Ti kadawyan a naturalistiko a panangipalawag para iti rugi ti uniberso ket daytoy ket naipasngay babaen ti Big Bang manipud iti awan tao, kayatna a sawen ti maysa nga espasio nga awan ti aniaman. Sakbay dayta awanen ti panawen, espasio ken pigsa. Daytoy nga isyu ket nasayaat a nailadawan babaen dagiti nagan dagiti libro a kas ti Tyhjästä syntynyt (Naipasngay kadagiti Empty) (Kari Enqvist, Jukka Maalampi) wenno Ti Uniberso manipud iti Awan (Lawrence M. Krauss). Ti sumaganad a naadaw a sasao ket tumukoy met iti isu met laeng a banag:

Idi damo awan a pulos ti aniaman. Narigat unay a maawatan daytoy... Sakbay ti Big Bang, awan pay ketdi ti empty space. Naparsua ti law-ang ken panawen ken enerhia ken materia iti daytoy a panagbettak. Awan ti "ruar" ti uniberso a bumtak. Idi naipasngay ken nangrugin ti dakkel a panagsaknapna, ti uniberso ket naglaon iti amin, agraman amin nga awan tao nga espasio. (Jim Brooks: Näin elämä alkoi / Nagtaudan ti biag, pp. 9-11)

Kasta met, ti Wikipedia ket mangiladawan ti Big Bang. Sigun iti dayta, idi damo adda napudot ken napuskol nga espasio agingga a napasamak ti Big Bang ket nangrugi a lumawa ti uniberso:

Sigun iti teoria, timmaud ti uniberso manipud iti nakaro a napuskol ken napudot a kasasaad agarup 13.8 bilion a tawenen ti napalabas idi makunkuna a Big Bang ket kanayon a lumawlawa sipud idin.

Ngem pudno kadi ti Big Bang ken ti pannakayanak dagiti nailangitan a banag a bukbukodda? Iti daytoy a banag, maikari nga asikasuen dagiti sumaganad a punto:

Ti awan ket saan a mabalin nga addaan iti ania man a tagikua ken awan ti mabalin a tumaud manipud iti daytoy . Masarakan ti umuna a panagsusupadi kadagiti napalabas a naadaw a sasao. Iti maysa a dasig, naikuna a nangrugi ti amin manipud iti awan, ken iti sabali a dasig, naikuna a napudot ken napuskol unay ti damo a kasasaad.

    Nupay kasta, no awan idi damo, ti kasta nga estado ket saan a mabalin nga addaan iti aniaman a sanikua. At least saan a mabalin a napudot ken napuskol ta awan. Ti kaawan ket saan met a mabalin nga addaan kadagiti dadduma a tagikua gapu laeng ta awan dayta.

    Iti sabali a bangir, no panunotentayo a ti awan ket nagbalbaliw ti bagina iti napuskol ken napudot a kasasaad ti kinatao, wenno ti agdama nga uniberso ket naipasngay manipud iti dayta, imposible met dayta. Imposible dayta iti matematika gapu ta imposible nga alaen ti aniaman manipud iti awan. No ti sero ket mabingay iti ania man a numero, ti resulta ket kanayon a sero. David Berlinski, ket nagtakder iti suheto: 

”Awan serserbi ti panangikalintegan a ti maysa a banag ket tumaud manipud iti awan, idinto ta ti aniaman a naited a matematiko ket maawatanna daytoy a naan-anay a kinaaleng-aleng” (Ron Rosenbaum: ”Ti Kadi Big Bang ket Maysa laeng a Dakkel a Panangallilaw? Ni David Berlinski ket Karitenna ti Tunggal Maysa.”New York Observer 7.7 .1998) .

No awan ti enerhia, awan ti mabalin a bumtak . Kinuna ti immun-una a naadaw a sasao nga awan ti enerhia idi damo, kasta met nga awan ti material.

    Adda ti sabali pay a panagsusuppiat ditoy, gapu ta ti immuna a sapasap a pagannurotan ti termodinamika ket mangibagbaga, "Ti enerhia ket saan a mabalin a maparsua wenno madadael, mabaliwan laeng manipud iti maysa a porma aginggana ti sabali."

     Iti sabali a pannao, no awan ti enerhia idi damo a mismo, sadino ti naggapuan ti enerhia gapu ta no bukodna ket saan a mabalin a tumaud? Iti sabali a bangir, ti kinakurang ti enerhia lapdanna ti aniaman a panagbettak. Saan koma a pulos a napasamak ti panagbettak.

No ti damo a kasasaad ket napuskol unay, saan a mabalin a bumtak . Ti immun-una a naadaw a sasao ket tumukoy iti panangmatmat nga amin ket timmaud manipud iti napuskol unay ken napudot a kasasaad, maysa a kasasaad a ti amin a banag ti uniberso ket naurnong iti bassit unay nga espasio. Naidilig dayta iti singularidad, kas met laeng kadagiti black hole.

    Ditoy met, adda panagsusupadi. Ta no mailawlawag dagiti black hole, napuskol kano dagitoy nga awan ti makalibas kadagita, awan ti lawag, electromagnetic radiation, wenno aniaman. Kayatna a sawen, maibilang ti nakaparsuaan nga addaan iti uppat a kangrunaan a puersa: grabidad, elektromagnetiko a puersa, ken napigsa ken nakapuy a nuklear a puersa. Maibilang ti grabidad a kakapsut kadagita, ngem no adda umdas a masa, awan ti maaramidan ti dadduma a puersa maipapan iti dayta. Mapapati a kastoy ti kaso kadagiti black holes.

     Ania ti maikonklusion manipud iti daytoy? No maibilang a pudno dagiti nangisit nga abut, ken awan ti makalibas manipud iti dayta gapu iti dakkel a masa, kasano nga aggigiddan a maikalintegan ti maysa ti panagbettak manipud iti maipagarup nga umuna a kasasaad, a napuspuskol pay koma ngem kadagiti nangisit nga abut? Agkontra dagiti ateista iti bagbagida.                                                         

Ti panagbettak dina mangpataud iti urnos . Ti ngay panagbettak a mismo, no mabalin koma a napasamak dayta iti laksid ti amin? Adda kadi sabali a patauden ti panagbettak malaksid iti pannakadadael? Daytoy ket banag a mabalinmo a padasen. No naikabil ti eksplosibo a karga kas pagarigan. iti uneg ti solido a globo, awan ti naparsua manipud iti dayta. Dagiti laeng pedaso ti bola ti agsaknap iti uneg ti radius a sumagmamano a metro, ngem awanen ti sabali a mapasamak. Nupay kasta, naurnos ti kasasaad ti intero nga uniberso nga addaan kadagiti napintas a galaksi, bituen, planeta, bulan, kasta met ti biag. Ti kasta a komplikado ken agtigtignay a sistema ket saan a patauden ti aniaman a panagbettak, no di ket mangpataud laeng iti pannakadadael ken pannakadadael.

Amin manipud iti bassit nga espasio ? Kas naibaga, naipagarup iti teoria ti Big Bang nga amin ket naipasngay manipud iti awan patinggana a bassit nga espasio. Nagbalin koma a minilion a galaksi, binilion a bituen, ngem kasta met ti init, planeta, bato ken sibibiag a parsua a kas kadagiti elepante, agpampanunot a tattao, agkir-in a tumatayab, napintas a sabong, dadakkel a kayo, kulibangbang, ikan ken baybay iti aglawlawda, nasayaat ti ramanna sabong ken strawberry, kdpy.. Amin dagitoy ket rumbeng koma a rimmuar iti espasio a basbassit ngem iti pinhead. Daytoy ti naipagarup iti daytoy a pagalagadan a teoria.

     Mabalin a maipadis daytoy a banag iti maysa a tao a mangiggem iti kahon ti posporo iti imana ket kalpasanna kunana, “Inton makitam daytoy a kahon ti posporo iti imak, patiem kadi a manipud iti uneg umayto dayta ginasut a milion a bituen, maysa a napudot nga init, sibibiag a parsua a kas iti dayta kas aso, tumatayab, elepante, kayo, ikan ken baybay iti aglawlawda, nasayaat a strawberry ken napintas a sabong? Wen, patiem la koma a pudno ti ibagbagak, ken mabalin nga agtaud amin dagitoy a naindaklan a banag iti daytoy a kahon ti posporo!”

     Ania ti mariknam no adda nangaramid kenka iti immun-una nga argumento? Ibilangmo kadi a karkarna bassit? Nupay kasta, karkarna met ti teoria ti Big Bang. Ipagarupna a nangrugi amin dayta iti espasio a basbassit pay ngem iti kahon ti posporo. Panagkunak agtignaytayo a nainsiriban no saantayo a mamati kadagitoy amin a teoria nga indatag dagiti ateista a sientista, no di ket agtalinaedtayo iti aramid ti Dios a panamarsua, a nalawag a kasayaatan a panangilawlawag iti kaadda dagiti nailangitan a bagi ken biag.

    Adu met nga astronomo ti nangbabalaw iti teoria ti big bang. Makitada dayta kas maisupadi iti pudno a siensia:

Ti baro a datos ket umdasen a naiduma manipud iti panagipadto ti teoria tapno mangdadael ti Big Bang-kosmolohia (Fred Hoyle, Ti Big Bang iti Astronomia, 92 Baro a Sientista 521, 522-23 / 1981) .

Kas maysa a daan a kosmologo, makitak dagiti agdama a datos ti panagpalpaliiw a mangwaswas kadagiti teoria maipapan iti rugi ti uniberso, ken kasta met dagiti adu a teoria maipapan iti rugi ti Sistema Solar. (H. Bondi, Surat, 87 Baro a Sientista 611 / 1980)

Naisangsangayan a bassit ti diskusion no umiso wenno saan ti big bang hypothesis... adu kadagiti kapaliiwan a maikontra iti dayta ket nailawlawag babaen ti adu nga awan nakaibatayanna a panangipapan wenno saan laeng a maikankano. (nobelista H. Alfven, Kosmiko a Plasma 125 / 1981)

Pisiko a ni Eric Lerner: ”Ti Big Bang ket maysa laeng a makapainteres a sarita, a mataginayon gapu iti maysa a naikeddeng a rason ” (Eric Lerner: Ti Nakabutbuteng a Panangsuppiat iti Dominante a Teoria ti Nagtaudan ti Uniberso, Ti Big Bang a Di Pulos a Napasamak, NY: Times Books, 1991).

“Agpannuray ti teoria ti Big Bang iti umad-adu a bilang dagiti di napasingkedan a pagarup - dagiti banag a ditay pulos napaliiw. Ti implasion, dark matter ken dark energy ti kaaduan a pagaammo kadagitoy. No awan dagitoy, adda koma makapapatay a panagsusupadi iti nagbaetan dagiti kapaliiwan nga inaramid dagiti astronomo ken dagiti padto ti damo a teoria ti panagbettak.” (Eric Lerner ken dagiti 33 a dadduma pay a sientista manipud kadagiti 10 a nadumaduma a pagilian, Bucking the Big Bang, New Scientist 182(2448):20, 2004; www.cosmologystatement.org , naala idi 1 Abril 2014.)

Saan nga agkondensar ti gas kadagiti nailangitan a banag . Ti panangipapan ket iti maysa a punto kalpasan ti Big Bang, naparsua ti hidrohena ken helium, a naggapuanna dagiti galaksi ken bituen a nagtitipon.

     Nupay kasta, ditoy manen nalabsing dagiti linteg ti pisika. Iti nawaya nga espasio, ti gas ket pulos a saan nga agkondensar, no di ket agsaknap laeng iti naun-uneg iti law-ang, nga agiwaras a naurnos. Daytoy ti kangrunaan a panangisuro kadagiti libro ti pagadalan. Wenno no padasem nga i-compress ti gas, ngumato ti temperaturana, ket ti panagngato ti temperatura ti pakaigapuan ti panagsaknap manen ti gas. Lapdanna ti pannakayanak dagiti nailangitan a banag.

    Ni Fred Hoyle, a nangbabalaw ti teoria ti big bang ken saan a mamati iti daytoy, ket kinunana pay: "Ti panagpalawa a banag ket saan a makadinnungpar iti ania man ken kalpasan ti umdas a panagpalawa amin nga aktibidad ket nalpasen" (Ti Nasaririt nga Uniberso: Ti Baro a Panangmatmat iti Panamarsua ken Ebolusion - 1983) . .

     Ad-adda nga ipakita dagiti sumaganad a komento nga awan ti sungbat dagiti sientista iti nagtaudan dagiti galaksi ken bituen. Nupay maulit-ulit nga ilawlawag ti dadduma a nalatak a libro wenno pabuya iti TV a dagitoy nailangitan a bagi ket naipasngayda a bukbukodda, awan ti pammaneknek iti daytoy. Masabat dagiti kasta a parikut no ti maysa ket agsapsapul laeng iti naturalistiko a panangilawlawag iti kaadda dagiti nailangitan a bagi, ngem laksidenna ti trabaho ti panamarsua ti Dios, a nalawag nga itudo ti ebidensia: 

Diak kayat nga ibaga a talaga a maawatantayo ti proseso a nangparsua kadagiti galaksi. Ti teoria maipapan iti pannakayanak dagiti galaksi ket maysa kadagiti kangrunaan a di pay narisut a parikut iti astropisika ken kasla adayotayo pay laeng iti aktual a solusion uray ita. (Steven Weinberg, Kolme ensimmäistä minuuttia / Dagiti Umuna a Tallo a Minuto, p. 88)

Napno dagiti libro kadagiti estoria a marikna a rasional, ngem ti nakalkaldaang a kinapudno ket ditay ammo, no kasano a naipasngay dagiti galaksi. (L. John, Kosmolohia Ita 85, 92 / 1976)

Nupay kasta, ti kangrunaan a parikut ket kasano a timmaud ti amin? Kasano a naurnong idi damo ti gas a nakaipasngayan dagiti galaksi tapno mairugi ti proseso ti pannakayanak dagiti bituen ken ti dakkel a siklo ti kosmiko? (...) Gapuna, masapul a sapulentayo dagiti pisikal a mekanismo a mangyeg kadagiti kondensasion iti uneg ti homoheno a material ti uniberso. Kasla medio nalaka daytoy ngem kas maysa a banag mangiturong kadagiti parikut a nauneg unay ti kinataoda. (Malcolm S. Longair, Räjähtävä maailmankaikkeus / Dagiti Nagtaudan ti Unibersotayo, p. 93)

Nakababain ketdi ta awan ti nangilawlawag no kasano a timmaud dagitoy (dagiti galaksi)... Sipapanayag nga aminen ti kaaduan nga astronomo ken kosmologo nga awan ti makapnek a teoria no kasano a maporma dagiti galaksi. Iti sabali a pannao, saan a nailawlawag ti maysa a kangrunaan a tampok ti uniberso. (WR Corliss: Ti Katalogo dagiti Astronomikal nga Anomalia, Bituen, Galaksia, Kosmos, p. 184, Proyekto ti Gubuayan a Libro, 1987)

Ti nakabutbuteng ditoy ket no awan kadatayo ti makaammo a nasaksakbay nga adda dagiti bituen, ti frontline research ket mangipaay iti adu a makakombinsir a rason no apay a di pulos mayanak dagiti bituen.” (Neil deGrasse Tyson, Ipapatay babaen ti Nangisit nga Abut: Ken Dagiti Dadduma Pay a Kosmiko a Pagduaduaan, p. 187, W. W. Norton & Company, 2007)

Abraham Loeb: “Ti kinapudno ket saantayo a maawatan ti pannakabukel dagiti bituen iti kangrunaan a tukad.” (Naadaw manipud iti artikulo ni Marcus Chown Bay-am nga adda lawag , Baro a Sientista 157(2120):26-30, 7 Pebrero 1998)

Ti ngay pannakayanak ti sistema solar, kayatna a sawen ti init, planeta ken bulan? Naipagarup a naipasngayda manipud iti maymaysa nga ulep ti gas, ngem banag dayta a pattapatta. Admitiren dagiti sientista nga adda pangrugian ti init, planeta ken bulan - ta no saan ket naibus koma dagiti makin-uneg nga enerhiada bayat ti panaglabas ti panawen - ngem masapul nga agpatulongda iti imahinasion no agsapsapulda iti rason ti pannakayanakda. No ilibakda ti aramid ti Dios a panamarsua, mapilitanda nga agsapul ketdi iti sumagmamano a naturalistiko a panangilawlawag iti pannakayanak dagitoy nailangitan a bagi.

