|
This is a machine translation made by Google Translate and has not been checked. There may be errors in the text. On the right, there are more links to translations made by Google Translate. In addition, you can read other articles in your own language when you go to my English website (Jari's writings), select an article there and transfer its web address to Google Translate (https://translate.google.com/?sl=en&tl=fi&op=websites).
Buda ukat budismo jan ukax Jesusa?
Budista yatichäwinakax uñakipt’atawa. ¿Chiqati janicha?
Waljaniw cultura ukat deporte uraqpachan idolonakanïpxi. Jupanakax musica lurañ yatirinaka, actoranaka, futbol anatirinaka jan ukax yaqha warawaranakax suma jikxatasipxi. Jupanakaru ukat kuntï lurapki ukanakajj wali chʼamampiw arktatäpjje, kunattejj sum sarnaqapjjatapa ukat jakäwipajj wali askiwa. Deportes ukat cultura tuqit warawaranakax mä jukʼa tiempox wali uñtʼatäpkchisa, janiw religionankirinakampi ukat ajay tuqit yatxattʼat jaqinakamp chikachasiñapäkiti, jupanakan yatichäwinakapax tunka maranakaw chʼamañchtʼawayi. Aka qillqatanxa, Buda ukat budista religionampiw lupʼiñasa, ukhamaraki Jesusampi ukat cristiano iyawsäwimpiw amuytʼasiraki. ¿Maynix Buda chachan yatichäwinakaparu jan ukax Jesucristor iyawsañas wakisispati? Yatichäwinakapa, kawkhans uñstawayi ukat kawkirus atinisiñama, ¿kunas mayj mayjaxa? Uka toqenakatwa jutïrin yatjjataskañäni. Qalltanjja, budismo religionan universo qalltatapa ukat jakäwipan jan waltʼäwipat uñakiptʼasaw qalltañäni.
Budismo ukan universo qalltawipan jan walt’awipa ukhamarak jakawipa. Nayraqatxa, budismo religionax Diosar jan iyawsir religionawa, uk amuytʼañax wali askiwa. Mä arunxa, jichhürunakan budistanakax Buda sat diosar mayisipkchisa jan ukax luratanakapan uñnaqanakapar yupaychapkchisa, budismo religionax janiw chiqpach lurayiri diosax utjatap amuykiti. Budistanakajj janiw mä Luriri utjatap creyipkiti. Aka chiqanw budismo sat yupaychäwin nayrïr jan waltʼäwipax utji, ukax Diosar jan iyawsäwin jan waltʼäwipampi kikiparakiwa. Kunatix aka yänakax sapa uru nayranakasampi jan ukax telescopio yanapt’ampiw uñjsna ukax janiw nayratpach utjkänti. Jupanakajj mä tiempon nasipjjpachänwa:
• Galaxias ukat warawaranakax janiw nayratpach utjkänti, kunattix jan ukhamäkaspa ukhaxa, radiación ukanakax niyaw tukusispäna • Planetanaka, phaxsinakax janiw nayratpach utjkänti kunatix wali volcánico actividad ukax utjiwa ukax janiw sayt’kiti • Aka uraqin jakañax janiw nayratpach utjkänti, kunatix aka Uraqin jakañax Intimpiw chint’ata, ukax janiw wiñayatak Uraqir junt’uchkaspati. Jan ukhamäkaspa ukhajja, energía reservanakapajj niyaw tukusispäna.
Uka tuqitxa akham siwa: universosa ukat jakañas relojanak qalltkäna ukhaw chiqpachapuni qalltawaypachäna. Ukajj mä amuytʼäwiwa, Diosar jan iyawsir cientificonakas iyaw sapjjewa jan ukajj iyaw sapjjañaparakiwa. Inas Diosan luratanakapampejj jan acuerdopkchiti, ukampis jakañasa, alajjpachasa mä qalltanïtap janiw arskaspati. Budismo ukat Diosar jan iyawsañ tuqit jan waltʼäwix kunjamsa nayra yänakax uñstawayi ukakiw utji. Amuyt’añataki, universox jan kunat sapakiw uñstawayi, jach’a ch’axwäwi satäkis ukanx sañax inamayakiwa kunatix matemática tuqit jan lurañjamawa. Mä arunxa, qalltanx janiw kunas utjkänti - jan kunas utjkchïnxa - janiw kunas ukat uñstkaspati. Janiw kunas jan kunat apsuñjamäkiti, ukhamax teoría de gran explosión ukax matemáticas ukat leyes naturales ukanakaruw jan walt’ayi. Ukhamatwa Diosar jan iyawsirinakax ukat Buda arkirinakapax mä jan walt’äwin jikxatasipxi, kunapachatix galaxias, warawaranaka, planetanaka ukat phaxsinakan utjatapat mä razón jikxatañ yant’apxi ukhaxa. Inas jupanakax uñstawipatx mayj mayj teorías ukanipxchi, ukampis teorías ukanakax janiw observaciones prácticas ukat ciencia ukarjam luratäkiti, jan ukasti imaginación ukarjam luratawa. Ukhamarakiw jakañan yurïwipax. Janiw khiti Diosar jan iyawsir cientificonakas uk qhanañchkaspati. Jupa pachpa yurïwipax janiw lurañjamäkiti, kunatix jakañakiw jakañ apanispa. Aka kamachitx janiw kuna excepciones ukanakas jikxataskiti. Nayrïr jakañ yänakatxa, ukax qhanaw lurayiri diosat parli, sañäni, Bibliax qhan yatichaski. Jupax luratanakapat yaqhachatawa:
- (Gén 1:1) Qalltanxa Diosax alaxpachampi aka Uraqsa luratayna.
- (Isaías 66:1,2) 1 Tatitux akham sänwa: ‘Alaxpachax tronoxawa, aka uraqis kayunakaxa, ¿kawkinkirak nayatak utachasktasti? ¿kawkinkis samarañaxaxa? 2 Taqi ukanakxa amparajampiw lurawayta, taqi ukanakas lurasiwayi , sasaw Tatitux saraki, ukampis aka jaqiruw uñch'ukiskä, khititix pobre, arrepentisiñ ajayunïki, arunak ist'asax khathatt'ki uka jaqiru.
- (Apo 14:7) 7 Jach'a arumpiw säna: —Diosar axsarapxam , jach'añchapxam; Jupan taripañ horasapax purinxiwa, alaxpacha, akapacha, quta, uma phuch'unak lurir Diosar yupaychapxam .
Budismo sat religionan reencarnación sat yatichäwi. Kunjamsa budismo religionax cristiano ukat teísta amuyunakapat sipan mayjäspa ukxa akham sasaw nayraqat qhanañchasiwayi. Budismo religionanjja, janiw khiti Diosas utjkiti, jupajj taqe kunsa lurawayi ukat luratanakapatjja yaqhachatawa. Uka amuyunxa, budismo religionax hinduismo ukar uñtasitawa, uka religionax janiw taqi chʼamani lurayiri dios sasin amuykiti. Budismo religionax hinduismo ukar uñtasitaw reencarnación satäkis uka yatichäwix utjaraki. Uka pachpa yatichäwiw occidental markanakar puriraki, ukanwa Machaq Edad satäkis uka movimienton yatichasi. Occidental markanakanx niya 25% jaqinakaw reencarnación ukar iyawsapxi. India markansa ukat Asia tuqinkir yaqha markanakansa, kawkhantï uka yatichäwix uñstawayki uka markanakanxa, uka yatichäwix jukʼamp jachʼawa. Reencarnación uka amuyunakax jakäwisax mä ciclo continuo ukhamaw sasaw amuyasi. Uka yatichäwirjamaxa, sapa mayniw aka Uraqin mayamp mayamp yuripxi, ukat kunjamsa nayra jakäwipan jakapxäna ukarjamaw machaq jaqir tukuñ katuqapxi. Taqi kuna jan walinakatï jichhürunakan paskistu ukanakax nayra sarnaqäwinakat jutañapawa, ukat jichhax kuntï nayrax yapuchawayktan uk apthapiñasawa. Jaqix qhant’ayasiñ jikxataspa ukhakiw reencarnación ciclo ukat qhispiyatäni, kunjamtï Budax uñjki ukhama. Ukampis kunsa reencarnación ukat versión budista uka tuqit amuytʼañasa, uka tuqitwa jutïrin lupʼiñäni:
¿Kunatsa jan amtktanti? Nayrïr jisktʼajja, reencarnación satäkis ukajj cheqati janicha uka toqetwa parli. ¿Nayra jakäwinakat jan kuns amtasktan uka laykut ukajj cheqäspa? Chiqpachans nayra jakäwinakat mä cadena qhipäxan utjchi ukhaxa, ¿janit jupanakat walja saräwinakat amtasiñ suyksna - familian jakawipa, yatiqañ utar saraña, jakañ utanaka, irnaqäwi ukat kusist’añ utanakamp chikt’ata? Ukampis ¿kunatsa jan amtktanti? ¿Janit armasiñasax nayra jakäwinakax janipuniw utjkänti, uk qhan uñachtʼaykaspa? H. B. Blavatsky, Sociedad Teosófica ukan utt’ayiripa, ukat inas 19 siglo Occidental uksanx reencarnación tuqit yatichäwix juk’amp uñt’ayawaychi, jupax pachpakiw iyaw satayna, mä arunx armasiñasawa:
Inas sissna, mä jiwir jaqin jakäwipanx janiw ukham t’aqhisiñanakax almampi janchimpix utjkiti, ukax janiw mä juchan achupa ukhamarak jan walt’awipäkaspati, ukax nayra pachanx lurasiwayi. Ukampis mayni tuqitxa, jichha jakäwipanx janiw ukanak amtañax utjkiti. 1) .
