|
|
|
This is a machine translation made by Google Translate and has not been checked. There may be errors in the text. On the right, there are more links to translations made by Google Translate. In addition, you can read other articles in your own language when you go to my English website (Jari's writings), select an article there and transfer its web address to Google Translate (https://translate.google.com/?sl=en&tl=fi&op=websites).
ብዛዕባ ምንጻል ጥንሲ
ምንጻል ጥንሲ ንምንታይ ጌጋን ቅትለትን ምዃኑ ፍለጥ። ጓል ኣንስተይቲ ብዛዕባ ኣካላታ ክትውስን መሰል ዘለዋ ዘይኮነስ ኣብ ማህጸን ዘሎ ቆልዓ ምቕታል እዩ።
ምንጻል ጥንሲ ጌርኪ ትፈልጥ ዲኺ፡ ወይስ ምንጻል ጥንሲ ክትገብር ትሓስብ ኣለኻ? ብዙሓት ደቂ ኣንስትዮ እዚ ኩነታት ኣጋጢምወን ስለዘሎ፡ ንጥንሲ ብኣእምሮኣዊ ምድላው ኣብ ዘይገበራሉ እዋን፡ እንታይ ክገብራ ኣለወን ዝብል ሕቶ ኣለወን። ኣብ ታሕቲ፡ ምንጻል ጥንሲ ከነጽንዕ ኢና - እዚ ብርግጽ ሓደ ካብቶም ቀለልቲ ዛዕባታት ኣይኮነን። ምንጻል ጥንሲ ቅኑዕ ነገር ድዩ ኣይኮነን፡ ንዕኡ ንምምኽናይ እንታይ ነጥብታት ይጥቀሙ፡ ከምኡ’ውን ብሓፈሻ ምዕባለ ህጻን ብኸመይ ይካየድ ኣብ ዝብል ነገራት ከነተኩር ኢና። ብዛዕባ ምንጻል ጥንሲ ዘለና ርእይቶ ብዙሕ ኣብቲ ብዛዕባ እዞም ጉዳያት እንሓስቦ ስለ ዝምርኮስ ብዛዕባ እዚኦም ንጹር ምዃን ኣገዳሲ እዩ። እቲ ዝቕጽል ዛንታ ንብዙሓት ብኣእምሮ ዘይተዳለዉሉ እንተዘይኮይኖም ዘይተጸበይዎ ጥንሲ ከመይ ዝበለ ከቢድ ነገር ክኸውን ከም ዝኽእል ጽቡቕ ጌሩ ይገልጽ። ከቢድ ጾር ክመስሎም ይኽእል እዩ። እቲ ኣብነት እውን፡ ምስቲ ኩሉ ፕሮፖጋንዳታት እንተሃለወ፡ ብዙሓት ምንጻል ጥንሲ ዝገበሩ ሰባት፡ ድሕሪ ዅሉ ጌጋ ፈጺሞም ዝብል ሓሳብ ከም ዘለዎም እውን ይሕብር። ብዛዕባ እዚ ናይ ገበን ስምዒት ክስምዖም ይኽእል እዩ፣ ድሕሪ ደጊም ግን ክመልስዎ ኣይክእሉን እዮም፤
ድሕሪ ቁሩብ ስቕታ ናካጋዋ-ሳን ቀጺላ፡ “ኣብ ሓጋይ ጠኒሰ፡ ምንጻል ጥንሲ ክገብር ደለኹ። ንእሽቶ ዳይሱከ ጓል ሰለስተ ዓመት ጥራይ ስለ ዝነበረት፡ ንሓደ ህጻን ምእላይ ክጅምር ዝኽእለሉ መንገዲ የለን ኢለ ሓሲበ። ኣብዚ ግዜ እዚ ሰባት ንሓንቲ ስድራ ክልተ ቆልዑ እኹላት ዝመስሎም ይመስሉ። ትምህርቲ እውን ብዙሕ ገንዘብ ይሓትት። ካብዚ ንላዕሊ ድሕር ከይበልኩ ናብ እንዳ ሓኪም ብምኻድ እታ ኣብ ከብደይ እትዓቢ ዝነበረት ንእሽቶ ህይወት ተደምሲሳ።” ኣዒንታ ንብዓት መሊአን። ናተይ እውን ከምኡ። “እቲ ዝገበርክዎ ድሒረ ተረዲኡኒ። ንገዛእ ውላደይ ብኢደይ ዝቐተልኩ ኮይኑ ተሰሚዑኒ። ሽዑ እየ ሓጢኣተኛ ምዃነይ ዝተረዳእኩ። ኣነ ካብ ካልኦት ቀተልቲ ኣይበልጽን...” “ምንጻል ጥንሲ ሓጢኣት ምዃኑ መን ነጊሩካ? ኣብ ቤተ ክርስቲያን ዲኻ ሰሚዕካዮ?” ሃንደበት ቃላት ጃፓንኛ ካብ ኣፈይ ንምውጻእ ተጸጊሙኒ። “ኣይፋልን