Nature


Main page | Jari's writings | Other languages

This is a machine translation made by Google Translate and has not been checked. There may be errors in the text.

   On the right, there are more links to translations made by Google Translate.

   In addition, you can read other articles in your own language when you go to my English website (Jari's writings), select an article there and transfer its web address to Google Translate (https://translate.google.com/?sl=en&tl=fi&op=websites).

                                                            

 

 

Abortusmanta

 

 

Yachay imanasqa abortay mana allin kasqanmanta hinaspa wañuchiy kasqanmanta. Manan warmiq derechonmantachu rimashan cuerponmanta decidinanpaq, aswanpas wiksanpi wawata wañuchiymantan

                                                            

¿Hayk’aqllapas abortusta ruwarqankichu, icha wikch’upunaykipaqchu yuyaykushanki? Askha warmikunan kay situacionwan tuparqanku hinaspan tapukurqanku imata ruwanankupaq, mana yuyayninkupi preparasqachu kashaqtinku wiksayakunankupaq.

   Uraypi, abortomanta yachasun – chayqa chiqamanta mana juknin aswan facil yachaykunamantachu. Abortay allinchu icha manachu, ima puntokunawanmi chayta chaninchanapaq, imaynatas wawaq wiñaynin generalmente ruwakun chaypi yuyaykusunchis. Importantemi kaykunamanta sut’ita kayqa, imaraykuchus abortusmanta yuyaykusqanchisqa anchatan dependen kaykunamanta ima yuyaykusqanchismanta.

   Qatiqnin willakuyqa allintam willakun imayna sasa kasqanmanta mana suyasqanku wiksayakuy achka runakunapaq, mana yuyayninkupi chaypaq preparasqa kaptinkuqa. Yaqapaschá paykunapaqqa llasa q’epiman rikch’akunman. Ejemploqa qawachillantaqmi, tukuy propaganda kaptinpas, achka abortusniyuq runakunam piensanku tukuy imamanta mana allinta ruwasqankuta. Ichapas chaymanta huchachakuspanku, ichaqa manañam kutichiyta atinkuchu:

 

Huk ratu upallalla kaspanmi Nakagawa-san hinalla nin: “Inti raymi killapim wiksayakururqani hinaspam abortayta munarqani. Yuyarqanin mana imaynapipas wawata cuidayta qallarinaypaq, Daisuke huch’uy kinsa watayoqllaraq kasqanrayku. Kunan pachakunapiqa runakunaqa yuyankumanpas hinam iskay warmakuna huk ayllullapaq hina kasqanmanta. Educación nisqapas askha qolqetan gastakun. Mana astawan iskayrayaspaymi doctorpa wasinman rirqani hinaspam wiksaypi wiñaq uchuy kawsayta chinkachirurqani”, nispa.

   Ñawinkuna waqaywan hunt’aykusqa. Chaynallataqmi ñuqapapas.

   “Qhepamanmi entienderqani ima ruwasqayta. Kikin wawayta makillaywan wañuchisqayman hinam tarikurqani. Chaypachan entienderani huchasapa kasqayta. Manam huk wañuchiqkunamantaqa aswan allinchu kani...”

   “¿Pitaq nisurqanki abortay hucha kasqanmanta? ¿Uyarirqankichu iglesiapi?”, nispa. Qonqayllamantan sasachakurqani japonés simipi simikunata simiymanta horqonaypaq.

   “Manan, manan chayta ruwarqanichu. Japonmanta runakunaqa principio nisqapin yachanchis abortay mana allin kasqanmanta, ichaqa askhan chayta ruwankuraq. Pikunachus concienciankuwan sasachakuyniyuq kanku chaykunaqa, juk especial "templo de bebés prematuros" nisqaman rinkuman, wawap almanta mañakunankupaq, chaypitaq Budap juk juch'uy rikch'ayninta apamunkuman. Suegraymi niwarqa temploman rinaypaq, mayna llakisqa kasqayta qawaspan. Ichaqa manan riyta munarqanichu, chay dioskunapi mana creesqayrayku”, nispa.

   Yuyarqanin Diospa kamachikuyninqa runaq conciencianpi qelqasqa hina kasqanmanta, cristianoña otaq budistaña kaqtinpas. Ichaqa pipas Evangeliotan willanan – manan pipas sonqonpi tarinmanchu. (1).

