärin, saýlan halkymy içmek üçin.

- (Jer 14: 6) wildabany eşekler belent ýerlerde durdular, aagdarhalar ýaly ýeli öwüsdiler . ot ýokdy, sebäbi gözleri ýitdi.

- (49er 49:33) Hazor aagdarhalaryň mesgeni we baky weýran bolar : Ol ýerde hiç kim ýaşamaz, adam ogly bolmaz.

- (Mika 1: 8) Şonuň üçin aglaryn we aglaryn, ýalaňaç ýalaňaç bolaryn: Aagdarhalar ýaly aglaryn , baýguşlar ýaly ýas tutaryn.

- (Mal 1: 3) Men Ysawy ýigrenip, daglaryny we mirasyny çöl aagdarhalary üçin taşladym.

- (Zebur 104: 26) Gämiler gidýär: şol ýerde oýnamak üçin şol lewiathan bar.

- (Iş 7:12) Sen meniň üstüme gözegçilik eden deňizmi ýa-da kitmi? (täzeden seredilen wersiýa: deňiz haýwany, ýewreý tanninde, aagondarhany aňladýar)

- (Iş 26: 12,13) ​​Ol güýji bilen deňzi bölýär we düşünjesi bilen tekepbirleriň üstünden urýar.

13 Ruhy bilen gökleri bezedi. eli egri ýylany emele getirdi.

- (Zebur 74: 13,14) Güýji bilen deňzi böldiň: aagdarhalaryň kellelerini suwda tormozladyň.

14 Lewiathananyň kellelerini döwdüň we çölde ýaşaýanlara et hökmünde berdiň.

- (Zebur 91:13) Lionolbarsyň we mahabatçynyň üstünden bararsyň: ýaş arslan bilen aagondarhany aýak astyna basarsyň.

- (Işaýa 30: 6) Günortadaky haýwanlaryň ýüki: kynçylyk we hasrat ülkesine, ýaş we garry arslan, möjek we otly ýylan nireden gelýär, baýlyklaryny ýaşlaryň egnine götererler ; eşekleri we hazynalary düýeleriň bir böleginde, peýdasyz halka.

- (De 32: 32,33) Üzümleri Sodomyň we Gomoranyň ekin meýdanlaryndan: üzümleri öri üzümi, toparlary ajy:

33 Olaryň şeraby aagdarhalaryň zäheridir we zalym zäherdir.

- (Neh 2:13) Gijelerine jülgäniň derwezesinden, hatda aagondarha guýusyndan we goýun portuna çykyp, Iýerusalimiň ýykylan diwarlaryny gördüm, derwezeleri ýykyldy. ot bilen.

- (Işaýa 51: 9) Oýan, oýan, güýç ber, eý, Rebbiň goly; gadymy döwürlerdäki ýaly, gadymy nesillerde-de oýan. Rahaby kesip, aagondarhany ýaralan sen dälmi ?

- (Işaýa 27: 1) Şol gün Reb agyr we güýçli gylyjy bilen Reb deviant ýylany, hatda egri ýylany leviathanany jezalandyrar . deňizdäki aagondarhany öldürer.

- (Jer 51:34) Wawilonyň patyşasy Nebukadresar meni ýuwdy, meni ezdi, boş gämi ýasady, aagondarha ýaly ýuwutdy , garnyny delikatlar bilen doldurdy, taşlady Men çykdym.

Köne amenthtiň apokrifasy we aagdarhalar . Köne amenthtiň Apokrifasy hakda näme? Olarda-da toslama jandarlar däl-de, hakyky haýwanlar hökmünde görlen aagondarha hakda birnäçe ýatlamalar bar. Siraç kitabynyň awtory, erbet aýaly bilen däl-de, arslan we aagondarha bilen nädip ýaşamalydygyny ýazýar. Ester kitabyna goşmaçalar Mordekaýyň (Injildäki Mordekaý) iki sany uly aagondarhany gören düýşi hakda gürrüň berýär. Danyýel wawilonlylar tarapyndan çokunýan äpet aagondarha bilen hem ýüzbe-ýüz bolupdyr. Bu, bu haýwanlaryň nädip gaty ululykda ulalandygyny görkezýär.

- (Sirak 25:16)  Erbet aýal bilen öý saklamazdan, arslan we aagondarha bilen ýaşamagy makul bildim .

- (Salomonyň hikmeti 16:10) Emma ogullaryňyz zäherli aagdarhalaryň dişlerini ýeňmedi   , çünki rehimdarlygyňyz olar tarapyndan bolupdy we olary bejertdi.

- (Siraç 43:25) Çünki bu ýerde geň we ajaýyp eserler, dürli görnüşli haýwanlar we kitler döredildi.

- (Ester 1: 1,4,5,6 goşmaçalar) Benýamin taýpasyndan bolan ýewreý Mordekaý, Wawilon şasy Nebukadnesar Iýerusalimi basyp alanda, Judahahuda şasy iehoýakin bilen sürgün edildi. Mordekaý Kişiň we Şimaýyň neslinden bolan airairiň ogly.

4 greater ýüzünde elhenç bulaşyklyk bilen uly sesiň we bulaşyklygyň, güýçli ýyldyrymyň we ýer titremesiniň bolmagyny arzuw etdi.

5  Soňra biri-birine garşy söweşmäge taýyn iki sany ullakan aagdarha peýda boldy .

6  Olar gaty ses çykardylar we ähli halklar Taňrynyň dogruçyl halkyna garşy söweşmäge taýyn boldular.

- (Danyýel, Bel we Aagondarha 1: 23-30 goşmaçalar)  Şol ýerde Wawilonyň ybadat edýän ullakan aagondarhasy bardy.