ኣይገበርኩን። ንሕና ጃፓናውያን ምንጻል ጥንሲ ጌጋ ምዃኑ ብመትከል ንፈልጦ ኢና፡ ብዙሓት ግን ክሳብ ሕጂ ይገብርዎ እዮም። እቶም ምስ ሕልናኦም ጸገም ዘለዎም ናብ ፍሉይ "ቤተ መቕደስ ቅድሚ ግዜኦም ዝተወልዱ ህጻናት" ብምኻድ ንነፍሲ ውላዶም ክጽልዩ ይኽእሉ ፡ ኣብኡ ድማ ንእሽቶ ምስሊ ቡዳ ሒዞም ክመጹ ይኽእሉ። ሓማተይ ክሳብ ክንደይ ሕሱር ምዃነይ ምስ ረኣየት ናብ ቤተ መቕደስ ክኸይድ ከም ዘለኒ ነጊራትኒ። ኣነ ግን ክኸይድ ኣይደለኹን፣ ምኽንያቱ በቶም ኣማልኽቲ ኣይኣምንን እየ።” ሕጊ እግዚኣብሔር ኣብ ሕልና ሰብ ዝተጻሕፈ ይመስል ክርስትያን ይኹን ቡድሃዊ መሲሉኒ። ሓደ ሰብ ግን ወንጌል ክሰብኽ ኣለዎ - ዝኾነ ሰብ ኣብ ልቡ ክረኽቦ ኣይክእልን እዩ። (1)።
ምኽንያታት ምንጻል ጥንሲ
መብዛሕትኡ ግዜ ምስ ምንጻል ጥንሲ ዝተኣሳሰር ምኽንያታት ክንደሊ ከለና፡ እንተወሓደ ሰለስተ ኣገደስቲ ነጥብታት ክንረክብ ንኽእል ኢና፡ ኩሎም ድማ በበይኖም ከነጽንዖም ኢና። ነዚ ጉዳይ ክትገጥሞ እንተድኣ ተገዲድካ እቶም ዝቕጽሉ ነጥብታት ምናልባት ትፈልጦም ክኾኑ ይኽእሉ እዮም፤
1. 'ዕሸል ሰብ ኣይኮነን።" 2. ጓል ኣንስተይቲ ብዛዕባ ኣካላታ ናይ ገዛእ ርእሳ ክትውስን መሰል ኣለዋ።" 3. ድንጋጸ
1. ”ዕሸል ሰብ ኣይኰነን።" እቲ ቀዳማይ ምኽንያት ምንጻል ጥንሲ፡ ዕሸል ሰብ ዘይኮነስ፡ ፍጹም ሰብ እዩ፡ ግን ከኣ ኣብ እዋን ውልደት ወይ ኣብ ገለ ዳሕረዋይ ደረጃ ጥንሲ ጥራይ እዩ ሓደ ዝኸውን ዝብል ሓሳብ ክኸውን ይኽእል።ሰባት ይዛረቡ። እቲ ዕሸል ንሰብ እኳ ዘይመስል ዕንፍሩር ቲሹ ጥራይ ምዃኑን ስለዚ ሰብኣዊ መሰል ክህልዎ ከምዘይብሉን እዩ። እዚ ኣረኣእያ እዚ ግን ሓቂ ድዩ፧ እቲ ዕሸል ኣብ ዝውለደሉ እዋን ወይ ኣብ ገለ ድሒሩ ዝመጽእ ደረጃ ጥንሲ ጥራይ ድዩ ሰብ ዝኸውን? ንኽልቲኡ ኣማራጺታት በበይኑ ንርእዮ፤
ሕርሲ ንሓደ ዕሸል ሰብ ይገብሮ ድዩ? እቲ ዕሸል ኣብ ዝውለደሉ እዋን ሰብ ይኸውን። እቲ ዕሸል ናብ ሰብ ክቕየር ዝገብሮ እንታይ እዩ? ብሓቂ ምውላድ ማለት ልክዕ ከምቲ ካብ ውሽጢ ገዛ ናብ ደገ ንኸይድ - እቲ ቆልዓ ካብ ውሽጢ ናብ ደገ ማህጸን ዝግዕዘሉ ለውጢ ማለት ኣይኮነን ድዩ? እቲ ህሞት ልደት ንሓደ ቆልዓ ካብቲ ቅድሚ ሓደ መዓልቲ ኣብ ማህጸን ኣዲኡ ከሎ ዝነበረ ንበል ንላዕሊ ሰብ ከምዘይገብሮ ክንርዳእ ይግባእ። ኣብ ክልቲኡ ቦታታት ሓደ ዓይነት ክፍሊ ኣካላት - ኣፍ፡ እግሪ፡ ኣእዳው... - ኣለዎ። ድሕሪ ምውላዱ እውን እንተኾነ ብማዕረ ኣብ ክንክን ኣዲኡ ጽግዕተኛ እዩ። ኩሉ ግዜ ናይ ሓደ ሰብ ሕቶ እዩ። እቲ እንኮ ለውጢ ኣብ መንበሪ ናይቲ ቆልዓ እዩ። እቲ ናይ ቀደም ሓኪም ምንጻል ጥንሲ ብዛዕባ እቲ ኣልትራሳውንድ ምስሊ ዝሃቦ ጸብጻባት ነቲ ጉዳይ ዝያዳ ንጹርነት ይህቦ። ብሓገዝ እዚ ኣገባብ ምስሊ፡ እቲ ኣብ ማህጸን ዘሎ ዕሸል ከመይ ኢሉ ዕንፍሩር ቲሹ ወይ ስብእና ዘይብሉ ፍጡር ዘይኮነስ፡ ፍጹም ባህርያት ንእሽቶ ቆልዓ ከም ዘለዎ ምርኣይ ከም ዝከኣል ይሕብር። ዕሸል ክንቀሳቐስ፣ ክውሕጥን ክድቅስን ይኽእል እዩ - ኩሎም ዓበይትን ንኣሽቱ ዕሸላትን ካብ ማህጸን ወጻኢ ክገብርዎ ዝኽእሉ ነገራት፤