 

IMAYNA RUWAYKUNA ABORTUSPAQ

 

Abortowan tupaq razonkunata maskhaspaqa kinsa importante puntokunatapas tarisunmanmi, llapantataqmi sapaq-sapaq estudiasunchis. Sichus kay asuntowan tupanayki karqan chayqa qatiqnin puntokuna reqsisqaykichá kanman:

 

1. 'Fetusqa manan runachu'.

2. Warmiqa derechoyoqmi cuerponmanta decidinanpaq".

3. Khuyapayakuy

 

1. ”HUK FETOQA MANAN RUNACHU." Ñawpaq kaq justificacionqa kanmanmi abortopaq, huk fetoqa manan runachu, hunt’asqa runachu, aswanpas naceshaqtinllan otaq ima qhepaman wiksayoq kashaspallan hukman tukupun. Runakunaqa nirqankun chay wawaqa huk t’uru t’urulla kasqanmanta, manataqmi runaman rikch’akuqpaschu, chaymi mana runaq derechonkunayoqchu kanan.

   Ichaqa, ¿cheqaqchu chay piensasqanku? ¿Nacekushaqtinllachu otaq wiksayoq kashaspallachu wawaqa runaman tukupun? Iskaynin akllanakunatam sapakama qawanchik:

 

¿Nacekuychu wawata runaman tukuchin? Sichus yuyaykunchis wawa nacesqanmantapacha runaman tukupusqanmanta chayqa, ñawpaq tapukuyninchiskunan kanku: ¿imataq kay ratota ancha importanteta ruwan? ¿Imataq wawata runaman tikran? ¿Manachu nacekuyqa cheqaqpiqa maypi cambiayllatachu niyta munan – huk cambio maypichus wawa wiksa ukhumanta hawaman kuyukun – imaynan wasi ukhumanta hawaman rinchis hinata?

     Entiendenanchismi nacesqan ratoqa manan wawata aswantachu runaman tukuchin, nisunman, huk p’unchay ñawpaqta mamanpa wiksanpi kashaqtin. Payqa kikin kurku rakiyuq - simi, chaki, maki... - iskaynin kitipi. Nacesqan qhepamanpas kaqllataqmi mamanpa cuidasqanmanta dependen. Sapa kutinmi huk runallamanta tapukuy. Chay tikrayqa warmapa tiyasqanpillam.

    Ñawpaq abortus doctorpa ecografía nisqamanta willakusqanmi aswan sut’ita rikuchin chay asuntomanta. Paymi qawachin kay método de imagen nisqawan yanapachikuspaqa qawayta atikunman imaynam wiksa ukupi kaq wawaqa mana huk t’uquchu nitaq mana runayuqchu, aswanqa uchuy warmapa allin kayninkunatam chaskikun. Huk wawaqa kuyuyta, millp'uyta, puñuytapas atinmi – tukuy imakunata kuraq runakunapas huch'uy wawakunapas wiksa hawapi ruwayta atinku:

 

 (...) Ecografía nisqawanmi ñawpaq kutita wiksaman ventanata kichariwarqanku. Chaymantapas wawapa sunqunpa kuyuriynintam qatipayta qallaykurqaniku electrónico nisqawan sunqu qawaqkunawan. Ñawpaq kutipaqmi yuyaymanayta qallaykurqani chay hampina wasipi ima ruwasqaykupi. Chay ultrasonido nisqawanmi huk mosoq pachata kichariwarqanku. Ñawpaq kutipiqa cheqaqtapunin qhariq wawanta rikusunman, tupusunman, qhawaspa, payman k’askakuspa munakusunman. Chaynam ñuqawan pasarqa. Huk wawapa ultrasónico nisqa fotonkunaqa anchatam afectan chaykunata qawaq runata. New England Journal of Medicine nisqapi, paykunan huk estudiota horqomurqanku kay tecnología nisqapa ima ruway atisqanmanta. Yaqa chunka wata ñawpaqtam chay periodicopi huk estudiota hurqurqa, chaypim abortus hampina wasiman hamuq chunka wiksayuq warmikunata qawachirqaku manaraq abortachkaspanku wawachankuta ultrasónico nisqawan fotota. Chay warmikunamanta hukninmi abortarqa. Isqun runakunañataqmi wiksayuqraq hampina wasimanta lluqsirqaku. Kaymi qawachin imayna atiyniyuqmi chayman hukllawakuyqa. Hinaspapas repararqanin chay wiksayoq wawakunaman k’askakusqayta. (2) .

