|
This is a machine translation made by Google Translate and has not been checked. There may be errors in the text. On the right, there are more links to translations made by Google Translate. In addition, you can read other articles in your own language when you go to my English website (Jari's writings), select an article there and transfer its web address to Google Translate (https://translate.google.com/?sl=en&tl=fi&op=websites).
Budha na Vubudha kumbe Yesu?
Tidyondzo ta Mabudha leti pfuxetiweke. Xana i ntiyiso kumbe e-e?
Vo tala va ni swifaniso emisaveni ya ndhavuko ni mintlango. Va nga va vaendli va vuyimbeleri, vatlangi, vatlangi va bolo ya milenge kumbe tinyeleti tin’wana leti fikeleleke ku humelela. Vona ni leswi va swi endlaka va landzeriwa hi ku hiseka hikuva ku humelela ka vona ni vutomi bya vona swa tsakisa. Hambileswi tinyeleti ta mintlango ni ta ndhavuko ti nga ha vaka ti ri exikarhi ka nyingiso swa xinkarhana, a ti nge ringanisiwi ni vahlohloteri va vukhongeri ni va moya lava tidyondzo ta vona ti kuceteleke makume ya tinxaka. Eka xihloko lexi, mhaka leyi ku anakanyisisaka ha yona i Budha ni vukhongeri bya Mabudha, swin’we ni Yesu ni ripfumelo ra Vukreste. Xana swi na mhaka loko munhu a pfumela eka tidyondzo ta Budha kumbe eka Yesu Kreste? Hi kwihi ku hambana exikarhi ka tidyondzo ta tona, masungulo ya tona na leswaku u fanele ku veka ntshembo wa wena kwihi? Hi ta kambisisa timhaka leti hi ku landzela. Hi sungula hi ku kambisisa xiphiqo xa ku sungula ka vuako ni vutomi eka Vubudha.
Xiphiqo xa masungulo ya vuako hinkwabyo ni vutomi eka Vubudha. Xo sungula, swa fanela ku nyikela nyingiso eka mhaka ya leswaku Vubudha i vukhongeri lebyi nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona. Hi leswaku, hambileswi Mabudha ya manguva lawa ma nga ha khongelaka hambi ku ri eka Budha kumbe ku gandzela swifaniso swa yena eka mintirho ya wona, Vubudha a byi byi xiyi vukona bya xikwembu xa xiviri xa muvumbi. Mabudha a ma pfumeli eka vukona bya Muvumbi. Laha ku ni xiphiqo xo sungula xa Vubudha, lexi fanaka ni xa ku pfumela leswaku Xikwembu xi kona. Hikuva swilo leswi landzelaka leswi hi nga swi langutaka siku na siku hi mahlo ya hina kumbe hi ku pfuniwa hi theleskopu a swi nga ri kona minkarhi hinkwayo. Va fanele va velekiwe hi nkarhi wo karhi:
• Swirimela ni tinyeleti a swi nga ri kona minkarhi hinkwayo, hikuva handle ka sweswo miseve ya swona se a yi ta va yi herile • Tipulanete na tin’hweti a hi minkarhi hinkwayo ti nga va kona hikuva ta ha ri na ntirho wa vholkheno lowu nga yimangiki • Vutomi eka pulanete leyi a byi nga ri kona minkarhi hinkwayo, hikuva vutomi eMisaveni byi boheleriwile eka Dyambu, leri a ri nga ta kufumeta Misava hilaha ku nga heriki. Handle ka sweswo, vuhlayiselo bya yona bya eneji a byi ta va se byi herile.
Makumu ya kona hileswaku vuako ni vutomi swi fanele swi ve ni masungulo lama tiyeke loko tiwachi ti sungula. Leri i makumu lama twisisekaka lawa hambi ku ri vativi va sayense lava nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona va ma pfumelaka kumbe va bohekaka ku ma pfumela. Swi nga ha endleka va nga pfumelelani ni ntirho wa Xikwembu wo tumbuluxa, kambe a va nge kaneti leswaku vutomi ni vuako hinkwabyo swi ni masungulo. Xiphiqo xa Vubudha ni ku pfumela leswaku Xikwembu xi kona hi xona ndlela leyi swilo swa khale swi veke kona ha yona. A swi pfuni nchumu ku vula, hi xikombiso, leswaku vuako byi humelerile hi byoxe ku suka eka nchumu, eka leswi vuriwaka ku buluka lokukulu hikuva i nchumu lowu nga kotekiki hi tinhlayo. Hi leswaku, loko a ku nga ri na nchumu eku sunguleni - ntsena ku pfumala nchumu - a swi koteki leswaku ku va na nchumu lowu humaka eka swona. A swi koteki ku teka nchumu eka nchumu lowu nga riki na nchumu, hikwalaho dyondzo ya big bang yi lwisana ni tinhlayo ni milawu ya ntumbuluko. Xisweswo lava nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona ni Valandzeri va Budha va le ndleleni leyi nga faniki loko va ringeta ku kuma xivangelo xa vukona bya swirimela, tinyeleti, tipulanete ni tin’hweti. Swi nga ha va ni mianakanyo yo hambana-hambana malunghana ni masungulo ya swona, kambe mianakanyo leyi a yi sekeriwanga eka swibumabumelo leswi tirhaka ni sayense, kambe eka mianakanyo. Swi tano ni hi ku velekiwa ka vutomi. Ku hava mutivi wa sayense la nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona loyi a nga hlamuselaka sweswo. Ku velekiwa ka yona hi koxe i nchumu lowu nga kotekiki, hikuva i vutomi ntsena lebyi nga tisaka vutomi. Ku hava swin’wana leswi nga riki kona eka nawu lowu leswi kumiweke. Eka swivumbeko swo sungula swa vutomi, leswi swi kombetela kahle eka xikwembu xa muvumbi, tani hi xikombiso Bibele yi dyondzisa kahle. U hambanile ni ntumbuluko lowu a wu endleke:
- (Gn 1:1) Eku sunguleni Xikwembu xi tumbuluxe tilo ni misava.
- (Esaya 66:1,2) 1 Yehovha u te: Tilo i xiluvelo xa mina, ni misava i xitshamo xa milenge ya mina, yi kwihi yindlu leyi u ndzi akelaka yona? naswona ndhawu ya mina yo wisa yi kwihi xana? 2 Hikuva swilo sweswo hinkwaswo voko ra mina ri swi endlile, ni swilo sweswo hinkwaswo swi endliwile , ku vula Yehovha, kambe ndzi ta languta munhu loyi, loyi a nga xisiwana ni wa moya wo tisola, a rhurhumelaka hikwalaho ka rito ra mina.
- (Nhlav 14:7) 7 A ku hi rito lerikulu: “Chava Xikwembu , mi xi dzunisa; hikuva nkarhi wa ku avanyisa ka yena wu fikile, mi gandzela loyi a endleke tilo, ni misava, ni lwandle, ni swihlovo swa mati .
Ku tswariwa nakambe eka Vubudha. Ku boxiwile laha henhla ndlela leyi Vubudha byi hambaneke ha yona ni ku twisisa ka Vukreste ni ka vukhongeri bya Xikwembu. Eka Vubudha, a ku na Xikwembu lexi endleke hinkwaswo naswona xi hambanile ni ntumbuluko lowu xi wu tumbuluxeke. Hi ndlela leyi, Vubudha i vukhongeri lebyi fanaka ni Vuhindu, lebyi na byona byi nga riki na mianakanyo ya xikwembu xa muvumbi wa matimba hinkwawo. Vubudha, ku fana ni Vuhindu, na byona byi ni dyondzo ya ku tswariwa nakambe. Dyondzo leyi fanaka yi hangalakile ematikweni ya le Vupela-dyambu, laha yi dyondzisiwaka eka leswi vuriwaka vandla ra Nguva Leyintshwa. Ematikweni ya le Vupela-dyambu, kwalomu ka 25% va pfumela eka ku tswariwa nakambe. Le Indiya ni le matikweni man’wana ya le Asia laha dyondzo leyi yi sunguleke kona, nhlayo ya kona yi tlakukile swinene. Mhaka ya ku tswariwa nakambe yi sekeriwe eka mianakanyo ya leswaku vutomi bya hina byi tshembiwa leswaku i ku rhendzeleka loku yaka emahlweni. Hi ku ya hi dyondzo leyi, un’wana ni un’wana u velekiwa hi ku phindha-phindha emisaveni naswona u kuma ku va munhu lontshwa hi ku ya hi ndlela leyi a hanyeke ha yona evuton’wini bya yena bya khale. Vubihi hinkwabyo lebyi hi humelelaka namuntlha byi fanele byi va vuyelo bya swiendlakalo swa khale ni leswaku sweswi hi fanele ku tshovela leswi hi swi byaleke khale. Ntsena loko Munhu a kuma ku voningeriwa, hilaha ku tshembiwaka leswaku Budha u ku tokote hakona, u ta ntshunxiwa eka xirhendzevutana xa ku tswariwa nakambe. Kambe leswi hi faneleke hi swi ehleketa hi ku tswariwa nakambe ni vuhundzuluxeri bya kona bya Mabudha, hi swona leswi hi nga ta anakanyisisa ha swona hi ku landzela:
Ha yini hi nga tsundzuki? Xivutiso xo sungula xi fambisana ni ntiyiso wa ku tswariwa nakambe. Xana sweswo i ntiyiso hikuva a hi tsundzuki nchumu hi vutomi bya nkarhi lowu hundzeke? Loko hakunene hi ri na nxaxamelo wa vutomi bya nkarhi lowu hundzeke endzhaku ka hina, xana a hi nga langutelanga ku tsundzuka swiendlakalo swo tala eka swona - leswi fambelanaka na vutomi bya ndyangu, ku nghena xikolo, tindhawu to tshama eka tona, ntirho na vuhungasi? Kambe ha yini hi nga tsundzuki? Xana ku rivala ka hina a hi vumbhoni lebyi nga erivaleni bya leswaku vutomi bya nkarhi lowu hundzeke a byi si tshama byi va kona? Hambi ku ri H. B. Blavatsky, musunguri wa Sosayiti ya Theosophical, ni munhu loyi kumbexana a endleke leswaku dyondzo ya ku tswariwa nakambe yi dume ngopfu eVupela-dyambu hi lembe-xidzana ra vu-19, u pfumerile nchumu lowu fanaka, ku nga ku rivala ka hina:
Kumbexana hi nga vula leswaku evuton’wini bya munhu la faka, a ku na ku xaniseka ko tano ka moya-xiviri ni miri loku a ku nga ta va mihandzu ni vuyelo bya xidyoho xin’wana lexi endliweke eka xivumbeko xa vukona bya khale. Kambe hi hala tlhelo, vutomi bya yena bya sweswi a byi katsi hambi ku ri ku tsundzuka kan’we ka sweswo. (1) .