24  Patyşa Danyýele: «Munuň bürünçdigini aýdyp bilersiňmi? ine, ýaşaýar, iýýär we içýär ; diri hudaý däldigini aýdyp bilmersiň, şonuň üçin oňa ybadat et.

25  Soňra Danyýel patyşa şeýle diýdi: «Men Hudaýym Rebbe ybadat ederin, çünki ol diri Hudaýdyr.

26  Emma, ​​patyşa, maňa rugsat ber, men bu aagondarhany gylyç ýa-da hasasyz öldürerin. Patyşa: «Men saňa rugsat berýärin» diýdi.

27  Soňra Danyýel pyçak, ýag we saç aldy-da, olary bir ýere jemledi we bölek etdi: muny aagondarhanyň agzyna saldy, aagondarha ýaryldy. Danyýel: «Ine, hudaýlar! ybadat.

28  Wawilonlylar muny eşidip, gaty gaharlandylar we patyşa garşy dildüwşük etdiler: «Patyşa ýewreý boldy, Belini ýok etdi, aagondarhany öldürdi we ruhanylary öldürdi.

29  Şeýdip, olar patyşanyň ýanyna gelip: «Danyýeli halas et, ýogsam seni we öýüňi ýok ederis» diýdiler.

30  Patyşa özleriniň gysyşlaryny görüp, kynçylyk çekip, Danyýeli olara berdi:

 REFERENCES:

1. J. Morgan: The End of Science: Facing the Limits of Knowledge in the Twilight of Scientific Age (1996). Reading: Addison-Wesley

2. Thoralf Gulbrandsen: Puuttuva rengas, p. 100,101

3. Stephen Jay Gould: The Panda’s Thumb, (1988), p. 182,183. New York: W.W. Norton & Co.

4. Niles Eldredge (1985): “Evolutionary Tempos and Modes: A Paleontological Perspective” teoksessa Godrey (toim.) What Darwin Began: Modern Darwinian and non-Darwinian Perspectives on Evolution

5. George Mc Cready Price: New Geology, lainaus A.M Rehnwinkelin kirjasta Flood, p. 267, 278

6. Kimmo Pälikkö: Taustaa 2, Kehitysopin kulisseista, p. 927.

7. Kimmo Pälikkö: Taustaa 2, Kehitysopin kulisseista, p. 194

8. Pekka Reinikainen: Unohdettu Genesis, p. 173, 184

9. Stephen Jay Gould: Catastrophes and steady state earth, Natural History, 84(2):15-16 / Ref. 6, p. 115.

10. Thoralf Gulbrandsen: Puuttuva rengas, p. 81

11. Toivo Seljavaara: Oliko vedenpaisumus ja Nooan arkki mahdollinen, p. 28

12. Uuras Saarnivaara: Voiko Raamattuun luottaa, p. 175-177

13. Scott M. Huse: Evoluution romahdus, p. 24

16. Pekka Reinikainen: Darwin vai älykäs suunnitelma?, p. 88

17. Pekka Reinikainen: Dinosaurusten arvoitus ja Raamattu, p. 111

18. Pekka Reinikainen: Dinosaurusten arvoitus ja Raamattu, p. 114,115

19. http://creation.com/redirect.php?http://www. youtube.com/watch?v=QbdH3l1UjPQ

20. Matti Leisola: Evoluutiouskon ihmemaassa, p.146

21. J.S. Shelton: Geology illustrated

22. Pentti Eskola: Muuttuva maa, p. 114

23. Carl Wieland: Kiviä ja luita (Stones and Bones), p. 11

24. Pekka Reinikainen: Unohdettu Genesis, p. 179, 224

25. Wiljam Aittala: Kaikkeuden sanoma, p. 198

26. Kalle Taipale: Levoton maapallo, p. 78

27. Mikko Tuuliranta: Koulubiologia jakaa disinformaatiota, in book Usko ja tiede, p. 131,132

28. Francis Hitching: Arvoitukselliset tapahtumat (The World Atlas of Mysteries), p. 159

29. Pentti Eskola: Muuttuva maa, p. 366

30. Siteeraus kirjasta: Pekka Reinikainen: Dinosaurusten arvoitus ja Raamattu, p. 47

31. Scott M. Huse: Evoluution romahdus, p. 25

32. Pekka Reinikainen: Dinosaurusten arvoitus ja Raamattu, p. 90

Jesus is the way, the truth and the life

Grap to eternal life!

Other Google Translate machine translations:

Millionlarça ýyl / dinozawrlar / adamyň ewolýusiýasy?
Dinozawrlaryň ýok edilmegi
Aldawda ylym: gelip çykyş ateistik teoriýalary we millionlarça ýyl
Dinozawrlar haçan ýaşapdyrlar?

Injiliň taryhy
Suw

Hristian ynamy: ylym, adam hukuklary
Hristiançylyk we ylym
Hristian imany we adam hukuklary

Gündogar dinleri / Täze döwür
Budda, Buddizm ýa-da Isa?
Reenkarnasiýa dogrumy?

Yslam
Muhammet aýatlary we durmuşy
Yslamda we Mekgede butparazlyk
Gurhan ygtybarlymy?

Etiki soraglar
Gomoseksualizmden azat boluň
Jyns taýdan bitarap nika
Abort jenaýat işi
Ewtanaziýa we döwrüň alamatlary

Halas bolmak
Halas bolup bilersiňiz