 

Hinallam yapayta munani, achka (literalmente) experimental willakuyniyuq kaspaykupas kawsaq runata abortopi chinkachiymanta, tecnología ultrasónica nisqawanllam chiqaptapuni yuyayniyku tikrakurqa. Ecografía yanapayninwanqa manan rikurqaykuchu wawaqa llank’aq organismo kasqanmanta, aswanpas tupusunmanmi wawaq vital funcionesninta, pesaspa estimasunmanmi edadninta, qhawayta atisunmanmi imayna millp’usqanmanta, urinasqanmantawan, qhawaspa puñusqanmanta, rikch’arisqanmantawan, qhaway imaynatas propósitowan kuyusharqan chayllaraq naceq wawa hina. (...)

   Kaypin tarikurqani; kay revolución empírica, tukuy kay musuq willakuypa ñawpaqinpi, huk nanay ruwayta qallarirqani, chaypim yuyayniyta tikrarqani abortopa justificacionninmanta. Tukuyninpiqa huk paradigmapa tikrakuynintam chaskirqani. (3) .

 

¿Wiksayuq kachkaspa ima etapapipas huk wawaqa runaman tikrakun? Runa kanapaq huk alternativata yuyaykuptinkuqa, ichapas yuyaychasqaku karqa wiksayuq kachkaspa ima etapapipas, astawanqa ima qhipa etapapipas.

   Ichaqa kay teoría nisqapiqa kanmi sasachakuykuna, chaykunan rikuchin precario allpapi kashasqanmanta.

    Kay teoría nisqawan huk sasachakuymi tarikun casos nisqakunapi, maypichus wawakuna manaraq tiemponpi nacerqanku. Askha manaraq naceq wawakunan kay pachaman hamunku kaq edadniyoq – otaq aswan waynaraq – chay abortasqa wawakunamantaqa. Normal wiksayakuyqa yaqa 40 semanakunapim kan, wakin warmakunaqa manaraq tiemponpim nacekunmanku 20 semana ñawpaqtaraq, hinaspapas kawsankuraqmi. Kay 20 semanas manaraq normal tiempo de parto kachkaptinqa rikuchin kay fetoqa kay etapapi runaña kanan tiyan, imaraykuchus qhipaman naceq wawakunajina kawsanqa. Kunan pachaqa aswan huch’uy huch’uy manaraq naceq wawakunatan mamaq wiksanmanta hawapi kawsachiyta atikunman. Edadninkumanta pacha limite nisqa sapa kuti pisiyachkasqa.

    Chayraykun entiendenanchis, manan ima qhepa otaq ñawpaq etapa wiksayoq kaypas kanmanchu runaman tukunapaq. Tukuy imamanta, mana ima wiñariypas chawpimanta qallarinmanchu, nisunman, wiksayuq kachkaspa. Kay yuyaymantaqa manan sut’i justificacionta tariyta atikunmanchu, manataqmi pruebayta atikunmanchu.

     Chayllaraq estudiasqankupin reqsikullarqankutaq fecundación nisqawan kawsay qallarisqanmanta, chaypin tapurqanku teqsimuyuntinpi 5.577 biólogo runakuna hayk’aq kawsay qallarisqanmanta. Kaykunamanta, pachakmanta 96 nirqanku qallarikun fecundación nisqawan (Erelt, S., Encuesta tapusqa, 5.577 biólogos runap kawsaynin qallariptin. 96% nirqanku concepción nisqawan; lifenews.com, 11 jul 2019). Chaynallataqmi 1948 watapi Asociación Médica Mundial nisqapa Declaración de Ginebra nisqapas 1948 watapi, nazi doctorkunapa mana allin ruwasqankuta qawachiptinku, runapa kawsayninqa fecundación nisqawan qallarisqanmantam nirqa: “Ñuqaqa wiksayakusqaymantapacham runapa kawsayninta aswan allinpaq hapini, manataqmi ñuqapa kaqtaqa servichikunichu”, nispa hampi yachaykunata runaq kamachikuyninpa contranpi, amenazasqa kashaspapas".