I ntiyiso leswaku, hi xikombiso, ku vuriwa leswaku Budha u tsundzuke vutomi bya yena bya nkarhi lowu hundzeke eka ntokoto wa yena wa ku voningeriwa, naswona swirho swin’wana swa vandla ra Nguva Leyintshwa swi vula leswi fanaka. Kambe xiphiqo hi leswaku a nga kona loyi a tsundzukaka swilo leswi hi xiyimo lexi tolovelekeke laha hi ntolovelo hi endlaka ni ku ehleketa kona. Leswi a swi humelelanga hambi ku ri eka Budha, kambe a a lava ntokoto wa ku voningeriwa laha a tsundzukeke ku tlula 100,000 wa vutomi bya yena bya khale, hi ku ya hi matsalwa ya Xipali (C. Scott Littleton: Idän uskonnot, tl. 72 / Vutlhari bya le Vuxeni). Hambiswiritano, xiphiqo xa mintokoto ya ku voninga ni miehleketo ya vutomi bya nkarhi lowu hundzeke i ndlela leyi swi tshembekaka ha yona. Hinkwerhu hi na miehleketo na miehleketo na milorho laha hi nga vonaka tinxaka to tala ta maendzo yo hlamarisa lawa ya vonakaka ya ri ya xiviri eka norho kambe lawa hi nga si tshamaka hi hlangana na wona. Leswi swi kombisa leswaku milorho ni mianakanyo a swi nge tshembiwi hi ku helela. Ku koteka ka vukanganyisi ku kona. Ndlela leyi mintokoto leyi ya ku voninga yi vaka ha yona hi ntolovelo yi landzela xivumbeko lexi fanaka. Hi ku angarhela, munhu u titolovete ku anakanyisisa/ku anakanyisisa ku ringana malembe naswona leswi swi hetelele swi yise eka leswi vuriwaka eka ntokoto wo voninga. Leswi a swi ri tano eka Budha, loyi a heteke malembe a ri karhi a anakanyisisa swinene, kambe swa tsakisa leswaku Muprofeta wa Vuislem, Muhammad, na yena a a ri eku anakanyisiseni ka vukhongeri loko a sungula ku kuma swivono ni tinhlavutelo. Leyi i ndlela leyi minhlangano yin’wana yo tala ya vukhongeri yi sunguleke ha yona. Hi xikombiso, mintlawa yo hlayanyana ya vukhongeri leyi nga kona eJapani yi velekiwe hi endlelo leri, loko munhu a rhanga a anakanyisisa nkarhi wo leha ivi a kuma nhlavutelo, leyi nhlangano lowu wu akiweke eka yona. Ku engetela kwalaho, swa xiyeka leswaku mintokoto leyi fanaka leyi van’wana va nga ha vaka na yona hikwalaho ka ku anakanyisisa nkarhi wo leha yi tisiwa hi ku pfuniwa hi swidzidzirisi. Vatirhisi va swidzidzirisi va nga ha va ni mintokoto yo kanganyisa ya ku vonakala leyi fanaka ni leyi lava anakanyisisaka nkarhi wo leha va nga ha vaka na yona naswona va nga ha vona swilo leswi nga riki kona, ku fana ni vanhu lava nga ni vuvabyi bya ku pfilunganyeka ka mianakanyo. Mina hi ndzexe ndzi pfumela no twisisa leswaku entiyisweni Sathana na misava ya mimoya yo biha va kanganyisa vanhu hi swivono leswi na mintokoto ya ku voninga. Khale ka guru ya Mahindu Rabindranath R. Maharaj u tlakuse yinhla leyi fanaka. Yena hi byakwe u titolovete ku anakanyisisa ku ringana malembe naswona u vone swivono swa mavunwa hikwalaho ka sweswo. Endzhakunyana ka loko a hundzulukele eka Yesu Kreste, u hlamarile ku kuma leswaku vatirhisi va swidzidzirisi va ve ni mintokoto leyi fanaka ni ya yena. Xikombiso lexi xi kombisa hilaha swi kanakanisaka hakona ku tshemba xikombiso switori swa Budha kumbe swa vanhu van’wana loko va vulavula hi vutomi bya vona bya nkarhi lowu hundzeke kumbe leswi vuriwaka mintokoto ya ku voningeriwa leyi fikeleleriweke hi ku anakanyisisa nkarhi wo leha kumbe swidzidziharisi:
Hi ndlela leyi ndzi sungule ku hlangana ni vatirhisi vo tala swinene va swidzidzirisi kutani ndzi kuma nchumu lowu hlamarisaka: Van’wana va vona va ve ni mintokoto leyi fanaka loko va ri ehansi ka nkucetelo wa swidzidzirisi, tanihi leswi ndzi veke na swona esikwini ra mina ro endla yoga ni ku anakanyisisa! Ndzi hlamarile loko ndzi va yingisela va hlamusela “misava yo saseka ni yo rhula” leyi va koteke ku nghena eka yona hi ku pfuniwa hi LSD; misava leyi' swivono swa psychedelic na mihlovo leyi a ndzi yi toloverile swinene. I ntiyiso leswaku vo tala va vona na vona va tshame va va ni mintokoto yo biha, kambe vatirhisi vo tala va swidzidzirisi a va vonaka va nga swi lavi ku tekela enhlokweni switsundzuxo leswi ku fana na mina, loko va endla yoga. “A ndzi nga lavi swilo leswaku ndzi vona swivono swa misava yin’wana kumbe swivumbiwa leswi tlulaka swa ntumbuluko kumbe ku titwa ndzi ri ni vun’we ni vuako hinkwabyo kumbe ku titwa onge ndzi “Xikwembu”, ndzi va byerile. “Sweswo hinkwaswo ndzi swi fikelerile hi ku anakanyisisa loku tlulaka mpimo. Kambe a ku ri mavunwa, vuxisi bya mimoya yo biha ku kuma matimba eka mina loko ndzi ntshunxa mianakanyo ya mina eka vulawuri bya mina. U kanganyisiwa. Ndlela yin’we ntsena yo kuma ku rhula ni ku eneriseka loku u ku lavaka i ku tirhisa Kreste.” Tanihi leswi a ndzi swi tiva leswi a ndzi vulavula ha swona naswona hi ndzexe ndzi swi tokoteke ndzi nga ri na swidzidzirisi, vo tala va vatirhisi lava va swidzidzirisi a va ma teka marito ya mina ma ri ya nkoka. ... Ndzi dyondze leswaku swidzidzirisi swi vanga ku cinca ka mianakanyo loku fanaka ni loku vangiwaka hi ku anakanyisisa. Va endle leswaku madimona ma kota ku lawula tinyiyoni ebyongweni ivi ma tumbuluxa mixaka hinkwayo ya mintokoto leyi vonakaka yi ri ya xiviri, leyi entiyisweni a yi ri vukanganyisi bya vuxisi. Mimoya yo biha leyi fanaka leyi a yi ndzi yise eka ku anakanyisisa loku dzikeke leswaku ndzi ta ndzi hlula, swi le rivaleni leswaku na yona a yi ri endzhaku ka nhlangano wa swidzidziharisi hikwalaho ka xivangelo lexi fanaka xa vusathana. (2) .
Ku lwisana ni langutelo ra Mahindu ni ra le Vupela-dyambu. Loko ku tswariwa nakambe a ku ri ntiyiso naswona a ku ri mhaka ya vanhu hinkwavo, swi nga ha endleka leswaku un’wana ni un’wana a a ta dyondzisa ha swona hi ndlela leyi fanaka. Hambiswiritano, leswi a swi tano, kambe Mabudha ma dyondzisa ha swona hi tindlela to hambana-hambana ku tlula, hi xikombiso, Mahindu kumbe swirho swa le Vupela-dyambu swa vandla ra New Age. Ku hambana ku humelela kwalomu ka timhaka leti landzelaka:
• Eka mianakanyo ya le Vupeladyambu, ku tshembiwa leswaku munhu u tshama a ri munhu nkarhi hinkwawo. Ematshan’weni ya sweswo, eka mianakanyo ya Mahindu ni ya Mabudha, munhu a nga velekiwa tanihi xiharhi kumbe hambi ku ri ximilana. Xitlhokovetselo lexi landzelaka xi hlamusela mianakanyo ya Mabudha:
Hi siku ro hetelela ra n’hweti, mimoya yi tlhelela etindhawini ta yona to tshama eka tona emisaveni ya vafi, yi xurha naswona yi enerisekile. Mimoya ya kui na mimoya ya vakokwa va ta pfaleriwa endzhaku ka nyangwa wa mimoya ku ringana lembe rin’wana. Van’wana va vona va tlhelela etiholweni ta khume leswaku va ya emahlweni va tirhela swigwevo. Van’wana va rindzele ku tswariwa nakambe emisaveni kumbe etilweni ra le Vupela-dyambu. Ku suka eholweni ya vukhume u wela eka vhilwa ra ku tswariwa nakambe, leri ha rona u velekiwaka u tlhelela emisaveni. Van’wana va velekiwa va ri vanhu lavanene, van’wana va bihile, van’wana va ri swiharhi kumbe hambi ku ri swimilana. (3) .