    Nupay kasta, makasabatda iti dead end iti dayta, gapu ta naan-anay a naiduma ti pannakabukel dagiti planeta, bulan ken init iti tunggal maysa. Kasano a nagtaud dagitoy manipud iti isu met laeng nga ulep ti gas, no naan-anay a naiduma ti pannakabukelda? Kas pagarigan, ti dadduma a planeta ket buklen dagiti nalag-an nga elemento, idinto ta ti dadduma ket addaan kadagiti nadagdagsen nga elemento.

    Adu a sientista ti napudno nga umdas a mangaklon a problemado dagiti agdama a naturalistiko a teoria maipapan iti nagtaudan ti sistema solar. Iti baba ket sumagmamano kadagiti komentoda. Ipakita dagitoy a komento no kasano a mapagduaduaan ti panangilawlawag a bukbukodna ti nagtaudan ti intero nga awan biagna a lubong no awan ti Dios. Awan ti nasayaat a pangibatayan iti panangisurat manen iti pakasaritaan iti daytoy a benneg. Ad-adda a makaanay ti mamati iti trabaho ti Dios a panamarsua.

Umuna, madlawtayo a ti banag a sumina iti Inittayo, ket saan a pulos a makabael a mangbukel kadagiti kasta a planeta nga ammotayo. Naan-anay a di umiso ti pannakabukel ti banag. Ti sabali pay a banag iti daytoy a panagduma ket ti Init ket normal [kas maysa a nailangitan a bagi], ngem ti daga ket karkarna. Ti gas iti nagbaetan dagiti bituen, ken kaaduan kadagiti bituen, ket buklen ti isu met laeng a banag a kas ti Init, ngem saan a ti daga. Masapul a maawatan a ti panangkita manipud iti kosmolohikal a panangmatmat – ti siled, a pagtugawam ita, ket naaramid manipud kadagiti di umiso a materiales. Sika ti karkarna, komplilation ti kosmolohikal a kompositor. (Fred C. Hoyle, Magasin ni Harper, Abril 1951)

Uray ita, no nakaro ti panagrang-ay ti astropisika, saan a makapnek ti adu a teoria maipapan iti nagtaudan ti sistema solar. Saan pay nga agtutunos dagiti sientista maipapan kadagiti detalye. Awan ti gagangay a maawat a teoria a makita. (Jim Brooks, Näin alkoi elämä , p. 57 / Dagiti Nagtaudan ti Biag)

Amin dagiti naiparang a hipotesis maipapan ti nagtaudan ti sistema solar ket addaan kadagiti nakaro a di panagtutunos. Ti konklusion, iti agdama, ket kasla saan a mabalin nga adda ti sistema solar. (H. Jeffreys, Ti Daga: Ti Nagtaudanna, Pakasaritaan ken Pisikal a Batay-linteg , maika-6 ^nga edision, Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan, 1976, p. 387)

Kasano nga ikalintegam ti pannakayanak ti biag a bukodna?

Iti ngato, ti laeng saan nga organiko a lubong ken ti nagtaudanna ti napagsasaritaan. Naikuna a dagiti ateista a sientista dida kabaelan nga ikalintegan dagiti bukodda a teoria maipapan iti nagtaudan ti uniberso ken dagiti nailangitan a banag. Maisupadi dagiti teoriada kadagiti pisikal a linteg ken praktikal a kapaliiwan.

    Manipud ditoy nasayaat ti umakar iti organiko a lubong, kayatna a sawen, makilangen iti sibibiag a lubong. Masansan a maibaga kadatayo a ti biag ket timmaud a bukodna 3-4 bilion a tawenen ti napalabas iti sumagmamano a nabara a danaw wenno baybay.

    Ngem manen, adda parikut iti daytoy a kapanunotan: awan pay ti nakasaksi iti nagtaudan ti biag. Awan ti nakakita iti dayta, isu a isu met laeng ti parikut a kas kadagiti napalabas a naturalistiko a teoria. Mabalin nga addaan dagiti tattao iti ladawan a narisut ti parikut ti pannakayanak ti biag, ngem awan ti konkreto a pangibatayan iti daytoy a ladawan: Daytoy ket tarigagay, ken saan a kapaliiwan a naibatay iti siensia.

    Ti kapanunotan maipapan iti espontaneo a pannakayanak ti biag ket problemado met iti sientipiko a kaipapanan. Ti praktikal a kapaliiwan ket ti biag ket mayanak laeng manipud iti biag, ket awan uray maysa a nailaksid iti daytoy a pagannurotan ti nasarakan . Ti laeng sibibiag a selula ti makabukel kadagiti materiales a pagbangon a maibagay iti pannakaparsua dagiti baro a selula. Gapuna, no maidatag a ti biag ket timmaud a bukbukodna, mairason dayta maibusor iti pudno a siensia ken praktikal a kapaliiwan.

    Adu a sientista ti nangbigbig iti kadakkel daytoy a parikut. Awan ti solusionda iti nagtaudan ti biag. Admitienda nga adda pangrugian ti biag ditoy daga, ngem nalidayda iti dayta a banag gapu ta dida aklonen ti aramid ti Dios a panamarsua. Adtoy ti sumagmamano a komento maipapan iti suheto: 

Panagkunak masapul nga ad-adda pay nga aramidentayo ken aminentayo a ti kakaisuna a maawat a panangilawlawag ket ti panamarsua. Ammok a daytoy nga ideya ket inlaksid dagiti pisiko, ken kinapudnona babaen kaniak, ngem ditay koma laksiden dayta gapu laeng ta ditay magustuan no suportaran dayta ti eksperimental nga ebidensia. (H. Lipson, "Ti Pisiko ket Kumita iti Ebolusion", Boletin ti Pisika, 31, 1980)

Awan ti pammaneknek dagiti sientista maibusor iti kapanunotan a ti biag ket timmaud kas resulta ti panamarsua. (Robert Jastrow: Ti Naenkantado a Loom, Isip iti Uniberso, 1981)

Nasurok a 30 a tawen a panageksperimento iti tay-ak ti kemikal ken molekular nga ebolusion ti nangitampok iti kinadakkel ti parikut a nainaig iti panangrugi ti biag imbes a ti solusionna. Ita, kangrunaanna dagiti laeng mainaig a teoria ken eksperimento ti maisalaysay ken ti panagyanudda iti maysa a natay a dalan, wenno ti kinaignorante ket mabigbigan (Klaus Dose, Interdisciplinary Science Review 13, 1988) .

Iti panangpadastayo a mangtipon iti ammotayo maipapan iti nauneg a pakasaritaan ti biag iti planeta a Daga, dagiti nagtaudan ti biag, ken dagiti tukad ti pannakabukelna a nangiturong iti biolohia nga agparang iti aglawlawtayo, masapul nga aminentayo a naabbungotan dayta iti kinalidem. Ditay ammo no kasano a nangrugi ti biag iti daytoy a planeta. Ditay ammo no kaano nga eksakto a nangrugi dayta, ken ditay ammo no ania a kasasaad. (Ni Andy Knoll, maysa a Propesor iti Unibersidad ti Harvard) (1)

Mainaig met iti topiko ti sumaganad a naadaw a sasao. Saritaenna ti maipapan ken ni Stanley Miller a nainterbiu idi dandanin agpatingga ti biagna. Isu ket nagbalin a nalatak gapu kadagiti eksperimentona a mainaig iti nagtaudan ti biag, a maulit-ulit a naiparang kadagiti panid dagiti libro ti pagadalan ken siensia, ngem dagitoy nga eksperimento ket awan ti pakainaiganna iti nagtaudan ti biag. Insalaysay ni J. Morgan ti maysa nga interbiu a ni Miller ket inlaksidna amin a singasing maipapan iti nagtaudan ti biag a bukodna kas kinaaleng-aleng wenno kimika ti papel. Daytoy a grupo ti kimika ti papel ket nangiraman pay kadagiti eksperimento nga inaramid babaen ni Miller a mismo kadagiti pinulpullo a tawen sakbayna, a dagiti ladawanda ket naarkosan kadagiti libro ti pagadalan:

Isu ket saan a maseknan kadagiti amin a singasing maipapan iti nagtaudan ti biag, nga ibilangna dagitoy a “kinaleng-aleng” wenno “paper chemistry”. Isu ket mangumsi unay kadagiti sumagmamano a hipotesis nga idi dinamagko ti opinionna maipapan kadagitoy, nagkidem laeng, nagsennaay iti nauneg ken nag-snigger – kasla padpadasenna a laksiden ti kinamauyong ti natauan a puli. Inaminna a mabalin a di pulos ammo dagiti sientista no kaano ken kasano a nangrugi ti biag. “Ikagkagumaanmi a pagsasaritaan ti maysa a historikal a pasamak a nalawag a naiduma iti normal a siensia”, napaliiwna. (2) .

Nupay awan ti ateista a sientista nga makaammo iti aniaman maipapan iti nagtaudan ti biag, patienda latta a nangrugi dayta iti agarup. 4 bilion a tawenen ti napalabas. Maipagarup a daytoy ket nangrugi manipud iti "simple a primitibo a selula", a daytoy, nupay kasta, ket narigat a mapaneknekan nga umiso, gapu ta urayno dagiti selula ita ket komplikado unay ken aglaon kadagiti dakkel unay a kaadu ti impormasion.

    Aniaman ti kasasaad, no agtalinaedtayo iti teoria ti ebolusion ken minilion a tawen, tumaud ti dadduma pay a nakaro a parikut a narigat a di ikankano.

     Maysa kadagiti kadakkelan a parikut ket ti makunkuna a panagbettak ti Cambrian. Kayatna a sawen nga amin dagiti estruktural a kita ti ayup, wenno dagiti kangrunaan a grupo, a mairaman dagiti bertebrata, ket nagparang laeng kadagiti Kambrio a sapasap "iti 10 a riwriw a tawtawen" (540-530 a riwriw a tawen segun ti ebolusionario a sukog) a naan-anay a nalpas ken awan dagiti pre-porma iti daga. Kas pagarigan, natakuatan a perpekto ti trilobite nga addaan kadagiti komplikado a matana ken dadduma pay a porma ti biag. Ilawlawag ni Stephen Jay Gould daytoy naisangsangayan a pasamak. Kunana nga iti las-ud ti sumagmamano a milion a tawen nagparang amin dagiti kangrunaan a grupo ti pagarian dagiti animal:

Nabayagen nga ammo dagiti paleontologo, ken pinampanunotda nga amin dagiti kangrunaan a grupo ti pagarian dagiti animal ket napardas a nagparang iti ababa a panawen bayat ti panawen ti Cambrian... amin a biag, agraman dagiti kapuonan dagiti ayup, ket nagtalinaed a maymaysa ti selula iti lima-innem ti agdama a pakasaritaan, aginggana idi agarup a 550 a riwriw a tawenen ti napalabas ti ebolusionario a panagbettak ket nangpataud kadagiti amin a kangrunaan a grupo ti pagarian dagiti ayup iti las-ud laeng ti sumagmamano a riwriw a tawen... (3)

Ania ti mamagbalin a problemado ti panagbettak ti Cambrian? Adda tallo a napateg a rason iti daytoy:

1. Ti umuna a parikut ket awan dagiti nasimsimple a prekursor iti baba dagiti Cambrian layers. Uray dagiti trilobite nga addaan kadagiti komplikado a matada, kas iti dadduma nga organismo, kellaat nga agparang a nakasagana, komplikado, naan-anay a narang-ay ken awanan iti aniaman nga inapo kadagiti nababbaba a sapasap. Karkarna daytoy agsipud ta mapapati a timmaud ti biag iti porma ti simple a selula 3.5 bilion a tawen sakbay ti panawen ti Cambrian. Apay nga awan uray ti maymaysa a nagbaetan a porma iti 3.5 bilion a tawen a panawen ? Daytoy ket nabatad a panagsusupadi, a mangsupring iti teoria ti ebolusion. Dagiti naduktalan ket nalawag a mangsuporta ti maysa a modelo ti panagparsua a dagiti sebbangan ket nakasaganan, komplikado ken naiduma manipud pay idi damo. Sumagmamano a paleontologo ti nangaklon a ti panagbettak ti Cambrian ket saan unay a maitunos iti ebolusionario a modelo.

No pudno ti ebolusion manipud simple agingga iti komplikado, ngarud dagiti kapuonan dagitoy a Cambrian, naan-anay a narang-ay nga organismo ket rumbeng a masarakan; ngem saanda a nasarakan, ket aminen dagiti sientista a bassit laeng ti gundaway a makasarak kadagita. Maibatay laeng kadagiti kinapudno, maibatay iti aktual a nasarakan ditoy daga, ti teoria a dagiti kangrunaan a grupo dagiti sibibiag ket nagtaud iti kellaat a pasamak ti panamarsua ti kaaduan a posible. (Harold G. Coffin, “Ebolusion Wenno Panamarsua?” Liberty, Setiembre-Oktubre 1975, p. 12)

No dadduma, awan serserbi wenno di ikankano dagiti biologo ti kellaat a panagparang ti biag dagiti animal a pakabigbigan ti panawen ti Cambrian ken ti naisangsangayan a pakabuklanna. Nupay kasta, dagiti nabiit pay a panagsukisok ti paleontologo ket nangiturong ti kinapudno a daytoy a parikut ti kellaat a panagpaadu dagiti organismo ket ad-adda a narigat para iti tunggal maysa a di ikankano... (Scientific American, Agosto 1964, pp. 34-36)

Ti kinapudno ket agtaltalinaed, a kas ammo ti tunggal maysa a paleontologo, a kaaduan kadagiti sebbangan, henero ken tribu ken dagiti gangani amin a baro a grupo a dakdakkel ngem ti lebel ti tribu ket kellaat nga agparang iti rekord ti fossil, ken dagiti nalatak, in-inut a serye dagiti transisional a porma a sumurot iti tunggal maysa a naan-anay nga awan ti panagdadait saan nga ipamatmat ti dalanda nga agpangato. (George Gaylord Simpson: Dagiti Kangrunaan a Tampok ti Ebolusion, 1953, p. 360)

2. Ti sabali pay a parikut nga umasping iti immun-una ket kalpasan ti panawen ti Cambrian, kayatna a sawen bayat ti 500 milion a tawen (sigun iti ebolusionario a sukog), awan met ti nagparang a baro a kangrunaan a grupo dagiti animal. Sigun iti teoria ni Darwin, nangrugi ti amin manipud iti maymaysa a selula, ket kanayon koma nga agparang dagiti baro a kangrunaan a grupo dagiti animal, ngem kasungani ti direksion. Ita, basbassiten dagiti kita ngem idi; kanayon a maungawda ken saanen a maisubli. No umiso ti modelo ti ebolusion, rumbeng a mapan ti ebolusion iti kasungani a direksion, ngem saan a mapasamak dayta. Nabaliktad ti kayo ti ebolusion ken maisupadi iti rumbeng a namnamaen sigun iti teoria ni Darwin. Nasaysayaat a maibagay dagiti kinapudno iti modelo ti panamarsua, a sadiay adda kinarikut ken kinaadu dagiti kita idi damo.

    Dagiti sumaganad a naadaw a sasao ket ad-adda pay a mangipakita iti daytoy a parikut, kayatna a sawen no kasano nga iti 500 a riwriw a tawen (segun ti ebolusionario a sukog) kalpasan ti panagbettak ti Kambrio, awan dagiti baro a kangrunaan a grupo dagiti ayup a nagparang, a kas met laeng a saan a nagparang idi las-ud ti sakbay ti Kambrio a panawen (3.5 bilion a tawen).

Stephen J. Gould: Nabayagen nga ammo dagiti paleontologo, ken masmasdaawda nga amin dagiti kangrunaan a grupo ti pagarian dagiti animal ket napardas a nagparang iti ababa a panawen bayat ti panawen ti Cambrian... amin a biag, agraman dagiti kapuonan dagiti animal, ket nagtalinaed a maymaysa ti selulada para iti lima-innem ti agdama a pakasaritaan, aginggana idi agarup a 550 a riwriw a tawenen ti napalabas ti ebolusionario a panagbettak ket nangted ti pannakapataud kadagiti amin a kangrunaan a grupo ti pagarian dagiti ayup iti las-ud laeng ti sumagmamano a riwriw a tawen...

    Ti panagbettak ti Cambrian ket maysa a kangrunaan a pasamak iti pakasaritaan ti biag dagiti adu ti selulada nga animal. Bayat nga ad-adda nga adalentayo ti episod, ad-adda a maay-ayotayo kadagiti ebidensia ti kinanaisangsangayan ken makaikeddeng nga impluensiana iti panaglabas ti naud-udi a pakasaritaan ti biag. Dagiti kangrunaan nga anatomiko nga estruktura a naipasngay iti dayta a panawen ket nangdominar iti biag manipud idin nga awan dagiti naipangpangruna a nainayon. (4) .