ሕጂ’ውን ክውስኸሉ ዝደሊ፡ ዋላ’ኳ ብዙሕ (ቃል ብቓሉ) ብዛዕባ ብህይወት ዘሎ ሰብ ኣብ ምንጻል ጥንሲ ምጥፋእ ዝምልከት ናይ ፈተነ ሓበሬታ እንተነበረና፡ ብሓሳብና ብሓቂ ዝተቐየረ ብኣልትራሶኒክ ቴክኖሎጂ ጥራይ እዩ። ብሓገዝ ኣልትራሳውንድ እቲ ዕሸል ዝሰርሕ ፍጡር ምዃኑ ጥራይ ዘይኮነስ፡ እቲ ዕሸል ኣገደስቲ ስራሓት ክንዕቅን፡ ዕድሚኡ ክንመዝንን ክንግምትን፡ ከመይ ከም ዝወሓጠን ከም ዝሽነንን ክንርኢ፡ ክድቅስን ክበራበርን ክንዕዘብን ክንርእዮን ንኽእል ኔርና ከምቲ ሓደ ሓድሽ ዝተወልደ ህጻን ዝገብሮ ብዕላማ ንርእሱ ከመይ ጌሩ ይንቀሳቐስ ከም ዝነበረ ርአ። (...) ኣብዚ እዩ ንነብሰይ ዝረኸብክዋ፤ ኣብ ቅድሚ እዚ ተሞክሮኣዊ ሰውራ፡ እዚ ኩሉ ሓድሽ ሓበሬታ፡ ብዛዕባ ምኽንያታዊነት ምንጻል ጥንሲ ሓሳበይ ዝቐየረሉ መሪር መስርሕ ጀሚረ። ኣብ መወዳእታ ለውጢ ናይ ሓደ ፓራዳይም ተቐቢለዮ ነይረ። (3)
ዕሸል ኣብ ገለ ደረጃ ጥንሲ ሰብ ይኸውን ድዩ? ካልእ ኣማራጺ ሰብ ንምዃን ክቐርብ ከሎ፡ ኣብ ገለ ደረጃ ጥንሲ ብፍላይ ድማ ኣብ ገለ ደንጉዩ ዝመጽእ ደረጃ ከም ዘጋጥም ሓሳብ ቀሪቡ ክኸውን ይኽእል እዩ። ይኹን እምበር፡ እዚ ክልሰ-ሓሳብ እዚ ኣብ ዘይተረጋገጸ ባይታ ከም ዘሎ ዘርኢ ጸገማት ኣሎ። ሓደ ጸገም ናይዚ ክልሰ-ሓሳብ፡ ቆልዑ ኣብ ቅድሚ ግዜኦም ኣብ ዝተወልዱሉ ኩነታት ይርከብ። ብዙሓት ቅድሚ ግዜኦም ዝውለዱ ህጻናት ካብቶም ምንጻል ጥንሲ ዝተወልዱ ህጻናት ኣብ ተመሳሳሊ ዕድመ – ወይ’ውን ካብኡ ዝንእስ – ናብዛ ዓለም ይመጹ። ንቡር ጥንሲ መብዛሕትኡ ግዜ ከባቢ 40 ሰሙን ክጸንሕ እንከሎ፡ ገለ ቆልዑ ቅድሚኡ ክሳብ 20 ሰሙን ቅድሚ ግዜኦም ክውለዱን ገና ብህይወት ክጸንሑን ይኽእሉ። እዚ ቅድሚ እቲ ንቡር ናይ ሕርሲ ግዜ 20 ሰሙን፡ እቲ ዕሸል ድሮ ኣብዚ ደረጃ እዚ ሰብ ክኸውን ከም ዘለዎ ዘርኢ እዩ፡ ምኽንያቱ ከምቶም ድሒሮም ዝተወልዱ ህጻናት ብህይወት ክነብር እዩ። ኣብዚ እዋን’ዚ ዘሎ ኣንፈት፡ ንኣሽቱን ንኣሽቱን ቅድሚ ግዜኦም ዝውለዱ ህጻናት ካብ ማህጸን ኣደ ወጻኢ ብህይወት ክጸንሑ ይኽእሉ። እቲ ናይ ግዜ ገደብ ብመንጽር ዕድሚኦም ኩሉ ግዜ እናነከየ መጺኡ። ስለዚ ዝኾነ ይኹን ድሒሩ ይኹን ኣቐዲሙ ዝመጽእ ደረጃ ጥንሲ ሰብ ናይ ምዃን ግዜ ክኸውን ከምዘይክእል ክርዳእ ኣለዎ። ደሓር ከኣ፡ ኣብ እዋን ጥንሲ ከም ምሳሌ፡ ዝኾነ ምዕባለ ኣብ ማእከል ክጅምር ኣይክእልን እዩ። ነዚ ኣተሓሳስባ’ዚ ዝኾነ ንጹር ምኽንያት ክረክብ ኣይክእልን’ዩ፡ ክረጋገጽ’ውን ኣይክእልን። ህይወት ብፍርያምሽን ከም እትጅምር እውን ኣብዚ ቀረባ እዋን ኣብ መላእ ዓለም ንዝርከቡ 5,577 ተመራመርቲ ስነ-ህይወት ህይወት መዓስ ከም እትጅምር ኣብ ዝተሓተተ መጽናዕቲ ኣፍልጦ ተዋሂብዎም እዩ። ካብዚኦም እቶም 96 ሚእታዊት ብፍርያምነት ከም ዝጅምር ገሊጾም (Erelt, S., Survey asked, 5,577 ተመራመርቲ ስነ-ህይወት ህይወት ወዲ ሰብ ክጅምር ከሎ። 