• Xitlhokovetselo lexi hundzeke a xi kombetela eka ndlela leyi Mabudha ma pfumelaka ha yona etiheleni. Hi hala tlhelo, Mahindu ni valandzeri va vandla ra New Age eVupela-dyambu hi ntolovelo a va pfumeli leswaku tihele ti kona. Va kaneta vukona bya tihele. Laha ku ni ku kanetana exikarhi ka mianakanyo yo hambana-hambana ya ku tswariwa nakambe. Eka Vubudha, ku tlhela ku va ni matilo ya mune kumbe tiparadeyisi: matilo ya le N’walungwini, ya le Dzongeni, ya le Vuxeni ni ya le Vupela-dyambu. Ku tshembiwa leswaku Budha u le ka yo hetelela eka vona. Hi hala tlhelo, Mahindu ni valandzeri va vandla ra New Age a va pfumeli emhakeni leyi hi ndlela leyi fanaka ni ya Mabudha.
• Ndlela yo huma eka xirhendzevutana xa ku tswariwa nakambe yi hambanile eka Vuhindu ni Vubudha. Mahindu ma dyondzisa leswaku loko munhu a xiya vukwembu bya yena ni ku hlangana ka yena na Brahman, u ntshunxiwa eka xirhendzevutana xa ku tswariwa nakambe. Ematshan’wini ya sweswo, Budha u dyondzise mintiyiso ya mune (1. Vutomi i ku xaniseka 2. Ku xaniseka ku vangiwa hi ku navela ku hanya 3. Ku xaniseka ku nga ntshunxiwa ntsena hi ku tima ku navela ku hanya 4. Ku navela ku hanya ku nga timiwa hi ku landzela ndlela leyinene ), yo hetelela ya yona yi katsa ndlela ya tsevu ya ku ponisiwa, i.e. ku ntshunxeka eka xirhendzevutana xa ku tswariwa nakambe. Swi katsa: ripfumelo lerinene, ku navela lokunene, ku vulavula lokunene, mahanyelo lamanene, ndlela leyinene ya vutomi, matshalatshala lamanene, ku tsundzuka lokunene ni ku anakanyisisa lokunene. Xisweswo dyondzo leyi ya Budha yi kanetana ni dyondzo ya Mahindu, . Ku vuriwa yini hi langutelo ra le Vupela-dyambu eka vandla ra Nguva Leyintshwa? Vanhu lava va nga ha pfumela eka vukwembu bya munhu, hilaha Mahindu ma pfumelaka hakona, kambe ku xiya mhaka leyi ni vuyelo bya yona eka ku tswariwa nakambe hi ntolovelo a swi dyondzisiwi hi ndlela leyi fanaka ni ya Vuhindu. Ematikweni ya le Vupela-dyambu, ku hambana ni sweswo, ku tswariwa nakambe ku nga dyondzisiwa hi ndlela leyinene. Ku tswariwa nakambe ku voniwa tanihi lunghelo ku nga ri ndzhukano tanihi le ka Vuhindu ni Vubudha. Lawa i ku kanetana loku nga kona ku rhendzela dyondzo ya ku tswariwa nakambe.
Xana nawu wa karma wu tirha njhani? Xin’wana xa swihundla swa dyondzo ya ku tswariwa nakambe i nawu wa karma, lowu humelelaka eka Vubudha, Vuhindu ni le ka nhlangano wa Nguva Leyintshwa laha eVupela-dyambu. Hi ku ya hi ku twisisa loku tolovelekeke, nawu wa karma wu fanele ku hakela ni ku xupula munhu hi ku ya hi ndlela leyi a hanyeke ha yona eku hundzukeni ka yena ka nyama ka khale. Loko munhu a endle swiendlo swo biha kumbe a ehleketa hi miehleketo yo biha, ku va ni vuyelo byo biha; miehleketo ni swiendlo leswinene swi humesa vuyelo lebyinene. Hambiswiritano, xivuriso xa kona hileswaku nawu lowu nga riki na vumunhu wu nga tirha njhani hi ndlela yoleyo? Matimba kumbe nawu lowu nga riki na vumunhu a wu nge ehleketi, ku hambanisa khwalithi ya swiendlo, kumbe hambi ku ri ku tsundzuka xin’wana na xin’wana lexi munhu a xi endleke - tanihi leswi buku ya nawu ya misava yi nga tirhiki hi ndlela yoleyo, kambe muendli wa nawu, xivumbiwa xa munhu hi xiyexe, u tshama a laveka; nawu ntsena a wu endli sweswo. Nawu lowu nga riki wa vumunhu na wona a wu nge endli makungu ya vutomi bya hina bya nkarhi lowu taka kumbe ku boha leswaku hi ta velekiwa ni ku hanya ehansi ka swiyimo swihi. Swiendlo leswi ku vulavuriwaka ha swona minkarhi hinkwayo swi lava vumunhu, lebyi nawu wa karma wu nga riki wona. Nawu ntsena a wu nge tirhi hi ndlela leyi. Xiphiqo xin’wana hileswaku loko nawu wa karma wu hi hakela no hi xupula hi ku ya hi ndlela leyi hi hanyeke ha yona evuton’wini bya hina bya khale, kutani ha yini hi nga tsundzuki nchumu eka vutomi bya nkarhi lowu hundzeke - leswi se a swi boxiwile laha henhla? Loko hi xupuriwa hi ku ya hi vutomi bya hina bya nkarhi lowu hundzeke, kutani un’wana ni un’wana u fanele a tiva leswaku ha yini leswi hi humelelaka swi hi humelela. Hi xihi xisekelo lexi nga kona hambi swi ri tano, loko swivangelo swa ku xupuriwa swi nga ri erivaleni kahle? Lexi i xin’wana xa swiphiqo swa dyondzo ya ku tswariwa nakambe.
Xana eku sunguleni - xana Karma yo biha yi huma kwihi? Emahlweninyana a ku vuriwa ndlela leyi vuako ni vutomi swi nga ni masungulo ha yona. A hi swa hilaha ku nga heriki naswona a hi minkarhi hinkwayo swi nga kona, kambe swi ni masungulo lama tiyeke. Hi ku ya hi leswi, ku tlakuka xivutiso lexi nge, xana Karma yo biha yi huma kwihi? Xana a swi ta va swi tile njhani laha misaveni loko a ku nga ri na vutomi emisaveni? Hi leswaku, loko ku nga ri na vutomi, karma yo biha a yi nga ta va yi humelele hikwalaho ka swiendlo swo biha, kumbe karma leyinene. Entiyisweni, munhu ni xivumbiwa xin’wana ni xin’wana se a va ta va va hetisekile naswona a va nga ta boheka hambi ku ri ku hundza eka xirhendzevutana xa ku tswariwa nakambe. Xana xirhendzevutana xa ku tswariwa nakambe - loko ku ri ntiyiso - xi nga va xi humelerile njhani, tanihi leswi ku nga Karma yo biha ntsena leyi humaka eka vutomi bya nkarhi lowu hundzeke leyi yi vangaka ni ku yi hlayisa? Xana musunguri wa yona u ve yini? Nhlamuselo leyi landzelaka yi hlamusela nkandziyiso lowu hundzeke. Yi khumba mhaka ya leswaku xirhendzevutani xi nga sunguriwa njhani ku suka exikarhi, hi ndlela yo fanekisela, kambe a yi langutani na xiphiqo xa masungulo hi woxe. Eka nhlamuselo leyi, mutsari u vulavula ni tinghwendza ta Mabudha:
Ndzi tshame etempeleni ya Mabudha ya Pu-ör-an ni ntlawa wa tinghwendza. Bulo ri hundzukile eka xivutiso xa leswaku moya wa munhu wu huma kwihi. (...) Un’wana wa tinghwendza u ndzi nyike nhlamuselo yo leha ni leyi nga ni vuxokoxoko malunghana ni xirhendzevutana lexikulu xa vutomi lexi yaka emahlweni xi khuluka eka magidi ni timiliyoni ta malembe, xi humelela hi swivumbeko leswintshwa, xi hluvuka ehenhla kumbe xi ta ehansi, ku ya hi khwalithi ya swiendlo swa munhu hi xiyexe. Loko nhlamulo leyi yi nga ndzi enerisi, un’wana wa tinghwendza u hlamurile a ku, “Moya-xiviri wu huma eka Budha wu huma etilweni ra le vupela-dyambu." Ndzi tlhele ndzi vutisa ndzi ku, "Budha u huma kwihi naswona moya-xiviri wa munhu wu huma njhani eka yena?" Kwalaho nakambe a ku ri nkulumo yo leha ya Mabudha ya khale ni ya nkarhi lowu taka leyi nga ta landzelana endzhaku ka nkarhi wo leha, tanihi xirhendzevutana lexi nga heriki.Tanihi leswi nhlamulo leyi na yona a yi nga ndzi enerisi, ndzi va byele ndzi ku, “Mi sungula exikarhi, . kambe ku nga ri ku sukela eku sunguleni. Se u na Budha loyi a velekiweke emisaveni leyi ivi u va na Budha un’wana un’we loyi a lunghekeleke. U ni munhu la heleleke loyi a hundzaka eka xirhendzevutana xa yena minkarhi leyi nga heriki.” A ndzi lava ku kuma nhlamulo leyi nga erivaleni ni yo koma eka xivutiso xa mina: xana munhu wo sungula ni Budha wo sungula va huma kwihi? Xana xirhendzevutana lexikulu xa nhluvuko xi sungule kwihi? (...) A ku na un’we wa tinghwendza loyi a hlamuleke, hinkwavo a va miyerile. Endzhaku ka nkarhinyana ndzi te, "Ndzi ta mi byela leswi, hambi leswi mi nga hlayisiki vukhongeri lebyi fanaka na bya mina. Masungulo ya vutomi i Xikwembu. A xi fani na Mabudha ya n'wina lawa tanihi nxaxamelo lowu nga heriki wa landzelelana eka xirhendzevutani lexikulu." ya nhluvukiso kambe U fana hi laha ku nga heriki naswona a nga cinci. I masungulo ya hinkwaswo, naswona eka Yena ku huma masungulo ya moya wa munhu." (...) A ndzi tivi loko nhlamulo ya mina yi va enerisa. Hambiswiritano, ndzi kume ku koteka ko vulavula na vona hi xihlovo xa vutomi, Xikwembu lexi hanyaka lexi vukona bya xona ntsena byi kotaka ku tlhantlha xivutiso xa xihlovo xa vutomi ni masungulo ya vuako hinkwabyo. (4) .