Dagiti di panagtutunos a napaliiw bayat ti panawen ti Cambrian pataudenda ti dua a di pay narisut nga isyu. Umuna, ania dagiti ebolusionario a proseso ti nakaigapuan ti panagduduma ti morpolohia (porma) dagiti kangrunaan a grupo ti organismo? Maikadua, apay a nagtalinaed a medio kanayon dagiti morpolohiko a beddeng iti nagbaetan dagiti impraestruktura iti napalabas a 500 milion a tawen? (Erwin D. Valentine J (2013) Ti Panagbettak ti Cambriad: Ti Panagbangon ti Biobersidad ti Ayup, Roberts ken dagiti Manangimaldit ti Kompania, 416 p.)

Aniaman dagiti ebolusionario a panagbalbaliw a napasamak kalpasan daytoy, iti amin a panagduduma, daytoy ket kangrunaan laeng a banag ti panagduduma dagiti batayan nga estruktura a naipasdek iti panagbettak ti Kambrio. (A Seilacher, Vendobionta als Alternatibo zu Vielzellern. Mitt Hamb. zool. Mus. Inst. 89, Erg.bd.1, 9-20 / 1992, p. 19)

3. Ti maikatlo a parikut, no agtalinaedtayo iti ebolusionario a sukog ken ti eskediulna, ket ti makunkuna a panagbettak ti Kambrio ket mapapati a napasamak laeng "iti uneg ti 10 a riwriw a tawen ". Bueno, ania ti nakaskasdaaw unay iti daytoy? Nupay kasta, daytoy ket maysa a pudno a puzzle manipud iti punto de bista ti teoria ti ebolusion, gapu ta ti 10 a riwriw a tawen ket maysa a nakaskasdaaw a bassit a panawen iti ebolusionario a rukod, kayatna a sawen, agarup laeng. 1/400 iti amin a panawen a mapapati nga adda ti biag ditoy daga (agarup 4 bilion a tawen). Isu a ti puzzle ket amin dagiti kita ti estruktura ti animal ken dagiti kangrunaan a grupo ket nagparang iti uneg ti kasta nga ababa a panawen, ngem awan dagiti kapuonan dagitoy nga animal sakbay dayta, ken awan dagiti baro a porma a nagparang sipud idin. Saan a maibagay daytoy iti modelo ti ebolusion. Naan-anay a kasungani dayta iti namnamaem.

     Kasano ngarud a mailawlawag daytoy a banag manipud iti panangmatmat ti panamarsua? Ti pannakaawatko ket ti panagbettak ti Cambrian ket tumukoy iti panamarsua, kayatna a sawen no kasano a naparsua a dagus ti amin. Nupay kasta, dina kayat a sawen a naparsua ti dadduma nga organismo, kas kadagiti animal ken tumatayab iti daga, idi agangay. Saan a kasta, ngem amin nga ayup ken mula ket naparsua iti isu met laeng a panawen ken nagbiagda met iti isu met laeng a panawen ditoy daga, ngem iti laeng nagduduma nga ekolohikal a kompartimento (baybay, libtong, daga, nangato a sona...). Uray ita, saan nga agnanaed dagiti tattao ken mamalia iti daga iti isu met laeng a lugar a kas kadagiti animal iti baybay. Ta no saan, malmesda a dagus. Maitunos iti dayta, dagiti animal iti baybay, a makunkuna a pannakabagi ti panawen ti Cambrian ket naikuna a nagbalinda, dida mabalin ti agbiag ditoy daga a kas iti ar-aramiden dagiti mamalia iti daga ken tattao. Matayda iti mabiit unay.

Kasano a mapaneknekam a pudno ti minilion a tawen

Ti kapatgan a banag iti likudan ti teoria ti ebolusion ket ti panangipapan iti minilion a tawen. Saanda a paneknekan a pudno ti teoria ti ebolusion, ngem ibilang dagiti ebolusionista ti minilion a tawen kas ti kasayaatan a pammaneknek iti kinamapagtalkan ti teoria ti ebolusion. Ipagarupda a, no maited ti umdas a tiempo, posible ti amin: ti pannakayanak ti biag ken ti pannakatawid ti amin nga agdama a kita manipud iti umuna a primitibo a selula. Isu nga iti sarsarita, no agek ti balasitang iti tukak, agbalin dayta a prinsipe. Nupay kasta, no ipalubosmo ti umdas a tiempo, kayatna a sawen 300 milion a tawen, agbalin a siensia ti isu met laeng a banag, agsipud ta iti dayta a tiempo patien dagiti sientista a nagbalin a tao ti tukak. Kastoy ti panangted dagiti ebolusionista iti panawen kadagiti karkarna a sanikua, no ar-arigen.

    Ngem kasano? Kitaentayo ti dua a lugar a mainaig iti topiko: dagiti rukod a naaramid kadagiti bato ken ti kapartak ti pannakaporma dagiti deposito. Dagitoy ket napateg a banag a maammuan iti daytoy a benneg.

1. Rukod a naaramid kadagiti bato. Pagarupen dagiti ebolusionista a maysa kadagiti kasayaatan a pammaneknek a pabor iti minilion a tawen ket dagiti rukod a naaramid kadagiti radioaktibo a bato. Maibatay kadagiti bato, naikonklusion a binilion a tawenen ti daga.

    Paneknekan kadi dagiti bato a binilion a tawenen ti Daga? Saanda a mangpaneknek. Awan ti rekord dagitoy a bato maipapan iti edadda; dagiti laeng konsentrasionda ti mabalin a marukod ken manipud iti dayta naala dagiti konklusion maipapan iti napaut a panawen. Nupay kasta, adu dagiti puzzle iti panangrukod iti radioaktibidad dagiti bato, a sumagmamano kadagitoy ti itampoktayo. Mabalin nga eksakto a marukod ti konsentrasion dagiti bato, ngem mapagduaduaan nga inaig dagitoy iti edad dagiti bato.

Konsentrasion kadagiti nadumaduma a paset dagiti bato . Ti maysa a napateg a konsiderasion ket dagiti nadumaduma a resulta ket mabalin a magun-od manipud kadagiti nadumaduma a paset dagiti radioaktibo a bato, kayatna a sawen, nadumaduma a konsentrasion, a kaipapananna met ti nadumaduma nga edad. Kas pagarigan, sumagmamano a nagduduma a resulta ti nagun-odan manipud iti nalatak nga Allende meteorite, nga addaan iti edad manipud 4480 milion agingga iti 10400 milion a tawen. Iti bassit unay a lugar, ti isu met laeng a pedaso ket mabalin ngarud nga addaan iti nagduduma a konsentrasion. Ipakita met ti pagarigan no kasano ti panagkintayeg dagiti rukod ti radioaktibidad. Kasano a ti maysa a paset ti isu met laeng a bato ket in-inauna iti binilion a tawen ngem iti sabali a paset? Maawatan ti amin a saan a mapagtalkan ti kasta a konklusion. Saan a sigurado a mainaig ti konsentrasion dagiti bato iti edadda.

Lakay a panawen dagiti presko a bato . No maipapan kadagiti pamay-an a naibatay iti radioaktibidad, mabalin a masubok dagitoy iti praktis. Talaga a kasta no ammo dagiti sientista ti aktual a kanito ti pannakakristalisa ti bato. No ammoda ti aktual a kanito ti panagkristalisa ti bato, dagiti rukod ti radioaktibidad ket rumbeng a mangsuporta iti daytoy nga impormasion.

    Kasano ti nagbanagan dagiti rukod ti radioaktibidad iti daytoy a panagsubok? Saan unay a nasayaat. Adda sumagmamano a pagarigan no kasano a narukod ti edad a minilion, uray pay binilion a tawen manipud kadagiti presko a bato. Ipakita daytoy a dagiti konsentrasion dagiti bato ket saan a kasapulan nga adda pakainaiganna iti aktual nga edadda. Addaanda kadagiti elemento nga anak a babai malaksid kadagiti elemento nga ina manipud idi damo, a mamagbalin kadagiti rukod a di mapagtalkan. Adtoy ti sumagmamano a pagarigan:

• Maysa a pagarigan ket dagiti rukod a naaramid kalpasan ti panagbettak ti bulkan ti St. Helens - daytoy a bulkan iti estado ti Washington, USA, ket bimtak idi 1980. Maysa a bato manipud iti daytoy a panagbettak ti naipan iti opisial a laboratorio tapno maammuan ti edadna. Ania ti edad ti bato? 2.8 milion a tawen dayta! Ipakita daytoy no kasano a dakes ti determinasion iti edad. Ti sample ket addaanen kadagiti anak nga elemento, isu a posible met laeng para kadagiti dadduma a bato. Saan a nasken nga ipamatmat dagiti konsentrasion ti pudno nga edad dagiti bato.

• Ti sabali pay a pagarigan ket dagiti igneous rocks (Mount Ngauruhoe idiay New Zealand) a pagaammo a nagkristalisa manipud iti lava 25-50 laeng a tawenen ti napalabas kas resulta ti panagbettak ti bulkan. Isu nga iti likudanna ket dagiti kapaliiwan dagiti nakasaksi.

      Dagiti sample dagitoy a bato ket naipatulod para iti panagpetsa iti maysa kadagiti mararaem unay a komersial a laboratorio ti panagpetsa (Geochron Laboratories, Cambridge, Massachusetts). Ania dagiti resultana? Iti pamay-an ti potassium-argon, ti edad dagiti sample ket nagduduma iti nagbaetan ti 270,000 ken 3.5 a riwriw a tawen, nupay dagiti bato ket naamammuan a nagkristalisa manipud iti lava 25-50 laeng a tawenen ti napalabas. Ti lead-lead isochron ket nangted ti edad a 3.9 bilion a tawen, ti rubidium-strontium isochron iti 133 a riwriw a tawen, ken ti samarium-neodymium isochron iti 197 a riwriw a tawen. Ipakita ti pagarigan ti di mapagtalkan dagiti radioaktibo a pamay-an ken no kasano a dagiti bato ket mabalin nga aglaon kadagiti anak a babbai nga elemento manipud idi damo.

• No maipapan kadagiti natakuatan a mainaig iti tao, sumagmamano kadagita ti naibatay iti pamay-an ti potassium-argon. Kayatna a sawen a ti potasio-argon a panangikeddeng ti edad ket naaramiden iti bato iti asideg ti fossil, ken ti edad ti fossil ti tao ket naikeddeng pay manipud iti daytoy.

    Nupay kasta, ipakita ti sumaganad a pagarigan no kasano a di mapagtalkan daytoy a pamay-an. Ti immuna a sample ti bato ket nangted ti resulta a saan a nababbaba ngem 220 a riwriw a tawen. Isu nga inton sumagmamano a fossil ti tao a maibilang a daan ti naikeddeng babaen ti panangusar iti daytoy a pamay-an, rumbeng a mapagduaduaan dagitoy nga edad. Impakita met ti immun-una a pagarigan no kasano a ti panangikeddeng iti edad dagiti presko a bato ket mabalin a di umiso iti minilion a tawen no usaren daytoy a pamay-an.

Iti teoria, ti pamay-an ti potassium-argon ket mabalin a mausar a mangpetsa kadagiti ub-ubing a bato, ngem uray daytoy a pamay-an ket saan a mausar para iti panagpetsa kadagiti fossil a mismo. Ti kadaanan a “1470 a Tao” a natakuatan ni Richard Leakey ket naikeddeng nga agtawen iti 2.6 milion babaen iti daytoy a pamay-an. Imbaga ni Propesor E. T. Hall, a nangikeddeng iti edad, a ti umuna a panangusig iti sample ti bato ti nangted iti imposible a resulta a 220 milion a tawen. Daytoy a resulta ket nailaksid, gapu ta daytoy ket saan a maibagay iti teoria ti ebolusion, ken gapuna ti sabali pay a sample ket naanalisar. Ti resulta ti maikadua nga analisar ket "maibagay" a 2.6 a riwriw a tawen. Dagiti edad a napetsaan para kadagiti sample ti isu met laeng a nasarakan idi agangay ket nagduduma iti nagbaetan ti 290,000 ken 19,500,000 a tawen. Gapuna, kasla saan a nangnangruna a mapagtalkan ti pamay-an ti potassium-argon, ken saan met a ti wagas a panangipatarus dagiti managsirarak iti ebolusion kadagiti resulta. (5) .

No agsusupadi dagiti pamay-an . Kas naibaga, mabalin a masubok dagiti rukod a naala manipud kadagiti bato. Ti maysa a pangrugian para iti daytoy ket dagiti rukod a naaramid kadagiti presko a bato, kayatna a sawen dagiti rukod a ti aktual a kanito ti panagkristalisa dagiti bato ket ammo. Nupay kasta, impakita dagiti napalabas a pagarigan a dagitoy a pamay-an ket saan unay a makapasa iti daytoy a pannubok. Dagiti presko wenno medio presko a bato ti nangted kadagiti edad a minilion, uray pay binilion a tawen, isu a nakaro ti biddut dagiti pamay-an.

    Ti sabali pay a pangrugian iti panangsubok kadagiti rukod a naaramid manipud kadagiti bato ket ti panangidilig kadagitoy kadagiti dadduma a pamay-an, nangnangruna ti pamay-an ti radiocarbon. Adda dagiti makapainteres a pagarigan iti daytoy, a dagiti sumaganad ket nagsayaat. Saritaenna ti maysa a kayo a napetsaan iti radiocarbon a rinibu laeng ti tawenna, ngem ti bato iti aglawlawna ket napetsaan nga agingga iti 250 milion a tawenen ti kabayagna. Nupay kasta, ti kayo ket adda iti uneg ti bato, isu nga adda la ketdi sakbay a nagkristalisa ti bato. Masapul a natataengan ti kayo ngem ti bato a nakristalisa iti aglawlawna. Kasano a posible daytoy? Ti laeng posibilidad ket dakkel ti biddut dagiti pamay-an ti radioaktibidad, nangnangruna dagiti rukod a naaramid manipud kadagiti bato. Awan ti sabali a pagpilian:

Naipablaakmi dagiti detalyado a reporta a ti maysa a kayo a nasarakan iti "250 a riwriw a tawenen" a bato a darat wenno iti bulkaniko a bato a "pinullo a milion a tawenen" ket nakaawat laeng kadagiti rinibu a tawen iti panangikeddeng ti edad ti radiokarbon. No... Dagiti heologo ket mangala kadagiti sample ti bulkaniko a bato, a naamammuan a bimtak manipud iti bulkan idi historikal a panawen, ken ipatulodda dagitoy kadagiti natan-ok a radiometriko a laboratorio ti panangikeddeng ti edad, ti "panangikeddeng ti edad" ket gangani a saan a mabaliwan a mangted ti resulta ti minilion a tawen. Daytoy ket napigsa nga isingasingna a dagiti panagipapan a nakaibatayan ti panangikeddeng ti edad ket saan nga umiso. (6) .

Agtultuloy ti sabali pay a pagarigan iti isu met laeng a topiko. Saritaenna ti maysa a kayo a naitabon iti waig ti lava. Nagduduma unay ti edad ti kayo ken ti basalto iti aglawlawna:

Idiay Australia, nalawag a naitabon ti kayo a nasarakan iti Tersiary basalt iti panagayus ti lava a binukel ti basalto, gapu ta nauram dayta babaen ti pannakasagidna iti umap-apuy a lava. Ti kayo ket "napetsaan" babaen ti panaganalisar ti radiokarbon nga agarup a 45,000 a tawen, ngem ti basalto ket "napetsaan" babaen ti pamay-an ti potasio-argon iti 45 a riwriw a tawen. (7) .

2. Stratification rate - nabannayat wenno napartak? Ti maysa a nalikudan a pagarup iti likudan ti minilion a tawen ket dagiti suson ditoy daga ket naurnong iti rabaw ti maysa ken maysa kadagiti proseso nga agpaut iti minilion a tawen. Daytoy nga ideya ket pinadakkel ni Charles Lyell idi maika-19 a siglo. Kas pagarigan, nagpannuray ni Darwin iti modelo ti kapanunotan nga indatag ni Lyell. Gapuna, iti librona On the Origin of Species, isu ket nagsurat no kasano a dagiti kapanunotan ni Lyell ket nangapektar kaniana (p. 422): "Siasinoman a saan a mangaklon ti awan patinggana a kaatiddog ​​dagiti naglabas a panawen kalpasan ti panagbasana ti natan-ok nga obra ni Sir Charles Lyell a 'Prinsipio ti Heolohia' – a daytoy." dagiti masakbayan a historiador ket sigurado a bigbigenda a kas nangiyeg ti rebolusion iti tay-ak dagiti natural a siensia – isu ket nasayaat no mangisina iti daytoy a librok a maminsan".