Chiqansa, sañäni, Buda sat chachax qhantʼañ experienciapanxa nayra jakäwinakapwa amtasïna sasaw sapxi, ukat Machaq Edad sat movimientonkir yaqhip jaqinakax ukhamarakiw sapxi. Ukampirus jan walt’awix janiw khitis ukanak amtaskiti estado normal ukanx kawkhantix jiwasax lurañ yattan ukat amuyt’añ yattanxa. Ukax janiw Buda ukampix luraskänti, ukampis jupax mä qhananchañ experienciaw munasïna kawkhantix 100.000 jila nayra jakäwinakap amtasïna, pali qillqatanakarjama (C. Scott Littleton: Idän uskonnot, p. 72 / Yatiña Oriental). Ukampirus qhananchañ experiencianaka ukat nayra jakäwin amtatanakan jan walt’awipax kunjams atiniskañjamawa. Taqinipuniw amuyunaka ukat amuyt’awinaka ukat samkanakanïtan kawkhantix walja kasta aventuranak uñjtan ukax samkan chiqäkaspas ukhamawa ukampis janipuniw uñjktanti. Ukaw samkanakarusa, amuyunakarus janiw taqpach atinisksnati, ukwa uñachtʼayistu. Uka sallqjañax utjaspawa. Kunjamsa uka qhana experiencianakax uñsti ukax niya ukhamarakiw lurasi. Jilapachax mä jaqix walja maranakaw contemplación/meditación ukar yatiqawayi ukatx ukax qhipharux qhananchañ experiencia satäkis ukaruw puriyi. Ukhamaw Buda tuqitxa, jupax walja maranakaw wali sum lup’ïna, ukampis wali askiwa, islam profeta Mahoma jupax religioso lup’iñampiw chikañchasirakïna, kunapachatix visiones ukat revelaciones ukanak katuqañ qalltäna. Ukhamaw walja yaqha yupaychäwinakax qalltawayi. Amuyt’añataki, walja religioso tamanakax Japón markan utjki ukanakax uka thakhi tuqiw yuripxi, kunawsatix maynix nayraqatx jaya pachaw lup’i ukat ukatx mä revelación katuqawayi, uka tuqitw uka sartasiwix lurasi. Ukatjja, kunjamtï yaqhepajj jaya tiempo lupʼisajj jikjjatasipkaspa uka pachpa experiencianakajj droganakan yanaptʼapampiw uñstawayi, ukajj wali askirakiwa. Droga apnaqirinakax qhana tuqit delusional experiencianakanïpxaspaw kunjamatix jaya pacha lup’isirinakax utjki ukhama ukat inas jan utjki ukanak uñjapxchispa, kunjamatix esquizofrenia usump usuntat jaqinakax uñjapki ukhama. Naya pachpaw iyawstxa ukat amuyaraktwa chiqpachanx Supayampi ukat jan wali ajayunakampi jaqinakarux sallqjapxi uka visionanakampi ukat qhant’ayañ experiencianakampi. Nayrir hinduismo guru Rabindranath R. Maharaj jupax pachpa amuyunak uñstayawayxi. Jupa pachpaw walja maranak lupʼiñatak yatiqäna, ukatwa kʼari visionanak uñjäna. Jesucristor kuttʼasajj mä qhawqha tiempotjja, droga apnaqerinakajj jupar uñtasit experiencianïpjjatap amuyasajj wal muspharäna. Aka uñacht’awix kunjams jiskt’asiñjamaw atinisiñax uñacht’ayi sañäni Buda jan ukax yaqha jaqinakan sarnaqäwinakaparu kunapachatix nayra jakäwinakapat yatiyapxi jan ukax qhananchañ experiencias satäkis ukanakax jaya pacha lup’iñampi jan ukax droganakampi jikxatata:
Ukhamatwa juk’amp droga apnaqirinakamp uñt’asiñ qalltawayta ukat mä muspharkañ jikxatawi jikxatawayta: ¡yaqhipanakax droganakampi qulljatäkasax ukhamarakiw experiencianïpxäna, kunjamtï yoga ukat lup’iñanak lurañ urux jikxatasirïkta ukhama! “Suma ukat sumankañ pacha” LSD yanapt’ampiw mantañ atipxatayna uk qhanañchapki uk ist’asax wal muspharta; mä mundo which’ psicodélicos visiones ukat colores ukanakax nayax taqpach uñt’atäyätwa. Chiqansa, jupanakat waljanex jan wali experiencianakanïpxarakïnwa, ukampis jila parte droga apnaqirinakax nayat sipansa uka iwxtʼanak jan amuytʼañ munapkaspa ukhamänwa, yoga sat yatiqañataki. “Janiw yaqha pachanakan jan ukax sobrenatural jaqinakan visionanakap uñjañatakis jan ukax universo ukamp mayacht’atäñatakis jan ukax “Diosätwa” sasin amuyañatakis sustancianakax munaskänti, sasaw jupanakar sista. “Taqi ukanakxa transcendental meditación tuqiw jikxatta. Ukampis kʼariwa, jan wali ajayunakan sallqjapawa, kunapachatï amuyunakajajj naya pachpan apnaqatajat qhespiyawaykta ukhajj nayar atipjañataki. Jumanakax sallqjatäpxtawa. Kuntï jumanakajj thaqkta uka sumankañampi kusisit jakasiñatakejja, Cristo toqekiw thaqjjasma” sasa. Niyakejjay kuntï parlaskta uk yatjjchïnjja, naya pachpas jan droganakampiw ukham uñjasirïta, ukatwa uka droga apnaqerinakat waljanejj arunakaj wali askit uñjapjjäna. ... Droganakajj conciencian mayjtʼayañapatakiw yanaptʼi, ukajj lupʼiñat sipansa jukʼamp mayjtʼayi, uk yateqawayta. Jupanakaw saxranakarux pʼiqin neuronanakar mayjtʼayapxäna ukat chiqäkaspas ukham taqi kasta experiencianak lurapxäna, chiqpachansa ukax sallqjañjam kʼarinakänwa. Pachpa jan wali ajayunakax nayar atipjañatakix juk’amp manqhan lup’iñar irpapxitäna, qhanaw droga movimiento ukan qhipäxapankapxarakïna, pachpa satan amuyumpi. 2) .
Hindu ukat occidental amuyunakampi ch’axwaña. Reincarnación satäkis ukajj cheqäspa ukat taqe jaqenakatakïspa ukhajja, inas taqenis uka toqet ukham yatichapjjaspa. Ukampis janiw ukhamäkiti, jan ukasti budistas ukanakax mayj mayjwa uka tuqit yatichapxi, sañäni, hinduismo jan ukax occidental movimiento Nueva Edad ukankirinakat sipansa. Mayjt’awinakax aka tuqinakanx mä juk’a uñstapxi:
• Occidental amuyunakanxa, jaqix sapa kutiw jaqirjam qhiparaski sasaw amuyasi. Ukhamakipansti, hinduismo ukat budista amuyunakapanxa, jaqix mä animaljama jan ukax mä quqarjamaw yurispa. Aka qillqatanx budista amuyunakax qhanañchatawa:
Phaxsin qhipa urux ajayunakax manqha uraqin sapa mayni jakañ utaparuw kutt’apxi, satisfacción ukat satisfecho. Kui-ajayunaka ukhamaraki nayra achachila ajayunakaxa yaqha maratakixa ajayunaka punku qhipäxan jist’antatäniwa. Yaqhepajj tunka salanakaruw kuttʼapjje, ukhamat juchañchatäsipkakiñapataki. Yaqhepajj aka Oraqen jan ukajj Occidental toqenkir alajjpachan wasitat jaqëñwa suyapjje. Tunka salat reencarnación ukan ruedapar jaquntatätawa, uka rueda tuqiw aka Uraqir wasitat yurita. Yaqhipanakax suma jaqinak yuripxi, yaqhipanakax jan wali, yaqhipanakax uywanaka, jan ukax quqanakas yuripxi. 3) .