Dzana ra Gidi ra Vutomi bya Budha. Emahlweninyana ku vuriwile ndlela leyi Budha ku tshembiwaka leswaku u tsundzuke 100 000 wa vutomi bya yena bya khale eka ntokoto wa yena wa ku voningeriwa. Leswi swi boxiwile eka matsalwa ya Mabudha ya ririmi ra Xipali (C. Scott Littleton: Idän uskonnot, tl. 72 / Vutlhari bya le Vuxeni). Hambiswiritano, mhaka leyi yi nga kambisisiwa. Xikombiso, matimu ya vanhu ya tiviwa ntsena hi ntiyiso kwalomu ka 5000 wa malembe endzhaku (leswi swi nga ekusuhi swinene na kwalomu ka 6000 wa malembe, leswi nga kumiwaka hi ku ya hi swivongo swa Bibele). Minkarhi yo leha ku tlula yoleyo ni miehleketo malunghana ni matimu yo leha ya vanhu i mianakanyo yo tala ku tlula rungula leri tshembekaka. Musunguri wa ndlela ya radiocarbon, Profesa W. F. Libby hakunene u vule eka Science Magazine (3/3/1961, p. 624) leswaku matimu lama tiyisisiweke ya fika ntsena ku fikela eka ca. 5000 wa malembe endzhaku. U vulavule hi mindyangu leyi fumaka ya Egipta, leyi entiyisweni yi nga ha vaka yi hanye hambi ku ri endzhaku ka malembe-xidzana yo tala (Leswi swi vuriwile eka nongonoko wa swiphemu swa 3 "Faaraot jan kuninkaat" lowu kombisiweke eka Suomen TV hi November-December 1996)
Mina na Arnold (mutirhi-kulorhi) hi sungule ku hlamala loko hi kuma leswaku matimu ma sungule ntsena eka malembe ya 5 000 endzhaku ka nkarhi. (...) A hi tshame hi hlaya hi ndhavuko lowu kumbe wolowo kumbe ndhawu ya vuyimburi leyi nga ni malembe ya 20 000 yi ri kona. Hi ku hatlisa swinene hi dyondze leswaku tinhlayo leti ni masiku yo sungula a swi tiviwi kahle ni leswaku nkarhi wa Vuhosi byo Sungula bya Egipta entiyisweni i nkarhi wa khale swinene wa matimu lowu tiyisisiweke hi ku tiyiseka ko karhi. (5) .
Tinhla to sungula leti hi nga na tona ta matimu ya munhu ti sungule ntsena kwalomu ka 5 000 wa malembe eka nkarhi lowu hundzeke. ( The World Book Encyclopaedia , 1966, vholumo 6, tl. 12) .
Ku andza ka vaaki na kona a ku seketeli mianakanyo ya minkarhi yo leha. Hi ku ya hi swibalo, nhlayo ya vaaki yi andze kambirhi endzhaku ka malembe man’wana ni man’wana ya 400 hi xiringaniso (naswona yi hatlisa swinene namuntlha). Leswi swinga vula leswaku xikombiso eka malembe ya 4000 lawa yanga hundza misava ayifanele kuva na vaaki vale hansi ka 10 million. Leswi swivonaka swiri xiringanyeto lexi ringaneleke, tani hileswi tindzhawu tofana na North America, South America na Australia tinga tshama tiri na vaaki ngopfu ntsena kusukela eka lembe xidzana ravu 18. Hi xikombiso, ku ringanyetiwa leswaku a ku ri ni vaaki va timiliyoni tinharhu ntsena eAmerika N’walungu eku sunguleni ka lembe-xidzana ra vu-18, kasi sweswi ku ni vaaki lava tlulaka dzana. Leswi swi kombisa ndlela leyi Misava a yi nga ri na vaaki vatsongo ha yona eka malembe-xidzana ma nga ri mangani ntsena lama hundzeke. Magidi ma nga ri mangani ya malembe lama hundzeke, Misava a yi nga ri na vaaki vo tala ku tlula hi lembe-xidzana ra vu-18. Hi tlhelo rin’wana, loko kuri na vaaki va 2 ntsena eka malembe ya 100,000 lawa yanga hundza, naswona nhlayo ya nhlayo ya vaaki leyi phindhiweke kambirhi ayi ri kan’we eka gidi ra malembe ( sweswo i mpimo lowu nonokaka swinene kutlula sweswi), vaaki va sweswi vafanele kuva 2,535,300,000,000,000,000,000,000,000,000. Leyi i nhlayo leyi nga twisisekiki nikatsongo loko yi pimanisiwa ni ya namuntlha ya 8 wa tibiliyoni (= 8,000,000,000), naswona yi kombisa leswaku vanhu a va nga ta va va ri kona hi nkarhi wolowo. Swi kombisa leswaku masungulo ya vumunhu ma fanele ma ri ekusuhi swinene, ntsena eka magidi ya malembe yo karhi lama hundzeke. Xana leswi hinkwaswo swi fambisana njhani ni Budha ni vutomi bya yena lebyi ku vuriwaka leswaku a byi hanya hi nkarhi lowu hundzeke? Hi ku komisa, a swi koteki leswaku a a ta va a hanye vutomi bya 100 000 bya khale, hakatsongo-tsongo tanihi munhu, tanihi leswi vanhu va nga ni magidi ma nga ri mangani ntsena va ri emisaveni. A swi pfuni nchumu ku vulavula hi minkarhi yo leha, hikuva swikombiso leswi nga erivaleni swa matimu ya vanhu a swi andlari ku ya emahlweni. Hi hala tlhelo, loko hi pfumela vativi va sayense lava nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona lava pfumelaka eka nkarhi wo leha, i vutomi bya sele yin’we ntsena leyi a yi fanele yi ri kona eMisaveni ku ringana madzana ya timiliyoni ta malembe, ku fikela eka malembe ya 500-600 wa timiliyoni lama hundzeke, ku humelele vutomi lebyi rharhanganeke swinene ehansi ka lwandle . Xivutiso hi leswaku, loko a ku ri ni vutomi bya sele yin’we ntsena, ivi ku landzela swiharhi leswi nga ehansi ka lwandle, xana swivumbiwa leswi swi dyondze yini eka xirhendzevutana xa ku tswariwa nakambe? Xana va yi kume njhani karma leyinene kutani va papalata ku hlengeletiwa ka karma yo biha loko va ri karhi va hanya tanihi swiharhi leswi nga ni sele yin’we kumbe leswi nga ehansi ka lwandle? Mina hi ndzexe a ndzi pfumeli eka leswi vativi va sayense lava nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona va swi vulaka hi timiliyoni ta malembe, ndzi swi teka ku ri mavunwa lama humaka eka Sathana, kambe loko wo hlanganisa dyondzo ya hundzuluko ni timiliyoni ta malembe ni dyondzo ya ku tswariwa nakambe, u fanele u hlangana ni swiphiqo swo tano .