    Ngem in-inut kadi a nabukel dagiti strata? Idi indatag ni Charles Lyell ti kapanunotan a dagiti sapasap ket resulta dagiti nabannayat a proseso, sumagmamano a banag ti agsasao a maibusor iti daytoy. Adtoy ti sumagmamano a pagarigan

Dagiti fossil ti tao ken tagilako . Ti maysa a makapainteres a nasarakan ket dagiti fossil ti tao ken dagiti tagilako ket nasarakan urayno iti uneg dagiti bato ken dagiti sapasap a karbon (Glashouver, WJJ, So entstand die Welt, Hänssler, 1980, pp. 115-6; Bowden, M., Ape-men-Fact wenno Fallacy ?Soberano a Publikasion, 1981 / Barnes, F. A., Ti Kaso dagiti Tulang iti Bato, Desierto/Pebrero, 1975, p. 36-39). Kasta met, dagiti sanikua ti tao a kas kadagiti dam ket nasarakan kadagiti strata a naklase a kas karbon. Iti librona a Time Upside Down (1981), inlista ni Erich A. von Frange ti ad-adu pay a banag a masarakan iti karbon. Karaman kadagitoy ti bassit nga asero a kubo, landok a martilio, landok nga instrumento, lansa, kasla kampana a metal a banga, kampana, tulang ti panga ti ubing, kalasag ti tao, dua a molar ti tao, fossilized a saka ti tao.

   Ania ti kayat a sawen daytoy? Ipakitana a dagiti strata a naibilang a kadaanan ket, kinapudnona, sumagmamano laeng a milenio ti kabayagda ken saan koma a nabayagen a maporma. Saan a pudno ti konsepto ni Lyell maipapan iti panagurnong dagiti strata iti rabaw ti tunggal maysa iti las-ud ti minilion a tawen. Nainkalintegan a patien a kaaduan kadagitoy a strata, a naibilang a ginasut a milion a tawenen, ket nabukel iti didigra a kas iti Layus iti napartak a kapartak ken sumagmamano laeng a milenio ti napalabas. Saan met a patien dagiti ebolusionista a mismo a nagbiag dagiti tattao pinullo wenno ginasut a milion a tawenen ti napalabas.

Awan ti erosion . No kitaem ti Grand Canyon ken dadduma pay a dadakkel a natural a lugar, kas pagarigan, makitam dagiti strata iti rabaw ti tunggal maysa. Ngem no adu ti agtupak iti Grand Canyon ken iti dadduma pay a lugar, makita kadi ti panagreggaay iti nagbaetan dagitoy a strata?

    Nalawag ti sungbat: saan. Saan a masarakan ti erosion iti Grand Canyon wenno sadinoman. Maisupadi ketdi, agparang a dagiti sapasap ket medio agpapada a naisilpo iti tunggal maysa ken nabukelda iti rabaw ti tunggal maysa nga awan ti panagsina. Dagiti nagbaetan dagiti suson ket rumbeng nga ad-adda a narangrangkis ken saan a patas iti sadinoman no ti panagreggaay ket nangapektar kadagitoy iti napaut a panawen, ngem saan a kasta. Kas pagarigan, ti maysa laeng a napigsa a tudo ket makaaramid kadagiti nauneg a kanal kadagiti rabaw dagiti deposito, saanen a dakamaten ti minilion a tawen a pannakaisarang iti panagreggaay.

    Ti kasayaatan a panangilawlawag iti pannakabukel dagiti deposito ket nabukelda iti ababa a panawen, sumagmamano laeng nga aldaw wenno lawas ti kaaduan. Saan a mabalin a pudno ti minilion a tawen. Uray iti moderno a panawen, napaliiw a, kas pagarigan, ti maysa a metro ti kapuskolna a suson ti bato a darat ket mabalin a maporma iti 30 agingga iti 60 a minuto. Ad-adu pay maipapan iti suheto iti sumaganad a naadaw a sasao:

   (...) Ngem ania ketdi ti masarakantayo?

    ‘Ti parikut a nangnangruna a patauden dagitoy a patad a giwang para kadagiti napaut a geolohikal nga edad ket ti kaawan ti pannakarunaw ti baba ti suson a manamnama kadagitoy a giwang. Iti las-ud ti adu a minilion a tawen a naipostulado para kadagitoy a giwang, namnamaem ti napalawag nga iregular a panagreggaay, ken dagiti giwang ket saan koma a pulos a patad.

  (...) Ad-adda nga ilawlawag ni Dr Roth kas:

    ‘Ti nakadkadlaw a panagduma ti patad a padron dagiti suson, nangruna dagiti tuktok dagiti baba a suson dagiti adu a parakonforidad, no maidilig iti nadadael a nangato nga iregular a topograpia ti agdama a rabaw ti rehion, ket mangiladawan ti parikut a patauden dagitoy a giwang para kadagiti napaut a heolohiko nga edad.' No dagiti adu a minilion a tawen ket aktual a napasamak, apay a saan unay nga iregular dagiti tuktok dagiti baba a suson a kas ti kaso para iti agdama a topograpia ti rehion? Kasla saan a pulos a napasamak ti minilion a tawen a naisingasing para iti geolohikal nga adigi. Maysa pay, no awan ti geolohikal a panawen iti maysa a lokalidad, ngarud awan dayta iti aglawlaw ti intero a daga.’ (8) .

Napartak a nabukel dagiti strata idi moderno a panawen . No naipagarup a dagiti sapasap ket in-inut a nabukel iti las-ud ti minilion a tawen sigun kadagiti sursuro ni Charles Lyell, adda dagiti sumagmamano a praktikal a panagpalpaliiw a maibusor iti daytoy, a sadiay dagiti sapasap ket napardas a nabukel. Kas pagarigan, mainaig iti panagbettak ti bulkan ti St. Saan a minilion a tawen ti kasapulan, ngem iti sumagmamano nga aldaw naurnong dagiti strata iti rabaw ti tunggal maysa. Ti nakaskasdaaw met ket nabukel idi agangay ti maysa a kanyon iti isu met laeng a lugar, ket nangrugin nga agayus ti danum iti dayta. Uray daytoy a proseso ket saan a nangala iti minilion a tawen, kas impagarup koma dagiti eskolar ti ebolusion, ngem napasamak amin iti sumagmamano a lawas. Maipagarup a, kas pagarigan, ti Grand Canyon ken sumagmamano a dadduma pay a dadakkel a natural a pormasion ket nagtaud kadagiti umasping a napartak a proseso.

    Ti Surtsey Island ti sabali pay nga umasping a kaso. Naipasngay daytoy nga isla kas resulta ti panagbettak ti bulkan iti uneg ti danum idi 1963. Idi Enero 2006, insalaysay ti magasin a New Scientist no kasano a nagparang dagiti kanyon, rangkis ken dadduma pay a porma ti daga iti daytoy nga isla iti kurang a sangapulo a tawen. Saan a minilion wenno rinibu pay ketdi a tawen ti kasapulan:

Dagiti kanyon, rangkis ken dadduma pay a porma ti daga, a kadawyan a mangala iti pinullo a ribu wenno minilion a tawen tapno maporma, ket nasdaaw kadagiti geolohikal a managsirarak gapu ta naparsua dagitoy iti kurang a sangapulo a tawen. (9) .

Dagiti atiddog ​​a fossil ti puon ti kayo, dagiti fossil ti dinosaur ken dagiti dadduma pay a fossil kadagiti strata ket maysa a pedaso ti ebidensia a maibusor iti dayta a kapanunotan a dagiti strata ket nabukel nga in-inut ken iti las-ud ti minilion a tawen. Nasarakan dagiti fossil ti puon ti kayo manipud iti nadumaduma a paset ti lubong, nga agsaknap iti sumagmamano a nadumaduma a sapasap. Ti daan a retrato ti pagminasan ti karbon ti Saint-Etienne idiay Francia ipakitana no kasano a sumrek ti lima a nabato a puon ti kayo iti tunggal maysa iti agarup sangapulo a suson wenno nasursurok pay. Umasping iti dayta, adda nasarakan a 24 a metro ti kaatiddogna a puon ti kayo iti asideg ti Edinburgh, a limmasat iti nasurok a sangapulo a suson, ket ipamatmat ti amin a ti puon ket napardas a naipan iti lugarna. Segun ti ebolusionario a panagkita, dagiti sapasap ket rumbeng a minilion a tawen ti tawenda, ngem iti laksid ti amin, dagiti puon ti kayo ket agsaknap babaen dagitoy a "minilion a tawen" a daan a sapasap.

    Ti sumaganad a pagarigan ket mangipakita no kasano a problemado ti panagpetpet iti nabannayat a panagsasaip iti las-ud ti minilion a tawen. Napartak la ketdi a naitabon dagiti kayo, ta no saan, saan a mabalin nga adda ita dagiti fossil-da. Kasta met laeng ti mapasamak kadagiti dadduma a fossil a masarakan iti daga:

Nasursuruan iti nainget a uniformitarianismo ni Lyell, ni Derek ager, propesor emeritus ti geolohia idiay Swansea University College, ket mangiladawan kadagiti sumagmamano a multilayer a fossil a puon ti kayo iti librona nga addaan kadagiti pagarigan. "No ti dagup a kapuskol ti deposito ti karbon ti British Coal Measures ket nakarkulo iti 1000 a metro, ken a daytoy ket nabukel koma iti agarup a 10 a riwriw a tawtawen, kalpasanna ti pannakaitabon ti 10-metro ti kaatiddogna a kayo ket nangala koma iti 100,000 a tawen, no ipapan a dayta." ti stratification ket napasamak iti agtultuloy a kapartak.Nakakatkatawa dayta.Sabali pay, no ti kayo a 10 a metro ti kaatiddogna ket naitabon iti 10 a tawen, daytoy ket kayatna a sawen ti 1000 a kilometro iti maysa a milion a tawen wenno 10 000 a kilometro iti 10 a milion a tawen.Daytoy ket kasla met laeng nakakatkatawa, ken ditay maliklikan ti panagsangpet iti konklusion a ti stratification ket pudno a napartak unay a napasamak no dadduma... (10)

Ania ngarud ti tuktukoyen ti napartak a panagruar dagiti fossil iti puon ti kayo ken dadduma pay a fossil? Ti kasayaatan a panangilawlawag ket ti kellaat a didigra, a mangilawlawag agpadpada iti napartak a panagruar dagiti deposito ken dagiti fossil kadagita. Mabalin a mapasamak daytoy, kas pagarigan, iti Layus. Makapainteres ta sumagmamano a sientista ti nangrugin nga umawat kadagiti didigra iti napalabas, ket saandan nga ibilang a kasla awan pategna nga amin ket napasamak iti kanayon a kapartak iti las-ud ti minilion a tawen. Ad-adda a suportaran dagiti ebidensia dagiti didigra ngem kadagiti nabannayat a proseso. Ni Stephen Jay Gould, maysa a nalatak nga ateista a paleontologo itudona ti panagsirarak ni Lyell:

Ni Charles Lyell ket maysa idi nga abogado babaen ti propesionna... [ket isu ket] nagpatulong iti dua a nasikap a wagas tapno maipasdek dagiti uniformitarian a panagkitana a kas ti kakaisuna a pudno a heolohia. Umuna, nangikabil iti garami a manekin tapno dadaelenna dayta... Kinapudnona, dagiti mangitantandudo iti katastropismo ket ad-adda nga eksperimental a naipamaysa ngem ni Lyell. Kinapudnona, kasla kasapulan ti geolohikal a material dagiti natural a didigra: nabingaybingay ken nabalitokan dagiti bato; napunas dagiti intero nga organismo. Tapno di ikankano daytoy literal a pannakaiparangarang, sinukatan ni Lyell ti ebidensia iti imahinasionna. Maikadua, ti kinauniporme ni Lyell ket maysa a jumble of claims...

 ... Ni Lyell ket saan idi a puro a kabalyero ti kinapudno ken trabaho iti tay-ak, no di ket maysa nga inggagara a mangisaknap iti maysa a makaawis ken karkarna a teoria a naisanglad iti natalged a kasasaad ti siklo ti panawen. Babaen ti kinalaingna nga agsao, inkagumaanna nga ipadis ti teoriana iti kinarasonable ken kinapasnek. (11) .

Kas naibaga, ti kaaduan a posible nga alternatibo iti pannakayanak ti kaaduan a strata ket ti didigra a kas iti Layus. Ti adda iti geolohikal a tsart ket nailawlawag babaen ti minilion a tawen, wenno nalabit adu a didigra, ket mabalin amin a patauden ti maysa ken isu met laeng a didigra: ti Layus. Mabalinna nga ilawlawag ti pannakadadael dagiti dinosaur, ti kaadda dagiti fossil ken adu pay a tampok a napaliiw iti daga.

    Kas pagarigan, masansan a masarakan dagiti dinosaur iti uneg dagiti natangken a bato, ket mabalin a kasapulan ti adu a tawen tapno makaala iti maymaysa a fossil manipud iti bato. Ngem kasano a nakastrekda iti uneg dagiti natangken a bato? Ti laeng nainkalintegan a panangilawlawag ket simrek ti nalamuyot a pitak iti rabawda sa timmangken. Saan a mapaspasamak daytoy a kita iti sadinoman ita, ngem iti didigra a kas iti layus, posible koma dayta. Nakadkadlaw a dandani 500 a nagkauna a rekord ti nasarakan iti intero a lubong, a sigun iti dayta adda idi Layus ditoy Daga.

     Dagiti nasayaat a rason a mangipabigbig iti didigra nga espesipiko a gapu iti Layus ket isu met ti kinapudno a gagangay dagiti sediment iti baybay iti intero a lubong, kas ipakita dagiti sumaganad a naadaw a sasao. Ti umuna kadagiti komento ket manipud iti libro ni James Hutton, ti ama ti geology, manipud nasurok a 200 a tawenen ti napalabas:

Masapul nga ikonklusiontayo nga amin a suson ti daga (...) ket nabukel babaen ti darat ken graba a naurnong iti tukok ti baybay, ukis ti krustaseo ken coral matter, daga ken damili. (J. Hutton, Ti Teoria ti Daga l, 26. 1785)

J. S. Shelton: Kadagiti kontinente, adayo a gagangay ken nasaknap dagiti sedimentary rock iti baybay ngem iti amin a dadduma pay a sedimentary rock no pagtitiponen. Maysa daytoy kadagidiay simple a kinapudno a kasapulan ti pannakailawlawag, nga adda iti puso ti amin a mainaig iti agtultuloy a panagregget ti tao a mangtarus iti agbaliwbaliw a heograpia ti geolohikal a napalabas. (J. S. Shelton: Nailadawan ti heolohia)

Ti sabali pay a mangipasimudaag iti Layus ket ti kaadda dagiti fossil iti baybay kadagiti nangato a bantay a kas iti Himalaya, Alps ken Andes. Adtoy ti sumagmamano a pagarigan manipud kadagiti bukod a libro dagiti sientista ken geologo:

Bayat ti panagdaliasatna iti Beagle ni Darwin a mismo nakasarak kadagiti fossilized seashell manipud nangato iti Kabambantayan ti Andean. Ipakitana dayta, ti makunkuna itan a bantay ket dati iti sirok ti danum. (Jerry A. Coyne: Miksi evoluutio on totta [Apay a pudno ti ebolusion], p. 127)

Adda rason a kitaen a naimbag ti orihinal a kinatao dagiti bato kadagiti kabambantayan. Kasayaatan a makita dayta idiay Alps, kadagiti apog nga Alps iti makin-amianan, makunkuna a Helvetian zone. Ti apog ti kangrunaan a material a bato. No kitaentayo ti bato ditoy kadagiti narangkis a bakras wenno iti tuktok ti bantay - no adda enerhiatayo a sumang-at sadiay - inton agangay masarakantayo dagiti fossilized animal remains, animal fossil, iti dayta. Masansan a nakaro ti pannakadadaelda ngem posible ti makasarak kadagiti mailasin a pedaso. Amin dagita a fossil ket lime shell wenno iskeleton dagiti parsua iti baybay. Karaman kadagita adda dagiti spiral-threaded ammonites, ken nangnangruna ti adu a doble ti ukisna nga clams. (...) Mabalin a masdaaw ti agbasbasa iti daytoy a punto no ania ti kayatna a sawen a dagiti kabambantayan ket agtengtengngel iti adu unay a sedimento, a mabalin met a masarakan a naisaad iti lansad ti baybay. (p. 236,237 "Muuttuva maa", Pentti Eskola)

Ni Harutaka Sakai manipud iti Japanese University idiay Kyushu ket adu a tawenen a nagsuksukisok kadagitoy a fossil ti baybay idiay Kabambantayan ti Himalaya. Isu ken ti grupona ket nangilistada ti sibubukel nga aquarium manipud idi panawen ti Mesozoic. Masarakan dagiti nalaka a madadael a sea lilies, a kabagian dagiti agdama a sea urchin ken starfish, kadagiti pader a bato a nasurok a tallo a kilometro iti ngatuen ti patar ti baybay. Dagiti ammonita, belemnite, korales ken plankton ket masarakan a kas fossil kadagiti bato ti bantay (...)