96% ጽንሲ ገሊጾም፤ lifenews.com, 11 Jul 2019)። ብተመሳሳሊ፡ ኣብ 1948 ዘውጸኦ ኣዋጅ ጀነቫ ናይ ዓለምለኸ ማሕበር ሕክምና፡ ዘይስነምግባራዊ ባህርያት ሓካይም ናዚ ኣብ ዝተቓልዐሉ እዋን፡ ህይወት ወዲ ሰብ ካብ ምድቃል ከም ዝጅምር፡ "ካብ ጥንሲ ኣትሒዘ ንህይወት ሰብ ብዝለዓለ ክብሪ እሕዞ፡ ናተይ ድማ ኣይጥቀመሉን እየ። " ሕክምናዊ ክእለት ኣንጻር ሕግታት ሰብኣውነት፡ ዋላ ኣብ ሓደጋ።" ስለዚ፡ እቲ እንኮ ርትዓውን ክኸውን ዝኽእልን ህሞት ንመጀመርታ ህይወት ወዲ ሰብ ምድቃል እዩ ምኽንያቱ እቲ ዝተደቀሰ ዋህዮ እንቋቑሖ ድሮ ንዕብየት ሓደ ውልቀሰብ ዘድሊ ኩሉ ዘጠቓልል እዩ። ኣብ ልዕሊ እቲ ጂን ዝኾነ ነገር ምውሳኽ ኣየድልን እዩ: እቲ ዋህዮ ድሮ ንሚእቲ ዓመት ክጸንሕ ዝኽእል ህይወት ዘድሊ ኩሉ ቀመማት ኣለዎ። ኩሉ ግዜ፡ ካብታ ድቃል ዝፍጸመላ ህሞት ጀሚሩ፡ ዝዓቢን ዝምዕብልን ውልቀሰብ እዩ። ቀጺላ ብዳዊት ዝተጻሕፈት መዝሙር ነዚ ትገልጽ፤ - (መዝ 139፡16) ኣዒንትኻ ንጥረ ነገር ርእየን እየን፡ ገና ግን ዘይፍጹማት እየ ነይረ፤ ኣብ መጽሓፍካ ድማ ኵሉ ኣካላተይ ተጻሒፉ ነበረ፡ ገና ሓደ እኳ ኻባታቶም ኣብ ዘይነበረሉ እዋን፡ ብቐጻሊ እተሰርሐ።
2. ”ጓል ኣንስተይቲ ብዛዕባ ኣካላታ ክትውስን መሰል ኣለዋ።" እቲ ካልኣይ ክኸውን ዝኽእል ምኽንያት ምንጻል ጥንሲ፡ ሓንቲ ጓል ኣንስተይቲ ብዛዕባ ኣካላታን እንታይ ክትገብር ከም እትደሊን ክትውስን መሰል ስለዘለዋ እዩ። ምንጻል ጥንሲ ክግበር ሓሳብ ቀሪቡ ኣሎ። ምስ ምእላይ ስኒ ጥበብ ወይ ኣፐንዲክስ ዝመሳሰል ኣገባብ እዩ፣ ኣብኡ ድማ ዘየድሊ ክፍሊ ኣካላት ይእለ። ይኹን እምበር እዚ ኣረኣእያ እዚ ሓቂ ኣይኰነን። እዚ ሓቂ ኣይኮነን፣ ምኽንያቱ እቲ ዕሸል ምስቲ ንኣብነት ኣእዳው፣ እግሪ ወይ ርእሲ ሓደ ክፍሊ ኣካላት ኣይኮነን፣ እዚ ድማ ኣብ ምሉእ ህይወቱ ኣብ ሓደ ሰብ ምኾነ። የግዳስ ኣብ ኣካላት እታ ኣደ ንዝተወሰነ ግዜ ጥራይ እዩ ዝጸንሕ፡ ኣስታት 1000 ግዜ። 9 ወርሒ - ወይ ድማ እቲ ቆልዓ ቅድሚ ግዜኡ እንተተወሊዱ ትሕቲኡ። እቲ ዕሸል ወይ ቆልዓ ኣብ ማህጸን ኣደ ጥራይ እዩ ዝዓቢ ዘሎ፡ ኣካል ኣካላት ኣደ ግን ኣይኮነን። ኣብ መጀመርታ ዕሸል ክበሃል ከሎ፡ ናይታ ጓል ኣንስተይቲ እውን ናይ ገዛእ ርእሳ ኣካላት ኣይኮነን፡ እንተኾነ ግን ካብ ምትሕውዋስ ዋህዮታት ጀርም ተባዕታይን ኣንስተይትን እዩ ጀሚሩ። ቅድሚኡ ዝተወሰደ ካልእ ስጉምትታት፡ ከም ምፍራይ ጋሜት፡ ንኽህሉ ዝኽእል ምድቃል ምድላዋት ኮይኑ፡ እዚ ድማ ሓድሽ ብባህሪኡ ፍሉይ ውልቀሰብ ምውላድ ከምጽእ እዩ። ከምኡ’ውን ኣብ ምዕባለ ኣድለይቲ ዝኾኑ ሽንቲ ዕሸል፡ ሕቝፊን ሽፋን ጽግያትን፡ ኣካል ኣካላት ኣደ ዘይኮኑስ፡ ካብቶም ብዕሸል ዝቖሙ ኣካላት እዮም። ስለዚ እቲ ዕሸል ኣብ ዝኾነ እዋን ኣካል ኣካላት ኣዲኡ እምበር ኣብ ማህጸን ኣዲኡ ዝምዕብልን ካብኣ መግቡ ዝረክብን ሰብኣዊ ውልቀሰብ ምዃኑ ክርዳእ ኣለዎ። ኩሉ ግዜ ኣብ ማህጸን ዝዓቢ ቆልዓ እዩ። እዚ ድማ እቲ መልኣኽ ነቲ ዕሸል ድሮ ሰለስተ ወርሒ ቅድሚ ምውላዱ ወዲ ኢሉ ዝጸውዓሉ መግለጺ እውን ይሕብር። ነዚ ርኡይ ሓቂ ኣብ ግምት እንተዘይኣእቲናዮ ብርግጽ ንጐድኒ ክንወጽእ ኢና፤
- (ሉቃ 1፡36) እንሆ ድማ፡ ኤልሳቤጥ ወዲ ሓውቦኻ፡ ኣብ እርጋና ወዲ ጠነሰት፡ እዚ ድማ ምስኣ መኻን ዝተባህለት ሻድሻይ ወርሒ እዩ።
እዘን ዝስዕባ ጥቕስታት፡ እቲ ዕሸል ከመይ ጌሩ ኣካል ኣካላት ኣዲኡ ወይ ገለ ዕንፍሩር ቲሹ ከምዘይኮነ ዘመልክቱ እዮም። ከምቲ ዓቢ ሰብ ዘለዎም ክፍሊ ኣካላት - ኣእዳው፡ እግሪ፡ ዓይኒ፡ ኣፍ፡ እዝኒ - ናይ ብሓቂ ሰብ ምዃኑ ዘመልክቱ እዮም፤