Nsinya wa nawu wa nsirhelelo wa vutomi. Vubudha byi ni tidyondzo letinene etimhakeni ta mahanyelo, to tanihi ku nga yivi, ku nga endli vuoswi, ku nga hembi kumbe ku nwa swakunwa leswi dakwaka. Tidyondzo leti a ti hambananga ni, hi xikombiso, tidyondzo ta Yesu ni ta vaapostola, hikuva ku twisisa mahanyelo ku tolovelekile eka vanhu hinkwavo. EVuxeni ni le Vupela-dyambu, hi ntumbuluko ha swi twisisa leswi nga mahanyelo lamanene ni lama hoxeke. Yin’wana ya tidyondzo ta Vubudha nakambe hileswaku a wu fanelanga u dlaya xivumbiwa xihi na xihi lexi hanyaka. Leswi swi fambisana na dyondzo ya Bibele, loko xin'wana xa swileriso eBibeleni ku ri "U nga tshuki u dlaya". Hambiswiritano, eka Vubudha swi tlhela swi vula leswaku a wu fanelanga ku dlaya xivumbiwa xihi na xihi lexi hanyaka, hi leswaku, ku engetela eka vanhu, swivumbiwa swin’wana leswi hanyaka swo tanihi swiharhi. Hikwalaho ka leswi, tinghwendza ta Mabudha ti tala ku dya swakudya leswi nga riki na matsavu ntsena. Xana leswi swi fambisana njhani ni ku tswariwa nakambe? Hi ku komisa, Mabudha a ehleketa leswaku loko munhu a dlaya, hi xikombiso, nguluve kumbe ximanga evuton’wini lebyi, kutani munhu yoloye hi yexe u ta velekiwa hi xivumbeko xa nguluve kumbe ximanga evuton’wini lebyi landzelaka. I nxupulo wa munhu loyi a dlayaka xivumbiwa lexi hanyaka. Hambiswiritano, leswi swi nga ndlandlamuxiwa hi xivutiso lexi landzelaka: Ku vuriwa yini loko munhu a dlaya wanuna la fuweke, la humelelaka ni la tsakeke, kutani vumundzuku bya yena byi ta va byihi evuton’wini lebyi landzelaka? Xana munhu loyi hi yexe na yena u ta va wanuna wo fuwa, wo humelela no tsaka evuton’wini lebyi landzelaka? Kumbe ku ta humelela yini hi yena? Xana Mabudha hi woxe ma anakanyisise hi swilo swo tano leswi nga ha hlanganaka na swona loko dyondzo leyi yi tirhisiwa hi ku landzelelana? Hi hala tlhelo, tinghwendza ta Mabudha ni Valandzeri va Budha a hi minkarhi hinkwayo va landzelaka nsinya wa nawu wa nsirhelelo wa vutomi. Tinga xikombiso ku virisa mati laha magidi ya ti bacteria tinga herisiwaka. Tibakteriya na tona i swivumbiwa leswi hanyaka ku fana na vanhu, kutani hi ku tirhisa a swi koteki ku tshama u landzela nsinya wa nawu wa nsirhelelo wa vutomi.
Budha ni xiphiqo xa ku xaniseka. Mhaka ya vutomi bya Budha hileswaku ari n’wana wa mufumi loyi a fuweke loyi anga siya kaya ra yena leri fuweke, nsati na n’wana lontsongo kuya lava ntlhantlho eka ku vilela na ku xaniseka ka kuva munhu. Ku vona mukhalabye la vabyaka, mungoma wa xisiwana ni munhu la feke a swi kucetele ku pfuka ka vukhongeri ka Budha. Hikwalaho ka sweswo, u sungule ku lavisisa nkarhi wo leha loku katsaka vutomi bya vusodoma ku ringana malembe yo hlayanyana ni ku anakanyisisa. Hi ku tirhisa vona, u ringete ku kuma xivangelo xa ku xaniseka ka hina ni ndlela yo huma eka kona. Naswona hi yihi dyondzo ya Vukreste emhakeni leyi? Swi sungula eka tindhawu to hambana-hambana to sungula. Xo sungula, xivangelo xa mavabyi, xidyoho na ku xaniseka se xi boxiwile eka ndzima ya 3 ya Bibele. Yi vulavula hi ku wa loku khumbeke vatukulu hinkwavo va Adamu. Pawulo u tsarile hi mhaka leyi hi ndlela leyi landzelaka, hi leswaku, ndlela leyi xidyoho xi teke ha yona emisaveni hi ku wa ka Adamu:
- (Rhom 5:12) Ha yini, tani hi leswi xidyoho xi ngheneke emisaveni hi munhu un'we, ni rifu hi xidyoho; kutani rifu ri hundzile eka vanhu hinkwavo, hikuva hinkwavo va dyohile : 15 Kambe nyiko ya mahala a yi fana ni ku khunguvanyeka. Hikuva loko vo tala va file hikwalaho ka ku dyoha ka munhu un’we , tintswalo ta Xikwembu ni nyiko ya tintswalo ta munhu un’we, Yesu Kreste, swi tele ngopfu eka lavo tala. 17 Hikuva loko hi ku dyoha ka munhu un'we rifu ri fume hi un'we ; ngopfu ngopfu lava amukelaka tintswalo to tala ni nyiko ya ku lulama va ta fuma evuton'wini hi un'we, Yesu Kriste.) 18 Hikokwalaho, tanihi leswi vanhu hinkwavo va nga avanyisiwa hi ku dyoha ka vuavanyisi byin’we; xisweswo hi ku lulama ka munhu un’we, nyiko ya mahala yi tile eka vanhu hinkwavo leswaku va lulamile evuton’wini. 19 Hikuva tanihi leswi vo tala va hundzuriweke vadyohi hikwalaho ka ku nga yingisi ka munhu un’we , hi ndlela leyi fanaka hi ku yingisa ka munhu un’we vo tala va ta endliwa lava lulameke.
Mhaka ya leswaku xidyoho xi tile emisaveni hi ku wa ka Adamu hi xona xivangelo xo hetelela lexi endlaka leswaku ku va na ku xaniseka, vubihi na rifu emisaveni. Swa xiyeka leswaku vanhu vo tala va ni switori leswi fanaka malunghana ni nguva ya nsuku leyi hundzeke laha swilo hinkwaswo swi fambeke kahle. Yi kombisa leswaku xitlhokovetselo xa paradeyisi a hi xihlawulekisi xa Vukriste na Vuyuda ntsena, kambe xi humelela na le ka vukhongeri byin’wana na mindhavuko yin’wana. I xivutiso xa ndhavuko lowu tolovelekeke wa vumunhu, hikuva wu kumeka eka swiphemu swo hambana swa misava. Ndhavuko wa vanhu va le Karen lava tshamaka eBurma wu vulavula hi ku wela exidyohweni. Ri fana swinene ni rungula ra le Bibeleni. Yin'wana ya tinsimu ta vona yi boxa ndlela leyi Y'wa, kumbe Xikwembu xa ntiyiso, xi sunguleke ku tumbuluxa misava (vutumbuluxi), ivi xi kombisa "mihandzu yo ringeta", kambe Mu-kaw-lee u xengile vanhu vambirhi. Leswi swi endle leswaku vanhu va va ekhombyeni ro khomiwa hi mavabyi, ku dyuhala na rifu. Nhlamuselo a yi hambananga ngopfu ni xitori lexi nga eBukwini ya Genesa:
Eku sunguleni Y'wa u nyikile xivumbeko eka misava. U kombise swakudya ni swakunwa. U kombisile "mihandzu ya xikambelo". U nyike swileriso leswi kongomeke. Mu-kaw-lee u xengile vanhu vambirhi. U va endle va dya mihandzu ya xikambelo. A va yingisanga; a va nga tshembi Y'wa... Loko va dya mihandzu ya xikambelo, va langutane na mavabyi, ku dyuhala, na rifu. (6) .
Xana ku nga ntshunxiwa eka ku xaniseka ke? Ina, xiphemu xin’wana se hi nkarhi wa vutomi lebyi. Ku xaniseka ko tala ku vangiwa hi vubihi bya munhu eka munhu un’wana kumbe ku nga khathali hi xiyimo xo biha xa varhandziwa va yena. Mhaka leyi yi khomiwa hi ndlela yo olova swinene, hi leswaku, hi rirhandzu ra munhu-kulobye ni leswaku vanhu va hundzuka eswidyohweni swa vona. Yesu u dyondzise hi timhaka leti hi ndlela leyi landzelaka:
- (Mat 4:17) Ku sukela enkarhini wolowo Yesu u sungule ku chumayela, a ku: Hundzukani, hikuva Mfumo wa matilo wu tshinele .
- (Mat 22:34-40) Kambe loko Vafarisi va twa leswaku u miyerile Vasaduki, va hlengeletana. 35 Kutani un'wana wa vona, loyi a a ri gqweta, a n'wi vutisa xivutiso, a n'wi ringa, a ku: 36 Mudyondzisi, hi xihi xileriso lexikulu eNawini ? 37 Yesu a ku eka yena: “U ta rhandza Hosi Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo ni hi mianakanyo ya wena hinkwayo.” 38 Lowu i nawu wo sungula ni lowukulu. 39 Ya vumbirhi yi fana na yona, U fanele u rhandza warikwenu kukota loko u tirhandza . 40 Nawu hinkwawo ni vaprofeta swi lengalenga eka milawu leyi yimbirhi .
Loko hi landzela tidyondzo ta Yesu leti hundzeke, ku xaniseka ko tala ka misava ku ta hela hi siku rin’we. Tinghwendza ta Mabudha ti ringete ku tlhantlha xiphiqo lexi hi ku hundzukela endzeni, kumbe ku anakanyisisa, ni ku ya etindlwini ta tinghwendza, kambe loko hi rhandza vanhu, swi fanele swi kongomisiwa ehandle ka hina vini. Leswi a swi landzeriwanga kahle minkarhi hinkwayo naswona hi le kule swinene ni ku hetiseka, kambe i xisekelo xa dyondzo ya Yesu. Xikombiso xin’wana xa rirhandzu ra Vukreste i swibedlhele, leswi hoxaka xandla eku hunguteni ka ku xaniseka emisaveni. Hi xikombiso, swibedlhele swo tala eIndiya ni le Afrika swi sungule hi ku tirhisa vurhumiwa bya Vukreste. Hakanyingi vanhu lava nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona ni lava pfumelaka eka vanhu va ve vahlaleri endhawini leyi, naswona Mabudha na wona a ma nga ri na vuxiyaxiya ngopfu. Mutsari wa mahungu wa Munghezi Malcolm Muggeridge (1903-1990), loyi hi byakwe a a ri mutivi wa vanhu wa misava, kambe hambi swi ri tano a a tshembeka, u swi xiyile leswi. U nyikele nyingiso eka ndlela leyi langutelo ra misava ri khumbaka ndhavuko ha yona:
Ndzi hete malembe eIndiya ni le Afrika, naswona etindhawini leti hatimbirhi ndzi hlangane ni ntirho wo tala wo lulama lowu hlayisiwaka hi Vakreste lava welaka eka tidinominexini to hambana-hambana; Kambe a hi kan’we ndzi langutane ni xibedlhele kumbe ndhawu ya vana lava nga riki na vatswari leyi fambisiwaka hi nhlangano wa vusoxalisi, kumbe ndhawu yo tshungula vuvabyi bya nhlokonho leyi tirhaka hi ku ya hi vumunhu. (7) .