   Chaymi, runaq kawsaynin qallarinanpaqqa, sapan runaq kawsaynin qallarinanpaqqa, fecundación nisqallan, chay célula de óvulo fecundada nisqapiqa tukuy ima necesitasqan kashanña, sapan runaq wiñananpaq. Chay genes nisqakunamanqa manan imatapas yapanachu: chay célula nisqapiqa pachak watapaqmi kawsanapaq llapa imakuna necesitakun. Tukuy pacha, fertilización pachamanta pacha, sapan runa wiñaq, wiñaq ima.

   Davidpa qelqasqan qatiqnin Salmopin kaymanta willashan: 

- (Sal 139:16) Ñawiykiqa rikurqanmi sustanciayta, chaywanpas mana hunt’asqa kaspa; Qelqaykipin qelqasqa karqan llapa cuerpoykunapas, chaykunaqa manaraqmi mayqenpas kasharqanchu.

 

2. ”WARMIQA DERECHOYOQMI CUERPONMANTA DECIDINANPAQ." Iskay kaq razonmi abortusmantaqa, warmiqa derechoyoqmi cuerponmanta, ima ruwayta munasqanmantapas nisqaqa yachay kiru utaq apéndice nisqa hurquyman rikchakuq ruwaymi, chaypim mana necesario cuerpopa partenta hurqunku.

   Ichaqa, kay piensayqa manan cheqaqchu. Chayqa manan cheqaqchu, imaraykuchus wawaqa manan kaqllachu cuerpon, ejemplopaq, makiwan, chakiwan otaq umanwan, chaykunaqa kanmanmi runapi tukuy kawsayninpi. Aswanpas mamapa kurkunpi huk pachallam kachkan, aprox. 9 killa - utaq aswan pisiraq sichus wawa manaraq pachanpi naceptin. Wawa icha wawaqa mamap wiksanllapi wiñachkan, ichaqa mana mamap kurkunpichu.

    Wawa qallariyninmanta rimaspaqa manan warmiq kikin cuerponpaschu, aswanpas qhari warmiq células germinales nisqakunaq hukllachakusqanmantan qallarirqan. Huk ruwaykuna manaraq chaymanta, ahinataq gametokuna ruway, karqan wakichiykuna atikuq fecundación nisqapaq, chaymi apamunqa huk mosoq, inherentemente sapan runaq naceyninta. Hinallataq, placenta, cordón umbilical hinallataq membranas fetales nisqakuna, wiñayninpi necesario kaqkunaqa manan mamaq cuerponpa partenchu, aswanpas wawaq ruwasqan órganos nisqakunamanmi pertenecen.

    Chayraykun entiendenanchis, wawaqa manan hayk’aqpas mamanpa cuerponpa partenchu, aswanpas mamanpa wiksanpi wiñaspa paymanta mikhunata chaskiq runa. Wiksapi wiñaq wawallapuni. Chaytaqa rikuchillantaqmi chay willakuywanpas, chaypin angelqa wawata suticharqan qhari wawa nispa, manaraq naceshaqtin kinsa killaña kashaqtin. Sichus mana kay sut’i kaqta qhawarisunchu chayqa, cheqaqtapunin huk ladoman risun:

 

- (Lucas 1:36) Qaway, primoyki Elisabetpas yuyaqña kaspanmi huk qari wawata wiksayakurun, kaymi soqta killaña paywan, mana wachakuq nispa sutichasqa.

 

Kay qatiq citakunaqa rimashanmi imaynatas wawaqa mana mamanpa cuerponmantachu nitaq ima t’utupaschu. Kuraq runa hina kikin kurku rakikuna - maki, chaki, ñawi, simi, rinri - chiqap runa kaynintam qawachin:

 

Manan ñawiykita wisq’aspaqa abortayta atiwaqchu. Tukuy imapas wiksamanta lluqsinanta qhawarinayki tiyan, chantapis makikuna, chakikuna, sinqa, uma ima suficiente kananta yupanayki tiyan. Chaymantataq onqosqa anestesiamanta rikch’arispa tapuwaqtin sipaschu icha qharichu karqan, chaymi aguantayniypa limiteman chayarun, chaymi aswantaqa purini. - Sichus huk procedimientota ruwasaq maypichus sut’ita wañuchini huk kawsaq runata chayqa, yuyaykuni mana yuyayniyoq kananpaq rimayqa huk wiñaq kawsayta chinkachiymanta. Wañuchiymi, chaytataqmi rikuni wañuchiy hina”, nispa. (4) .