ኣዒንትኻ ዓሚትካ ምንጻል ጥንሲ ክትገብር ኣይትኽእልን ኢኻ። ኩሉ ካብ ማህጸን ከም ዝወጽእ ከተረጋግጽን እኹል ቅልጽምን እግርን፡ ኣፍልብን ሓንጎልን ከም ዝህሉ ክትሕስብን ኣለካ። ሽዑ እቲ ሕሙም ካብ መደንዘዚ ተሲኡ ጓል ድዩ ወዲ ምስ ሓተተ፡ ደረት ጽንዓተይ ተበጺሑ ኣሎ፡ መብዛሕትኡ ግዜ ድማ ሽዑ እየ ዝኸይድ። - ንሓደ ህያው ፍጡር ብንጹር ዝቐተለሉ ኣገባብ እንተገይረ፡ ብዛዕባ ምብቋል ህይወት ምጥፋእ ምዝራብ ዕሽነት ይመስለኒ። ምቕታል እዩ: ከም ምቕታል ድማ እየ ዘስተማቕሮ።” (4)
ኣብቲ ሆስፒታል፡ ሓደ መሳርሕተይ ሓኪም ነይሩኒ፡ ብዛዕባ ምንጻል ጥንሲ ድማ ተዘራረብና። ንሳ ምንጻል ጥንሲ ከም መሰል ጓል ኣንስተይቲ ክትከላኸለሉ ከላ፡ ኣነ ድማ ንህይወት ህጻን ከም ምግሃስ ተቓዊመዮ። ሓደ ግዜ ኣብ ፍርቂ መዓልቲ ስራሕ ኣብ መንደቕ ተጸጊዓ ፍሕሽው ዝበለት ጓል ተራኺበ ሓሚማ ድያ ኢለ ሓተትክዋ። ንሳ፡ ምንጻል ጥንሲ ክትገብር ከላ፡ ካብ ምዕጉርቲ ዝተፈልየት ንእሽቶ እግሪ ካብቲ መምጠጢ ማሽን ከም ዝወደቐት ትዛረብ። ሕማም ክስምዓ ጀሚሩ ስለ ዝነበረ፡ "እዚ ስራሕ ናይ ሓደ ተንጠልጢሉ ዘሎ ሰብ'ዩ" ኢላ ትስሕቕ ነበረት። (5)
3. ድንጋጸ . ሓደ ካብቲ ንጥንሲ ንምምኽናይ ዝሕግዙ ምኽንያታት ድንጋጸ እዩ። "ምንጻል ጥንሲ ምፍጻም ንኣደን ንህጻንን ጽቡቕ እዩ" ተባሂሉ ክኸውን ይኽእል እዩ። ይኹን እምበር፡ ሓደ ሰብ፡ ድንጋጸ ቅኑዕ ምኽንያት ምንጻል ጥንሲ ድዩ፧ እቲ ኩነታት ከቢድ ክኸውን ከም ዝኽእል እኳ እንተተረዳእና፡ ምንጻል ጥንሲ ንምምኽናይ ድንጋጸ ክውዕል ኣለዎ ድዩ ኣይግባእን ግን ኣብ ሕቶ ከነእቱ ንኽእል ኢና። ምንጻል ጥንሲ ንንእሽቶ ቆልዓ እምበር ንዘይንጹር ዕንፍሩር ቲሹ ጥራይ ከም ዘጥፍእ ብንጹር ምስ ዝፍለጥ፡ እዚ ስነ-ሞጎት ኣብ ሕቶ ዘእቱ እዩ። ሓደስቲ ዝተወልዱ ህጻናትን ቁሩብ ዝዓበዩ ህጻናትን ምቕታል እውን ከምኡ ቅቡል ክኸውን ይኽእል እዩ፡ ብኣጋጣሚ እንተዘይተሓጒሶምና። ኣብ መንጎ ክልቲኡ ነገራት ግን ሓጺር ግዜን መንበሪ ህጻናትን እምበር ፍልልይ ኣይምሃለወን - ገለ ካብኣቶም ክሞቱ ከለዉ ገና ኣብ ማህጸን ኣደ ምሃለዉ፤ ካልኦት ድማ ካብኡ ወጻኢ ምኾኑ። ድንጋጸ ጥራይ ጽቡቕ ስነ-ሞጎት ኣይኰነን፡ ዋላ እኳ ኣብ መጀመርታ ከምኡ እንተመሰለ። ሕማቕ ክትዕ እዩ ምኽንያቱ ነቲ ድሮ ዝጀመረ ህይወት ናይቲ ቆልዓ ስለ ዘጥፍእ፤
“እቲ ዝገረመኒ ኣብ ክልቲኡ ኣጋጣሚታት ድንጋጸን ፍቕርን ከም ርትዓዊ ክብርታት ምቕራቡ እዩ። እተን ደቂ ኣንስትዮ ብሰንኪ ድንጋጸ ጥንሲ ክገብራ ተመኺረን። ብተመሳሳሊ ምኽንያት ድማ ምንጻል ጥንሲ ከይገብሩ ተማሕጺኖም። ኩሉ ሰብ ይድንግጸሉ ነይሩ። ግን መን ሓቁ እዩ ነይሩ? መን ቅኑዕ ምዃኑ ክውስን ዝኽእለሉ መምርሒታት ክረክብ ነይሩኒ። ክሰርሓሉ ካብ ድንጋጸ ንላዕሊ ክህልወኒ ነይሩኒ። ንኹሉ እቲ ንውሳነ ምንጻል ጥንሲ ዝጸሉ ጉዳያት ክሓልፎ ነዊሕ ግዜ ወሲዱለይ፡ ድሕሪ ነዊሕን ከቢድን ጉዕዞ ግን ምስቶም መሰል ናይቲ ኣብ ከብዲ ዘሎ ህጻን ንምሕላው ብሓይሊ ዝጽዕሩ ከም ዝተጸንበርኩ ርእየ። ብኻልእ ኣዘራርባ፡ ምንጻል ጥንሲ፡ ንዘይተደልየ ጥንሲ ከም መፍትሒ ክቕበሎ ዘይክእል ኣማራጺ ክመስል ጀሚሩ።” ( 6 ) ።