Xana Vubudha ni Vukreste swi fana yini? Vubudha byi ni swilo swo tala leswi fanaka ni ripfumelo ra Vukreste. Timhaka to tano ti katsa leswi landzelaka:
• Mahanyelo, kumbe ku vona leswinene ni leswo biha, i nchumu lowu hlanganeke. Eka Vubudha, ku fana ni le ka ripfumelo ra Vukreste, ku dyondzisiwa leswaku a wu fanelanga u yiva, a wu fanelanga u endla vuoswi, a wu fanelanga u hemba naswona a wu fanelanga u dlaya. Tidyondzo leti a ti hambananga hi ndlela yo karhi ni, hi xikombiso, tidyondzo ta Yesu ni ta vaapostola, naswona a ku na nchumu lowu nga tolovelekangiki ha tona. Xivangelo hi leswaku munhu un’wana ni un’wana emisaveni hi ntumbuluko u ni ku titwa ka mahanyelo lamanene ni lama hoxeke ni ripfalo. Pawulo u dyondzisile hi mhaka leyi hi ndlela leyi landzelaka. U vulavule hi ndlela leyi etimbilwini ta hina ku nga na nawu ha yona, i.e. ku twisisa leswinene na leswo biha. Hi ku ya hi Pawulo, ri kombetela eka ndlela leyi Xikwembu xi nga ta avanyisa vanhu ha yona:
- (Rhom 2:14-16) Hikuva loko vamatiko lava nga riki na Nawu, va endla hi ntumbuluko swilo leswi nga enawini, lava va nga riki na Nawu, i nawu eka vona vini. 15 Leswi kombisaka ntirho wa nawu lowu tsariweke etimbilwini ta vona, ripfalo ra vona na rona ri nyikela vumbhoni, naswona miehleketo ya vona yi bihile loko va ri karhi va lumbeta kumbe ku tiyimelelana ;) 16 Hi siku leri Xikwembu xi nga ta avanyisa swihundla swa vanhu hi Yesu Kreste hi ku ya hi Evhangeli ya mina.
• Eka Vubudha, ku tshembiwa leswaku munhu u fanele ku tshovela leswi a swi byaleke. Leyi i dyondzo leyi fanaka kahle ni leyi nga eka ripfumelo ra Vukriste, hikuva hi ku ya hi Bibele, hi fanele ku hlamula swiendlo swa hina. Hi ku ya hi Bibele, leswi swi ta endleka eka vuavanyisi byo hetelela:
- (Gal 6: 7) Mi nga xisiwi; Xikwembu a xi hlengiwi, hikuva xin'wana na xin'wana lexi munhu a xi byalaka, na xona xi ta tshovela.
- (Rhom 14:12) Kutani un'wana na un'wana wa hina u ta tihlamulela eka Xikwembu.
- (Nhlav 20:12-15) Kutani ndzi vona vafi, lavatsongo ni lavakulu, va yime emahlweni ka Xikwembu; tibuku ti pfuriwa, ku pfuriwa buku yin'wana, ku nga buku ya vutomi, kutani vafi va avanyisiwa hi swilo leswi tsariweke etibukwini, hi ku ya hi mintirho ya vona . 13 Lwandle ri humesa vafi lava a va ri eka rona; kutani rifu ni tihele swi nyiketa vafi lava a va ri eka swona, kutani un'wana ni un'wana a avanyisiwa hi ku ya hi mintirho ya yena . 14 Rifu ni tihele swi lahleriwa etiveni ra ndzilo. Leri i rifu ra vumbirhi. 15 Un’wana ni un’wana loyi a nga kumiwangiki a tsariwile ebukwini ya vutomi a a hoxiwa etiveni ra ndzilo.
• Eka Vubudha ku pfumeriwa etiheleni hilaha Yesu ni vaapostola va dyondziseke hakona. Mabudha ma pfumela leswaku vadlayi va ta heta nkarhi lowu nga heriki va ri etiheleni. Hi ku ya hi Bibele, tihele ti kona naswona hinkwavo lava endlaka ku pfumaleka ka vululami ni lava alaka tintswalo ta Xikwembu va ta ya kona:
- (Mat 10:28) Mi nga chavi lava dlayaka miri, kambe va nga swi koti ku dlaya moya-xiviri, kambe chava loyi a kotaka ku lovisa moya-xiviri ni miri etiheleni.
- (Nhlav 22:13-15) Mina ndzi Alfa na Omega, masungulo ni makumu, wo sungula ni wo hetelela. 14 Ku katekile lava endlaka swileriso swa yena, leswaku va ta kota ku nghena emurhini wa vutomi, va nghena emutini hi tinyangwa. 15 Hikuva ehandle ku ni timbyana, ni valoyi, ni vaoswi, ni vadlayi, ni vagandzeri va swikwembu swa hava, ni mani na mani la rhandzaka ni ku hemba.
- (Nhlav 21:6-8) Kutani a ku eka mina: “Swi endliwile.” Ndzi Alfa na Omega, masungulo na makumu. Loyi a nga ni torha ndzi ta n'wi nyika xihlovo xa mati ya vutomi mahala. 7 Loyi a hlulaka ú ta dya ndzhaka ya swilo hinkwaswo; kutani ndzi ta va Xikwembu xa yena, na yena u ta va n'wana wa mina. 8 Kambe lava chavaka, ni lava nga pfumeriki, ni lava nyenyetsaka, ni vadlayi, ni vaoswi, ni valoyi, ni vagandzeri va swikwembu swa hava ni vahembi hinkwavo, va ta va ni xiphemu xa vona etiveni leri pfurhaka hi ndzilo ni xivavula, ku nga rifu ra vumbirhi.
I yini lexi hambaneke hi Vubudha ni Vukreste? Hambileswi Vubudha ni Vukreste swi nga ni swivumbeko swo karhi leswi fanaka, ku tlhela ku va ni ku hambana loku nga erivaleni exikarhi ka swona. Hi ta va languta hi ku landzela.
• Vubudha byi dyondzisa ku tswariwa nakambe, laha munhu a nga velekiwaka ni ku fa hi ku phindha-phindha. Ematshan’weni ya sweswo, dyondzo ya Bibele hileswaku hi ni vutomi byin’we ntsena emisaveni naswona endzhaku ka sweswo ku ta va ni ku avanyisa. Hi Vaheveru ku tsariwile:
- (Hebr 9:27) Naswona tani hi leswi swi vekiweke eka vanhu ku fa kan'we, kambe endzhaku ka sweswo ku avanyisa :
Ku vuriwa yini hi dyondzo ya Yesu? Nakambe a nga dyondzisanga ku tswariwa nakambe hi ku phindha-phindha emisaveni, kambe u vulavule hi ku tswariwa ra vumbirhi, ku nga nchumu lowu hambaneke hi ku helela. Swi vula ku amukela vutomi lebyintshwa lebyi humaka eka Xikwembu ni lebyi eka byona munhu a vaka xivumbiwa lexintshwa hi tlhelo ra moya. Swi humelela loko munhu a hundzukela eka Yesu Kriste a n’wi amukela tanihi muponisi wa yena:
- (Yohane 3:1-12) A ku ri na wanuna wa Vafarisi, loyi a vuriwaka Nikodema, mufumi wa Vayuda. 2 Yena a ta eka Yesu nivusiku, a ku eka yena: “Rabi, ha swi tiva leswaku u mudyondzisi la humaka eka Xikwembu, hikuva a ku na munhu loyi a nga endlaka masingita lawa u ma endlaka, loko Xikwembu xi nga ri na yena.” 3 Yesu a n’wi hlamula a ku: “ Ndzi tiyisile ndzi ri eka wena, Loko munhu a nga tswariwanga ra vumbirhi, a nge wu voni Mfumo wa Xikwembu . 4 Nikodema a ku eka yena: “Xana munhu a nga tswariwa njhani loko se a dyuharile?” xana a nga nghena ra vumbirhi ekhwirini ra mana wa yena, kutani a velekiwa? 5 Yesu a hlamula a ku: “ Ndzi tiyisile, ndzi ri eka n’wina, Loko munhu a nga velekiwanga hi mati ni hi moya, a nge ngheni emfun’weni wa Xikwembu . 6 Lexi tswariweke hi nyama i nyama; ni leswi tswariweke hi Moya i moya. 7 U nga hlamali leswi ndzi ku byeleke, U fanele u velekiwa ra vumbirhi . 8 Moya wu hunga laha wu lavaka kona, kutani u twa mpfumawulo wa wona, kambe a wu swi koti ku tiva laha wu humaka kona ni laha wu yaka kona. 9 Nikodema a n’wi hlamula a ku: “Xana swilo leswi swi nga endlekisa ku yini?” 10 Yesu a n’wi hlamula a ku: “Xana u n’wini wa Israyele, kambe a wu swi tivi swilo leswi? 11 Ndzi tiyisile ndzi ri eka n'wina: Hi vulavula leswi hi swi tivaka, naswona hi nyikela vumbhoni bya leswi hi swi voneke; naswona a wu amukeli vumbhoni bya hina. 12 Loko ndzi mi byerile timhaka ta laha misaveni, kambe mi nga pfumeli, mi ta pfumela njhani, loko ndzi mi byela timhaka ta le tilweni?