 

Hospitalpiqa doctorpa llamkaqmasiymi karqa, paywanmi rimarqaniku abortusmanta. Payqa defiendeqmi abortaytaqa warmiq derechon kananpaq, ñoqataq contrapi karqani wawaq kawsayninta sarunchasqanmanta. Huk kutinmi llank’ana p’unchay chawpipi perqaman k’umuykuspa llimp’i llimp’iwan tuparqani, hinaspan tapurqani onqosqachus icha manachus chayta. Paymi nirqa chayraq abortay ruwasqanmanta, chaymi chupanmanta t’aqasqa huk huch’uy chaki urmaykusqa. Payqa onqoyta qallarisqa, hinaspan suspiran: —Kayqa warkusqa runaq ruwasqanmi, nispa. (5) .

 

3. KHUYAKUY . Abortay allinpaq qhawarinapaq huknin razonqa khuyapayakuymi. Yaqapaschá nirqanku “mamapaqpas wawapaqpas allinmi abortus ruwayqa” nispa.

    Ichaqa, pipas tapukunmanmi, ¿allinchu khuyapayakuy abortuspaq razon? Entiendespapas sasaña kanman chaypas, tapukusunmanraqmi sichus khuyapayakuywan abortay allinpaq qhawarinapaq icha manachu chayta. Sut’itan yachakun abortus huch’uy wawata chinkachisqanmanta, manataq mana sut’i kaq t’uru t’urullatachu, chay rimanakuyqa iskayrayanapaqmi. Chay hinallataqmi allin kanman chayllaraq naceq wawakunata, pisi kuraq wawakunatapas wañuchiy, mana kusichiwasunmanchu chayqa. Iskaynin kaqkunapiqa manan hukniraychu kanman aswanpas pisi tiempolla wawakunaq tiyasqankuwan - wakinqa wañupuqtinkuqa mamaq wiksanpiraqmi kanman; wakintaq hawapi kankuman.

    Khuyapayakuyllaqa manan allin discutiychu, qallariypiqa chhayna hinaña rikch’akunman chaypas. Mana allin ch'aqwaymi, qallarisqaña wawaq kawsayninta chinkachisqanrayku:

 

“Imachus admirachiwarqan, iskayninpi khuyapayakuywan munakuywan allin chaninchasqa hina rikuchisqanku. Chay warmikunataqa khuyapayasqankuraykun abortanankupaq yuyaycharqanku. Chhaynallataqmi paykunata kallpacharqanku ama abortusninkupaq. Lliwmi llakipayakuq karqaku. Ichaqa, ¿pitaq allinta rimarqa?

   Instruccionesta maskhanaymi karqan, chayman hinan decidiyman pichus allin kasqanmanta. Llamkanaypaqqa manam khuyapayakuyllachu kanay karqa. Unay tiempon pasarqan llapa asuntokunata pasanaypaq, chaykunan afectaran abortusta decidinaypaq, ichaqa unayta sasa viajasqay qhepamanmi rikurqani manaraq naceq wawaq derechonkunata amachanankupaq kallpawan kallpachakuqkunaman hukllawakusqayta. Huk rimaypiqa, abortayqa huk alternativamanmi rikchakuyta qallaykurqa, chaytaqa manam chaskiyta atirqanichu mana munasqay wiksayakuypaqqa”, nispa. ( ) .

 

¿IMAYNATATAQ WIÑARIY RUWAKUN? Yachanchikmi runapa wiñayninqa pisi pisimanta puririsqanmanta. Kawsayninchisqa qallarin fecundación nisqapi, ichaqa manan chayllachu cambian célula de óvulo fecundada nisqa kinsa kilo llasaq sipasman otaq qhari wawaman, otaq kuraq runaman; tukuy imapas pisi pisimantan askha killakuna ukhupi ruwakun.