• Nayra qillqatanxa, kunjamsa budistanakax infiernon iyawsapxi uka tuqitwa parläna. Maysa tuqitxa, Occidente tuqinkir hinduismo ukat Nueva Edad movimiento ukar arkirinakax jila partex janiw infiernorux iyawsapkiti. Jupanakajj infiernon utjatap janiw sapjje. Akax reencarnación tuqit kunayman amuyunakax mayj mayjawa. Budismo tuqinx pusi alaxpacha jan ukax paraíso ukanakaw utjaraki: Norte, Sur, Inti jalsu ukat Occidental alaxpacha. Buda sat chachajj jupanakat qhep qhepa qellqatanakanwa jikjjatasi sasaw amuyapjje. Maysa tuqitxa, hinduismo ukat Machaq pacha movimiento arkirinakax janiw budistanakjam uka tuqitx iyawsapkiti.
• Reincarnación ciclo ukat mistuñatakix hinduismo ukat budismo ukanakan mayj mayjawa. Hinduismo sat jaqinakax yatichapxiwa, kunapachatï maynix Diosätap amuyasi ukat Brahman sat jaqimp chiktʼatätap amuyasi ukhaxa, reencarnación sat ciclot qhispiyatäxiwa. Ukhamakipansti, Budax pusi chiqa yatichäwinak yatichäna (1. Jakañax t’aqhisiñawa 2. T’aqhisiñax jakañ munañampiw utji 3. T’aqhisiñax jakañ munañap chhaqtayañakiw qhispiyasispa 4. Jakañ munañax chiqa thak arktasaw chhaqtayasispa ), qhipïrix llätunk thakhiw qhispiyasiñ thakhi, mä arunx reencarnación ciclo ukan qhispiyasiña. Ukanjja akanakawa: suma iyawsäwi, suma amtäwi, suma parlaña, sum sarnaqaña, suma sarnaqaña, sum chʼamachasiña, sum amtaña ukat sum lupʼiña. Ukhamatwa Buda chachan uka yatichäwipax hinduismo sat yatichäwimp jan waltʼayasi, ¿Machaq pacha movimienton occidental jaqinakan amuyunakapat kamsasmasa? Inas uka jaqinakax jaqin diosätap iyawsapxchispa, kunjamtï hinduismo jaqinakax amuyapki ukhama, ukampis uka tuqit amuyañasa ukat reencarnación ukar jan waltʼayañasa janiw hinduismo sat yupaychäwirjam yatichatäkiti. Occidental markanakanjja, janiw ukhamäkiti, reencarnación satäkis ukajj suma amuyumpiw yatichasispa. Reincarnación ukax mä oportunidad ukhamaw uñjasi ukatx janiw mä maldición ukhamakiti kunjamatix hinduismo ukat budismo ukanakax uñjapki ukhama. Ukanakax reencarnación yatichäwi jakʼan utjki uka jan waltʼäwinakawa.
¿Kunjamsa karma kamachix irnaqaski? Reincarnación yatichäwin mä misteriopax karma kamachiwa, ukax budismo, hinduismo ukat Nueva Edad movimiento ukan uñsti aka Occidente tuqina. Jaqinakan amuyt’awiparjamaxa, karma kamachix jaqirux kunjams nayra jaqir tukuskäna ukarjamaw premio churañapa ukat mutuyañapa. Maynitï jan wali luräwinak lurchi jan ukax jan wali amuyunak amuytʼchi ukhaxa, jan waliruw purispa; suma amuyunakampi lurawinakampixa suma aski achuyapxi. Ukampis adivinanzax akawa, ¿kunjamatsa mä jan jaqirjam kamachix ukham irnaqaspa? Mä ch’ama jan ukax kamachix janiw amuyt’kaspati, lurawinakan suma uñt’ayasiñapataki, jan ukax kuntix mä jaqix lurawayki ukx amtaskaspati - kunjamatix mä ley secular librox janiw ukham irnaqkaspati, ukampis kamachi phuqhirix, mä ser personal, ukax sapa kutiw wakisi; kamachi sapakixa janiwa ukham lurkiti. Ukhamaraki, derecho impersonal ukaxa janiwa jutïri jakawisatakixa amtanaka luraspati, jani ukaxa kuna condicionanakansa yuriñäni ukatxa jakañäni uksa amtaspati. Uka jiskt’at lurawinakax sapa kutiw mä jaqi kankañ munapxi, ukax karma kamachix janiw ukhamäkiti. Mä kamachikix janiw ukham irnaqkaspati. Yaqha jan walt’awix akawa, karma kamachix kunjams nayrir jakawisan jakawaytan ukarjam premista ukat mutuyarakistu, ukhamax kunats nayra jakäwinakat jan kuns amtktanti - akax nayraqat arsutawa? Jiwasatix nayra jakawisarjamaw mutuyatästanxa, ukhamax taqiniw yatipxañapa kunatsa kunatix jiwasax paskistu ukax jiwasar paskistu. Ukhampachasa, kuna razonanakas utji, kunatsa castigox jan sum qhanäkaspa ukhaxa? Ukajj reencarnación sat yatichäwin jan waltʼäwinakapat maynïriwa.
Kunjamas qalltanx - kawkhans jan wali Karmax juti? Nayrajj kunjamsa alajjpachasa, jakañasa qalltanjja sasaw qhanañchasïna. Janiw wiñayatakïkiti ukat janiw nayratpach utjapkiti, jan ukasti mä chiqap qalltaw utji. Uka tuqitxa, jiskt’awix uñstawayiwa, ¿kawkitsa jan wali Karma ukax juti? ¿Kunjamarak aka Uraqir jutaspasti, janitix aka Uraqin jakañax utjkaspäna ukhaxa? Mä arunxa, janitix jakañax utjkchïnxa, jan wali karmax janiw jan wali lurawinakat uñstkaspänti, janirakiw suma karmas uñstkaspänti. Chiqansa, sapa jaqisa ukat luratanakasa niyaw jan pantjasirïpxaspäna ukat janiw reencarnación sat ciclo pasañas wakiskaspänti. ¿Kunjamarak reencarnación ukan ciclopax -chiqächi ukhax - uñstaspasti, kunatix nayra jakäwinakat jan wali Karma ukakiw uñstayi ukat ch’amancharaki? ¿Kunas uka amtar puriwayi? Aka qhanañchäwix nayrïr jan walt’äwit qhanañcht’i. Kunjams ciclo ukax chika taypit qalltaspa uka tuqitw llamkt’i, sañjamawa, ukampis janiw qalltan jan walt’äwipatx pachpakiti. Qillqirix budista monjenakampiw aruskipt’i:
Pu-ör-an sat budista templon mä tama monjenakampiw qontʼasiyäta. Uka aruskipäwix kawkitsa jaqin ajayupax juti uka jiskt’awiruw kutt’awayxi. . Kunapachatï uka jaysäwix jan satisfackäna ukhaxa, mä monjex akham sasaw jaysäna: “Almax Buda tuqitwa inti jalant tuqinkir alaxpachat juti” sasaw jisktʼasta: “Kawkitsa Budax juti ukat ¿kunjamatsa jaqin almapax jupat juti?”, ukanwa mayamp mä jach’a arst’äwiw nayrir ukhamarak jutïr Budanakatxa, jupanakax jaya pachatx maynit maynikamaw arktasipxani, mä jan tukuskir ciclo ukhama.Kunjamatix aka jaysäwix janiw nayarus satisfactati, nayax jupanakarux akham sasaw sista: “Jumanakax chika taypit qalltapxtaxa, [...] ukampis janiw qalltatpachäkiti. Jumax nayratpach mä Buda ukax aka pachar yuriwayi ukat ukjatx yaqha mä Buda wakicht’ataw utji. Jumax mä phuqhat jaqinïtawa, jupax ciclopan jan tukuskir pachanakanwa pasaski” sasa. Nayax jiskt’awijarux qhana ukat jisk’a jaysäwi jikxatañ munta: ¿kawkitsa nayrïr jaqimpi nayrïr Budampix jutapxi? ¿Kawkitsa jach’a ciclo de desarrollo ukax qalltawayi? (...) Janiw khitis monjes jayskänti, taqiniw amukt’apxäna. Mä juk’a pachatxa akham sasaw sista: “Akxa sapxäma, janis nayamp pachpa religionapar uñjapksta ukhasa. Jakañ qalltawipax Diosawa. Jupax janiw Budanakamar uñtasitäkiti, jupanakax mä jan tukuskir serie ukham jach’a ciclo ukan arknaqasipxi”. de desarrollo ukampis Jupax wiñayatakiw pachpaki ukat jan mayjt'irjamawa, Jupaw taqi kunan qalltapaxa, ukat Jupatw jaqin ajayupax qalltaski." (...) Janiw yatkti jaysäwijajj jupanakar satisfactati janicha. Ukampirus, jupanakamp jakañax kawkhans utji uka tuqit parlt’añax mä ch’am jikxatawayta, uka jakkir Diosax jupan utjatapakiw mä jiskt’äw askichi, kawkhans jakañax utji ukat kawkhans aka pachax uñstawayi uka tuqita. 4) .