   Iti kangato a dua a kilometro, nakasarak dagiti geologo iti tugot nga imbati ti baybay a mismo. Ti kasla allon a rabaw ti batona ket katupag dagiti porma nga agtalinaed iti darat manipud kadagiti nababa a danum nga allon. Uray manipud iti tuktok ti Everest, masarakan dagiti duyaw a garit ti apog, a timmaud iti sirok ti danum manipud kadagiti tedda ti di mabilang nga animal iti baybay. ("Maapallo ihmeiden nga planeetta", p. 55)

Kasano nga ikalintegam ti kaadda ti biag ditoy Daga iti minilion a tawen?

Dua a banag ti naipangato iti ngato a maus-usar a mangpaneknek kadagiti panawen ti minilion a tawen: dagiti panagrukod kadagiti radioaktibo a bato ken ti kapartak ti panagsasaip. Natakuatan nga awan kadakuada ti nangpaneknek a pudno dagiti napaut a panawen. Ti parikut kadagiti rukod a naaramid kadagiti bato ket dagiti naan-anay a presko a bato ket naglaondan kadagiti annak nga elemento ket ngarud agparang a daan. Saan met a dagiti strata ket tumukoy kadagiti minilion a tawen gapu ta dagiti tagilako ti tao, uray dagiti fossil a tedda ti tao, ket nasarakan kadagiti strata a naibilang a kadaanan, ken gapu ta adda dagiti ebidensia ita ti napardas a panagurnong dagiti strata iti rabaw ti tunggal maysa. Minilion a tawen ti nalaka a pagduaduaan gapu kadagitoy a kinapudno.

    Ti ngay langa ti biag ditoy daga? Maulit-ulit a maibaga kadatayo kadagiti programa ti nakaparsuaan, libro ti eskuelaan ken dadduma pay a lugar nga addan ti komplikado a biag ditoy daga iti ginasut a milion a tawen. Maitutop kadi a pagtalkan daytoy a panangmatmat? Iti daytoy a banag, rumbeng nga asikasuem dagiti sumaganad a punto:

Awan ti makaammo iti edad dagiti fossil . Umuna, masapul nga asikasuen dagiti fossil. Isuda laeng ti natda iti napalabas a biag, ket awanen ti sabali a material a magun-odantayo.

     Ngem posible kadi a maammuan manipud kadagiti fossil ti eksakto nga edadda? Posible kadi a maammuan a ti sabali a fossil ket nakapatpateg a natataengan wenno ub-ubing ngem iti sabali? Nalawag ti sungbat: imposible a maammuan daytoy. No ti ania man a fossil ket nakabakab manipud iti daga, kas pagarigan ti tulang ti dinosaur wenno ti fossil ti trilobite, awan ti rekord ti edadna ken no kaano a sibibiag daytoy ditoy daga. Ditay madlaw ti kasta nga impormasion manipud iti dayta. Madlaw daytoy ti asinoman a mangala iti fossil. (Agaplikar met laeng kadagiti kas pagarigan dagiti painting iti kueba. Mabalin nga ipapan ti dadduma a managsirarak a pinullo a ribu ti tawenda, ngem awan ti ipakpakitada a mismo a kasta a pagilasinan. Mabalin nga aktual a sumagmamano laeng a ribu ti tawenda.)

    Iti laksid ti amin, ti kangrunaan a pagarup iti teoria ti ebolusion ket mabalin a maammuan dagitoy a panawen. Nupay dagiti fossil a mismo dida mangibaga wenno mangipakita iti aniaman nga impormasion, adu nga ebolusionista ti mangibagbaga nga ammoda no kaano a nagbiagda (ti makunkuna nga index fossil table). Pagarupenda nga addaanda iti piho nga impormasion maipapan kadagiti eksakto a tukad dagiti ammonite, trilobite, dinosaur, mamalia, ken dadduma pay nga organismo ditoy Daga, uray no imposible a maitudo ti aniaman a kas iti dayta manipud kadagiti fossil ken dagiti pagnanaedanda.

Awan ti tao iti daytoy a Daga nga umdas ti ammona maipapan kadagiti bato ken fossil tapno makapaneknek iti aniaman a pamay-an a ti espesipiko a kita ti fossil ket pudno a nasken a natataengan wenno ub-ubing ngem iti sabali a kita. Iti sabali a pannao, awan-ti-asinoman a pudno a makapaneknek a ti maysa a trilobite manipud idi panawen ti Kambriano ket natataengan ngem ti maysa a dinosaur manipud idi panawen ti Kretaseo wenno ti maysa a mamalia manipud idi panawen ti Tersiario. Ti geolohia ket aniaman malaksid iti eksakto a siensia. (12) .

No makali dagiti fossil manipud iti daga, agaplikar met laeng ti parikut kadagiti fossil ti mammoth ken dinosaur. Kasano a maikalintegan ti nagduduma a panagparangda ditoy daga no dagiti fossil dagitoy ket kas iti nasayaat a kasasaad ken asideg iti rabaw ti daga, kas masansan a masarakanda? Kasano a maibaga ti maysa a ti fossil ti dinosaur ket 65 milion a tawen nga in-inauna ngem iti mammoth wenno fossil ti tao no agpada a nasayaat ti kasasaadda? Ti sungbat ket awan ti addaan iti kasta nga impormasion. Asinoman nga agkunkuna a sabali ket mapan iti dasig ti imahinasion.

     Isu nga apay a patien dagiti ateista a sientista a ti fossil ti dinosaur ket di kumurang nga 65 milion a tawen nga in-inauna ngem iti fossil ti mammoth? Ti kangrunaan a rason para iti daytoy ket ti heolohiko a tsart ti panawen, a naisagana idi maika-19 a siglo, kayatna a sawen, nabayagen sakbay a naimbento ti pamay-an ti radiokarbon wenno dagiti dadduma pay a pamay-an ti radioaktibidad, kas pagarigan. Ti edad dagiti fossil ket naikeddeng babaen ti batayan daytoy a tsart ti panawen, gapu ta naipagarup a ti teoria ni Darwin ket umiso ken dagiti nadumaduma a grupo dagiti sebbangan ket nagparangda ditoy Daga kadagiti nadumaduma a panawen. Isu a mapapati a nangrugi ti biag iti baybay, isu nga idi damo adda simple a primitibo a selula, kalpasanna nagparang dagiti animal iti tukok ti baybay, kalpasanna idi agangay dagiti ikan, kalpasanna dagiti tukak nga agnanaed iti igid ti danum, kalpasanna dagiti reptilia ken kamaudiananna dagiti tumatayab ken mamalia. Mapapati a rimmang-ay ti ebolusion iti kastoy nga urnos, . ket ti heolohiko a tsart ti panawen ket naaramid idi maika-19 a siglo para iti daytoy a panggep, nga urayno ita ket mangikeddeng kadagiti panangipalawag ti edad dagiti fossil babaen dagiti ateista a sientista. Awan ti sabali a pakaibatayan dagitoy iti edad dagiti fossil.

   Ti heolohiko a tsart ti panawen ket ngarud naibatay iti kapanunotan ti in-inut nga ebolusion, nga isu daytoy ket maysa a batayan a prekondision para iti teoria ti ebolusion. Nupay kasta, ti parikut ket awan pay ti napaliiw nga in-inut nga ebolusion kadagiti fossil a mangpaneknek nga umiso ti geolohikal a lamisaan. Uray ti nalatak nga ateista a ni Richard Dawkins inaminna ti isu met laeng a banag iti librona a Sokea Kelloseppä (s. 240,241, The Blind Watchmaker): “ Sipud pay idi Darwin , ammo dagiti ebolusionista a dagiti fossil a naurnos sigun iti kronolohikal nga urnos ket saan nga agsasaruno a babassit, dandani madlaw a panagbalbaliw. ” Umasping iti dayta, kinuna ti nalatak nga ateista a paleontologo a ni Stephen Jay Gould: “Diak kayat iti aniaman a pamay-an a tagibassiten ti mabalin a kinalaing ti panangmatmat ti in-inut nga ebolusion. Kayatko laeng a remarkaen a saan a pulos a ‘napaliiw’ dayta kadagiti bato.” (13).

   Ania ti maikonklusion manipud kadagiti nadakamat? No awan pay ti in-inut a panagrang-ay, dagiti pattapatta ti edad ti heolohiko a tsart ti panawen ken ti panagipapan a dagiti nadumaduma a grupo dagiti sebbangan ket nagparangda ditoy Daga kadagiti nadumaduma a panawen ket mabalin a mapagduaduaan. Awan ti nakaibatayan ti kasta a kapanunotan. Imbes ketdi, ad-adda a nainkalintegan nga ipapan nga amin dagiti immun-una a grupo dagiti kita ket orihinal nga adda ditoy daga iti aggigiddan, ngem iti laeng nagduduma a kompartimento ti ekolohia, gapu ta dadduma kadagitoy ket animal iti baybay, dadduma ti animal iti daga, ken dadduma iti nagbaetan. Mainayon pay, dadduma a kita a kas dagiti dinosaur ken trilobite, nga agpada a naibilang a fossil ti indeks, ket naungawen. Awan ti rason a mamati a ti dadduma a kita ket kangrunaanna a natataengan wenno ub-ubing ngem iti dadduma. Awan ti kasta a konklusion a maaramid maibatay kadagiti fossil.

    Dagiti sibibiag a fossil - dagiti organismo a rumbeng koma a natay minilion a tawenen ti napalabas, ngem nasarakan a sibibiag pay laeng ita - ket pammaneknek met a minilion a tawen ket saan a mapagtalkan. Adda gayam ginasut a kakasta a fossil. Ti museo ti Aleman a sientista a ni Dr Joachim Scheven ket addaan iti nasurok a 500 a pagarigan iti daytoy a kita ti sibibiag a fossil. Ti maysa a pagarigan ket isu met ti coelacanth, a naipagarup a natayen 65 a milion a tawenen ti napalabas, kayatna a sawen iti isu met laeng a tiempo a kas dagiti dinosaur. Nupay kasta, nasarakan a sibibiag daytoy nga ikan iti moderno a panawen, isu a sadino ti naglemmenganna iti 65 milion a tawen? Ti sabali pay, ken ad-adda a posible, a pagpilian ket awan pay pulos ti minilion a tawen.

Apay a saan a nagbiag dagiti dinosaur minilion a tawenen ti napalabas ? Intudo dagiti immun-una a parapo a saan a posible nga ammuen ti eksakto nga edad dagiti fossil. Saan met a mapaneknekan a dagiti fossil dagiti trilobite, dinosaur wenno mammoth, kas pagarigan, ket agduduma ti edadda. Awan ti sientipiko nga ebidensia para iti daytoy, ngem dagitoy a sebbangan ket mabalin nga aggigiddan a nagbiag ditoy daga, ngem kadagiti laeng nadumaduma nga ekolohikal a kompartimento, a kas adda met itan dagiti sona ti baybay, marsh, nangato ken bantay a kaduada dagiti ayup ken mulada.

    Ti ngay biag ditoy daga iti minilion a tawen, kas maulit-ulit a maibaga kadatayo kadagiti programa ti nakaparsuaan wenno dadduma pay a gubuayan? Daytoy nga isyu ket kasayaatan a maasitgan babaen ti pamay-an ti radiocarbon gapu ta mabalinna a rukoden ti edad dagiti organiko a sample. Dagiti dadduma pay a panagrukod babaen dagiti radioaktibo a pamay-an ket kadawyan a naaramid manipud kadagiti bato, ngem ti pamay-an ti radiokarbon ket mabalin a mausar a mangaramid kadagiti panagrukod a direkta manipud kadagiti fossil. Ti opisial a kagudua ti biag daytoy a substansia ket 5730 a tawen, isu a saan koma a pulos a mapasamak kalpasan ti 100,000 a tawen.

    Dagiti ngay dinosaur? Ti kadakkelan a debate iti daytoy a benneg ket maipapan kadagiti dinosaur. Kasla paginteresanda dagiti tattao, ket babaen kadakuada pinadasda nga ikalintegan ti minilion a tawen ditoy daga. Isuda ket ebanghelista dagiti ebolusionista nga iyegda no kasapulan no maipapan iti minilion a tawen.

   Ngem, ngem. Kas naibagbaga, ti panangikeddeng ti edad dagiti dinosaur ket naibatay iti heolohiko a tsart ti panawen a naurnong idi tawtawen ti 1800, a nasarakan a saan nga umiso iti sumagmamano a daras. Awan ti sientipiko nga ebidensia a natataengan dagiti dinosaur ngem, kas pagarigan, dagiti mammoth ken dadduma pay a naungawen nga animal. Adtoy ti sumagmamano a simple a kapaliiwan a mangipasimudaag a dagiti dinosaur ket saan a naungaw iti minilion a tawenen ti napalabas ken adu a moderno a kita ti nagbiag iti isu met laeng a tiempo a kas kadakuada.

• Nagbiag dagiti moderno a kita iti isu met laeng a tiempo a kas kadagiti dinosaur. Kanayon nga pagsasaritaan dagiti ebolusionario a teorista ti panawen dagiti dinosaur gapu ta, sigun iti teoria ti ebolusion, patienda a nagduduma a grupo dagiti animal ti nagparang ditoy Daga iti nagduduma a tiempo. Ipagarupda, kas pagarigan, a naggapu dagiti tumatayab kadagiti dinosaur, ket ngarud dagiti dinosaur ket sigurado a nagparang ditoy daga sakbay dagiti tumatayab. Kasta met, ipapanda a dagiti immuna a mamalia ket saan a nagparang ditoy daga agingga iti panagpatingga ti panawen dagiti dinosaur.

    Nupay kasta, makaallilaw ti termino a panawen ti dinosaur agsipud ta manipud kadagiti dinosaur strata ket nasarakan nga eksakto a kapada a kita a kas iti moderno a panawen: pawikan, buaya, king boa, squirrel, beaver, badger, hedgehog, pating, water beak, cockroach, uyokan, mussel, . korales, aligator, caiman, moderno a tumatayab, mamalia. Kas pagarigan, mapapati a naggapu dagiti tumatayab kadagiti dinosaur, ngem dagiti isu met laeng a tumatayab ti nasarakan kadagiti dinosaur strata a kas iti kasasaadda ita: panniki, pato, drake, loon, flamingo, kullaaw, penguin, tumatayab iti takdang, albatros, kormoran, ken avocet. Idi 2000, nasurok a sangagasut a nadumaduma a fossil ti moderno a tumatayab ti nairehistro manipud kadagiti Cretaceous strata. Kadagitoy a nasarakan, naibaga kas pagarigan iti libro ni Carl Werner a “Living Fossils”. Iti las-ud ti 14 a tawen, nagsirarak kadagiti fossil manipud idi panawen ti dinosaur, naam-ammona ti paleontologo a propesional a literatura, . ken simmarungkar iti 60 a museo ti natural sciences iti intero a lubong, a nangala iti agarup 60,000 a retrato. Kinuna ni Dr Werner:"Dagiti museo ket dida ipakpakita dagitoy a moderno nga aldaw a fossil ti tumatayab, wenno mangidrowing kadagitoy kadagiti ladawan a mangiladawan kadagiti aglawlaw ti dinosaur. Daytoy ket biddut. Iti kangrunaan, kaanoman a ti maysa a T. Rex wenno Triceratops ket nailadawan iti maysa nga eksibit ti museo, dagiti pato, loon, flamingo, wenno dadduma." kadagitoy dadduma pay a moderno a tumatayab a nasarakan iti isu met laeng a strata nga addaan kadagiti dinosaur ket rumbeng met a mailadawan.Ngem saan a mapasamak dayta.Diak pay pulos nakita ti pato nga addaan iti dinosaur iti museo ti natural history, saan kadi?Maysa a kullaaw?A bulilising?"

   Ania ti maitudo manipud kadagiti nadakamat? Sigurado a nagbiag dagiti tumatayab iti isu met laeng a tiempo a kas kadagiti dinosaur, ket awan ti rason a mamati a manipud iti dayta ket pinullo a milion a tawen.