   Yachasqataqmi wiñariyqa kuraq runa kanankama hinalla kasqanmanta. Sapa kuti cuerponchikpa partenkunaqa wiñaspanmi cambian. Chay raykun llapanchis wiksa ukhupi hukniray sayayniyoq kanchis, ejemplopaq, huk, phisqa, chunka iskayniyoq otaq iskay chunka watayoq kashaspanchis, tukuy tiempo huk runaq tapuyninmanta, kaq makillamantaña kaqtinpas. Pablopas kikinmantan rikuchirqan:

 

- (Gal 1:15) Ichaqa Diosmi kusichiwarqan, paymi mamaypa wiksanmanta t'aqawarqan, khuyapayakuyninwan waqyamuwarqan.

  

Wiksapi wiñariymanta rimaspaqa, achka wiñariy etapakunatam tarinchik, chaykunam qatinakunku. Hinaspapas reparasunmanmi, manaraq naceq wawaqa kay pachaman naceq runakunamanqa llapanpi rikch’akun, chaymi cuerponpas kaqlla. Kay wiñariy phasmikunata puririsunchik:

 

- Musuq runaqa iskay simanayuq kachkaspa manzana muhumanta aswan huchuyña kaptinpas, mamapa killa puriyninta sayachinanpaqmi suficiente. Chay ratomantapachan wiksayoq wawaqa wiksayoq kashaspa mamanpa cuerponta afectan.

 

- Yaqa 3 semanayuq kachkaspa sunquqa yawarta warmapa kikin kurkunman bombeayta qallarin. Yawar qutuqa mamamanta wakjina kanman. Kaymanta pisi p’unchawkuna qhipaman, rudimentario makikunata, chakikunata ima rikunchik.

 

- Yaqa suqta simanapi, warmapa umachanmanta electroencefalograma (EEG) nisqawan hampichikusunman. Tupuyqa ancha allinmi, imaraykuchus huk kawsaypa tukukuyninqa aswantaqa umanchikpa tukuy ruwaynin tukukusqan pacham nispam riqsichikun.

 

- 7- 8 semanayuq kachkaspaqa, wawaqa makiyuqña, chakiyuq, dedoyuq, chaki dedoyuqña chaynallataq uyayuqña ñawiyuq, siminyuq, simiyuq. Sapa dedokunapa marcankunapas kaymanta pisi tiempollamantam ruwakunqa hinaspapas manam kaymanta qipamanqa tikrakunqachu – aswanqa hatun kayninkuman hinachu. Kay etapapiqa wawapas makinwan hapiyta atinmi, nanaytataqmi sienten. Yaqa llapan abortuskunaqa 8 kaq semana wiksayuq kasqanpim ruwakun .

 

- 14 simanayuq wawaqa kuraq runap palmanwan kikin sayayniyuq, sunquntaq sapa p’unchaw 24 litro yawarta bombean. Uyapa rikchayninkunaqa kay etapapiña tayta mamakunapa rikchayninmanmi rikchakuyta qallaykunku.

 

- 20–21 semanayuq wawataqa kay p’unchawkunapiqa wiksa hawapipas kawsachiyta atikunman, kawsaspataq qhipakunman. Kaymanta aswan kuraq wawakunatapas wakin nacionkunapim abortanku.

 

ADOPCIONQA HUK ALTERNATIVAMI. Abortus mana allin kasqanmanta entiendespaqa, runaq kawsaynin tukusqanrayku, huk alternativalla puchun wiksayakuywan puririchiy: wawata kawsachiy. (Fecundación de tubo de ensayo nisqapi, wakin métodos anticonceptivos nisqapipas, ahinataq bobina nisqawan, kikin problema ético nisqawanmi tupanchik, imaraykuchus kaykunaqa ima exceso de células de óvulo fecundadas nisqakunatapas chinkachinmanmi). Kaytaqa rurananchikmi, mana chayqa, qallarisqa runapa kawsaynintam chinkachisun.

    Kaymantaqa kanmanmi mamapa kawsaynin peligropi kaptinlla. Sichus mamaq kawsaynin peligropi kashan chayqa, niyta munantaqmi wawaqa mana ima atiyniyoqpas kawsananpaq, kawsaynin mamanpa kawsayninwan tupachisqa kasqanrayku. Kay situacionkunapi – ichaqa ancha pisilla kanku – entiendesunmanmi wiksayakuyqa allin kanman.