- (Yohane 1:12,13) Kambe hinkwavo lava n'wi amukeleke, u va nyikile matimba yo va vana va Xikwembu, ku nga lava pfumelaka evitweni ra xona. 13 Lava nga velekiwangiki hi ngati, kumbe ku rhandza ka nyama, kumbe ku rhandza ka munhu, kambe hi Xikwembu.
• Hilaha swi vuriweke hakona, eka Vubudha a ku na Xikwembu lexi tumbuluxeke hinkwaswo naswona xi hambanile ni ntumbuluko wa xona. Dyondzo leyi ya xisekelo ya Bibele a yi kona eka Vubudha. Xin’wana lexi na xona xi nga kombisiki eka Vubudha i rirhandzu ra Xikwembu. Hi leswaku, loko ku nga ri na Xikwembu, na swona a swi nge vi na nchumu lowu. Ematshan’wini ya sweswo, Bibele yi vulavula hi rirhandzu ra Xikwembu, ndlela leyi xona hi xoxe xi hi tshineleke ha yona hi rirhandzu ra xona naswona xi lava ku hi ponisa. Rirhandzu ra yena ri kombisiwile hi ku kongoma hi N’wana wa yena Yesu Kriste, loko a rivalela swidyoho swa hina exihambanweni eka malembe ya 2000 lama hundzeke. Swidyoho a swa ha ri xihinga xo fikelela xinakulobye xa Xikwembu naswona hi nga kuma ku rivaleriwa ka xona.
- (1 Yohane 4:9,10) Hi leswi ku kombisiwile rirhandzu ra Xikwembu eka hina , hikuva Xikwembu xi rhumele N'wana wa xona la tswariweke a ri swakwe emisaveni, leswaku hi hanya ha yena. 10 Rirhandzu leri, ku nga ri leswaku hi rhandze Xikwembu, kambe hi leswaku xi hi rhandze , xi tlhela xi rhuma N’wana wa xona ku va ku rivaleriwa swidyoho swa hina .
- (Yohane 3:16) Hikuva Xikwembu xi rhandze misava swinene , lerova xi nyikele hi N'wana wa xona la tswariweke a ri swakwe, leswaku un'wana ni un'wana la pfumelaka eka yena a nga lovi, kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki.
- (Rhom 5:8,10) Kambe Xikwembu xi bumabumela rirhandzu ra xona eka hina, hi leswaku, loko ha ha ri vadyohi, Kriste u hi fele . 10 Hikuva loko hi vuyelelana ni Xikwembu hi rifu ra N’wana wa xona, loko hi vuyelelana, hi ta ponisiwa hi vutomi bya xona.
Xitlhokovetselo lexi landzelaka xi vula swo tala hi nhlokomhaka leyi. Rabindranath R. Maharaj hi byakwe a a hanya eka Vuhindu, kambe swi tano ni hi Vubudha. Eka leswimbirhi Xikwembu xa matimba hinkwawo lexi hi rhandzeke a xi tiviwi kumbe ku amukeriwa;
Ndzi yime exitshan’weni xa mina ndzi n’wi kombela leswaku a famba. A swi nga pfuni nchumu ku yisa bulo leri emahlweni. Kambe u vule marito, hi ku miyela swinene, lawa ya endleke leswaku ndzi tshama ehansi nakambe. “Bibele yi dyondzisa leswaku Xikwembu i Xikwembu xa rirhandzu. Ndzi tsakela ku avelana na n’wina ndlela leyi ndzi N’wi tivaka ha yona.” Ndzi hlamarile. Emalembeni hinkwawo ya mina ya ku va Muhindu a ndzi si tshama ndzi twa hi Xikwembu xa rirhandzu! Ndzi n’wi yingisele hi ku hiseka. “Hikuva Xi hi rhandza, xi lava ku hi tshineta ekusuhi na xona.” Leswi swi ndzi hlamarisile, na mina. Leswi a ndzi ri Muhindu, a ndzi lava ku tshinela eka Xikwembu, kambe a xi ndzi byela leswaku Xikwembu xa rirhandzu a xi ringeta ku ndzi tshineta ekusuhi! Molli u ye emahlweni a ku: “Bibele yi tlhela yi dyondzisa leswaku xidyoho xi hi sivela ku tshinela eka Xikwembu, naswona xi tlhela xi hi sivela ku Xi tiva. Leswi hi swona swi endleke leswaku a rhuma Kriste ku ya fela swidyoho swa hina. Naswona loko hi amukela ku rivaleriwa ka Yena, hi nga N’wi tiva... ” “Yimani nyana!” Ndzi kavanyetile. Xana a a ringeta ku ndzi hundzula ? Ndzi vone onge ndzi fanele ndzi endla ku kaneta ko karhi. “Ndzi pfumela eka karma. Xin’wana ni xin’wana lexi u xi byalaka u tshovela, naswona a nga kona loyi a nga swi cincaka sweswo. A ndzi pfumeli eka ku rivalela nikatsongo. A swi koteki! Leswi endliweke swi endliwile!” Molli u vule hi ku tiyiseka: “Kambe Xikwembu xi nga endla xin’wana ni xin’wana.” “U ni ndlela yo hi rivalela. Yesu u te, ‘Hi mina ndlela, ni ntiyiso, ni vutomi, a nga kona loyi a taka eka Tatana handle ka mina.’ Yesu i ndlela. Leswi xi feleke swidyoho swa hina, Xikwembu xi nga hi rivalela!” (7) .
• Hilaha swi vuriweke hakona, ku ni tidyondzo letinene ta mahanyelo eka Vubudha leti nga hambanangiki ni tidyondzo ta Yesu ni ta vaapostola. Ku lava ku va ku nga ri na ku hambana exikarhi ka vona. Ematshan’weni ya sweswo, ku hambana ka kona hileswaku eka Vubudha vanhu va tshemba swiendlo ni vutomi bya vona vini. "Ndlela yo ponisiwa i vutomi byo kwetsima na ku landzelela milawu leyi vekiweke" na "ku ponisiwa ka munhu hi yena n'wini" (Ku tshahiwa eka buku ya Näin puhui Buddha / The Buddhist Catechism ). Xitlhokovetselo lexi landzelaka xi vula swo tala hi nhlokomhaka leyi. Eka yona, murhumiwa wa Mukreste u vulavula ni tinghwendza ta Mabudha. Mungoma wa khale u vula leswaku ku kuma vutomi lebyi nga heriki swi lava ntirho wa magidi ya malembe:
Loko ndzi hetile, nghwendza ya khale yi ndzi langutile, yi hefemuteka yi ku, "Ina, dyondzo yoleyo ya wena i yikulu naswona ya tsakisa ku yi twa, kambe a yi nge vi ntiyiso. Swa olova ngopfu ku va ntiyiso. Ku amukela vutomi lebyi nga heriki a swi tano." ku olova ku fana ni ku boheka ku pfumela eka Yesu ntsena, leswi vulaka leswaku vutomi lebyi nga heriki byi nga kumiwa hi ku famba ka vutomi byin’we.Swi lava ntirho eka malembe-xidzana yo tala.U fanele ku velekiwa ni ku fa ni ku velekiwa ra vumbirhi leswaku u endla mintirho leyinene ivi endzhaku ka malembe-xidzana yo tala, . loko u endle mintirho leyinene leyi ringaneke, u nga kuma vutomi lebyi nga heriki.Dyondzo ya wena i yikulu naswona ya rhandza ku yi twa, kambe swa olova ngopfu ku va ntiyiso.” Loko a ndzi byele mungoma leswaku u fanele ku khongela leswi na leswi ngopfu, ku titsona swakudya, ni ku endla mintirho leyinene, hakunene a a ta va a te, “Swi tano swinene, sweswo hi swona ntsena leswi ndzi nga ta swi endla.” Kambe tani hi leswi evhangeli yi vulaka, “Pfumela eka Hosi Yesu, kutani u ta ponisiwa u kuma vutomi lebyi nga heriki”, hi ndlela yoleyo nhlamulo hi leyi: swa olova hi ndlela yoleyo ntsena. (8) .
Kambe xiphiqo i yini loko munhu a veka ntshembo wa yena eka swiendlo swa yena ni ku hundzuka ka yena? Vuyelo bya kona hileswaku a nge pfuki a tiyisekisiwe hi ku ponisiwa ka yena. Ku tlula kwalaho, loko hi ri ni vutomi byo hlayanyana lebyi hi faneleke hi byi hanya, swi engetela ntsena ndzhwalo wa xidyoho xa munhu hi ku ya emahlweni. A wu nge fiki kule ngopfu egondzweni leri. Naswona dyondzo ya Bibele i yini? Ku tsariwile swo tala hi mhaka leyi eka matluka ya Testamente Leyintshwa. Hi ku ya hi yona, un’wana ni un’wana u ni xidyoho naswona a nga hetisekanga, naswona a nga ringani ni Xikwembu. A swi pfuni nchumu ku ringeta ku fikelela leswi nga kotekiki hi ku tirhisa munhu hi yexe. Exikarhi ka swin’wana, tindzimana leti landzelaka ti vulavula hi ku nga hetiseki ka hina:
- (Yohane 7:19) ... kambe hambi swi ri tano a nga kona eka n'wina loyi a hlayisaka nawu? ...