ልምዓት ብኸመይ ይካየድ? ምዕባለ ወዲ ሰብ ኣብ ቀስ ብቐስ ኣብ መስርሕ ከም ዝፍጸም ንፈልጥ ኢና። ህይወትና ካብ ምድቃል እዩ ዝጅምር፣ እቲ ዝተፈረየ ዋህዮ እንቋቑሖ ግን ብኡንብኡ ናብ ሰለስተ ኪሎ ዝምዘን ጓል ወይ ወዲ፣ ወይ ናብ ዓቢ ሰብ ኣይቅየርን፤ ኩሉ ነገር በብቑሩብ ኣብ ውሽጢ ሓያሎ ኣዋርሕ እዩ ዝፍጸም። ምዕባለ ክሳብ ብጽሕና ቀጻሊ ምዃኑ እውን ይፍለጥ። ኩሉ ግዜ ዘለና ክፍልታት ኣካላት ይዓብዩን ይቕየሩን። በዚ ምኽንያት ኩላትና ኣብ ማህጸን ካብ ንኣብነት ኣብ ሓደ፡ ሓሙሽተ፡ ዓሰርተው ክልተ ወይ ዕስራ ዓመት ዕድመና ዝተፈላለየ ዓቐን ኣለና፡ ዋላ’ኳ ኩሉ ግዜ ሕቶ ናይ ሓደ ውልቀሰብን ሓደ ዓይነት ኣካላትን እንተኾነ። ጳውሎስ ብዛዕባ ገዛእ ርእሱ እውን ከምኡ እዩ ኣርእዩ፤
- (ገላ 1፡15) ካብ ማህጸን ኣደይ ዝፈለየኒ፡ ብጸጋኡውን ዝጸውዓኒ ኣምላኽ ግና ምስ ደስ በሎ።
ኣብ ማህጸን ብዛዕባ ምዕባለ ክንዛረብ ከለና፡ ንሓድሕዱ ዝስዕብ ሓያሎ ደረጃታት ምዕባለ ክንረክብ ንኽእል። ድሮ ኣብ ኣዝዩ ንኡስ ደረጃ እቲ ኣብ ከብዲ ዘሎ ህጻን ፍጹም ምስቶም ድሮ ናብዛ ዓለም ዝተወልዱ ሰባት ከም ዝመስል እውን ከነስተብህል ንኽእል ኢና፣ ስለዚ ሓደ ዓይነት ኣባላት ኣካላት ኣለዎ። እስከ ነዞም ናይ ልምዓት ምዕራፋት ንሕልፍ፤
- እቲ ሓድሽ ውልቀሰብ ኣብ ክልተ ሰሙን ዕድሚኡ ካብ ዘርኢ ኣፕል ይንእስ እኳ እንተኾነ፡ ንዑደት ወርሓዊ ጽግያት እታ ኣደ ደው ንምባል እኹል እዩ። ካብታ ህሞት እቲኣ ጀሚሩ እቲ ኣብ ከብዲ ዘሎ ህጻን ኣብ ምሉእ እቲ ጥንሲ ንኣካላት ኣዲኡ ይጸልዎ።
- ኣብ ከባቢ 3 ሰሙን ልቢ ደም ናብ ኣካላት ናይቲ ህጻን ክትጭንጉዕ ትጅምር። እቲ ጕጅለ ደም ካብ ናይ ኣደ ፍልይ ዝበለ ክኸውን ይኽእል እዩ። ካብዚ ቁሩብ መዓልታት ድሕሪ ምጽናሕ፡ መባእታዊ ኣእዳውን እግርን ክንርኢ ንኽእል።
- ኣብ ከባቢ ሽዱሽተ ሰሙን፡ ኤሌክትሮኢንሰፋሎግራም (EEG) ናይ ሓንጎል ናይቲ ህጻን ክንወስድ ንኽእል። ምዕቃን ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ፣ ምኽንያቱ መወዳእታ ናይ ሓደ ህይወት መብዛሕትኡ ግዜ ኩሉ ንጥፈታት ሓንጎል ዝውድኣሉ ህሞት እዩ ዝግለጽ።
- ሓደ ህጻን ካብ 7- ክሳብ 8 ሰሙን ድሮ ኣእዳው፡ እግሪ፡ ኣጻብዕቲ፡ ኣጻብዕቲ እግሪ ከምኡ’ውን ገጽ ምስ ዓይኒ፡ ኣፍንጫን ኣፉን ኣለዎ። ውልቃዊ ኣሰር ኣጻብዕቲ እውን ድሕሪ እዚ ኣብ ቀረባ እዋን ክቐውም እዩ ድሕሪኡ ድማ ኣይቅየርን እዩ - ብዘይካ እቲ ኣብ ዓቐኖም ዝመጽእ። ኣብዚ ደረጃ እዚ እቲ ህጻን ብኢዱ ክሕዝን ቃንዛ ክስምዖን እውን ይኽእል። መብዛሕትኡ ምንጻል ጥንሲ ኣብ 8 ይ ሰሙን ጥንሲ እዩ ዝፍጸም።
- ወዲ 14 ሰሙን ህጻን ምስ ጨጉሪ ጨጉሪ ሓደ ዓቢ ሰብ ዝዓቐኑ ኮይኑ ልቡ ድማ መዓልታዊ 24 ሊትሮ ደም ትጭንጉዕ። መልክዕ ገጽ ምስቲ ድሮ ኣብዚ ደረጃ እዚ ዘለዉ ወለዲ ክመስል ይጅምር።
- ወዲ 20–21 ሰሙን ህጻን ኣብዚ ቅንያት እዚ ካብ ማህጸን ወጻኢ እውን ብህይወት ክጸንሕ ይኽእል እዩ፣ ብህይወት ድማ ክጸንሕ ይኽእል። ካብዚ ዝዓበዩ ህጻናት ከይተረፉ ኣብ ገለ ሃገራት ይቑረጹ።