Patak Waranqa Buda jaqin jakawipa. Nayraqatax kunjams Budax 100.000 nayrir jakäwinakap amtasïna sasaw amuyasi, qhanstañ experienciapanx arsutäna. Ukax pali arut budista qillqatanakan arsutawa (C. Scott Littleton: Idän uskonnot, p. 72 / Inti jalsu tuqin yatiñanaka). Ukampisa, uka tuqitxa amuytʼasirakispawa. Amuytʼañataki, jaqenakan sarnaqäwipajj niya 5000 maranak nayrakiw yatisi (ukajj niya 6000 maranak jakʼankiwa, ukajj Biblian genealogíaparjamaw amuyasispa). Ukat jukʼamp jaya tiemponaka ukat jaqenakan nayra sarnaqäwipat amuyañanakajj confiykañ yatiyäwinakat sipansa, jukʼamp amuytʼañawa. Inventor del método radiocarbono, Profesor W. F. Libby chiqpachapuniw Revista de Ciencia (3/3/1961, p. 624) ukanx arsuwayi, historia confirmada ukax ca. 5000 maranakaw pasawayxi. Jupax Egipto markan apnaqir familianakapatw arsüna, chiqpachanx patak patak maranak qhipatsa jakapxarakpachänwa (Akax 3 t'aqa serie "Faaraot jan kuninkaat" ukan uñacht'ayatawa, Suomen TV ukan noviembre-diciembre phaxsin 1996 maran uñacht'ayata)
Arnold (trabajir masija) ukat nayax nayrïr kutiw muspharapxta, kunapachatï sarnaqäwix 5.000 maranak nayratpach utjatap yatipxta. (...) Walja kutiw aka jan ukax uka cultura jan ukax sitio arqueológico 20.000 maranïtapat liyt’apxirïta. Uka jakhüwinakas ukat nayra pachanakas janiw sum yatiskiti ukat chiqpachanx Egipto markan Nayrïr Dinastía ukan pachapax nayra sarnaqäwinakatx mä juk’a chiqaw chiqanchatawa, ukx jank’akiw yatipxta. 5) .
Jaqen sarnaqäwipat nayrïr qellqatanakajj niya 5.000 maranak nayratpach qellqatawa. ( The World Book Encyclopaedia , 1966, 6 tʼaqa, 12 jana).
Jaqinakan jilxatatapax janiw jaya pachanakan amuyuparux yanapt’kiti. Jakhuwinakarjamaxa, sapa 400 maranakanxa, jaqinakax pä kutiw jilxattawayi (jichhürunakanx juk’amp jank’akiw jilxattawayi). Ukax sañ muniw sañäni 4000 mara nayrax aka uraqix 10 millones ukjat juk’ampikiw utjañapäna. Ukax mä chiqap jakhüwirjamawa, kunatix Norteamérica, Sudamérica ukat Australia uka chiqanakanx 18n pacha maratpachaw jilpachax jaqinakax jakasipxi. Amuytʼañataki, 1800 mara qalltanjja, Norteamérica toqenjja, kimsa millón jaqenakakiw jakapjjäna sasaw sapjje, jichhajj patak kuti jilaw jakasipjje. Ukaw mä qhawqha patak maranak nayrajj kunjamsa Oraqen jukʼa jaqenakajj utjäna uk uñachtʼayistu. Mä qhawqha waranqa maranak nayrajja, 1800 maranakat sipansa, aka Oraqenjja jukʼa jaqenakakiw utjäna. Maysatxa, 100.000 maranak nayrax 2 jaqikiw utjaspäna, ukatx sapa waranqa marat mä kutikiw jaqinakan doble jilxatatapax utjäna ( ukax jichhat sipanx juk’amp llamp’ukiwa), jichhax 2.535.300.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 ukhaniw utjañapa. Akax mä jan amuyt’kay jakhüwiwa, jichhürunakan 8.000 millones (= 8.000.000.000) ukar uñtasita, ukatx jaqinakax janiw uka pachanx utjkaspati sasaw uñacht’ayi. Jaqinakan uñstawipax juk’amp jak’ankxañapawa, mä qawqha waranqa maranak nayrakiw uñacht’ayi. ¿Kunjamsa taqe ukanakajj Buda chachampi ukat nayra jakäwinakapampejj mayachtʼasi? Mä jukʼa arumpixa, janiw 100.000 nayra jakäwinakan jakaspänti, mä jaqirjamas jakaspäna, kunattix jaqinakax mä qhawqha waranqa maranakakiw aka Uraqin jakapxi. Jaya pachanakat parlañax inamayakiwa, kunatix jaqin sarnaqäwipat qhan chimpunakax janiw juk’amp jilxatkiti. Maysa tuqitxa, jiwasatix Diosar jan iyawsir cientificonakar iyawsañänixa, jupanakax jaya pachanakaw iyawsapxi, mä celulani jakawikiw aka Uraqinx patak millones maranakaw utjañapäna, 500-600 millones maranak nayraw juk’amp ch’amäki uka jakawix quta manqhan uñstawayi . Jisktʼajj akawa, mä celulani jakañaki utjaspäna, ukat lamar qota manqhankir animalanakajj utjaspäna ukhajja, ¿kunsa uka organismonakajj reencarnación ciclo ukan yateqapjjpachäna? ¿Kunjamatsa suma karma katuqapxäna jan ukax jan wali karma tantachasiñapatakix mä celulani jan ukax quta manqhan uywanakjam jakasipxäna? Naya pachpax janiw kuntix Diosar jan iyawsir cientificonakax millones de años ukanakat sapki ukarux iyawskti, Supayan k’arinakjamaw uñjta, ukampis evolución tuqit yatichäwimp millones de años ukat reencarnación yatichäwimp mayachthapisma ukhax ukham jan walt’awinakaruw puriñama .
Jakawi jark’aqaña kamachi. Budismo religionax suma yatichäwinakaniwa, sañäni, jan lunthatasiña, jan wachuq jucha luraña, jan kʼarisiña jan ukax machjayir umañanak umaña. Uka yatichäwinakax janiw mayjäkiti, sañäni, Jesusan ukat apostolanakan yatichäwinakapat sipansa, kunattix suma amuytʼasiñax taqe jaqinakatakikiwa. Inti jalsu tuqinsa, inti jalant tuqinsa, kunatï askïki ukat jan walïki ukxa, naturaljamaw amuyastanxa. Budismo sat yupaychäwin mä yatichäwipax akhamawa: janiw khiti jakasir jaqirus jiwayañamäkiti. Ukax Biblian yatichäwipampix mayakiwa, kunawsatix Biblian mä kamachipax “janiw jiwayañamäkiti” siwa. Ukampirus budismo tuqinx janiw kuna jakañarus jiwayañamäkiti sañ munaraki, mä arunx jaqinakat sipanx yaqha jakirinakarus jiwayañaw wakisiraki, sañäni, uywanakaru. Ukhamätapatxa, budista monjenakax vegetariano manq’anakakiw manq’apxi. ¿Kunjamsa ukajj reencarnación ukamp sasi? Mä juk’a arumpixa, budista jaqinakax amuyapxi, maynitix aka jakäwin jiwayaspa, sañäni, khuchhi jan ukax ch’uspa, ukhamax uka jaqix pachpaw qhipa jakawipanx khuchhi jan ukax ch’uspa ukham yurispa. Mä jaqix mä jakkir jaqir jiwayatapat mutuyañawa. Ukampirus aka jiskt’awimpiw jilxattaspa: ¿Kunas maynix qamir, suma sarnaqir ukat kusisit jaqir jiwayaspa ukhaxa, ¿kunas jutïr jakäwipanx destinopax utjani? ¿Aka jaqix pachpat jutir jakawipanx qamir, suma sarnaqir ukhamarak kusisit jaqir tukuni? Jan ukajj ¿kunas jupat pasani? ¿Uka yatichäwinak sapa kuti phuqasispa ukhaxa, budistanakax pachpat ukham amuytʼapxpachänti? Maysa tuqitxa, budista monjes ukat Buda arkirinakax janiw jakäwi jark’aqañ kamachirjam sarnaqapkiti. Jupanakax sañäni uma t’amt’ayapxaspaw kawkhantix waranq waranq bacterias ukanakax t’unjatäspa. Bacterias ukax jaqinakjamarakiw jakasiraki, ukhamax lurawinx janiw sapa kutix jakäw jark’aqañ kamachirjam sarnaqañax utjkaspati.