    Dagiti ngay mamalia? Segun kadagiti sumagmamano a pattapatta, di kumurang a 432 a kita ti mamalia ti nasarakan a makipagnanaed kadagiti dinosaur ( Kielan-Jaworowska, Z., Kielan, Cifelli, RL, ken Luo, ZX, Mamalia manipud iti Panawen dagiti Dinosaur: Nagtaudanna, Ebolusion ken Estruktura, Columbia Unibersidad a Pagmalditan, NY, 2004) . Kasta met, dagiti tulang ti dinosaur ket nasarakan kadagiti tulang nga umasping kadagiti tulang ti kabalio, baka, ken karnero (Anderson, A., Tourism falls victim to tyrannosaurus, Nature, 1989, 338, 289 / Mabalin a siuulimek a natay ti dinosaurus kalpasan amin, 1984, New Scientist, 104, 9.) , isu a sigurado nga aggigiddan a nagbiag dagiti dinosaur ken mamalia.

   Maysa pay, iti video nga interbiu ken ni Carl Werner, ti curator ti Utah Museum of Prehistory, ni Dr. Donald Burge, inlawlawagna: “Masarakantayo dagiti fossil dagiti mamalia iti dandani amin a panagkabakabtayo kadagiti dinosaur. Addaantayon iti sangapulo a tonelada a bentonite clay a naglaon kadagiti fossil dagiti mamalia, ket addatayo iti proseso a mangted kadagita kadagiti dadduma a managsirarak. Saan a gapu ta ditay koma masarakan dagitoy a napateg, no di ket gapu ta ababa ti biag, ken diak espesialisado kadagiti mamalia: espesialisadoak kadagiti reptilia ken dinosaur”. Dagitoy a kita ti panagpalpaliiw ket mangipakita a dagiti sebbangan manipud kadagiti amin a grupo ti ayup ket nagbiagda nga aggigiddan iti amin a panawen, ngem kadagiti laeng nadumaduma nga ekolohikal a kompartimento. Naungawen ti dadduma kadagiti kita, kas kadagiti dinosaur. Uray ita, matmatayen dagiti kita.

• Dagiti nalukneng a tisyu tumukoy iti ababa a panawen . Naibaga idi a ti pannakapetsa dagiti dinosaur ket naibatay a nangruna iti maika-19 a siglo a heolohiko a tsart ti panawen a dagiti dinosaur ket mapapati a naungaw 65 a riwriw a tawenen ti napalabas.

   Mabalin met nga angot ti narunot dagiti fossil ti dinosaur. Kinuna ni Jack Horner, maysa a sientista a mamati iti teoria ti ebolusion, maipapan iti dakkel a lugar a nakatakuatan kadagiti fossil ti dinosaur nga "amin a tulang idiay Hell Creek ket nabangsit." Kasano a makaangot dagiti tulang kalpasan ti pinullo a milion a tawen? No kasta ti edadda, sigurado nga amin nga angot ket pinanawanna ida ita.

    Ania ti rumbeng nga aramiden dagiti managsirarak? Nasaysayaat no baybay-an ti geolohikal a tsart ti panawen a naaramid idi maika-19 a siglo ket direkta nga ipamaysa dagiti fossil. No adda pay laeng dagiti nalukneng a tisyu, protina, DNA ken radiocarbon a nabati kadagitoy, saan a mabalin a minilion a tawen a saludsod dayta. Ti kaadda dagitoy a substansia kadagiti fossil ipamatmatna ti ababa a panawen. Dagitoy ket nasayaat a metriko para iti panangpattapatta ti edad dagiti fossil.

• Panangiladawan kadagiti dragon. Adu ti mangibagbaga a saan a nagbiag ti tao a naggigiddan kadagiti dinosaur. Nupay kasta, adda pinulpullo a pannakatukoy dagiti dragon iti tradision ti tao. Ti nagan a dinosaur ket inimbento ti kapanawenan ni Darwin, ni Richard Owen, idi 1841, ngem maipapan kadagiti dragon ti naisalaysay iti adu a siglo. Adtoy ti sumagmamano a komento iti daytoy a topiko:

Dagiti dragon kadagiti sarsarita ket, karkarna, kasla laeng kadagiti pudno nga animal a nagbiag idi un-unana. Umaspingda kadagiti dadakkel a reptilia (dinosaur) a nagturay iti daga sakbay unay a maipagarup a nagparang ti tao. Kaaduanna a naibilang dagiti dragon kas dakes ken makadadael. Tunggal nasion tinukoyna ida iti mitolohiada. ( Ti Ensiklopedia ti Sangalubongan a Libro, Tomo 5, 1973, s. 265)

Manipud idi rugi ti nairekord a pakasaritaan, nagparang dagiti dragon iti sadinoman: kadagiti immuna a salaysay ti Asiria ken Babilonia maipapan iti panagrang-ay ti sibilisasion, iti pakasaritaan dagiti Judio iti Daan a Tulag, kadagiti daan a teksto ti China ken Japan, iti mitolohia ti Grecia, Roma ken dagiti nagkauna a Kristiano, kadagiti metapora ti nagkauna nga America, kadagiti sarsarita ti Africa ken India. Narigat ti agsapul iti kagimongan a saan a nangiraman kadagiti dragon iti legendary history-na...Imbaga da Aristotle, Pliny ken dadduma pay a mannurat idi klasikal a panawen a dagiti estoria ti dragon ket naibatay iti kinapudno ken saan nga imahinasion. (14) .

Namin-adu met a dakamaten ti Biblia ti nagan a dragon (kas pagarigan, Job 30:29: Kabsatko dagiti dragon, ken kaduak dagiti kullaaw). Maipapan iti daytoy, masarakan ti makapainteres a komentaryo maipapan iti suheto manipud iti ateista a sientista a ni Stephen Jay Gould. Isu ket nangipalpalagip a no ti libro ni Job ket agsasao maipapan ti Behemoth, ti kakaisuna nga ayup a daytoy a panangiladawan ket maibagay ket ti dinosaur ( Pandans Tumme , s. 221, Ordfrontsförlag, 1987). Kas maysa nga ebolusionista, patienna a ti autor ti libro ni Job sigurado a nagun-odna ti pannakaammona kadagiti fossil a natakuatan. Nupay kasta, daytoy maysa kadagiti kadaanan a libro iti Biblia ket nalawag a tumukoy iti sibibiag nga animal (Job 40:15 Kitaenyo ita ti behemoth, nga inaramidko kadakayo; mangan iti ruot a kas baka...).

   Agparang met dagiti dragon iti arte (www.dinoglyphs.fi). Nairekord dagiti ladawan dagiti dragon, kas pagarigan, kadagiti kalasag ti gubat (Sutton Hoo) ken arkos iti diding dagiti simbaan (kas pagarigan, S. S. Mary ken Hardulph, Inglatera). Iti ruangan ti Ishtar iti nagkauna a siudad ti Babilonia, malaksid kadagiti toro ken leon, nailadawan dagiti dragon. Kadagiti nasapa a selio ti silindro ti Mesopotamia, agparang dagiti dragon nga addaan kadagiti ipus a dandani kas kaatiddog ​​dagiti tengnged (Moortgat, A., The art of ancient Mesopotamia, Phaidon Press, London 1969, pp. 1,9,10 ken Plate A.). Ti libro ni Vance Nelson a Dire Dragonsisalaysayna ti ad-adu pay a pagarigan. Ti naisangsangayan iti daytoy a libro ket itampokna dagiti daan nga obra ti arte maipapan kadagiti dragon/dinosaur, kasta met dagiti drowing nga indrowing a mismo dagiti moderno nga ebolusionista a naibatay kadagiti tulang ti dinosaur. Mabalin nga idilig dagiti agbasbasa a mismo ti panagpapada dagiti daan nga obra ti arte, kasta met dagiti drowing a naidrowing a naibatay kadagiti tulang. Nabatad unay ti panagpapada dagitoy.

   Ti ngay zodiac dagiti Tsino? Ti nasayaat a pagarigan no kasano a mabalin nga aktual a dragon dagiti dinosaur ket daytoy a horoscope, a pagaammo a sinigsiglon ti kabayagna. Isu a no ti zodiac dagiti Tsino ket naibatay iti 12 a pagilasinan ti animal a maulit-ulit iti 12-tawen a siklo, adda 12 nga animal a nairaman. Pamiliar ti 11 kadagitoy uray iti moderno a panawen: rata, baka, tigre, liebre, uleg, kabalio, karnero, sunggo, manok, aso ken baboy. Imbes ketdi, ti maika-12 nga animal ket dragon, nga awan ita. Ti nasayaat a saludsod ket no dagiti 11 nga animal ket pudno nga animal, apay a ti dragon ket maysa a nailaksid ken maysa a sarsarita a parsua? Saan kadi nga ad-adda a nainkalintegan nga ipapan a dati a nagbiag dayta iti isu met laeng a tiempo a kas kadagiti tattao, ngem nagbalinen a naungawen a kas iti nakaad-adu a dadduma nga animal? Nasayaat a laglagipen manen a ti termino a dinosaur ket inimbento laeng idi maika-19 a siglo ni Richard Owen. Sakbay dayta, sinigsiglon a maus-usar ti nagan a dragon. 

Kasano nga ikalintegam ti teoria ti ebolusion?

Ti teoria ti ebolusion ket naan-anay a kasungani ti trabaho ti Dios a panamarsua. Daytoy a teoria, nga indatag ni Darwin, ipapan a nangrugi amin dayta iti bassit a stem cell, a kalpasanna nagbalbaliw iti las-ud ti minilion a tawen nga agbalin a kumarkaro a komplikado a porma.

   Ngem pudno kadi ti teoria ni Darwin? Mabalin a masubok dayta babaen kadagiti praktikal nga ebidensia. Adtoy ti sumagmamano a kangrunaan a punto.

1. Saan a napaneknekan ti pannakayanak ti biag a bukodna . Sakbay nga agbaliw ti biag, masapul nga adda dayta. Ngem ditoy ti umuna a parikut ti teoria ni Darwin. Awan ti pundasion ti intero a teoria, yantangay ti biag ket saan a mabalin a tumaud a bukodna, kas nadakamaten itay. Ti laeng biag ti makayeg iti biag, ket awan ti nasarakan a nailaksid iti daytoy a pagannurotan. Masabat daytoy a parikut no ti maysa ket agtungpal iti ateistiko a modelo ti panangilawlawag manipud rugi agingga iti ngudo. 

2. Ti radiocarbon paneknekanna a di umiso dagiti kapanunotan iti napaut a panawen . Ti sabali pay a parikut ket ti radiokarbon ket adda kadagiti fossil ken karbon kadagiti amin a panawen, a naibilang a minilion a tawenen (Lowe, DC, Dagiti parikut a nainaig iti panagusar ti karbon a kas taudan ti 14C a nawaya a background a material, Radiocarbon 31 (2): 117 -120, 1989) nga . Ti kaadda ti radiocarbon ket tumukoy laeng iti rinibu a tawen, kayatna a sawen nga awanen ti nabati a panawen para iti maipagarup a panagrang-ay. Dakkel a parikut daytoy iti teoria ni Darwin agsipud ta patien dagiti ebolusionista a kasapulan ti minilion a tawen.

3. Ti panagbettak ti Cambrian paneknekanna ti ebolusion . Sakbayna naibaga no kasano a ti makunkuna a panagbettak ti Cambrian ket mangsupring iti kayo ti ebolusion (ti panangipapan a ti simple a stem cell ket nagbalin nga umad-adu a baro a porma ti biag). Wenno nabaliktad daytoy a kayo. Ipakita dagiti datos ti fossil a manipud idi damo, nairaman ti kinarikut ken kinabaknang ti sebbangan. Maibagay daytoy iti modelo ti panamarsua.

4. Awan dagiti semi-developed a sentido ken organo . No pudno koma ti teoria ti ebolusion, adda koma minilion a baro nga agbaliwbaliw a sentido, ima, saka, wenno dadduma pay a pangrugian dagiti paset ti bagi iti nakaparsuaan. Imbes ketdi, nakasagana ken agtignay dagitoy a paset ti bagi. Uray ni Richard Dawkins, maysa a nalatak nga ateista, aminenna a tunggal kita ken tunggal organo iti tunggal kita a naadal agingga ita ket nalaing iti ar-aramidenna. Ti kasta a panagpaliiw ket maibagay unay iti teoria ti ebolusion, ngem nasayaat iti modelo ti panamarsua:

Ti kinapudno a naibatay kadagiti kapaliiwan ket tunggal kita ken tunggal organo iti uneg ti maysa a kita nga agingga ita ket nasukimaten ket nalaing iti ar-aramidenna. Nasayaat ti panagtayab dagiti payak kadagiti tumatayab, uyokan ken kuton. Nalaing dagiti mata a makakita. Nalaing dagiti bulong iti photosynthesis. Agbibiagtayo iti maysa a planeta, a sadiay nalikmuttayo iti nalabit sangapulo a milion a kita, nga amin ket agwaywayas nga ipamatmatda ti napigsa nga ilusion ti agparang a disenio. Tunggal kita ket maibagay unay iti naisangsangayan nga estilo ti panagbiagna. (15) .

Iti immun-una a komentona, saan a direkta a bigbigen ni Dawkins ti kaadda ti nasaririt a disenio, uray no inggagarana nga ilibak dayta. Nupay kasta, nalawag nga ipasimudaag dagiti ebidensia ti kaadda ti nasaririt a disenio. Ti mainaig a saludsod ket; Agtrabaho kadi dayta? Kayatna a sawen, no agtrabaho ti amin, banag dayta ti agtigtignay nga estruktura ken nasaririt a disenio, ket saan koma a timmaud a bukodna ti estruktura.

    Karkarna ta no adda estatua ti footballer a ni Jari Litmanen idiay Lahti, kas pagarigan, amin nga ateista aminenda ti nasaririt a disenio iti likudan dayta. Saanda a patien a daytoy nga estatua ket naipasngay iti bagbagida, ngem mamatida iti nasaririt a disenio iti proseso ti pannakayanakna. Nupay kasta, iparitda ti nasaririt a disenio kadagiti sibibiag a parsua a mamin-adu a narikrikut ken makagaraw, umadu, mangan, maayat, ken makarikna iti dadduma nga emosion. Saan unay a lohikal a panagrasrason daytoy.

5. Dagiti fossil paneknekanda ti ebolusion . Naitudo a nasapa nga awan ti in-inut a panagrang-ay kadagiti fossil. Kinuna ni Stephen Jay Gould, ken dadduma pay: “Diak kayat iti aniaman a pamay-an a tagibassiten ti mabalin a kinalaing ti panangmatmat ti in-inut nga ebolusion. Kayatko laeng a remarkaen a saan a pulos a ‘napaliiw’ dayta kadagiti bato.” (16). Kasta met, inamin ti sumagmamano a dadduma pay a kangrunaan a paleontologo a ti in-inut nga ebolusion ket saan a nabatad kadagiti fossil, uray no dayta ket maysa a kangrunaan a premisa ti teoria ni Darwin. Saan met a mabalin nga awagan ti argumento a saan a kompleto ti rekord ti fossil. Saanen a kasta, agsipud ta di kumurang a sangagasut a milion a fossil ti nakabakab manipud daga. No awan ti in-inut a panagrang-ay wenno nagbaetan a porma iti daytoy a material, saan met iti material a nabati iti daga. Dagiti sumaganad a komento ket mangipakita no kasano a dagiti nagbaetan a porma ket awan:

Karkarna a dagiti giwang iti fossil material ket agtutunos iti maysa a pamay-an: dagiti fossil ket awan kadagiti amin a napateg a lugar. (Francis Hitching, Ti Gurong ti Jirape , 1982, p. 19)

Uray kasano ti kaadayo iti napalabas a papanantayo iti serye dagiti fossil dagidiay nga animal a nagbiag idi ditoy daga, saantayo a masarakan uray maysa a tugot dagiti porma ti animal nga agbalin koma a nagbaetan a porma iti nagbaetan dagiti dadakkel a grupo ken phyla... Dagiti kadakkelan a grupo ti pagarian dagiti animal saanda nga agtipon iti tunggal maysa. Isuda ket agpapadada manipud idi rugi... Saan met a nasarakan ti maysa nga ayup a saan a mabalin a naikabil iti bukodna a phylum wenno ti dakkel a grupo manipud kadagiti immuna a naisaad a kita ti bato... Daytoy a naan-anay a kinakurang dagiti nagbaetan a porma iti nagbaetan dagiti dadakkel a grupo dagiti animal ket mabalin nga ipaulog iti maysa laeng a wagas... No situtuloktayo a mangala kadagiti kinapudno a kas iti kasasaadda, masapul a patientayo nga awan pay pulos dagiti kasta a nagbaetan a porma; iti sabali a pannao, dagitoy a naindaklan a grupo ket agpapada ti relasionda iti maysa ken maysa manipud pay idi damo.(Austin H. Clark, Ti Baro nga Ebolusion, p. 189)

Ania ti maitudo manipud kadagiti nadakamat? Rumbeng a laksidentayo ti teoria ni Darwin maibatay kadagiti fossil, kas met laeng iti kinuna ni Darwin a mismo maibatay kadagiti datos ti fossil a nasarakan iti dayta a tiempo: “Dagidiay mamati a ti geolohikal a salaysay ket ad-adu wenno basbassit a kompleto ket siempre laksidenda ti teoriak” (17 ).