ምውሳድ ምውሳድ ሓደ ኣማራጺ እዩ። ምንጻል ጥንሲ ጌጋ ምዃኑ ምስ እንርዳእ፡ ንህይወት ወዲ ሰብ ስለ ዘብቅዕ፡ እቲ እንኮ ዝተረፈ ኣማራጺ ነቲ ጥንሲ ምቕጻል እዩ፡ ማለት ነቲ ቆልዓ ክነብር ምግዳፍ እዩ። (ኣብ መርመራ ሻምብቆ ምድቃልን ዝተወሰኑ ሜላታት መከላኸሊ ጥንሲን፡ ከም ምጥቃም ኮይል፡ ተመሳሳሊ ስነ-ምግባራዊ ጸገም የጋጥመና፡ ምኽንያቱ እዚኦም ዝኾነ ልዕሊ ዓቐን ዝተደቀሰ ዋህዮታት እንቋቑሖ ከጥፍኡ ይኽእሉ)። እዚ ክግበር ይግባእ፣ እንተዘይኮይኑ ነቲ ድሮ ተጀሚሩ ዘሎ ህይወት ወዲ ሰብ ከነጥፍኦ ኢና። ካብዚ ፍሉይ ዝገብሮ ህይወት እታ ኣደ ኣብ ሓደጋ እንተሃልዩ ጥራይ ክኸውን ይኽእል እዩ። ህይወት እታ ኣደ ኣብ ሓደጋ እንተወዲቓ፡ እቲ ቆልዓ ህይወቱ ምስ ህይወት ኣዲኡ ዝተኣሳሰር ስለዝኾነ ናይ ምንባር ተኽእሎታት የብሉን ማለት እውን እዩ። ኣብዞም ኩነታት እዚኦም – ግን ኣዝዮም ሳሕቲ ዝኾኑ – ምንጻል ጥንሲ ምኽኑይ ክኸውን ከም ዝኽእል ክንርዳእ ንኽእል። ብኻልእ ወገን ድማ ነፍሰጾር እንተኾይንኪን ነቲ ቆልዓ ክትከናኸኖ እንተዘይክኢልካን ካልእ ኣማራጺታት እውን ክትሓስበሉ ትኽእል ኢኻ። ኣብቲ ነቲ ቆልዓ ክትከናኸኖ ዘይትኽእል ኮይኑ ዝስምዓካ ኩነታት - ንኣብነት፡ ስለ ዝተዓመጽካ ክትጠንስ - ነቲ ቆልዓ ንውላድ ክትህቦ ክትሓስበሉ ትኽእል ኢኻ። ሓደ ሓደ ግዜ ምውሳድ ምውሳድ እቲ ዝበለጸ ኣማራጺ እዩ። ብዓይኒ እቲ ቆልዓ፡ ኣደ፡ ከምኡ’ውን ብዙሓት ውላድ ዘይብሎም መጻምድቲ እቲ ዝበለጸ ኣማራጺ ክኸውን ይኽእል። ስለዚ እዚ ኩነታት እዚ እንተ ኣጋጢሙካን ምናልባት ንውላድካ ናይ ምእላይ ክእለት እንተዘይብልካን፡ ነዚ ተኽእሎ ከም ጽቡቕ ኣማራጺ ምውሳድካ ዋጋ ኣለዎ።
ፍጹም ይቕሬታ። ሓደ ካብቲ ብዙሕ ግዜ እንገብሮ ጌጋ፡ ብዛዕባ ጉዳያት ብመንጽር ዘለኣለም ዘይምሕሳብ እዩ። እዛ ሓጻር ዕድመ ጥራይ እያ ዘለና ኢልና ክንሓስብ ንኽእል ኢና፡ ስለዚ ድማ ኢና ምናልባት ድሕሪ እዚኣ ህይወት እውን ክህሉ ከም ዝኽእል ዘይንሓስበሉ። ይኹን እምበር ሓድሽ ኪዳን ከነጽንዕ ከሎና ድሕሪ እዚ ሕይወት እዚ ፍርዲ ከም ዝህሉ ክንርኢ ንኽእል ኢና፣ ኩሉ ተግባራትናን ኣብዚ ሕይወት ዝገበርናዮ ኩሉን ክምዘን ከሎ። ንስኻትኩም ነዞም ጉዳያት እዚኦም ክሳብ ሕጂ ኣብ ግምት ዘየእተኹምዎም ምናልባት እዞም ጉዳያት ድሕሪ ኩሉ ሓቂ ክኾኑ ይኽእሉ እዮም ዝብል ተኽእሎ ኣብ ግምት ከተእትውዎ ይግባእ። ኮነ ኢልና ሓጢኣት እንተቐጺልና ብዛዕባ ሳዕቤን ተግባራትና እንተዘይተገዲስና መንግስቲ ኣምላኽ ከምዘይንወርስ ዘመልክቱ እዮም፤
- (1ቆሮ 6፡9,10) ዓመጻውያን ንመንግስቲ ኣምላኽ ከም ዘይወርስዎዶ ኣይትፈልጡን ኢኹም፧ ኣይትታለሉ : ኣመንዝራታት ወይ ኣምለኽቲ ጣኦት ወይ ኣመንዝራታት ወይስ ኣንስተይት ወይስ ምስ ደቂ ሰባት ንርእሶም ዝግፍዑ። 10 ሰረቕቲ፡ ስሱዓት፡ ሰኸርቲ፡ ጸረፍቲ፡ ዘረፍቲ፡ ንመንግስቲ ኣምላኽ ኣይኪወርስዋን እዮም።
- (ሮሜ 14፡12) ስለዚ ነፍሲ ወከፍና ብዛዕባ ገዛእ ርእሱ ናብ ኣምላኽ ይሕተት .
- (2ቆሮ 5፡10) ኩላትና ኣብ ቅድሚ መንበር ፍርዲ ክርስቶስ ክንቀርብ ይግባእ፤ ነፍሲ ወከፍ ነቲ ኣብ ስጋኡ እተገብረ፡ ጽቡቕ ይኹን ሕማቕ፡ ከምቲ ዝገበሮ ኺቕበል .