Buda ukat t’aqhisiñ jan walt’äwi. Buda jaqin jakäwipan sarnaqäwipax akhamawa, jupax mä qamir apnaqirin yuqapänwa, jupax qamir utapa, warmipa ukat jisk’a yuqap jaytawayi, jaqit uñt’atäñan t’aqhisiñanakapar ukhamarak t’aqhisiñanakapar mä askichäw jikxatañataki. Mä usut chuyman jaqi, mä pisinkir monje ukat mä jiwat jaqir uñjasax Buda chachan yupaychäwipan sartasiñapatakiw ch’amanchawayi. Ukatwa jaya tiempo thaqhañ qalltäna, ukanjja walja maranakaw ascético jakäwimpi ukat lupʼiñampiw utjäna. Jupanak toqew kunatsa tʼaqesiñasa ukat kunjamsa tʼaqesiñasa uk jikjjatañatak chʼamachasïna. Ukat ¿kunsa cristianonakax uka tuqit yatichapxi? Kunayman qalltañanakat qalltasi. Nayraqatxa, kunatsa usunaka, juchanaka, tʼaqhisiñanakas utji ukanakxa Biblian 3 jaljapanwa nayraqat qhanañchasi. Ukanjja, Adán chachan taqe wawanakapar tʼunjatäpkäna uka toqetwa parli. Pablox uka tuqit akham qillqäna, mä arunxa, kunjamsa Adanax liwxatasin juchax akapachar purintäna:
- (Rom 5:12) Kunatsa, mä jaqi tuqi juchax akapachar mantani, jiwañasti juchampi; ukatsti jiwañaw taqi jaqirux puri, taqiniw juchachasipxäna : 15 Ucampis janiw jucha t'aqesiñajj waquitäquiti, jan ucasti ina ch'usat churäwis utjquiti. Mä jaqin juchap layku waljani jiwatax , Diosan khuyapayasiñapa, mä sapa jaqin khuyapayasiñapa, Jesucristo tuqi churki ukax waljaniruw jilt'i. 17 Mä jaqin juchapat jiwañax mä jaqin apnaqatäspa ; Khitinakatix walja khuyapayasiñampi, chiqa kankañ churäwi katuqapki ukanakax mä sapa Jesucristo tuqikiw jakañan apnaqapxani. 18 Ukhamasti, mä juchañchäwimpiw taqinix juchañchatäpxäna. ukhamarakiw mä sapa jaqin chiqapar sarnaqatap laykux inaki churäwix taqi jaqinakarux purintäna, ukhamat jakañan chiqapar uñjatäñapataki. 19 Kunjamtï mä jaqen jan istʼasirïtapat waljanejj jucharar jaqëpkäna , ukhamarakiw mä jaqen istʼasitapat waljanejj cheqapar uñjatäpjjani.
Adanan tʼunjatätapat juchajj akapachar jutäna, ukatwa akapachan tʼaqhesiñanaka, jan walinaka ukat jiwañajj utji. Wali askiw walja markanakax nayra quri pachat ukham sarnaqäwinakap uñt’ayasipxi, kunawsatix taqi kunas wali sum sarantaski. Ukanx uñacht’ayiwa, paraíso tuqit yatiyawix janiw cristianismo ukat judaísmo ukakipkakiti, jan ukasti yaqha religionanakansa, culturanakansa uñstarakiwa. Jaqinakan sarnaqawipat jiskt’awiwa, kunatix kunayman chiqanakanw jikxatasi. Birmania markan jakasir Karen jaqinakan saräwipax juchar jaquntañ tuqitwa parli. Ukajj Biblian sarnaqäwiparjamajj wali uñtasitawa. Mä q'uchupanx kunjams Y'wa, jan ukax chiqpach Diosax nayraqat akapach (luräwinak) lurawayi, ukatx "yant'añ achu" uñacht'ayi, ukampis Mu-kaw-lee jupax pä jaqiruw aljantawayi. Ukhamatwa jaqinakarux usunakampi, chuymankipstañampi, jiwañampi jan walt’ayapxäna. Uka qhanañchäwix janiw Génesis libron sarnaqäwipat sipan mayjäkiti:
Qalltanx Y'wax akapacharux forma churäna. Jupax manq’añanaka ukat umañanak uñacht’ayäna. Jupax “yant’añ achu” uñacht’ayäna. Jupajj cheqaparjam mandamientonak churäna. Mu-kaw-lee jupax pä jaqiruw aljantatayna. Jupax yant’äw achu manq’apxañapatakiw jupanakar puriyäna. Jupanakajj janiw istʼapkänti; janiw iyawsapkänti Y'wa... Kunapachatix yant'at achu manq'apxäna ukhax usunakampi, chuymankipstañampi, jiwañampiw uñjasipxäna. 6) .
¿Ukhamajj tʼaqhesiñanakat qhespiyatäspati? Jïsa, mä chiqanx niyaw aka jakäwinx utjxi. Jila partejj tʼaqhesiñanakajj maynin yaqha jaqer jan wali luratapat jan ukajj munat masinakapan jan walin uñjasitapat jan llakisitapatwa utji. Uka jan waltʼäwejj jan chʼamäkipanwa askichasi, mä arunjja, jaqe masipar munasiñampi ukat jaqenakajj juchanakapat arrepentisipjje. Jesusax aka tuqinakatwa yatichäna:
- (Mat 4:17) Uka pachatpachaw Jesusax yatiyañ qalltäna, ukat akham sarakïnwa: “ Arrepentisipxam, alaxpachan reinopax jak'ankxiwa .
- (Mat 22:34-40) Ukampis fariseonakax saduceonakar amukt'ayatap ist'asin tantacht'asipxäna. 35 Jupanakat maynïrejj kamachin yatichiripänwa, juparojj mä jisktʼa jisktʼäna, jupar yantʼasa, akham sasa: 36 Yatichiri, kawkïris kamachin jach'a kamachipaxa ? 37 Jesusasti juparux sänwa: —Tatitu Diosamaruw taqi chuymamampi, taqi almamampi, taqi amuyumampi munasiñama. 38 Akax nayrïr jach'a kamachiwa. 39 Payïristi akham sarakiwa: Jaqi masimarux juma kipkarjam munasiñama . 40 Uka pä mandamientonjja taqe leyinakas profetanakas warktʼatawa .
Jiwasatï Jesusan nayra yatichäwinakap istʼañäni ukhajja, akapachan jila parte tʼaqhesiñanakajj mä urukiw tukusjjani. Budista monjenakax uka jan walt’äw askichañatakix manqhar kutt’añ yant’apxi, jan ukax lup’iña, ukat monasterionakar sarañ yant’apxi, ukampis jaqinakar munasstan ukhax jiwasat anqäxar uñt’ayañaw wakisi. Ukax janiw nayratpach sum arktatäkiti ukat jan pantjasirïñat wali jayaruw puriraktanxa, ukampis ukax Jesusan yatichäwipan chiqapawa. Cristianonakan munasiñapat mä uñachtʼäwix hospitalanakawa, ukanakax akapachan jan sinti tʼaqhisiñanak utjañapatakiw yanaptʼi. Amuyt’añataki, India ukat África uksan jilpach qullañ utanakax cristiano misioneronak tuqiw qalltawayi. Ateos ukat humanistas ukanakax walja kutiw uka chiqanx uñch’ukipxi, ukat budistas ukanakax janiw sinti ch’amanchawayapkiti. Inglés periodista Malcolm Muggeridge (1903-1990), jupa pachpaw humanista secular ukhamätayna, ukampis ukhamakipans chiqapar sarnaqirïnwa, jupax uk amuyatayna. Jupax kunjams akapach uñjawix culturarux jan walt’ayi ukxatw amuyt’äna:
India ukat África markanakan walja maranakaw sarnaqawayta, ukat panpachanjja, kunayman religionankir cristianonakajj cheqapar sarnaqer walja lurañanak uñjapjjta; Ukampis janiw mä kutis mä hospital jan ukax orfanato ukamp uñkataskti, ukax mä organizacion socialista ukan apnaqatawa, jan ukax mä sanatorio de lepra ukamp humanismo ukarjam apnaqatawa. 7) .