6. Ti natural a panagpili ken panagpaadu ket saan a mangpataud iti aniaman a baro . Iti librona nga On the Origin of Species, indatag ni Darwin ti kapanunotan a ti natural selection ti adda iti likudan ti ebolusion. Inusarna a kas pagarigan ti panagpili nga inaramid ti tao, kayatna a sawen, panagpaadu, ken no kasano a posible nga impluensiaan ti langa dagiti animal babaen iti dayta.

    Nupay kasta, ti parikut iti natural selection ken human selection ket saanda a mangparnuay iti baro a banag. Pilienda laeng manipud iti addan, kayatna a sawen, ti daan . Mabalin a maipaganetget ken agbiag ti dadduma a kababalin, ngem saan laeng a ti panagbiag ti mangpataud iti baro nga impormasion. Ti maysa nga organismo nga adda ket saanen a mabalin nga agbaliw iti sabali.

   Umasping iti dayta, mapasamak ti panagduduma, ngem iti uneg laeng ti sumagmamano a limitasion. Posible daytoy gapu ta nasaksakbay a naiprograma dagiti animal ken mula nga addaan iti posibilidad a mabalbaliwan ken agpaadu. Kas pagarigan, ti panagpaadu mabalin nga apektaranna ti kaatiddog ​​dagiti saka ti aso wenno ti kadakkel ken pakabuklan dagiti mula, ngem addanto tiempo a makasarakka iti limitasion ket saankanto a lumabes iti dayta. Awan ti rumrummuar a baro a kita ken awan ti pagilasinan ti baro nga impormasion.

Gagangay a maammuan dagiti agpapaadu a kalpasan ti sumagmamano a kaputotan ti panagpino, madanon ti nalabes a limitasion: ti panagrang-ay iti labes daytoy a punto ket saan a posible, ken awan pay ti naparsua a baro a kita. (...) Gapuna, dagiti panangsubok iti panagpaadu kanselaenda ti teoria ti ebolusion imbes a suportaranda dayta. (Iti Panagtawag, 3.7.1972, p. 8,9)

Ti sabali pay a parikut ket ti genetiko a kinapanglaw. Bayat a mapaspasamak ti panagbalbaliw ken panagadaptasion, mapukaw ti dadduma kadagiti nabaknang a genetiko a tawid nga adda kadagiti immuna nga inapo. No ad-adu dagiti organismo nga espesialisado, kas pagarigan gapu iti panagpaadu wenno heograpiko a panaglalasin, basbassit ti lugar para iti panagduduma iti masakbayan. Di umiso ti direksion ti ebolusionario a tren no ad-adu ti tiempo a kasapulan. Napanglaw ti genetiko a tawid, ngem awan ti rumrummuar a baro a kangrunaan a kita.

7. Dagiti mutasion ket saan a mangpataud kadagiti baro nga impormasion ken baro a kita ti organ s. No maipapan iti ebolusion, husto dagiti ebolusionista a talaga a mapasamak dayta. Basta no ania ti kayat a sawen ti ebolusion. No saludsod dayta maipapan iti gagangay a panagduduma ken panagadaptasion, umiso unay dagiti ebolusionista a mapaliiw dayta. Adda dagiti nasayaat a pagarigan dayta iti mismo a literatura dagiti ebolusionista. Imbes ketdi, ti primordial a teoria ti selula -iti-tao ket maysa a di napaneknekan nga ideya a saan pay a pulos a napaliiw iti moderno a nakaparsuaan wenno fossil.

    Iti laksid ti amin, ikagkagumaan dagiti ebolusionista ti agsapul iti mekanismo a mangilawlawag iti itatanor manipud simple a primitibo a selula agingga kadagiti komplikado a porma. Inusarda dagiti mutasion a tumulong iti daytoy.

    Nupay kasta, dagiti mutasion ket mangiturong iti kasungani a direksion no maipapan iti panagrang-ay. Agrupsa dagitoy, kayatna a sawen, alaenda ti panagdur-as nga agpababa. No idur-asda ti panagrang-ay, masapul nga ipakita dagiti managsirarak ti rinibu a pagarigan dagiti mutasion a mangpaadu iti impormasion ken agpangato a panagrang-ay, ngem saan a posible daytoy. Pudno a mapasamak dagiti panagbalbaliw - depormado a payak ken saka, pannakapukaw ti pigment... - ngem awan ti nalawag a pagarigan ti iyaadu ti impormasion a napaliiw. Iti sabali a bangir, nasarakan babaen kadagiti eksperimento iti mutasion a dagiti mutante ket kangrunaan a naparsua nga addan sakbayna. Maulit-ulit dagiti umasping a mutasion kadagiti eksperimento.

   Siempre, pudno a mabalin a makagunggona ti dadduma a mutasion iti, kas pagarigan, makasabidong nga aglawlaw wenno aglawlaw nga adu ti antibiotiko, ngem no agsubli dagiti kasasaad iti normal, gagangay a saan nga agbiag dagiti indibidual nga addaan iti mutasion iti sidong dagiti normal a kasasaad. Ti maysa a pagarigan ket ti sickle cell anemia. Nasayaat ti aramiden dagiti tattao nga addaan iti daytoy a mutasion kadagiti lugar a malaria, ngem nakaro a sakit dayta iti lugar a saan a malaria. No daytoy a mutasion ket natawid iti agpada a nagannak, makapapatay ti sakit. Kasta met, dagiti ikan a mapukaw ti matada gapu iti mutasion ket mabalin nga agbiag kadagiti nasipnget a kueba ngem saan nga iti sidong ti normal a kasasaad. Wenno dagiti kuton a napukaw ti payakda gapu iti mutasion ket makabael kadagiti naangin nga isla gapu ta saanda a nalaka a tumaytayab iti baybay, no di ket iti sabali a lugar marigatanda.

    Sumagmamano a managsirarak a pamiliar iti dayta ti mangilibak met a dagiti mutasion ket mangyeg kadagiti dakkel a panagbalbaliw wenno mangpataud kadagiti baro. Daytoy ket naipakita babaen ti kas pagarigan dagiti pinulpullo a tawen nga eksperimento ti mutasion kadagiti kuton ti sabong ken bakteria. Adtoy ti sumagmamano a komento dagiti managsirarak maipapan iti dayta a banag:

Uray no rinibu a mutasion ti nasukimaten iti panawentayo, awan ti nasarakantayo a nalawag a kaso a ti mutasion ti nangbalbaliw koma iti maysa nga animal nga agbalin a narikrikut, nangpataud iti baro nga estruktura, wenno nangpataud pay ketdi iti nauneg, baro a panagadaptasion. (RD Clark, Darwin: Sakbay ken Kalpasan , p. 131)

Dagiti mutasion nga ammotayo – a maipagarup a responsable iti pannakaparsua ti sibibiag a lubong – ket sapasap a bareng dagiti pannakapukaw ti maysa nga organo, pannakapukaw (pannakapukaw ti pigmento, pannakapukaw ti maysa nga appendage), wenno pannakaduplikasion ti addan nga organo. Iti aniaman a kasasaad dida mangparnuay iti aniaman a pudno a baro wenno indibidual iti organiko a sistema, aniaman a mabalin a maibilang kas nakaibatayan ti baro nga organo wenno kas pangrugian ti baro nga aramid. (Jean Rostand, Ti Libro ti Orion ti Ebolusion , 1961, p. 79)

Masapul a maawatan a dagiti sientista addaanda iti makasungbat unay ken nasaknap a network a mangduktal kadagiti mutasion a mangpaadu iti impormasion. Kaaduan a geneticist pagtalinaedenda a silulukat dagiti matada kadakuada. - - Nupay kasta, diak kombinsido nga adda uray maysa a nalawag a pagarigan ti mutasion a di pagduaduaan a nangpataud koma iti impormasion. (Sanford, J., Genetiko nga Entropia ken ti Misterio ti Genome, Ivan Press, Nueva York, p. 17).

Ti konklusion ket dagiti mutasion ket saan a mabalin a makina ti ebolusion, wenno ti natural a panagpili, gapu ta awan kadagitoy ti mangpartuat kadagiti baro nga impormasion ken dagiti baro a komplikado nga estruktura a kasapulan babaen ti "manipud iti primordial a selula aginggana iti tao" -teoria. Amin a panangiladawan iti ebolusionario a literatura ket nasayaat a pagarigan, ngem dagiti laeng pagarigan ti panagduduma ken panagadaptasion a kas ti panagandur ti bakteria, panagduduma ti kadakkel ti tukak ti tumatayab, panagandur ti insekto kadagiti insektisidio, panagbalbaliw ti kapartak ti panagdakkel ti ikan a gapuanan ti nalabes a panagkalap, nasipnget ken nalawag a kolor ti peppered moth ken panagbalbaliw gapu kadagiti heograpiko a lapped. Amin dagitoy ket pagarigan no kasano a sumungbat ti maysa a populasion kadagiti panagbalbaliw ti aglawlaw, ngem dagiti kangrunaan a kita ket agtalinaed nga agpapada iti amin a panawen ken saan nga agbaliw kadagiti dadduma. Agtalinaed dagiti bakteria kas bakteria, aso kas aso, pusa kas pusa, kdpy.. Pudno a mapasamak ti panagbalbaliw, .

   Maipalagip nga iti librona nga On the Origin of Species , ni Darwin ket saan met a nangidatag kadagiti ania man a pagarigan ti panagbalbaliw ti sebbangan, ngem dagiti laeng pagarigan ti panagduduma ken panagadaptasion iti uneg dagiti batayan a grupo. Nasayaat dagitoy nga ulidan, ngem awanen. Saanda a paneknekan "manipud iti primordial a selula agingga iti tao" -teoria a pudno. Kinuna a mismo ni Darwin iti maysa a surat: “Aktual a nabannogak a mangibaga kadagiti tattao a diak ibagbaga nga adda aniaman a direkta nga ebidensia ti maysa a kita a nagbalbaliw iti sabali a kita ken patiek nga umiso daytoy a panangmatmat kangrunaanna gapu ta nakaad-adu a penomenon ti mabalin a magrupo ken mailawlawag naibatay iti dayta” (18). Kasta met, kuna ti sumaganad a naadaw a sasao nga iti libro ni Darwin nga On the Origin of Species awan dagiti pudno a pagarigan ti panagbalbaliw dagiti kita:

"Daytoy ket medyo makariro a ti maysa a libro a nagbalin a nalatak para iti panangilawlawag ti nagtaudan dagiti sebbangan ket saan a mangilawlawag daytoy iti ania man a wagas." (Christopher Booker, kolumnista ti Times a mangtukoy iti magnum opus ni Darwin, On the Origin of Species) (19)

Kasano nga ikalintegam ti panagbaba ti tao manipud kadagiti kasla uleg a parsua?

Ti kangrunaan a premise ti ebolusion ket amin nga agdama a kita ket addaan iti agpapada a porma ti puon: maysa a simple a stem cell. Kasta met laeng ti mapaspasamak iti moderno a tao. Isursuro dagiti ebolusionista a naggaputayo iti isu met laeng a kadaanan a selula, nga immuna a nagbalin a porma ti biag iti baybay ken, kas maudi nga addang, sakbay ti tao a nagbalin a moderno a kasla uleg a natauan nga inapo. Kastoy ti patien dagiti ebolusionista, nupay awan ti in-inut nga ebolusion a makita kadagiti fossil.

     Ngem pudno kadi ti pannakaawat dagiti ebolusionista maipapan iti nagtaudan ti tao? Itampoktayo ti dua a napateg a rason a mangipasimudaag iti kasungani:

Dagiti tedda ti moderno a tao kadagiti daan a suson paneknekanda ti ebolusion . Simple ti umuna a rason ken isu ti pannakasarakan dagiti nalawag a tedda dagiti moderno a tattao iti di kumurang a kas iti daan wenno natataengan a strata a kas kadagiti tedda dagiti maipagarup nga inapoda, uray no ad-adda nga adda dagiti moderno a tedda ti tao kadagiti natataengan a strata ngem kadagiti maipagarup nga inapoda. Nasarakan pay ketdi dagiti nalawag a tedda ken sanikua ti moderno a tao kadagiti benneg ti karbon a naibilang a ginasut a milion a tawenen ti kabayagna.

    Ania ti kayat a sawen daytoy? Kaipapananna a ti moderno a tao ket nagparang iti uray la iti isu met laeng a tiempo ditoy daga wenno uray pay sakbay dagiti maipagarup nga inapona. Saan a pulos a posible dayta agsipud ta saan a pulos a mabalin a sibibiag dagiti kaputotan sakbay dagiti kapuonanda. Adtoy ti nabatad a panagsusupadi a mangsupring iti ebolusionario a panangilawlawag iti nagtaudan ti tao.

   Dagiti sumaganad a naadaw a sasao ibagada kadakayo ti ad-adu pay maipapan iti daytoy. Bigbigen dagiti nalatak a sientista no kasano a nalawag a maulit-ulit a nasarakan dagiti tedda a kukua ti moderno a tao kadagiti nagkauna a strata, ngem nailaksidda gapu ta moderno unay ti kalidadda. Pinulpullo nga umasping a natakuatan ti naaramid:

LBS Leakey: “Awan duadua a dayta a rebba ti tao a kukua dagitoy [ni Acheul ken Chelles] a kultura, ket namin-adu a nasarakan (...) ngem saanda a nailasin a kasta wenno nailaksid gapu ta isuda ti Homo sapiens type, ket ngarud saanda a maibilang a daan.” (20) .

RS Lull: ... Maulit-ulit a nagparang dagiti kasta a tedda dagiti iskeleton. (...) Aniaman kadagitoy, uray no tungpalenda dagiti dadduma a kasapulan ti kinalakay – ti pannakaitabon kadagiti lakay a suson, panagparang dagiti tedda ti animal iti tengngada ken ti isu met laeng a grado ti fossilization, kdpy – ket saan nga umdas a mangpennek kadagiti kasapulan ti pisikal nga antropolohia, . agsipud ta awan kadakuada ti addaan iti aniaman a langa ti bagi a saan koma nga adda kadagiti American Indian itatta.” (21) .

Ni Marvin L. Lubenow ket nagsurat iti isu met laeng a suheto iti librona a Myytti apinaihmisistä (Tulang ti Panagsusupiat) . Iti daytoy a libro, ginupgopna dagiti bukod a klasipikasion ti edad dagiti ebolusionista para kadagiti fossil a nasarakanda . Nairaman amin a natakuatan a naipadamag kadagiti literatura dagiti ebolusionista.

    Ti isu met laeng a parikut ket tumaud kadagitoy a klasipikasion ti edad dagiti ebolusionista: dagiti fossil ket masarakan kadagiti sapasap ti daga a nalaokan ken awan ti ania man a naireseta nga urnos ti ebolusion. Saanda a masarakan iti urnos a kalikaguman ti ebolusion. Saan nga ipamatmat dagiti natakuatan a naggapu ti tao kadagiti nasimsimple a kasla uleg nga inapo.

    Iti librona, kuna ni Lubenow:

   (...) Kamaudiananna, dimteng “ti Fossil Day” ti kursomi. Inranud dagiti estudiante dagiti reportda kadagiti kaklaseda ken inkabilda dagiti fossilda iti maysa nga eskema a mangsurot kadagiti edad ken klasipikasion nga inted dagiti ebolusionista. Bayat nga in-inut a nagdisso dagiti pedaso, ad-adda a nalawag a naawatan dagiti estudiante a saan a maliklikan a paneknekan dagiti fossil ti ebolusion ti tao.