እተን ኣብ ላዕሊ ዘለዋ ጥቕስታት ነፍሲ ወከፍ ሰብ ብዛዕባ ገዛእ ርእሱ ንኣምላኽ ጸብጻብ ከም ዝህብ ይሕብራ። ልብና ተሪርና እንነብርን ንተግባራትና ሳዕቤን ከም ዘይህልዎን እንተሓሲብና ብርግጽ ንርእስና ነታልል ኣለና። እቲ ብስራት ግን ኩሉ ይቕረ ክበሃለሉ ከም ዝኽእል እዩ። መጽሓፍ ቅዱስ፡ ኣምላኽ ንነፍሲ ወከፍና ድሮ ይቕሬታ ከም ዘዳለወና ይሕብር። ነዚ ድማ ንገዛእ ወዱ ምእንቲ ሓጢኣትና ክመውት ብምልኣኽ እዩ። እዚ ዳርጋ ቅድሚ 2000 ዓመት እዩ ነይሩ፤ ከምኡ ውን ሕጂ ናብ ኢየሱስ ክርስቶስ ተመሊስካ ሕይወትካ ንዕኡ ክትህቦ እንተደሊኻ ብውልቅኻ ሕድገት ሓጢኣትካ ክትረክብ ትኽእል ኢኻ ("ጎይታ ኢየሱስ ናብ ሕይወተይ መጺእካ ይቕረ በለለይ" ኢልካ ጥራይ ክትጽሊ ትኽእል ኢኻ። እዚ ይንገር ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ፤
- (ግብ 13፡38) እምብኣርሲ ኣቱም ሰባትን ኣሕዋትን ፡ በዚ ሰብኣይ እዚ ሕድገት ሓጢኣት ከም እተሰብከልኩም ፍለጡ ...
- (ግብሪ ሃዋርያት 10፡43) ብእኡ ዝኣመነ ዘበለ ብስሙ ምሕረት ሓጢኣት ከም ዝረክብ ፡ ኲሎም ነብያት ንዕኡ መስክሩሉ ።
- (1ዮሃ 2፡12) ኣቱም ደቀይ ፡ ምእንቲ ስሙ ሓጢኣትኩም ተሓዲጉልኩም ስለ ዘሎ እየ ዝጽሕፈልኩም ዘለኹ .
ሕቶ ምንጻል ጥንሲ ይኹን ካልእ ንስኻ (ወይ ካልኦት ሰባት) ንሕልናኻ ክትቅጽሎ እትኽእል ጉዳያት ይኹን፡ ነቶም እውን ይቕሬታ ክትረክብ ትኽእል ኢኻ። ዋላ ዓቢ ይኹን ንእሽቶ ሓጢኣት እንተፈጺምካ ወትሩ ይቕረ ናይ ምርካብ ተኽእሎ ክህልወካ እዩ። እቲ ዝቕጽል ኣብነት መዓልታዊ ህይወት ነዚ ይጠቅስ፤
- ኢየሱስ ኣብ መስቀል ተንጠልጢሉ ስለ ምንጻል ጥንሲ ይቕሬታ ክትረክብ ኢዩ፡ ኣረጋጊጸልካ ኣለኹ። ንሱ መቕጻዕትኻ ተቐቢልዎ፣ ምኽንያቱ ንሱ ስለ ዘፍቅረካ። - እወ ካብ ናይ ሓጋይ ዕረፍቲ ካብ እትምለስ ኣትሒዘ ክሰምዖን ክኣምኖ ዝፈተንኩን ንሱ እዩ። ቅድሚኡ እቲ ሕድገት ሓጢኣት ኣይምልከተንን ነይሩ። ኣብ ፍጥረትን ተኣምራትን ክኣምን ከምዘይክእል ሓሲበ። ሕጂ ግን ኣብ ይቕረታ ምእማን ኣዝዩ ዝኸበደ ምዃኑ ተረዲኡኒ። ከምኡ ኮይኑ ይስምዓካ – ኣዝዩ ንነብስኻ ጥራይ ዝሓስብ፡ ኣዝዩ ቀሊል -- እንተ ኣሚንካ ጥራይ ይቕረ ክበሃለካ እዩ፡ ንሓጢኣትካ ድማ ክትከፍል ኣየድልየካን እዩ። - ኣቱም ጃፓናውያን ብሓቂ ብነጻ ዝኾነ ነገር ክትረኽቡ ኣይለመድኩምን። ህያባት ከይተረፈ ኩሉ ግዜ ብኻልእ ህያባት ክኽሓስ ኣለዎ። - ምሉእ ብምሉእ ከምኡ! ድሮ ንኣሽቱ ቆልዑ ከለና ኣዴና ብመቕጻዕቲ ብቕጽበት ገለ ክንህብ ኣለና ኢላትና፣ እንተዘይኮይኑ ኣብ ዓይኒ ጎረባብትና እምነት ክንስእን ኢና ኢለን እተን ደቂ ኣንስትዮ ኣረጋጊጸን። - ብርግጽ ድማ ብነጻ ዝረኸብካዮ ነገር፡ ክቡር ክኸውን እዩ ዝብል ምስላ’ውን ኣሎ። - ሕድገት ሓጢኣት እውን ነጻ ኣይኮነን፡ ምኽንያቱ ዋግኡ ደም ወዲ ኣምላኽ እዩ። ንሱ ግን ድሮ ከፊሉሉ እዩ፣ ዳግማይ ሓጢኣትና ክንዕረቕ ኣየድልየናን እዩ። - ሽዑ ብስም ኢየሱስ ይቕሬታ ንኣምላኽ ክንልምኖ ከለና ኩሉ ይቕረ ክበሃለሉ እዩ ዝብል ሓቂ ድዩ? - ሓቂ እዩ። ከምኡ ውን ኩሉ ሓጢኣትካ ምእንቲ ኢየሱስ ክርስቶስ ተሓዲጉ ከም ዝተባህለ ክትኣምን ትኽእል ኢኻ። (7)
መወከሲታት፤
1. Mailis Janatuinen: Tapahtui Tamashimassa, p. 17 2. Bernard Nathanson: Antakaa minun elää (The Hand of God), p.107. 3. Bernard Nathanson: Antakaa minun elää (The Hand of God), p.123-124. 4. Suomen kuvalehti, n:o 15, 10.4.1970 5. Päivi Räsänen: Kutsuttu elämään (?), p. 146 6. Bill Hybels: Kristityt seksihullussa kulttuurissa (Christians in a Sex Crazed Culture), p.89-90. 7. Mailis Janatuinen: Tapahtui Tamashimassa, p. 18
|
Jesus is the way, the truth and the life
Grap to eternal life!
|
Other Google Translate machine translations:
ሚልዮናት ዓመታት / ዳይኖሰር / ፍልቀት ደቂ ሰባት? |