¿Kunsa budismo ukat cristianismo religionajj pachpäpjje? Budismo religionajj walja toqenakaniwa, cristianonakan iyawsäwipampi. Ukham jan waltʼäwinakanjja, akanakawa:
• Moralidad, jan ukax kunatix askïki ukat jan walïki uk amuyt’añax mä mayacht’at yäwa. Budismo tuqinxa, kunjamtï cristiano iyawsäwinxa, janiw lunthatasiñamäkiti, janiw wachuq jucha lurañamäkiti, janiw kʼarisiñamäkiti, janirakiw jiwayañamäkiti sasaw yatichapxi. Uka yatichäwinakax janiw kuna tuqitsa mayjäkiti, sañäni, Jesusan ukat apostolanakan yatichäwinakapatxa, janiw kuna muspharkañas utjkiti. Kunatsa, akapachanxa sapa mayniw kunatï askïki ukat jan walïki ukanak amuyapxi ukat conciencianïpxiwa. Pablox aka tuqitwa akham yatichäna. Jupax kunjams chuymasanx mä kamachix utji, mä arunx kunatix askïki ukat jan walïki uk amuyañaw utji uka tuqitw arsüna. Pablon arunakaparjamaxa, kunjamsa Diosax jaqinakar taripkani uka tuqitwa parli:
- (Rom 2:14-16) Kunapachatix jan kamachinïpki uka jan judiöpki ukanakax kamachin utjki ukanak lurapki ukhaxa, jan kamachinïpkchisa, jupanakatakix mä kamachiw tukupxi. 15 Ukanakax chuymanakapan qillqat kamachin lurawip uñacht'ayi, concienciapas qhanañchi, ukat amuyunakapax jan walinak uñacht'ayi, maynit maynikam juchañchasa jan ukax perdón mayiñkama ; ) 16 Kuna urutix Diosax jaqinakan imantat yatiyäwinakap Jesucristo tuqi taripkani uka urunxa, nayan suma yatiyäwijarjama.
• Budismo tuqinxa, maynix kuntix yapuchawayki uk apthapiñapawa sasaw amuyapxi. Ukajj cristiano iyawsäwin yatichäwiparjamapuniwa, kunattejj Bibliarjamajja, luratanakasat qhanañchañasawa. Bibliarjamajja, qhep qhepa taripäwipanwa ukajj pasani:
- (Gál 6: 7) Jan sallqjasipxamti; Diosajj janiw sawkasirïkiti, khititejj yapuchkani ukjja, uk apthapirakiniwa” sasa.
- (Rom 14:12) Ukhamajj sapa mayniw Diosar cuenta churañäni.
- (Apo 20:12-15) Jiwatanakarus uñjaraktwa, jisk'a, jach'a, Dios nayraqatan sayt'atäsipki; libronakax jist'aratäxänwa, yaqha librosti jist'aratäxänwa, ukax jakañ librowa, jiwatanakax libronakan qillqatäki ukanakat juzgatäpxäna, luratanakaparjama . 13 Lamar qotasti ukankir jiwatanakar katuyjjänwa. Jiwañampi infiernompisti jiwatanakaruw katuyapxäna, sapa mayniw luratanakaparjam taripatäpxäna . 14 Jiwañasa, infiernosa nina qutaruw jaquntatäxäna. Akax payïr jiwawiwa. 15 Khititejj jakañ libron qellqat jan jikjjataskäna ukajja, nina qotaruw jaqontäna.
• Budismo religionanjja, kunjamtï Jesusasa apostolonakasa yatichapkäna ukhamarakiw infiernon creyipjje. Jiwayirinakax wiñayatakiw infiernon qhiparapxani sasaw budistanakax amuyapxi. Bibliarjamaxa, infiernox utjiwa ukat taqi jan chiqapar uñjirinakasa ukat Diosan khuyapayasiñap jan iyawsirinakas ukaruw sarapxani:
- (Mat 10:28) Janchir jiwayirinakarux jan axsarapxamti, ukampis janiw alma jiwayañjamäpkiti, jan ukasti khititix almaru, janchiru infiernon t'unjki ukaru.
- (Apo 22:13-15) Nayax Alfa ukhamarak Omega, qallta, tukuya, nayrïr ukhamarak qhipa. 14 Khitinakatix kamachinakap phuqhapki ukanakax kusisiñanïpxiwa, jakañ quqar mantañataki, punkunakat markar mantañataki. 15 Anqanxa anunaka, layqanaka, wachuq jucha luririnaka, jaqi jiwayirinaka, idolonakar yupaychirinaka, khitinakatix munapki, k'arinak parlapki ukanakas utjarakiwa.
- (Apo 21:6-8) Jupasti sarakituwa: “Ukham luratäxiwa” sasa. Nayax Alfa ukat Omega, qallta ukat tukuya. Khitirutix umat pharjatäki ukaruw jakañ uma phuch'ut inaki churarakï. 7 Khititejj atipjki ukajja, taqe kunwa katoqani. Nayasti jupan Diosapäskäwa, jupasti nayan wawajäniwa” sasa. 8 Ucampis ajjsaririnaka, jan iyawsirinaka, ajjtaskañanaka, jiwayirinaka, wachuq jucha luririnaka, layqanaka, idolonakar yupaychirinaka, k'arisirinaka, ninampi, azufrempi nakhantat qutan chikanchasipxani.
¿Kunas budismo ukat cristianismo tuqit mayj mayjaxa? Budismo ukat cristianismo religionajj mä jukʼa mayj mayjäpkchejja, qhanaw mayj mayjäpjjarakiwa. Ukjjarojj jupanakat yatjjatañäni.
• Budismo religionax reencarnación ukaruw yatichi, ukanx maynix yurispa ukat mayamp mayamp jiwaspa. Jan ukasti, Biblian yatichäwipax akhamawa: mä sapa jakañakiw aka Uraqin utjistu ukat uka qhipatxa taripäwiw utjani. Hebreos qillqatanxa akham qillqatawa:
- (Hebr 9:27) Ukat kunjamtï jaqinakax mä kuti jiwañap amtapki ukhama, ukampis uka qhipat taripäwi :
¿Jesusan yatichäwipat kamsaraksnasa? Ukatxa, janiw reencarnación ukxa aka Uraqin walja kuti yatichkänti, jan ukasti wasitat yuriñ tuqitwa parläna, ukax mayj mayjawa. Diosat machaq jakañ katoqañ sañ muni, ukanjja jaqejj ajay toqet mä machaq luräwir tukuña sañ muni. Ukax kunapachatix maynix Jesucristor kutt’ani ukat qhispiyiriparjam katuqki ukhax lurasi:
- (Juan 3:1-12) Fariseonakatxa mä jaqiw utjäna, jupasti Nicodemo satänwa, jupax judionakan pʼiqtʼiripänwa. 2 Jesusasti mä arumaw Jesusar jak'achasisin säna: —Yatichiri, yatipxtwa jumax Diosat jutir yatichirimätamxa, janiw khitis uka milagronak lurkaspati, janitix Diosax jupampïkaspa ukhaxa. 3 Jesusasti juparux sänwa: —Chiqpachansa , chiqpachapuniw sapxsma, janitix maynix mayamp naskaspa ukhaxa, janiw Diosan Reinop uñjkaspati . 4 Nicodemox juparux sänwa: —¿Kunjamarak mä jaqix chuymankipstasin yurispasti? ¿Payïr kuti taykapan purakapar mantaspa, yurispasti? 5 Jesusasti sarakïnwa: —Chiqpachansa , chiqpachapuniw sapxsma, janitix mä jaqix umampi, Ajayumpi naskaspa ukhaxa, janiw Diosan reinopar mantkaspati . 6 Kunatix jañchin yurki ukax jañchiwa; Ajayun yurki ukax ajayuwa. 7 Jan musparamti, jumar akham sasma: “ Mayamp naciñaw wakisi” sasa . 8 Thayax kawkirutix munki ukaruw thayt'i, ukatsti ist'araktawa, ukampis janiw kawkitsa juti, kawkirus saraski uk yatkasmati. 9 Nicodemosti juparux sänwa: —¿Kunjämarak akanakax pasaspasti? 10 Jesusasti juparux sänwa: —¿Israel markan uywiripätati, janit ukanak yatkta? 11 Chiqpachansa, chiqpachapuniw sapxsma, nanakax yatipxatax parlasktanwa, uñjapxatajsa qhanañchapxaraktwa. Jumanakax janiw nayan qhanañchäwisarux katuqapktati. 12 Nayatejj aka oraqen utjki ukanak yatiyapjjsma, jumanakatejj jan creyipjjstajja, ¿kunjamarak creyipjjasmasti, nayatejj alajjpachan utjki ukanak yatiyapjjsmasti?
- (Juan 1:12,13) Khitinakatix jupar katuqapkän ukanakax Diosan wawanakapäpxañapatakiw ch'am churäna, sutipar iyawsirinakaru. 13 Jupanakasti janiw wilat naskiti, ni jañchin munañapampisa, ni jaqin munañapampis yuripkiti, jan ukasti Diosat yuripxänwa.
• Kunjamtï sisktanxa, budismo tuqinxa janiw kuna Diosas utjkiti, jupax taqi kun lurawayi ukat luratanakapat yaqhachatawa. Biblian uka jiskʼa yatichäwipajj budismo religionan janiw utjkiti. Kunatï budismo religionan jan uñstki ukajja, Diosan munasiñapawa. Mä arunxa, janitix Diosax utjkchixa, janiw akax utjkaspati. Antisas Bibliajj Diosan munasiñapat parli, kunjamsa Jupa pachpa munasiñapampi jakʼachasistu ukat qhespiyañ munarakistu uka toqetwa parli. Munasiñapax Jesucristo Yuqap tuqiw uñacht’ayasi, kunapachatix 2000 maranak nayrax cruzan juchanakasat pampachawayistu. Juchanakajj janiw Diosan comuniónpar puriñatakejj jarkʼjjjjeti, ukatwa Jupan perdón katoqaraksna.