   No ti ebolusion ti tao ket pudno, dagiti fossil ket maikabil koma iti linia ti panawen manipud iti Abagatan nga uleg, babaen ti sumagmamano a porma ti Homo habilis , Homo erectus ken dagiti nasapa a Homo sapiens , ken kamaudiananna aginggana iti moderno a Homo sapiens(datayo dayta, a naindaklan ken napintas). Imbes ketdi, maikabilto ditoy ken sadiay dagiti fossil nga awan ti aniaman a nalawag nga ebolusionario nga urnos. Uray no inusar dagiti estudiante ti petsa ken pannakaklasipika dagiti ebolusionista a mismo, nagbalin a nalawag kadakuada a ti fossil a material ket imbes ketdi pukawenna ti ebolusion ti tao. Aniaman a lektura wenno serye ti lektura nga inaramidko ket saan koma a makapasiddaaw a kas iti panagadal nga inaramid a mismo dagiti estudiante. Awan ti aniaman a maibagak koma a dakkel ti epektona kadagiti estudiante a kas iti lamolamo a kinapudno maipapan iti mismo a material a fossil ti tao. (22) .

Kadagiti fossil dua laeng a grupo: dagiti gagangay nga uleg ken moderno a tattao . Kas naibaga, ti kangrunaan a premisa ti teoria ti ebolusion ket ti tao ket naggapu kadagiti kasla uleg a parsua, isu nga iti panaglabas ti historia umad-adu dagiti komplikado a tattao nga immay ditoy daga. Daytoy a kapanunotan ket ti panangipapan ni Darwin ken dagiti kapanawenanna, nupay bassit laeng ti nasarakan kadagiti maipagarup a natauan nga inapo idi maika-19 a siglo. Ni Darwin ken dagiti kakaduana ket adda laeng iti pammati ken namnama a masarakanda inton agangay iti daga.

   Kasta met laeng a pammati ti agraraira iti panagsapul itatta kadagiti fossil ti tao. Gapu ta adda pammati dagiti tattao iti teoria ti ebolusion, sapsapulenda dagiti maipagarup nga inapo ti tao. Impluensiaan ti pammati ti amin nga ar-aramidenda. Wenno no awan ti pammatida iti ebolusion ti tao manipud kadagiti kasla uleg nga inapo, saan nga umdas ti motiboda a mangsapul.

    Ania ti impalgak dagiti natakuatan? Saanda a pagpadayawan dagiti mangsupsuporta iti teoria ti ebolusion. Saanda nga agtutunos iti dandani aniaman a natakuatan, ket maysa pay, mapaliiw ti nalawag a tampok kadagiti natakuatan: iti kamaudiananna, adda laeng dua a grupo: nalawag a kasla uleg a parsua ken gagangay a tattao. Daytoy a pannakabingbingay ket agtultuloy iti wagas a dagiti uleg iti abagatan (Australopithecus) ket, kas ipasimudaag ti nagan, gagangay nga uleg, kas ken ni Ardi, a ti kadakkel ti utekna ket basbassit ngem dagiti uleg iti abagatan. (Ti Homo Habilis ket maysa a di masinunuo a klase a mabalin a naglaok a nadumaduma a grupo. Dadduma kadagiti tampokna ket mangisingasing nga ad-adda pay a kasla uleg ngem dagiti abagatan nga uleg). Imbes ketdi, ni Homo Erectus ken ti tao a Neanderthal, nga agpapada unay iti maysa ken maysa, ket ordinario a tattao.

    Apay a kasta ti pannakabingbingay iti dua laeng a kategoria? Inamin a mismo ti sumagmamano a sientista a dagiti uleg iti abagatan ket saan a mabalin nga agbalin a natauan nga inapo, no di ket maysa dayta nga ordinario nga uleg, maysa a kita a naungawen. Nadanon daytoy a konklusion gapu ta kasla uleg unay ti bagida ken kakatlo laeng ti kadakkel ti utek ti kadakkel ti utek ti moderno a tao. Adtoy ti dua a komento:

No idilig dagiti bungo ti maysa a tao ken ti maysa nga anthropoid, ti kalasag ti maysa nga Australopithecus ket nalawag nga ad-adda nga umasping iti kalasag ti maysa nga anthropoid. Ti panangibaga iti sabali ket isu met laeng ti panangipapilit a ti nangisit ket puraw. (23) .

Dagiti natakuatantayo ket mangbaybay-a iti dandani awan a pulos a panagduadua a (...) ti Australopithecus ket saan nga umasping iti Homo sapiens ; imbes ketdi, umasping dayta kadagiti moderno a guenon ken anthropoid. (24) .

Ti ngay Homo erectus ken ti tao a Neanderthal, nga agpapada unay ti maysa ken maysa ken ti kadakkel ti utek ken bagida ket naan-anay a mangipalagip kadagiti moderno a tattao? Nasarakan ita ti umdas a pammaneknek iti kinatao dagitoy a dua. Ti Homo erectus ket nakabalin a nakipaset iti panaglayag ken nagaramid pay kadagiti ramit isu a ti ebolusionista a ni Dr Alan Thorne ket nangibagbaga idi pay 1993: "Saanda a Homo erectus (iti sabali a pannao, saanda koma a maawagan iti daytoy a nagan). Isuda ket tao". (Ti Australiano, 19 Agosto 1993). Umasping iti dayta, ad-adda nga aggargaraw dagiti kontemporaneo a sientista iti panangmatmat a ti tao a Neanderthal ket mabalin a maibilang a pudno a tao. Malaksid iti estruktura ti bagi, dagiti makagapu ket adu a kultural a natakuatan ken baro a panagadal iti DNA.(Donald Johnson / James Shreeve: Ubing ni Lucy, p. 49).

   Karaman kadagiti managsirarak a nangisingasing ti pannakairaman ti Homo erectus ken Neandertal iti klase ti Homo sapiens ket kas pagarigan ni Milford Wolpoff. Ti mamagbalin a naisangsangayan daytoy a sasao ti maysa nga ebolusionario a paleontologo ket naikuna nga ad-adu ngem iti asinoman a nakitana ti orihinal a fossil a material dagiti hominides. Kasta met, ni Bernard Wood, a naibilang a mangidadaulo nga autoridad kadagiti ebolusionario a pedigree, ken M. Collard ket nangibaga a ti sumagmamano a maipagarup a hominide ket gistay interamente a kasla tao wenno gistay interamente a kasla abagatan nga uleg (Science 284 (5411): 65-71, 1999).

    Ania ti maitudo manipud kadagiti nadakamat? Awan serserbina ti agsao maipapan iti apeman, ta iti kinapudnona adda laeng dagiti tattao ken uleg. Adda laeng dagitoy dua a grupo, kas kinuna ti sumagmamano a kangrunaan a managsirarak iti daytoy a benneg.

   Iti sabali a bangir, no maipapan iti panagparang ti tao ditoy daga, awan ti sigurado a rason a nagparang ti tao ditoy daga sakbayna ngem iti ipakpakita ti Biblia, kayatna a sawen, agarup 6,000 a tawenen ti napalabas. Apay a kasta? Ti makagapu ket awan ti piho nga ebidensia iti napapaut a panawen. Ti ammo a pakasaritaan ket talaga a naggapu laeng iti 4000-5000 a tawen, idi kellaat ken naggigiddan a nagparang dagiti banag a kas iti panagsurat, panagbangon, siudad, agrikultura, kultura, komplikado a matematika, panagdamili, panagaramid iti ramit ken dadduma pay a banag a maibilang a pakabigbigan ti tao. Adu nga ebolusionista ti mayat nga agsarita maipapan iti panawen sakbay ti pakasaritaan ken historikal, ngem awan ti disente nga ebidensia nga adda idi panawen sakbay ti pakasaritaan, kas pagarigan, 10,000 agingga iti 20,000 a tawenen ti napalabas, gapu ta dagiti pasdek ken banag a nadakamat iti ngato ket saan a sigurado a pagaammo manipud iti dayta a panawen.

   Maysa pay, karkarna unay a ti tao ket nagbalbaliw iti agarup dua a milion a tawenen ti napalabas, ngem kellaat a bimtak ti kulturana iti intero a lubong sumagmamano a milenio ti napalabasen. Ti nasaysayaat a panangilawlawag ket adda laeng ti tao iti sumagmamano a milenio, ket ngarud rimsua laeng dagiti pasdek, siudad, paglaingan iti pagsasao, ken kultura bayat dayta a tiempo, kas ipakita ti libro ti Genesis. 

Dika agtalinaed iti ruar ti pagarian ti Dios!

Kamaudiananna, nalaing nga agbasbasa! Inayatnaka ti Dios ken kayatnaka iti agnanayon a pagarianna. Uray no nagbalinka a mananguyaw ken kabusor ti Dios, adda nasayaat a plano ti Dios para kenka. Maawatan dagiti sumaganad a bersikulo a mangisarsarita maipapan iti panagayat ti Dios kadagiti tattao. Ibagada no kasano nga immay ni Jesus ditoy lubong tapno umawat ti tunggal maysa iti biag nga agnanayon ken pannakapakawan dagiti basol. Tunggal tao iti lubong ket makapadas iti daytoy:

- (Juan 3:16) Ta kasta unay ti panagayat ti Dios iti lubong, nga intedna ti bugbugtong nga Anakna, tapno ti siasinoman a mamati kenkuana ket saan a mapukaw, no di ket maaddaan iti biag nga agnanayon.

- (1 Juan 4:10) Ditoy ti ayat, saan a gapu ta inayattayo ti Dios, no di ket gapu ta inayatnatayo, ken imbaonna ti Anakna nga agbalin a pakakabbongan dagiti basoltayo.

Ngem automatiko kadi a magun-od ti maysa a tao ti koneksion iti Dios ken ti pannakapakawan dagiti basol? Saan, masapul nga agturong ti tao iti Dios a mangipudno kadagiti basbasolna. Mabalin nga adu ti addaan laeng iti pammati a tengtenglenda a pudno ti amin a naisurat iti Biblia, ngem dida pulos inaramid daytoy nga addang a sadiay agturongda iti Dios ken isukoda ti intero a panagbiagda iti Dios.

    Ti nasayaat nga ulidan ti panagbabawi isu ti pannursuro ni Jesus maipapan iti nabaybay-an nga anak. Nagbiag daytoy nga ubing iti nauneg a basol, ngem kalpasanna, nagturong ken amana ket impudnona dagiti basolna. Pinakawan ti amana.

- (Luc 15:11-20) Ket kinunana, Adda dua nga annak a lallaki.

12 Ket ti ub-ubing kadakuada kinunana ken amana, Ama, itedmo kaniak ti bingay ti sanikua a maipaay kaniak.” Ket biningayna kadakuada ti pagbiagna.

13 Ket saan nga adu nga aldaw kalpasanna ti ub-ubing nga anak inummongna amin, ket nagdaliasat iti adayo a daga, ket sadiay sinayangna ti sanikuana babaen ti nariribuk a panagbiag .

14 Ket idi nabusbosna amin, timmaud ti napigsa a bisin iti dayta a daga; ket nangrugin nga agkurang.

15 Ket napan ket nakikadua iti maysa nga umili iti dayta a pagilian; ket imbaonna isuna kadagiti talonna tapno agpakan kadagiti baboy.

16 Ket kayatna koma a punnuen ti tianna cadagiti ukis a kinnan dagiti baboy: ket awan ti tao a nangted kencuana.

17 Ket idi napanunotna, kinunana, “Mano a tangdan nga adipen ni amak ti addaan iti umdas a tinapay ken nabati, ket madadaelak gapu iti bisin!

18 Bumangonakto ket mapanak ken amak, ket kunaekto kenkuana, Ama, nagbasolak maibusor iti langit ken iti sanguanam , .

19 Ket diak maikari a maawagan iti anakmo: pagbalinennak a kas maysa kadagiti tangdan nga adipenmo.

20 Ket timmakder, ket immay ken amana. Ngem idi adda pay adayo, nakita ni amana, ket naasian , ket nagtaray, ket nagtinnag iti tengngedna, ket inagkanna.

No agturong ti maysa a tao iti Dios, rumbeng met nga abrasaenna ni Jesus kas Apo ti biagna. Ta babaen laeng ken Jesus ti maysa a makaasideg iti Dios ken umawat iti pammakawan dagiti basol kas ipakita dagiti sumaganad a bersikulo. Ngarud, awagam ni Jesus nga agbalin nga Apo ti biagmo, ket umawatkanto iti pannakapakawan dagiti basol ken biag nga agnanayon:

- (Juan 14:6) Kinuna ni Jesus kenkuana, Siak ti dalan, ti kinapudno, ken ti biag: awan ti umay iti Ama, no di laeng babaen kaniak.

- (Juan 5:40) Ket saankanto nga umay kaniak, tapno maaddaanka iti biag .

- (Aramid 10:43) Kenkuana saksi dagiti amin a mammadto , a babaen ti naganna ti siasinoman a mamati kenkuana umawat iti pannakapakawan dagiti basol .

- (Aramid 13:38,39) 38 Maipakaammo koma kadakayo, lallaki ken kakabsat, a babaen iti daytoy a tao, maikasaba kadakayo ti pannakapakawan dagiti basol :

39 Ket babaen kencuana napalinteg dagiti amin a mamati manipud iti amin a banag, a saankayo ​​a nalinteg babaen ti Linteg ni Moises.

No inawatmo ni Jesus iti biagmo ket inkabilmo ti pammatim, kayatna a sawen, ti panagtalekmo iti banag ti pannakaisalakan, Kenkuana (Aramid 16:31 "Ket kinunada, Mamatika ken ni Apo Jesucristo, ket maisalakankanto, ket." ti balaymo."), mabalinmo ti agkararag, kas pagarigan, kas iti sumaganad: 

Ti kararag ti pannakaisalakan : Apo, Jesus, agsubliak Kenka. Ipudnok a nagbasolak kenka ket diak nagbiag a maitunos iti pagayatam. Nupay kasta, kayatko a tallikudan dagiti basolko ket sumurot Kenka iti amin a pusok. Mamatiak met a napakawanen dagiti basolko babaen ti panangabbongmo ket naawatko ti biag nga agnanayon babaen Kenka. Agyamanak Kenka gapu iti pannakaisalakan nga intedmo kaniak. Amen.

REFERENCES:

1. Andy Knoll (2004) PBS Nova interview, 3. May 2004,  sit. Antony Flew & Roy Varghese (2007) There is A God: How the World’s Most Notorious Atheist Changed His Mind. New York: HarperOne

2. J. Morgan: The End of Science: Facing the Limits of Knowledge in the Twilight of Scientific Age (1996). Reading: Addison-Wesley

3. Stephen Jay Gould: Hirmulisko heinäsuovassa (Dinosaur in a Haystack), p. 115,116,141

4. Stephen Jay Gould: Hirmulisko heinäsuovassa (Dinosaur in a Haystack), p. 115,116,141

5. Sylvia Baker: Kehitysoppi ja Raamatun arvovalta, p. 104,105

6. Carl Wieland: Kiviä ja luita (Stones and Bones), p. 34

7. Kysymyksiä ja vastauksia luomisesta (The Creation Answers Book, Don Batten, David Catchpoole, Jonathan Sarfati, Carl Wieland), p. 84

8. Jonathan Sarfati: Puuttuvat vuosimiljoonat, Luominen-magazine, number 7, p. 29,30,

http://creation.com/ariel-roth-interview-flat-gaps

9. Pearce, F., The Fire-eater’s island, New Scientist 189 (2536):

11.  Stephen Jay Gould: Catastrophes and steady state earth, Natural History, 84(2):15-16 / Ref. 6, p. 115.

12. George Mc Cready Price: New Geology, lainaus A.M Rehnwinkelin kirjasta Flood, p. 267, 278

13. (The Panda’s Thumb, 1988, p. 182,183)

14. Francis Hitching: Arvoitukselliset tapahtumat (The World Atlas of Mysteries), p. 159

15. Richard Dawkins: Jumalharha (The God Delusion), p. 153

16. Stephen Jay Gould: The Panda’s Thumb, (1988), p. 182,183. New York: W.W. Norton & Co.

17. Charles Darwin: Lajien synty (The origin of species), p. 457

18. Darwin, F & Seward A. C. toim. (1903, 1: 184): More letters of Charles Darwin. 2 vols. London: John Murray.

19. Christopher Booker: “The Evolution of a Theory”, The Star, Johannesburg, 20.4.1982, p. 19

20. L.B.S. Leakey: "Adam's Ancestors", p. 230

21. R.S. Lull: The Antiquity of Man”, The Evolution of Earth and Man, p. 156

22. Marvin L. Lubenow: Myytti apinaihmisestä (Bones of Contention), p. 20-22

23. Journal of the royal college of surgeons of Edinburgh, tammikuu 1966, p. 93 – citation from: "Elämä maan päällä - kehityksen vai luomisen tulos?", p. 93,94.

24. Solly Zuckerman: Beyond the ivory tower, 1970, p. 90 - citation from: "Elämä maan päällä - kehityksen vai luomisen tulos?". p. 94.