   Huk ladumantaq, wiksayuq kaspa mana wawata qhawayta atispaqa, wak ruwaykunatapis qhawariwaq. Huk situacionpi maypichus yuyanki mana wawata qhawayta atisqaykita – ejemplopaq, violasqa kasqaykirayku wiksayakuypi – yuyaykuwaqmi wawata adoptanaykipaq qoyta. Wakin kutiqa adoptacionmi aswan allinqa. Aswan allin alternativa kanman wawaq qhawariyninmanta, mamamanta, hinallataq askha mana wawayoq casarasqakunaq qhawariyninmanta. Chaymi sichus kay situacionwan tupanki hinaspa manapaschá wawaykita cuidayta atiwaqchu chayqa, allinmi kanman kay ruwayta allin alternativata hina qhawariy.

 

MANA PANTASQA PAMPACHAY. Huk pantay sapa kuti ruwasqanchikqa, mana wiñay kawsaypa k’anchayninpi ima asuntokunapi yuyaykusqanchismi. Yaqapaschá yuyaykusunman kay pisi kawsayniyoq kasqanchista, chayraykun manapaschá yuyaykunchischu kay qhepamanpas kawsay kanman nispa.

   Ichaqa, Mosoq Testamentota estudiaspaqa, rikusunmanmi kay kawsay qhepaman taripayqa kananta, chaypachan llapa ruwasqanchiskuna, tukuy ima ruwasqanchispas kay kawsaypi pesasqa kanqa. Qan, manaraq kay asuntokunata qhawariqniyki, qhawarinayki tiyan ichapas kay asuntokuna chiqap kanman tukuy imamanta. Chaykunan rikuchin, sichus yuyaypi huchallikuspallapuni huchallikusun, manataqmi imatapas ruwasunchu ima consecuenciantapas Diospa gobiernonta chaskinanchista:

 

- (1 Cor 6:9,10) ¿ Manachu yachankichis mana chanin runakuna Diospa qhapaqsuyunman mana chaskinanta? Ama q'otuchikuychischu : ama qhelli huchapi puriqkunapas, taytacha-mamacha yupaychaqkunapas, wasanchaqkunapas, warmi-qhari puñuqkunapas, nitaq runakunawan k'amikuqkunapas.

10 Nitaqmi suwakunapas, nitaq munapayaqkunapas, machasqakunapas, nitaq k'amiqkunapas, nitaq suwakunapas, Diospa qhapaqsuyuntaqa chaskinqakuchu.

 

 - (Rom 14:12) Chhaynaqa sapankanchismi Diosman cuentata qosunchis .

 

- (2 Cor 5:10) Llapanchismi Cristoq taripay tiyananpa ñawpaqenman rikhurinanchis. ahinapin sapanka runa cuerponpi ruwasqakunata chaskinanpaq , allin otaq mana allinña kaqtinpas .

 

Hawa versiculokunan rikuchin llapa runa Diosman willakunanta. Sichus sonqonchista rumiyachisqa kawsanchis, piensanchistaq ruwasqanchismanta mana ima consecuenciakuna kananta chayqa, cheqaqtapunin q’otukushanchis. 

   Ichaqa allin willakuyqa, tukuy imatapas pampachanapaqmi. Biblian willan sapankanchispaq pampachayta Dios wakichisqanta. Chaytaqa ruwaranmi kikin Churinta huchanchiskunarayku wañunanpaq kachamuspa. Chayqa yaqa 2.000 wata ñawpaqtaraqmi pasarqa; hinallataq sichus kunan Jesucristoman kutirispa kawsayniykita Payman qoyta munanki chayqa, qan kikiykipas rikuwaqmi huchaykikunaq pampachasqa kayninta (mañakuwaqmi: “Señor Jesus, kawsayniyman hamuspa pampachaway”) . Kaytan willakun Bibliapi:

 

- (Hechos 13:38) Chhaynaqa, wawqe-panaykuna, yachaychis kay runaq chawpinta hucha pampachasqa kasqaykichista ...

 

 - (Hechos 10:43) Paymantan llapa profetakuna testigo kananku, pipas paypi iñiqqa sutinwanmi huchanmanta pampachasqa kanqa .

 

- (1 Juan 2:12) Wawaykuna, sutinrayku huchaykichis pampachasqa kasqanrayku .