- (1 Juan 4:9,10) Ukhamatwa Diosan munasiñapax uñacht’ayasiwayi , Diosax sapa Yuqaparuw akapachar khitanïna, ukhamat jupa tuqi jakañasataki. 10 Munasiñax janiw Diosar munasitas laykukiti, jan ukasti Jupaw munasistu , Yuqaparuw juchanakasat pampachatäñatak khitanïna .
- (Juan 3:16) Diosax akapachar wal munasïna , sapa Yuqapar katuyäna, khititix jupar iyawski ukax jan jiwañapataki, jan ukasti wiñay jakañ katuqañapataki.
- (Rom 5:8,10) Ukampis Diosax munasiñap uñachtʼayistu, kunattix juchararäkayätan ukhaw Cristox jiwas layku jiwatayna . 10 Jiwasatix uñisirinakäkasax Yuqapan jiwatapat Diosamp sumankthapisksna ukhaxa, juk'ampi sumankthapitax jakañap tuqiw qhispiyatäñäni.
Aka qillqatanx uka tuqit juk’amp qhanañchasi. Rabindranath R. Maharaj jupa pachpaw hinduismo religionan jakasïna, ukampis budismo religionanjja ukhamarakiwa. Taqi ch'aman Diosax janiw uñt'atäkiti, janirakiw katuqatäkiti.
Nayajj sillut saytʼasisaw sarjjañapatak mayiyäta. Uka aruskipäwi sarantañax janiw kuna askïkänti. Ukampis jupax uka arunak arsüna, wali amukiw, ukax wasitat qunt’ayasiñatak yanapt’itu. “Diosajj munasir Diosawa sasaw Bibliajj yatichi. Kunjamsa Jupar uñtʼawayta uk yatiyañ munapxsma” sasa. Nayajj wal muspharta. ! Nayajj wal istʼayäta. “Munasitasatwa Jupar jukʼamp jakʼachasiñ munistu.” Ukajj nayaruw muspharayitäna. Hindu jaqjamajja, Diosar jakʼachasiñwa munta, ukampis ¡munasir Diosaw jukʼamp jakʼachasiñatak chʼamachasiskitu sasaw jupajj sitäna! Molli jilatajj akham saskakïnwa: “Juchajj Diosar jakʼachasiñ jarkʼistu, ukat Jupar uñtʼañas jarkʼarakistuwa sasaw Bibliajj yatichi. Ukatwa Cristor juchanakas layku jiwañapatak khitanïna. Ukat pampachäwip katoqañäni ukhajja, Jupar uñtʼaraksnawa... ” “¡Mä jukʼa suytʼam!” Nayajj akham sasaw arsta. ¿Jupajj nayar mayjtʼayañ munaspachänti ? Mä jukʼa jan walinak arsuñajajj wakisispa ukhamwa amuyayäta. “Nayax karma sat yatichäwiruw iyawstxa. Kuntï yapuchkta uk apthapisma, janiw khitis uk mayjtʼaykaspati. Janiw perdonañarux kunjamatsa iyawskti. ¡Janiw ukhamäkaspati! ¡Kunatix luratäki ukax luratäxiwa!” Molli kullakajj jan pächasisaw akham säna: “Ukampis Diosajj taqe kunwa luraspa” sasa. “Jupax mä thakhiw utjistu perdonañataki. Jesusajj akham sänwa: ‘Nayätwa thakisa, cheqasa, jakañasa, janiw khitis Awkin ukar jutkaspati, jan ukasti naya toqew jutañapa’ sasa. Jesusaw thakixa. ¡Jupajj juchanakas layku jiwatap laykojja, Diosajj perdonistaspawa!” 7) .
• Kunjamtï sisktanxa, budismo religionanxa suma sarnaqañ tuqit yatichäwinakaw utji, uka yatichäwinakax janiw Jesusan ukat apostolanakan yatichäwinakapamp mayjäkiti. Niya janirakiw jupanak taypin mayj mayjäpkiti. Jan ukasti, budismo religionanjja, jupanakan luratanakaparu ukat jakäwinakaparuw atinisipjje, ukajj mayj mayjawa. "Qhispiyasiñ thakhix qullan jakäwinkiwa ukat kamachirjam phuqhañawa" ukat "jaqix jupa pachpaw qhispiyasi" (Citaciones del libro Näin puhui Buda / El Catecismo budista ). Aka qillqatanx uka tuqit juk’amp qhanañchasi. Ukanjja, mä cristiano misionerow budista monjenakampi parltʼasi. Mä nayra monjex wiñay jakañ jikxatañatakix waranq waranqa maranakan irnaqañaw wakisi sasaw arsu:
Tukxasaxa, uka chuyman monjex uñkatasaw jachtʼasitu ukat akham säna: “Jïsa, uka yatichäwimax wali jachʼawa, istʼañax wali munatawa, ukampis janiw chiqäkaspati. Chiqäñapatakix wali jasakiwa. Wiñay jakañ katuqañax janiw ukhamäkiti” sasa kunjamtï Jesusar iyawsañakix wakiski ukhama, ukax sañ muniw wiñay jakañax mä jakäwin jikxataspa.Ukatakix patak patak maranakan irnaqañaw wakisi, yuriñamawa ukat jiwañamawa ukat wasitat yuriñamawa suma luräwinak lurañataki ukat patak patak maranak qhipatxa, kunapachatï suma luräwinak phuqasxäta ukhaxa, wiñay jakañ katuqapxäta, yatichäwinakamax wali jachʼawa, istʼañax wali munatawa, ukampis chiqaparjam sarnaqañax wali facilakiwa” sasa. Nayatï uka monjerojj akham sasaw siristjja, akham sasaw siristjja, ayunañaw wakisi ukat suma luräwinak lurañaw wakisispa ukhajja, cheqapuniw akham sispachäna: “Walikiwa, ukhamakiw nayajj lurañ munta” sasa. Ukampis kunjamtï evangeliox siskixa: “Tatitu Jesusar iyawsapxam, qhispiyatäpxätawa, wiñay jakañ katuqapxarakïta”, ukhamarakiw jaysäwix akham sañ muni: ukhamakiw jasaki. 8) .
Ukampis maynix luratanakapar ukat mayjtʼäwipar atinisispa ukhaxa, ¿kuna jan waltʼäwis utjaspa? Ukham jan walin uñjasisajj janipuniw qhespiyatäñap yatiskaniti. Ukatjja, walja jakañanïñäni ukhajja, jaqenakan juchapjja jukʼamp jukʼampiw jiljjattayapjje. Aka thakinxa janiwa sinti jayaru puripkätati. Ukat ¿kunsa Biblian yatichäwipaxa? Uka toqetjja, Machaq Testamenton jananakapanwa walja qellqatanakajj qellqasiwayi. Ukarjamajja, taqeniw jucharar jaqëpjje, pantjasirïpjjarakiwa, janiw Diosar istʼapkiti. Kunatï jan lurañjamäki ukanak mayni pachpat jikjjatañatak chʼamachasiñajj inamayakiwa. Yaqha tuqinakatxa, aka jiskʼa tʼaqanakax pantjasirïtasat parli:
- (Juan 7:19) ... ukat ukhampachasa, ¿janit maynis kamachirjam phuqhapktati? ...
- (Rom 3:23) Taqeniw juchar purtʼasipjje, Diosan jachʼa kankañapsa pistʼapjjewa.
- (Rom 5:12) Kunatsa, mä jaqi tuqi juchax akapachar mantani, jiwañasti juchampi; ukatsti jiwañaw taqi jaqirux puri, taqiniw juchachasipxäna :
Ukhamajj ¿kunas jaqenakan pantjasirïñasa, jucharar jaqëñasa? Juchanakasat pampachatäñasatakikiwa. Budistas ukat hinduistas ukanakax karma kamachinx janiw pampachañax utjkiti, ukampis taqi ch’aman Dios pachpaw khuyapayasiñampi pampachäwimp churistani ukhaxa, ukax lurasispawa. Ukhamajj ¿kunatsa Diosajj perdonistu? Uka jisktʼar qhanañchañatakejja, kunjamsa Dios pachpaw Jesucristo yoqap toqe jupamp sumankthapiwayistu uka toqetwa jikjjatsna. Ukhamatwa Jesusax nayraqat jan juchani aka Uraqin jakasïna, qhiparusti juchanakas cruzan aptʼasïna. Ukhamatwa sapa maynix juchanak pampachañax wakisi:
- (2 Cor 5:18-20) Taqi kunas Diosankiwa, jupaw Jesucristo tuqi jupamp sumankthapiyistu , sumankthapiñ luräwinak churarakistu. 19 Diosax Cristomp chikaw akapachar sumankthapiyäna , janirakiw juchanakapsa jupanakar jakt'känti. ukat sumankthapiñ aru katuyawayistu. 20 Jichhasti Criston khitanakapäpxtwa, Diosax nanak tuqis achikt'apksma ukhama .