- (Rhom 3:23) Hikuva hinkwavo va dyohile, va pfumala ku vangama ka Xikwembu;
- (Rhom 5:12) Ha yini, tani hi leswi xidyoho xi ngheneke emisaveni hi munhu un'we, ni rifu hi xidyoho; kutani rifu ri hundzile eka vanhu hinkwavo, hikuva hinkwavo va dyohile :
Kutani hi wihi ntlhantlho wa ku nga hetiseki ka vanhu ni vudyoho? Nkarhi wun’we ntsena hi leswaku hi rivaleriwa swidyoho swa hina. A ku na ku rivaleriwa eka nawu wa karma lowu Mabudha ni Mahindu ma pfumelaka eka wona, kambe loko Xikwembu xa matimba hinkwawo hi xoxe xi hi nyika tintswalo ni ku rivalela, leswi swa koteka. Kutani Xikwembu xi hi rivalela eka xisekelo xihi? Nhlamulo ya leswi yi nga kumeka eka ndlela leyi Xikwembu hi xoxe xi hi vuyelelaneke ha yona na xona hi ku tirhisa n’wana wa xona Yesu Kriste. Swi humelerile leswaku Yesu u sungule ku hanya vutomi byo pfumala xidyoho laha misaveni kutani a hetelela a rhwale swidyoho swa hina exihambanweni. Leswi swi endla leswaku ku rivaleriwa swidyoho swi koteka eka munhu un’wana ni un’wana:
- (2 Vakor 5:18-20) Naswona swilo hinkwaswo swi huma eka Xikwembu, lexi hi vuyelelaneke na xona hi Yesu Kriste , xi hi nyika vutirheli bya ku vuyelelana; 19 Ku vula leswaku Xikwembu a xi ri eka Kreste, xi vuyelelana ni misava na xona , xi nga va hlayisi swidyoho swa vona; naswona u hi nyiketile rito ra ku vuyelelana. 20 Kutani hi vayimeri va Kreste, onge hi loko Xikwembu xi mi khongotela hi hina .
- (Mintirho 10:43) Vaprofeta hinkwavo va nyike vumbhoni eka yena, leswaku mani na mani la pfumelaka eka yena u ta rivaleriwa swidyoho hi vito ra yena.
- (Mintirho 13:38) Hikokwalaho, n'wina, vavanuna ni vamakwerhu, mi swi tivile leswaku ku rivaleriwa swidyoho hi munhu loyi;
Hi ku pfumela eka Yesu Kriste, loyi swidyoho swa hina swi rivaleriweke ha yena, hikwalaho hi nga kuma ku rivaleriwa ka swidyoho. A swi lavi swiendlo, kambe leswaku hina hi hexe hi hundzukela eka Xikwembu, hi tivula swidyoho swa hina hi amukela Yesu Kriste evuton’wini bya hina. Ku ponisiwa i nyiko ni tintswalo, naswona ku hava mintirho leyi nga endleriwaka swona. Nyiko yi amukeriwa tani hi leswi yi nga xiswona, handle ka sweswo a hi nyiko. I ntiyiso leswaku u nga endla mintirho leyinene, kambe a wu fanelanga u yi tshemba. Exikarhi ka swin’wana, tindzimana leti landzelaka ti hlamusela swo tala hi mhaka leyi:
- (Ef 2:8,9) Hikuva mi ponisiwile hi tintswalo hi ripfumelo; kutani sweswo a hi swa n'wina, i nyiko ya Xikwembu; 9 A hi hi mintirho , leswaku munhu a nga tinyungubyisa.
- (Nhlav 21:5,6) Kutani loyi a tshameke exiluvelweni a ku: “Waswivo, ndzi endla swilo hinkwaswo swi va leswintshwa.” A ku ka mina: “Tsala, hikuva marito lawa i ntiyiso, i ku tshembeka.” 6 A ku eka mina: “Swi endliwile.” Ndzi Alfa na Omega, masungulo na makumu. Loyi a nga ni torha ndzi ta n'wi nyika xihlovo xa mati ya vutomi mahala.
- (Nhlav 22:17) Kutani Moya na mutekiwa va ku: Tanani. Loyi a twaka a a ku: Tanani! Naswona loyi a nga ni torha a a te. Naswona mani na mani loyi a lavaka, a a nwe mati ya vutomi hi ku ntshunxeka .
Ndlela yin’we ntsena. Xin’wana xa swihlawulekisi swa manguva lawa hileswaku vanhu va lava ku teka ripfumelo hinkwaro tanihi leri ringanaka. Ku vuriwa leswaku a ku na ndlela yin’we kumbe ntiyiso. Mhaka leyi hi xisekelo ya Mahindu yi hangalake ni le Vupela-dyambu naswona yi pfumeriwa hi swirho swa vandla ra New Age ni Mabudha yo tala na wona. Vayimeri va ndlela leyi ya mianakanyo va teka vukhongeri hinkwabyo byi ringana, hambileswi byi hambaneke hi ku helela ni byin’wana. Hambiswiritano, Yesu a nga hi siyi ndlela yin’wana. U vule leswaku hi yena ndlela, ntiyiso ni vutomi, ni leswaku hi Yena ntsena munhu a nga ponisiwa. Marito lawa ya yena, lawa se ma vuriweke eka magidi ma nga ri mangani ya malembe lama hundzeke, ma susa tindlela tin’wana to hlawula. Hi va kholwa kumbe a hi va kholwi. Hambiswiritano, loko hakunene Yesu a ri Xikwembu lexi hi xoxe xi hi lunghiseleleke ndlela yo ya evuton’wini lebyi nga heriki, ha yini hi nga n’wi ala? Ha yini hi fanele hi n’wi ala, tanihi leswi hi nga swi kotiki ku kuma xitiyisekiso xa ku ponisiwa hi hexe? Tidyondzo ta Yesu mayelana na yena ti huma kahle, xikombiso eka tindzimana leti landzelaka:
- (Yohane 14:6) Yesu a ku ka yena: “ Hi mina ndlela, ni ntiyiso, ni vutomi, a ku na munhu loyi a taka eka Tatana, handle ka mina.
- (Yohane 10:9,10) Hi mina nyangwa: hi mina loko munhu a nghena, u ta ponisiwa , a nghena a huma, a kuma madyelo. 10 Khamba a ri ti, kambe ri ta ku ta yiva ni ku dlaya ni ku lovisa.
- (Yohane 8:23,24) Kutani a ku eka vona: “Mi huma ehansi; Ndzi huma ehenhla: n'wina mi va misava leyi; A ndzi wa misava leyi. 24 Hikokwalaho ndzi mi byerile leswaku mi ta fa eswidyohweni swa n'wina, hikuva loko mi nga pfumeli leswaku hi mina, mi ta fela eswidyohweni swa n'wina.
- (Yohane 5:39,40) 39 Lavisisa matsalwa; hikuva eka vona u ehleketa leswaku u ni vutomi lebyi nga heriki, naswona hi vona lava nyikelaka vumbhoni ha mina. 40 Naswona a wu nge ti eka mina, leswaku u kuma vutomi.
Ku vuriwa yini loko u lava ku ponisiwa ni ku tiyiseka hi swona? Ku hlangana na leswi swa olova. U fanele ku veka ku tshemba na ripfumelo ra wena eka Yesu Kriste na ntirho wa yena wa ku rivaleriwa ku nga ri eka wena n’wini. U nga hundzukela eka yena. Loko u n’wi amukela ni ku n’wi amukela evuton’wini bya wena, u hatla u kuma nyiko ya vutomi lebyi nga heriki. Hi ku ya hi Bibele, Yesu u yima ehandle ka nyangwa wa timbilu ta hina a rindzela leswaku hi n’wi pfulela nyangwa hi nga n’wi ali. Loko u n'wi amukerile, u na vutomi lebyi nga heriki, kutani u hundzuke n'wana wa Xikwembu.
- (Nhlav 3:20) 20 Waswivo, ndzi yima enyangweni, ndzi gongondza, loko munhu a twa rito ra mina, a pfula nyangwa, ndzi ta nghena eka yena , ndzi dya na yena, na yena na mina.
- (Yohane 1:12) Kambe hinkwavo lava n'wi amukeleke, u va nyikile matimba yo va vana va Xikwembu , ku nga lava pfumelaka evitweni ra xona.
Xikhongelo xa ku ponisiwa : Hosi, Yesu, ndzi hundzukela eka Wena. Ndza pfumela leswaku ndzi ku dyoherile naswona a ndzi hanyanga hi ku ya hi ku rhandza ka wena. Hambiswiritano, ndzi lava ku fularhela swidyoho swa mina ndzi Ku landzela hi mbilu ya mina hinkwayo. Ndzi tlhela ndzi pfumela leswaku swidyoho swa mina swi rivaleriwile hi ku rivaleriwa ka wena naswona ndzi kumile vutomi lebyi nga heriki ha Wena. Ndza Ku khensa hikwalaho ka ku ponisiwa loku U ndzi nyikeke kona. Amen.
References:
1. Cit. from "Jälleensyntyminen vai ruumiin ylösnousemus", Mark Albrecht, p. 123 2. Rabindranath R. Maharaj: Gurun kuolema (Death of a Guru), p. 160-162 3. Matleena Pinola: Pai-pai, p. 129 4. Toivo Koskikallio: Kullattu Budha, p. 105-108 5. Science, 3.3.1961, p. 624 6. Don Richardson: Iankaikkisuus heidän sydämissään, p. 96 7. Malcolm Muggeridge: Jesus Rediscovered. Pyramid 1969 8. Rabindranath R. Maharaj: Gurun kuolema (Death of a Guru), p. 113,114 9. Toivo Koskikallio: Kullattu Budha, p. 208,209
|
Jesus is the way, the truth and the life
Grap to eternal life!
|
Other Google Translate machine translations:
Timiliyoni ta malembe / ti- dinosaur /
ku hundzuka ka vanhu? |