 

Abortomanta tapukuyña otaq huk asuntokunaña qan (otaq huk runakunapas) concienciaykipi apawaq chaypas, chaykunamantapas pampachaytan chaskikuwaq. Hatun otaq huch’uy huchakunataña ruwarqanki chaypas, perdonasqa kanaykipaqmi atiwaq. Sapa punchaw kawsaymanta qatiqnin ejemploqa kaymantam riman:

 

- Jesusqa cruzpi warkusqa karqan abortusniykimanta pampachayta chaskinaykipaq, nispan segurayki. Payqa muchuchiyniykitan ñak’arirqan, munakusqaykirayku.

- Arí, chaytam uyarirqani, iñiyta munarqani, verano vacacionniykimanta kutimusqaykimantapacha. Manaraq chayta ruwachkaspa, hucha pampachayqa manam interesawarqachu. Yuyarqanim Kamasqanchikpi hinaspa milagrokunapi mana creenaypaq. Ichaqa kunanmi entiendeni pampachaypi iñiyqa aswan sasa kasqanmanta. Chayna sientekun – ancha kikillanpaq munaq, ancha facil -- Sichus iñinki chayqa, pampachasqa kanki, manataqmi huchaykikunamanta paganaykichu.

- Qamkuna japonés runakunaqa manam chiqaptachu yachapakurqankichik imatapas gratislla chaskinaykipaq. Regalokunatapas huk regalokunawanmi paganapuni.

- ¡Bastante chayna! Ñam uchuy warmacha kachkaptiyku mamayku niwarqaku chaylla imatapas qunaykumanta kutichipunaykupaq, mana chayqa manañam runamasiykupa qawasqanpi hapipakusaqkuñachu, nispam warmikuna segurarqaku. - Hinaspapas chiqapmi kantaqmi rimaypas: Imapas mana qullqillapaq chaskisqaykiqa, ancha chaninniyuqmi kanqa.

- Hucha pampachaypas manan librechu, chaninnin Diospa Churinpa yawarnin kasqanrayku. Ichaqa Paymi pagasqaña, manañan necesitakunñachu huchanchiskunata yapamanta allipunachinanchispaq.

- Chhaynaqa, ¿cheqaqchu, Jesuspa sutinpi Diosmanta pampachayta mañakuspaqa, tukuy ima pampachasqa kanqa?

- Chiqapmi. Creewaqtaqmi Jesucristorayku llapa huchaykikuna pampachasqa kasqanpi. (7) .


 

REFERENCES:

 

1. Mailis Janatuinen: Tapahtui Tamashimassa, p. 17

2. Bernard Nathanson: Antakaa minun elää (The Hand of God), p.107.

3. Bernard Nathanson: Antakaa minun elää (The Hand of God), p.123-124.

4. Suomen kuvalehti, n:o 15, 10.4.1970

5. Päivi Räsänen: Kutsuttu elämään (?), p. 146

6. Bill Hybels: Kristityt seksihullussa kulttuurissa (Christians in a Sex Crazed Culture), p.89-90.

7. Mailis Janatuinen: Tapahtui Tamashimassa, p. 18

 


 


 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

 

 

Jesus is the way, the truth and the life

 

 

  

 

Grap to eternal life!

 

Other Google Translate machine translations:

 

Millonnintin watakuna / dinosaurios / runap evolucionnin?
Dinosauriokuna chinkachiy
Ciencia en ilusión: teorías ateístas de origen y millones watakuna
¿Hayk'aqmi dinosauriokuna kawsarqanku?

Bibliaq historianmanta
Millp’uq Para

Cristiano iñiy: yachay, runa hayñikuna
Cristianismo hinaspa ciencia
Cristiano iñiy hinaspa runaq allaukankuna

Inti lluqsimuy religionkuna / Musuq pacha
¿Buda, Budismochu icha Jesuschu?
¿Cheqaqchu reencarnación?

Islam islam
Muhammadpa rikuchiyninkuna, kawsayninpas
Islampi, La Mecapipas idolo yupaychay
¿Confiablechu Corán nisqa qelqapi?

Ética nisqamanta tapukuykuna
Qharipura warmipura puñuymanta kacharichisqa kay
Qhari warmi mana kasukuy
Abortayqa hucha ruwaymi
Eutanasia hinaspa pachakunapa señalninkuna

Qespikuy
Qespichisqa kayta atinki