- (Hechos 10:43) Taqi profetanakax juparuw qhanañchapxam, khititix jupar iyawski ukax sutip tuqiw juchanakapat pampachatäni.
- (Hechos 13:38) Ukhamasti, jilat kullakanaka, yatipxam, aka jaqi tuqi juchanakamat pampachatäñ yatiyapxäta.
Jesucristor iyawsasajja, jupa toqew juchanakas pampachatätanjja, ukhamajj juchanakat perdón katoqsnawa. Janiw lurañanakax wakiskiti, jan ukasti jiwasa pachpaw Diosar kutt’añasa, juchanakas arsusa, Jesucristor jakäwisaru katuqañasa. Qhispiyasiñax mä churäwi ukat khuyapayasiñawa, janiw kuna lurañas ukatakix luratäkaspati. Regalox kunjamäkitix ukhamarjamaw katuqasi, jan ukhamäkanixa janiw mä regalokïkiti. Cheqas suma luräwinak lurasma, ukampis janiw ukar confiyañamäkiti. Yaqha tuqinakatxa, aka jiskʼa tʼaqanakax uka tuqit jukʼamp qhanañchi:
- (Efe 2:8,9) Jumanakax khuyapayasiña tuqiw iyawsäwi tuqi qhispiyatäpxtaxa; Ucajj janiw jumanak pachpataquiti, Diosan churäwipawa. 9 Janiw luräwinakat , jan khitis jach'a jach'a tukuñapataki.
- (Apo 21:5,6) Tronon qunt'atäki ukax akham sänwa: —Taqi kuns machaqar tukuyta —sasa. Jupasti sarakituwa: “Qillqt'am, uka arunakax chiqawa, chiqarakiwa” sasa. 6 Jupasti sarakituwa: “Jichhax luratäxiwa” sasa. Nayax Alfa ukat Omega, qallta ukat tukuya. Khitirutix umat pharjatäki ukaruw jakañ uma phuch'ut inaki churarakï.
- (Apo 22:17) Ajayumpi noviampisti sapxiwa: Jutam. Ukat khititix ist'ki ukax sapxpan: Jutam —sasa. Ukat umat pharjatax jutpan. Ukat khititix munki ukax jakañ umax inaki apthapipan .
Mä thakhikiw utji. Jichha pachan mä uñacht’awipax akawa, jaqinakax taqi iyawsäwinakarux mä kipkak uñjañ munapxi. Janiw mä sapa thakis ni mä chiqas utjkiti sasaw sapxi. Aka fundamentalmente hinduismo amuyunakax occidental uksaruw jilxattawayi ukatx movimiento Nuevo Edad ukankirinakax iyawsapxi ukhamarak walja budistas ukhamaraki. Ukham amuytʼasirïpki ukanakajja, taqe religionanakarojj mä kikpakïkaspas ukhamwa amuyapjje, maynit maynikamas mayj mayjäpkchejja. Ukampisa, Jesusax janiw kun lurañsa jaytawaykistuti. Jupaw thaki, chiqa, jakaña, Jupa tuqikiw maynix qhispiyasispa sasaw säna. Jupan uka arunakapax mä pä waranqa maranak nayraw arsuwayxi, ukax yaqha amtawinakx janiw sañ munkiti. Jupanakarux iyawstanwa jan ukax janiw iyawsktanti. Ukampisa, chiqpachapuni Jesusax wiñay jakañasatak thak wakichtʼkistu uka Diosächi ukhaxa, ¿kunatsa Jupar apanukusna? ¿Kunatsa jupar apanukuñasa, janirakiw jiwas pachpa qhespiyasiñatak aseguramiento jikjjatksnati? Jesusan jupa pachpat yatichäwinakapax wali sumwa uñsti, sañäni, aka jiskʼa tʼaqanakanwa uñsti:
- (Juan 14:6) Jesusasti juparux sänwa: —Nayaw thaki, chiqa, jakañasa, janiw khitis Awkin ukar jutkiti, jan ukasti naya tuqikiw jutañapa.
- (Juan 10:9,10) Nayaw punkuxa: naya tuqi khititix mantanixa, qhispiyatäniwa , mantasa mistuñatakisa, pasto jikxatañataki. 10 Lunthatax janiw juti, jan ukasti lunthatasiñataki, jiwayañataki, t'unjañatakiw jutta.
- (Juan 8:23,24) Ukatsti jupanakarux sänwa: —Jumanakax anqankirïpxtawa; Nayax alaxpachankirïtwa: jumanakax akapachankirïpxtawa; Nayajj janiw akapachankirïkti. 24 Nayasti sapxsma, juchanakaman jiwapxäta, jumanakatix nayätwa jan iyawsapkätaxa, juchanakaman jiwapxäta —sasa.
- (Juan 5:39,40) 39 Qillqatanaka thaqhapxañani; Jupanakatix wiñay jakañ katuqapkta ukham amuyapxtaxa, jupanakaw nayat qhanañchapxi. 40 Jumanakasti janiw nayan ukar jutkätati, jakañanïñamataki.
Qhispiyasiñ munsta ukat jan pächasis sarnaqañ munsta ukhaxa, ¿kamachasmasa? Ukham experienciañajj janiw chʼamäkiti. Jesucristoru ukat jucha pampachañ luräwipar atinisiñamawa ukat iyawsañamawa, janiw juma pachpar atinisiñamäkiti. Juparuw kuttʼasma. Jupar katuqasa ukat jakäwimar katuqapxäta ukhaxa, jankʼakiw wiñay jakañ churäwi katuqäta. Bibliarjamajja, Jesusajj chuymasan punkup anqan saytʼasisaw punku jistʼarañasatak suytʼi, janiw jupar apanukuñasäkiti. Jumanakatix jupar katuqapxätaxa, wiñay jakañ katuqapxäta, Diosan wawapäpxaraktawa.
- (Apo 3:20) 20 Uñtapxam, nayax punkun sayt'ataw liqt'askta, khititix nayan arux ist'ani, punku jist'arasinxa, nayaw jupar mantani , jupamp chikaw manq'askä, jupax nayamp chikaw manq'askä .
- (Juan 1:12) Ukampis khitinakatix jupar katuqapkän ukanakax Diosan wawanakapäpxañapatakiw ch'am churäna , sutipar iyawsirinakaru.
Qhispiyasiñ mayisïwi : Tatitu, Jesus, Jumaruw kutt'awaytxa. Juma contraw juchachasta, janiw munañamarjam sarnaqkti sasaw arsta. Ukampirus, nayax juchanakajat jithiqtañ munta, taqi chuymampiw Jumar arktañ munta. Nayax iyawsaraktwa, juchanakajax jucha pampachäwim tuqiw pampachatäxi, juma tuqiw wiñay jakañ katuqarakta. Qhispiyasiñ churatamat yuspärta. Amén.
References:
1. Cit. from "Rebirth or Resurrection of the Body", Mark Albrecht, p. 123 2. Rabindranath R. Maharaj : Gurun kumoela (Death of a Guru), p. 160-162 3. Matleena Pinola : Pai-pai, p. 129 4. Toivo Koskikallio : Gilded Buddha, p. 105-108 5. Science, 3.3.1961, p. 624 6. Don Richardson : Eternity in Their Hearts, p. 96 7. Malcolm Muggeridge: Jesus Rediscovered. Pyramid 1969 8. Rabindranath R. Maharaj: Gurun kumoela (Death of a Guru), p. 113,114 9. Toivo Koskikallio : Gilded Buddha, p. 208,209
|
Jesus is the way, the truth and the life
Grap to eternal life!
|
Other Google Translate machine translations:
Millones de años / dinosaurios / jaqinakan evolución? Dinosaurios ukanakar t’unjañataki Ciencia en delusión: teorías ateístas de origen ukat millones de años ¿Kunapachas uka dinosaurionakax jakapxäna?
Biblian sarnaqäwipa
Cristiano iyawsäwi: ciencia, jaqinakan derechunakapa Cristianismo ukat ciencia ukanaka Cristiano iyawsäwi ukat jaqinakan derechunakapa
Inti jalsu tuqinkir religionanaka / Machaq pacha
Islam ukax wali askiwa Muhammadan qhanañchäwinakapa ukat jakäwipa Islam ukat La Meca uksanx idolonakar yupaychañax wali askiwa ¿Coran qillqatax atiniskaspati?
Ética tuqit jiskt’awinaka Homosexualidadat qhespiyatäñamawa Jaqichasiñax género ukar uñtasitawa Eutanasia ukatxa pacha chimpunaka
Qhispiyasiña |